Sveitarstjórnarmál - 01.03.2003, Blaðsíða 10

Úrvinnslusjóður
Ólafur Kjartansson, framkvæmdastjóri
Úrvinnslusjóös, og Guðmundur G.
Þórarinsson, stjórnformaður sjóðsins.
Aukin endurnýting úrgangs
Nýr hugsunarháttur birtist í lögum um úrvinnslugjald. Með þeim verður kostnaður við endur-
nýtingu og förgun færður inn í verðmæti vörunnar strax í upphafi. Markmið laganna er að
skapa hagræn skilyrði fyrir endurnotkun og endurnýtingu úrgangs í þeim tilgangi að draga úr
magni úrgangs sem fer til endanlegrar förgunar og að tryggja viðeigandi förgun spilliefna.
Lög um úrvinnslugjald tóku gildi um síð-
astliðin áramót og móttaka á að hefjast
1. apríl næstkomandi. Til að stuðla að því
að markmiði laganna verði náð verður
sérstakt úrvinnslugjald lagt á vörur, sem
falla undir lögin, við innflutning eða fram-
leiðslu hér á landi. Gjaldið verður notað
til að standa undir kostnaði við meðferð
flokkaðs úrgangs á söfnunarstöðum, flutn-
ingi hans frá söfnunarstöð til móttöku-
stöðvar og endurnýtingu hans eða förgun
eftir þvf sem við á. Sérstakri stofnun, Úr-
vinnslusjóði, hefur verið komið á fót til
þess að annast umsýslu gjaldsins og ráð-
stöfun þess. Úrvinnslusjóður
heyrir undir umhverfisráðu-
neytið. Guðmundur G. Þórar-
insson verkfræðingur er for-
maður sjóðsstjórnar, Ólafur
Kjartansson verkfræðingur,
sem starfað hefur hjá Samtök-
um iðnaðarins, hefur verið
ráðinn framkvæmdastjóri og Már Karlsson
verkfræðingur er einnig kominn til starfa
hjá sjóðnum.
Hluti af framleiðslukostnaði
Guðmundur G. Þórarinsson segir að með
lögunum um úrvinnslugjald sé bæði verið
að móta nýjan hugsunarhátt og nýjar
starfsaðferðir varðandi meðferð úrgangs.
Með lögunum sé verið að leggja kostnað
við úrvinnslu, endurnýtingu og förgun við
framleiðsluverðmæti vörunnar þegar í
upphafi þannig að neytandinn greiði hann
þegar hann festir kaup á viðkomandi
vöru. Með því sé verið að brjóta blað í
umhverfismálum. Kostnaður sem hlýst af
vörum eftir að raunverulegri notkun þeirra
er lokið sé í raun og veru greiddur fyrir-
fram þannig að hann falli ekki á samfélag-
ið eftir á. Guðmundur segir að nýju lögin
byggist á allt öðrum hugsunarhætti en
eldri aðferðir. Með þeim verði endur-
vinnsla ogförgun hluti af framleiðslu-
kostnaði vörunnar og þar með verði henn-
ar til kaupandans. Þannig sé stuðlað að
því að loka eiginlegri hringrás hverrar
vörutegundar þar sem upphaf hennar og
endir tengist saman með endurvinnslu og
endurnýtingu.
Tíu þúsund fyrir bílinn
Þessar breytingar eiga sér nokkurn aðdrag-
anda. Frá árinu 1997 hefur verið lagt svo-
nefnt spilliefnagjald á ýmsar vörur er geta
valdið mengun í umhverfinu, sé ekki stað-
ið rétt að förgun þeirra. í því
sambandi má nefna smurolíu,
kælivökva, rafgeyma, leysiefni
og olíumálningu. Hin nýju lög
um úrvinnslugjald taka yfir
lögin um spiIiiefnagjald auk
þess sem ýmsir nýir vöruflokk-
ar bætast við. Ber þar að nefna
hjólbarða og samsettar pappa-
umbúðir fyrir drykkjarvörur og á næsta ári
pappa- og plastumbúðir, veiðarfæri úr
gerviefnum og heyrúlluplast. Annað ný-
mæli í hinum nýju lögum er að sérstakt
gjald að upphæð 1.050 krónur verður ár-
Markmiðin ná til allra umbúða hvort sem um er að
ræða flutnings-, milli-, eða neytendaumbúðir.
Umbúðunum er skipt í efnisflokka; pappa-, plast-,
gler-, málm-, og tréumbúðir.
10 ------