Vísir - 01.10.1914, Blaðsíða 2

Bréf
frá þýskum fanga i Englandi.
Maöur sá, sem skrifar bréf þetla,
fór héöan meö »Botníu« íhaustog
var tekinn til fanga í Englandi.
Hann haföi unnið í misseristíma
tijá Jóni Halldórssyni & Co. og
er bréfið til Kristjáns Guönasonar,
sem er starfsmaður þar.
Nú er þaö komiö fram, sem eg
haföi búist viö. Á mánudagskvöldið
komum viö alt í einu auga á 6
ensk herskip, og ekki leiö á löngu
þangaö tii beitiskip eitt vatt sér að
okkur og tók alla Þjóðverjana úr
»Botníu< aö Breier einum undan-
skildum. Við vorum fyrst fluttir
til Orkneyja, þaöan meö flutnings-
skipi til Inverness og loks þaðan
á járnbraut til Edinborgar. Lítið
hefi eg sofið þessa dagana, því að
þaö er heldur en ekki ónæðissamt
að vera herfangi. Viö höfumst við
í tjöldum skamt fyrir utan Edin-
borg. 600 þýskir fangar eru hér
saman komnir. Englendingar fara
sérstaklega vel með okkur og auð-
sýna okkur alla vinsemd. í hverju
tjaldi eru 12 menn. Aö kalla allir
fangarnir eru sjómenn. Hefirskip-
um þeirra verið sökt. Margir þeirra
eru ekki sem hreinlegastir, og er
sambúðin að því leyti ekki þægi-
leg. — Annars líður inér eftir at-
vikum ág ætlega, og vona hins besta
um að ófriðinum verði nú bráö-
lega lokiö. — Með kærri kveöju
til allra gömlu samverkamannanna
hjá Jóni Halldórssyni & Co.
H. Meissner.
Hafið sannleikann
í heiðrií
Yf irlýsingf rá amsríkönsk-
um fregnritum við
herinn.
Eftirfylgjandi yfirlýsing frá fregn-
ritum fyrir merk blöð í Ameríku
hefir borist oss til birtingar (blaö-
inu Lúbeckische Anzeigen);
Til þess að hafa sannleikann í
heiðri, lýsum vér allir yfir því, að
fregnir um hryðjuverk Þjóöverja,
eftir því sem vér gátum séð, eru
ósannar. Vér höfum verið tvær
vikur með þýska hernum og fylgt
honum meir en 100 mílur vegar
og á þessum tíma og frá þessum
tíma getum vér ekki nefnt eitt ein-
asta dœmi óverðskuldaðrar hegning-
ar eða hefndarverka. Vér getum
heldur ekki staðfest orðróminn um
misþyrmingar borgara eða fanga.
Vér urðum þýska hernum sam-
ferða yfir Landes, Brússel, Niveeles
og aðra staði og sáum ekki minsta
vott agaleysis í eitt einasta skifti.
Margar fregnir reyndust ósannar,
er vér höfðum grenslast eftir því.
Vér sáum allsstaðar, að þýskir her-
menn borguðu það, sem þeir
keyptu, og báru virðingu fyrir eign-
arréttinum og borgaralegum rétti
manna. Eftir orustuna við Dussiere
fundum vér belgiskar konur og börn
VISIR
Svanurinn.
Svanurinn syngur! Ó, hlustaðu hljótt.
Himinn er fagur og alkyr er nótt,
skýin í norðrinu líkjast logum,
litfögur speglast í vogum
Svanurinn syngur: um dýrðlegan draum,
drynjandi fossa og lifandi straum,
árroðann kæra og frelsið á fjöllum,
fegurð á gróandi völlum,
Svanurinn syngur: um hugljúfan hljóm,
himneskan unað og eilífðar blóm,
friðsæla lundi í högum hlýjum,
hrífandi kvöldroða á skýjum.
Svanurinn þagnar. — Hann Iagstur er lágL
Loft er að dimma óg helskyggir brátt.
Svanurinn flýtur í blóðgum bárum
blundaður — dáinn af sárum.
Magnús Gíslason.
fyllilega óhrædd. . . . Flóttamenn,
er sögðu frá ýmsu ofbeldi og
hryðjuverkum, gátu ekkert sannað.
Agi þýskra hermanna er ágœtur;
enginn drykkjuskapur. Borgmeist-
arinn í Sorbes sur Sambre mót-
mœlti ótilkvaddur orðróminum um
ofbeldisverk á því svœði. Vér gef-
um drengskaparorð stéttar vorrar
upp á að þetta er satt. (Hér koma
nöfn meðlima í »associated press*
o. fl.). _______
Hervopn
Þjóðverja og Frakka.
---- NI.
4. Fallbyssurnar miklu.
Það var sagt í 3. kafla þessarar
greinar, að vafamál væri hvort þess-
ar 42 sentim. byssur væru til.
Skeyti frá Belgíu fullyrtu að þær
hefðu ekki verið notaðar í umsát-
inni um virkin þar. Var því alment
álitið að þýsk blöð notuðu fregn-
ina um þessar heljarbyssur aðeins
til þess að skelfa andstæðingana en
í raun og veru væru þær ekki til.
Nú hefir að vísu ekkert verið látið
uppi um þær af hálfu hins opin-
bera, en menn eru þó farnir að
leggja trúnað á að þær séu til af
ýmsum sögnum sem hvað eftir
annað koma um notkun þeirra og
verkanir, sem sagöar eru degi ljós-
ari, og fara þýsk blöð ekkert leyni-
lega með það sem þau þykjast vita
um þessar byssur. Skal hér tekið
það helsta, án þess þó að hægt sé
að ábyrgjast hvort allar umsagnir
séu nákvæmar.
Kúlan er 42 sm. aö þvermáli og
um met'er að Iengd. Þyngd hennar
mun vera um 1 tonn (1000 kíió)
og sprengiefnið í henni er fleiri
vættir. — Sagt er að hið sterka
virki Manonviller hafi verið ger-
eyðilagt á l1/, degi með þessum
Skrifstofa
Elmskipafjelags íslands,,
i Landsbankanum, uppi
Opín kl. 5—7. Talsími 409.
byssum. Var það skotið niður úr
15 km. fjarlægð og sáu skotmenn-
irnir alls ekki markið því að fjöll
eða hæðir voru á miili. Fjarlægð-
in var reiknuð út á landabréfi og
menn sem voru í loftbelg hátt í
lofti sem tengdur var við jörð með
kaðli, sögðu til hvar skotin lentu,
10. hverja mínútu var skotið úr
hvorri byssu, því að þær voru tvær,
og kom því skot á 5 mínútna fresti.
Á meðan ekki var búið að ná ná-
kvæmri stefnu á fallbyssurnar hittu
skotin auövitað ekki, en ekki leið
á löngu áður en miðið var orðið
svo nákvæmt aö hver kúla hitti.
Þeir sem stóðu nærri fallbyssunum
fanst eins og þeir ætla að kastast
kyliiflatir þegar skotin riðu af og
fullar 20 sekúndur heyrðist dimrn-
ur hvinur af kúlunni í loftinu. Byss-
unum er miðað skáhalt upp í loít-
ið svo að kúlurnar fara í háan boga.
Og hægt er að skjóta yfir fjöll
'Sem eru að minsta kosti þrefalt
hærri en Esjan, en þó því aðeins
að þau séu þá ekki mikið á breidd-
ina.
Segja þeir er voru vottar að því
er virkiö Lucin var skotið niður að
fyrsta kúlan hafi ekki hitt en sú
næsta hafi hitt og hafi þá það virki
ekki þurft meira. Kúlan hafði gert
30 feta djúpa gryfju í jörðina og
virkiö var molað í smátt.
Hvert skot kostar yfir 30 þús-
und kr. og er þó sagt að það sé
tiltölulega ódýrt að nota þessa að-
ferð, því að það þurfi svo fá skot.
Attur kvað sjálfar byssurnar slitna
fljótt.
Hve lengi stendur
styrjöldin yfir?
Þannig spyrja menn hverjir ann-
an, en enginn getur svarað. 1 ár
giska sumir á, 2 aðrir o. s. frv.
Nú um stund hafa fregnir frá
stríðinu verið á þá leið, að alt
bendir á það, að bandaþjóðirnar
forðist af fremsta megni að Ieggja
til orustu við Þjóðverja. Þær hafa
að eins flækst fyrir þeim, hopað
undan, þegar þær hafa haldið að
mannskæðar orustur mundu verða
og gefið upp orustulaust hverja
borgina eftir aðra. Bandaþjóöirn-
ar sjá, að ef þær Iegðu til úrslita-
orustu, þá mundu Þjóðverjar verða
þeim skeinuhættir, því þeir hafa
bæði betri vopn og æfðara herlið
á landi, því taka þeir þann kostað
svelta Þjóðverja inni. Englending-
ar hafa yfirráðin á sjónum og hindra
aðflutninga. Styrjöldin kostar Þjóð-
verja of fjár, en þeir hafa ekki
miklu fé yfir að ráða og eru þeg-
ar komnir í fjárkröggur eftir því
sem erlend blöð segja, en fá hvergi
lán.
Það eru því sterkar líkur fyrir
því, að bráðlega muni koma að
því, að Þjóðverjar láti til skarar
skríða á landi, leggi alla áherslu á
það, að brjótast gegnum herlínuna
og haldi suður á Suður-Frakkland.
Geta þeir það? Þeirri spurningu
er ósvarað, en hitt er öllum kunn-
ugt, aö langa bið þola Þjóöverjar
ekki, nema að þeir fái vistir og fé
annarsstaðar frá.
Jón Zoega
selur nú
^tew^ttY
langódýrast í bænum og tekur
ekkert fyrir uppsetningu á þeim í
nokkra daga.
Sögur Vísis. 1
Þegar þær sögur, eru búnar sem
nú eru, veröa sögur þær sem Vís-
ir flytur að jafnaöi styttri, en aöeins
eflir fræga höfunda. Af smásögum
mun blaðið flytja eitthvað eftir fræga
franska höfundinn G. Maupassant
sem nefndur hefur verið konungur
smásagna höfunda. Ennfremur veröa
fluttar sögbr eftir norska skáldiö
Jóhann Bojer, þar á meðal hans
frægasta rit »Máttur trúarinnar* sem
hefur verið þýdd á flest mentamál
heimsins, og allir helstu ritdómar-
ar, þar á meöal Georg Brandes og
og L. Leví, hafa lokið lofsorði á.
Sigurður Sigurðsson Slembir þýðir
1 söguna.