Prentarinn - 01.09.1995, Blaðsíða 14

Að skrifa, prenta
og selja
Einar Már Guðmundsson rithöfundur
Halldór Laxness sagði
einhvern tíma að miðað við að
fá bók útgefna væri lítið mái
að skrifa hana.
Árið 1980 taldi ég mig hafa
lokið við að semja þrjár Ijóða-
bækur. Pá bjó ég í
Kaupmannahöfn og vann sem
hreingerningamaður hjá
sjóhernum. Ég átti að vísu
framavon hjá hreingerninga-
fyrirtækinu en sönggyðja Ijóða
og sagna togaði í mig.
Ég sendi Ijóðahandritin heim
til útgáfufyrirtækis og bjóst við
skjótum viðbrögðum. Menn
hlytu að gleypa við Ijóðum
eftir ungan mann úr
Breiðholtinu. En tíminn leið og
síminn beið og loks þegar
viðbrögð bárust frá Fróni var
um neitun að ræða.
Ég ákvað að gefa tvær af bókunum út sjálfur.
Önnur hét Er nokkur í kórómfótum hér inni? en
hin Sendisveinninn er eintmrn. Á þessum árum
voru sjálfsútgáfur oft óvandaðar og illa frá-
gengnar, en vinur minn, þá prentari í Odda,
Sauðst til að ráða bót á því meininu.
Bækumar mínar áttu að koma út í septem-
ber. Ég sagði starfi mínu hjá sjóhernum lausu.
Ef bókagerðin riði fjárhagnum að fullu gat ég
þó mjög líklega fengið starf mitt aftur.
Þegar ég kom heim arkaði ég niður í prent-
smiðjuna Ödda sem þá var við Bræðraborgar-
stíginn. Ég gekk þama um sali og fann loks
bækurnar. Þær vom á bretti. Mér hraus hugur
þegar ég sá bunkann.
Ég veitti því athygli að þeim sem afgreiddu
bækurnar þótti ég hálf undarlegur. Tvær bæk-
ur! Af hverju var þeim ekki slegið í eina? Og þú
ætlar að selja þetta sjálfur! Þú ert ansi bjart-
sýnn. Ég sá aðeins mínusa í kringum mig og
hugsaði hlýlega til skúringarfötunnar hjá sjó-
hemum.
En svo var bara að hrökkva eða stökkva.
Sönggyðjan barðist við sjóherinn, ljóðið við
gólftuskuna. Ég byrjaði að selja bækurnar á
götum, kaffihúsum og vinnustöðum. Ég byrjaði
á bifvélaverkstæðunum á morgnana og endaði
á börunum á kvöldin.
Hvað sem því olli gekk salan vel. Það var
einsog guð töfraði fram fyrir mig fundi og
mannfagnaði af öllum stærðum og gerðum.
Það voru pönktónleikar, jasstónleikar, rokk
gegn her, pólitískir baráttufundir, Gervasom-
málið og fleira.
Reykjavík var suðupottur. Prentsvertan lak
um götumar.
Ég man að eitt sinn eftir drjúgan söludag var
ég staddur á bar; og nú er rétt að taka það fram
að þetta var áður en núllin hurfu. Verðbólgan
var hundraðogeitthvað prósent. Ég var búinn
að selja eitthvað yfir tvöhundruð bækur og var
með milljón í vasanum; milljón sem varð að
tíuþúsund krónum þrem mánuðum seinna.
Þegar ég lagði seðlahrúguna á barborðið til
að panta mér viský sögðu barþjónamir: „Er
þetta svona góður bransi að yrkja ljóð? Strákar,
við ættum kannski að reyna." Svo köstuðu þeir
fram stöku. Það er ekki á bókmenntaþjóðina
logið.
Svo var komið að því að ganga á fund prent-
smiðjustjórans og sjá hvernig málin stóðu.
14
mmtmtm 3/95