Röst - 04.11.1940, Page 1

I. árg.
Vestmaimaeyjiim, 4 nóv. 1940
1. tölubl.
AVORP
Góðir Vestmannaeyingar!
Blaðið Röst, sem nú hefur
göngu sína, er gefið út af
Stéttarfélagi bamakennara í
Vestmannaeyj um.
Tilgangur þess er fyrst og
fremst að ræða uppeldis- og
skólamál, en auk þess vill það
styðja hvert gott málefni, sem
verða má til framfara og menn-
ingarauka þessa bæjar.
Ég hefi áður lýst þeirri skoð-
un minni, að æskilegast væri,
að samvinna milli skóla og
heimila væri bæði náin og góð,
og í samræmi við þá skoðun
höfum við kennarar komið á
foreldrafundum nú í haust. Á
þessum fundum hefir sú stað-
reynd orðið öllum almenningi
skýrari, að verkefnin eru ærin,
til þess að vinna saman að, fyrir
þá tvo megin aðila, sem að upp-
eldismálunum standa, foreldra
og aðstandendur barnanna
annars vegar og kennara þeirra
í skólanum hins vegar.
En það eru ýmisleg vand-
kvæði á að halda foreldrafundi,
nema þá stöku sinnum, svo sem
skortur á heppilegu húsnæði,
annir foreldra, sem gera þeim
illkleift að sækja slíka fundi,
o. m. fl. •
Úr þessu á blaðið að bæta.
Það ætti að komast inn á hvert
einasta heimili, og þá er ætíð
einhver tómstund til þess að
lesa og íhuga stuttar greinar
og athuganir, jafnvel fyrir þá
foreldra, sem engan tíma eða
ástæður hafa til þess að sækja
fundi á einhverjum ákveðnum
tíma.
Þannig eiga athuganir kenn-
aranna að komast til allra for-
eldra, og jafnframt er öllum
foreldrum heimill aðgangur að
blaðinu fyrir greinar, svör, fyr-
irspurnir og athugasemdir um
þessi mál.
En þótt blaðið vilji leggja sér-
staka rækt við uppeldis- og
skólamál, þá er ekki ætlunin að
takmarka efni þess við þau mál
einvörðungu. Við vonum, að því
verði vel tekið og farnist vel, og
að það geti því orðið hinn ákjós-
anlegasti vettvangur fyrir um-
ræður um öll menningarmál.
Verður tekið við greinum til
birtingar frá hverjum sem er
og um hinar ólíkustu skoðanir,
eftir því sem rúm leyfir, aðeins
innan þeirra höfuð-takmarka,
sem blaðinu eru sett frá upp-
hafi og leiða af tilgangi þess.
En nánar skýrt eru takmörkin
þau, að halda blaðinu fyrir utan
allar flokksdeilur í stjórnmál-
um og einnig, að birta aldrei
persónulegar illdeilur, lævísleg-
an áróður og annað slíkt, sem
aðeins á heima í óhlutvöndum
sorpblöðum.
Við ætlumst til, að Röst flytji
aðeins það, sem allir megi lesa,
ungir og gamlir, m. a. börnin í
skólanum, og mætti það því, ef
vel gengur, verða hinum eldri
þeirra til nokkurrar leiðbein-
ingar og ánægju.
Fyrir einróma ósk útgefenda
hefir Helgi Þorláksson, kennari,
tekið að sér ritstjórn blaðsins.
H. Þ. lauk stúdentsprófi vor-
ið 1938 og kennaraprófi sama
vorið. Um haustið, sama ár,
fluttist hann hingað sem kenn-
ari við barnaskólann og hefir
gegnt því starfi síðan. í starfi
sínu sem kennari hefir hann
hlotið almenna hylli, bæði nem-
enda og aðstandenda þeirra. En
auk hinna ákveðnu kennslu-
starfa hefir hann sýnt mjög
lofsverðan áhuga í öllu, sem
lýtur að uppeldismálum, félags-
málum kennara, bindindismál-
um og öðrum menningarmál-
um, án þess að vera á nokkurn
hátt háður einstökum flokki
eða stefnu í stjórnmálum eða
trúmálum.
Vil ég með þessum orðum
vekja athygli almennings á því,
að af ritstjóranum má vænta
áhuga, víðsýni og sanngirni í
hverju máli, og verði blaðinu
Röst, af lesendanna hálfu, tek-
ið í sama anda, með sama vel-
vilja og áhuga á, að verða
hverju góðu málefni til gengis-
auka, þá mun tilgangi þess að
fullu náð.
Halldór Guðjónsson.
Það hefir löngum þótt við
brenna hér á landi — sem og
sjálfsagt annars staðar, — að
menn væru þungir í dómum um
skoðanaandstæðinga sína. Þetta
er almennt svo, þótt sérstaklega
sé oft viðbrugðið á stjórnmála-
sviðinu. Hyggja menn þá oft, að
það sé af þvermóðsku einni og
lægstu hvötum sprottið, að and-
stæðingar þeirra skuli halda
sínum málstað til streitu en
eigi, að sannfæring geti legið á
bak við. Þessi hugsun leiðir svo
til hinna hraklegustu misfellna
í sambúð manna, rógmælgi og
nágrannakritar. Rætur þessara
meina eru aðallega tvær. Ann-
ars vegar er hrein vanþekking
á skoðunum og athöfnum and-
stæðingsins, og byggist því dóm-
ur um hann á röngum eða vill-
andi forsendum. Hinsvegar er
vanþekking á því, sem kalla
mætti mismun einstaklinganna
eða persónuleika þeirra.
Þegar sagt er, að engar tvær
manneskjur séu eins, þá liggur
meira á bak við það en aðeins,
að engir tveir einstaklingar hafi
sama útlit. Okkur finnst sann-
leikur þessara orða svo sjálf-
sagður, að við gætum þess
naumast, hve víðtæk merking
hans er. — Okkur finnst ekkert
einkennilegt, að andlitsfall
manna og vaxtarlag sé með
ýmsu móti. Ekkert sjáum við
heldur athugavert við það, þótt
smekkur manna á liti sé næsta
misjafn, þótt einum þyki blár
litur fegurstur en öðrum rauður,
þó einum þyki sá matur beztur,
sem annar getur ekki bragðað.
Við undrumst heldur ekki svo
mjög, þótt sumir hneigist að
sönglist og aðrir að dráttlist,
sumir séu gefnir fyrir andlega
vinnu, en aðrir fyrir líkams-
erfiði.
Öll þessi dæmi — og fleiri
slík — eru okkur ljós, og við
teljum þýðingu þeirra sjálf-
sagða, þau sanni gamla spak-
mælið, að „svo er margt sinnið
sem skinnið“.
En er við höfum nú játað
sannleika þess, þá verðum við
líka að viðurkenna, að skoðan-
ir annarra í stjórnmálum, trú-
málum, félagsmálum — eða
hverju sem er — geta verið
sprottnar af jafn hreinni sann-
færingu eins og okkar eigin
skoðanir í þeim efnum, þótt þar
sé um algerar andstæður að
ræða.
í útliti, hugsun og verki eru
engir tveir einstaklingar eins.
Þessvegna getum við aldrei
dæmt aðra algerlega réttlátlega.
Við dæmum þá út frá okkur
sjálfum, en ekki frá þeirra eigin
sjónarhól.
En við getum komist nálægt
því rétta með því, að leita
kynna á mönnunum og málstað
þeirra.
Hér viljum við kennarar í
Vestmannaeyjum leggja nokk-
urn skerf til í okkar litla, en
frá náttúrunnar hendi yndis-
fagra byggðarlagi. Blaðið Röst
hefur því göngu sína í þeirri von,
að hinir ýmsu og ólíku straum-
ar, sem að því berast, verði til
að styðja og skýra hvern þann
málstað, sem er til menningar-
hagsbóta fyrir Vestmannaey-
inga og þá um leið þjóðina'alla.
Við treystum á velvild fólksins
og skilning og óskum svo gleði-
legs nýbyrjaðs vetrar.
Helgi Þorláksson.
Næsta blað Hastar
mun koma út um
miðjan nóv. mánuð
og verður selt á göt-
um bæjarins og í hús-
um.