Þjóðmál - 01.06.2007, Blaðsíða 88
86 Þjóðmál SUmAR 2007
urströnd.Bandaríkjanna.og.við.Mexíkó-flóa.
sem.orðið.hafa.fyrir.að.minnsta.kosti.einum.
fellibyl. frá. 1850. til. 2004 .. Hin. tekur. til.
náttúruhamfara.í.Ástralíu.á.árunum.1967.til.
1999 ..Hvorug.rannsóknin.sýnir.marktækar.
breytingar. á. eignatjóni. sem. hlutfalli. af.
tekjum. á. mann. eða. landsframleiðslu .. Í.
skýrslu.loftslagsnefndar.Sameinuðu.þjóðanna.
(IPCC). frá. 2001. er. því. hins. vegar. haldið.
fram.að.eignatjón.vegna.óveðurs.hafi.tífaldast.
frá. árinu. 1950. til. 1990. og. er. það. byggt. á.
upplýsingum. frá. endurtryggingafélögum .. Í.
skýrslunni.var.hins.vegar.ekki.reynt.að.meta.
hvort.þetta.aukna.tjón.er.vegna.breytinga.á.
veðurfari,. aukinnar. byggðar. á. hættulegum.
svæðum,.aukins.framboðs.á.tryggingum.eða.
betri.upplýsinga.um.tjón.á.síðari.árum .
Goklany. fjallar. ítarlega. um. loftmengun,.
bæði.innan-.og.utandyra,.í.bók.sinni ..Hann.
hefur. lengi. fengist. við. þau. mál. og. gaf. út.
bókina. Clearing the Air: The Real Story of
the War on Air Pollution.fyrir.áratug ..Hann.
starfaði. fyrir. umhverfisverndarstofnun.
Bandaríkjanna.(EPA).og.var.forstöðumaður.
hjá.alríkisnefnd.um.loftgæði.(NCAQ) ...Hér.
er.Goklany.því.á.heimavelli ...Flest.horfir.til.
betri.vegar.hvað.loftmengun.í.Bandaríkjunum.
og. öðrum. vestrænum. löndum. varðar ..
Eldsneyti. inniheldur. færri. skaðleg. efni. en.
áður,.vélar.skila.hreinni.bruna.og.hvarfakútar.
og. annar. búnaður. hreinsar. útblástur. áður.
en. hann. fer. út. í. andrúmsloftið .. Goklany.
birtir. ýmsar. upplýsingar. þessari. jákvæðu.
þróun.til.staðfestingar ..Hann.segir.til.dæmis:.
„Þegar. gögn. frá. Umhverfisverndarstofnun.
Bandaríkjanna. (EPA). og. forverum. hennar.
eru. lögð. saman. má. sjá. að. loftgæði. á. flesta.
mælikvarða. (t .d .. svifryk,. sem. er. einnig.
mælikvarði. á. sót,. SO2,. O3,. CO,. NOx. og.
blý). hafa. verið. að. batna. nær. jafn. lengi. og.
mælingar. eru. til. um. þau .“. Goklany. hefur.
jafnframt.komist.að.þeirri.þeirri.niðurstöðu.
að.hin.jákvæða.þróun.hafi.hafist.löngu.fyrir.
setningu.laga.um.hreint.loft.(Clean.Air.Act).
árið.1970 ..Þetta.kemur.heim.og.saman.við.
þá. kenningu. að. umhverfismál. færist. upp.
forgangslistann.þegar.menn.efnast .
Á.sjötta.áratug.síðustu.aldar.setti.hagfræð-
ingurinn. og. síðar. Nóbelsverðalaunahafinn.
Simon. Kuznets. fram. þá. kenningu. að.
ójöfnuður. aukist. við. upphaf. hagsældar. en.
svo.minnki.hann.aftur.þegar.frá.líður ..Þessi.
kenning. var. að. sjálfsögðu. sett. á. línurit. að.
hætti.hagfræðinga.og.ferillinn.er.hólslaga.með.
ójöfnuð.á.lóðrétta.ásnum.en.tekjur.á.mann.
á.þeim.lárétta ..Á.tíunda.áratug.síðustu.aldar.
tóku. hagfræðingarnir. Gene. M .. Grossman.
og.Alan.B ..Krueger.graf.þetta.og.settu.álag.
á. umhverfið. (mengun). á. lóðrétta. ásinn. og.
tekjur. manna. á. lárétta. ásinn .. Með. öðrum.
orðum. telja. þeir. að. þegar. menn. byrja. að.
bæta.hag.sinn.—.til.dæmis.með.iðnvæðingu.
—. gangi. þeir. á. náttúruna. en. það. snúist.
við. þegar. ákveðinni. velmegun. er. náð .. Þeir.
studdu.þessa.kenningu.með.rannsóknum.og.
hún.var.kærkomið.mótvægi.við.allt.talið.um.
„endimörk. vaxtar“. og. aðrar. heimsendaspár.
sem.umræða.um.umhverfismál.var.föst.í.frá.
því.um.1970 ..
Bók. Goklanys. rennir. styrkum. stoðum.
undir.þessa.kenningu ..
Þjóðarsaga.í.nýjum.
búningi
Árni. Daníel. Júlíusson. og. Jón. Ólafur. Ísberg.
(ritstj .),.Íslandssagan í máli og myndum,.Mál.og.
menning,.Reykjavík.2005,.528.bls .
Eftir.Gunnar.Þór.Bjarnason
Hér. er á ferð „ný og uppfærð“ útgáfa. . . . . . .af. Íslenskum söguatlas. sem. kom. út. í.
þremur.bindum.á.árunum.1989.til.1993 ..Það.
var.mikið.verk.og.vandað.og.með.því.sleginn.
nýr.tónn.í.útgáfu.rita.um.sögu.Íslands ..Aldrei.