Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.1997, Blaðsíða 16

- bókakynning - bókakynning - bókakynning - bókakynning -
Eylenda
EYLENDA I
Mannlff í Flateyjarhreppi á Breiðafírði
I. Ábúendur og þjóðlífsþættir
II. Æviskrár og Saga Flateyjarhrepps
Ritið segir frá mannlífi og örlögum við Breiðafjörð
með nýjum hætti. Það er einstök heimild um jarðir og
búenduríFlateyjarhreppi, ætt þeirraog afkomendur.
Hér segir frá hlunnindum og sérstæðum atvinnu-
háttum, ömefnum og þjóðháttum, slysfömm og munn-
mælum. Um tvö þúsund myndir af bæjarhúsum, fólki
og mannfundum, sem hvergi hafa birst, prýða ritið.
Hér má heyra í víðómi sinfóníu mannlífsins í
Flateyjarhreppi hljóma í æviskrám alþýðufólks, kaup-
manna, presta, bænda, sægarpa og sveitarómaga.
Allt kryddað með frásagnarperlum þeirrra sem þekktu
fólkið og lifðu atburðina, svo sem þeirra Gísla Kon-
ráðssonar, Hermanns S. Jónssonar, Sveinbjörns P.
Guðmundssonar og Bergsveins Skúlasonar.
Ritstjóm og rannsóknir Þorsteins Jónssonar og
samverkamanna hans, Asgeirs Svanbergssonar og
Eggerts Th. Kjartanssonar gera verkið sérlega að-
gengilegt.
Eylenda hefur fengið mjög góðar viðtökur. M.a.
ritaði Sigurjón Björnsson ritdóm í Morgunblaðið:
Breiðafjarðareyjar hafa mikið aðdráttarafl í
hugum fjölmargra Islendinga. Fólk skynjar af
frásögnum og myndum að þar sé að finna töfraheim
sumarlandsins, einstaka snertingu við náttúruna.
Fyrrum var hér mikið og fjölbreytilegt mannlíf,
matarkista og forðabúr, þar sem aldrei var búsvelta
þó að illa áraði og hungursneyð væri víða í landi.
Margir nauðþurftarmenn áttu þar ath varf. Og í Flatey
reis menning hvað hæst á síðustu öld.
Nú er mannlíf í Breiðafjarðareyjum að mestu
liðin tíð. Fiskur gengur víst ekki lengur í Kolluál og
menn koma varla með 178 flyðrur á land úr einni
veiðiferð. Og fáir eru til að verja æðarfuglinn fyrir
vargi og flæðihættu. Hinir sérstæðu búskaparhættir
eru sokknir í fyrnsku fortíðar. Eyjanna njóta nú
aðallega ferðamenn, sem fer sífjölgandi með bættum
samgöngum, aukinni velmegun og ferðagleði.
Það er ekki að ófyrirsynju að út kemurritverk um
Breiðafjarðareyjar. Margir munu telja sig þurfa að
leita þangað fróðleiks. En ritverk eru mismunandi allt
frá litlum ferðamannabæklingum til meiri háttar
fræðirita.
Þetta ritverk sem telur hátt á áttunda hundrað
blaðsíður í stóru broti er að mínu viti einstakt í sinni
röð. Það er allt í senn ábúendatal og æviskrár, héraðs-
lýsing, saga og þjóðlífsþættir. Eg minnist þess ekki að
hafa séð allt þetta fara saman í einu riti. Það getur
varla talist annað en stórvirki.
Um tvö þúsund myndir eru í þessum bókum báð-
um. Margar þeirra eru stórfróðlegar og upplýsandi.
Það er gaman að sjá svip þessara gömlu garpa og
kvenna þeirra og virða fyrir sér ættarmót yngri kyn-
slóðanna. Mikilla þakka er vert að hafa náð öllum
þessum myndum saman. Það hefur ekki verið auðvelt
verk.
Eg finn ekki mikla galla á þessu verki og væri
raunar ósanngjamt að fara að tína til það litla sem ég
hef komið auga á. Því að ég hika ekki að fullyrða að
ritverk þetta, svo efnismikið og glæsilegt sem það er
sé eintætt í sinni röð. Það ertímamótaverk og verðugur
minnisvarði um þennan “þjóðgarð Drottins”, eins og
Jökull Jakobsson orðaði svo vel, þetta sérstæða mannlíf
sem nú er horfið. Sá minnisvarði mun lengi standa.
Útgefandi Eylendu er Byggðir og bú ehf., sem
hefur nú í undirbúningi útgáfu fleiri ritverka með
sama sniði.
Tilboð á Eylendu I-II til félaga Ættfræðifélagsins
meðan upplag endist er kr. 11.900. Pöntunarsími:
5658910. Greiðsluskilmálar.
16