Eskfirðingur - 10.06.1934, Blaðsíða 1

Eskfirðingur - 10.06.1934, Blaðsíða 1
LANÐSBÓI ASAFN 134/ "01 _ ÍS'LLl £1 ft ESKFIRÐIN6U Eskifiröi, sunnudagiin 10. júní 1934. 1. ár 1. tölubl. Kosningarnar. Við kosningar þær, sem fram fara í c ag, er óhjákvæmilegt að líta um öxl og litast um eftir árangrinum af starfi þeirra manna í hreppsnefnd Eskifjarðarhrepps, sem nú víkja sæti fyrir öðrum. Er sú sýn heldur dapurlegog mæt- ir auganu við fyrsta tillit: pen- ingalaus hreppur, þurausinn hafn arsjóður, ófullnægjandi skólahús ónýt rafstöð, að falli komnar húseignir, iokað sjúkrahús, hálf- ófærir vegir og glatað traust. — Hér verður ekki sögð sagan um stjórnarferil fráfarandi hrepps- nefndar, til þess er hún of ó- merkileg, enda þótt vel gæti hún verið öðrum hreppsnefndum til viðvörunar. Verðuraðeins brugð- ið upp lítilli mynd af því, hvern- ig klíkan í hreppsnefnd Eski- fjarðarhrepps — Ólafur H. Sveinsson, Arnfinnur Jónsson og Páll Magnússon — hefir hagað þeim ráðstöfunum, sem enduöu meö gjaldþroti hreppsins. — í fardögum árið 19l5erueign- ir Eskifjarðarhrepps kr. 18902.92 og skuldir sem þá hvíla á hreppn- um eru kr. 5827.00. Var þá búið að byggja barnaskólahúsið og rafstöðina. Af andvirði rafstöðv- arinnar eru þó aðeins færðar á eignalið kr. 3700,00 — en það er sú upphæð, sem hreppurinn lagði til byggingar hennar. Um þetta leyti stóð Eskifjarðarhreppur bet- ur að vígi, en önnur sveitarfélög á landinu með svipaða íbúatölu: með nýjan barnaskóla og raf- stöð. Aö þeim tíma hafði hreppn- um veriö stjórnað með hagsæld alls hreppsfélagsins fyrir augum og framkvæmdir miðaðar við gjaldþol og getu hreppsbúa. Sveitarfélagið var ekki á þeim tíma notað sem bakhjarl tii þess að tryggja auðsöfnun gróðafík- inna einstaklinga innan þorpsins. En þessi stefna í fjármálastarf- semi Eskifjarðarhrepps hélst ekki lengi. Nýjir menn tóku við, meö nýja stefnu, sem mjög bráðlega lætur til sín taka. — Fardagaárið 1917—18 er tekið ,bráðabirgðalán“ í Útibúi Lands- bankaris á Eskifirði, að upphæð kr. 20000 — tuttugu þúsund — án þess að séö verðl í reikning- um hreppsins frá þeim tíma, að hreppnum komi nokkur eign til jafnaðar þessari upphæð. Henni er bara eytt á árinu. Á næstu árum og alt til þessa dags, er svo haldið áfram ' aö taka lán, án þess að nokkuð sé greitt af eldri lánum og án þess að eign- ir hreppsins aukist að sama skapi. Jöfnum höndum og lán eru tek- in, innheimtast ekki tekjur hrepps- ins. Mönnum kann nú að virð- ast það óskiljanlegt, aö unt skuli vera aö taka lán á lán ofan, án þess aö eignir lántakandans auk- ist að sama skapi og skuldirnar. En hreppsnefndir Eskifjarðar- hrepps hafa fundið ráð við því, sem virðist vera í því fólgið, að samþykkja nýtt mat á eignunum. Á þann hátt hækkar rafstööin í verði frá fardögum árið 1922 til fardaga árið 1923 úr kr. 25000. upp í kr. 45000, án þess að nokkr- ar endurbætur á rafstöðinni eigi sér stað á því ári. En það var vilji hreppsnefndarinnar að raf- stöðin hækkaði í verði, og svo hækkaði hún í verði um tuttugu þúsund krónur, eða um átta þúsund krónum hærri upphæð en stöðin kostaöi nýbygð. — En lántökunum heldur áfram. Á öllum þeim stöðum, sem hægt er að fá lán, eru lán tekiri, þar til að síðustu, að Bjargráðasjóð- ur varð að „hjálpa" hreppnum um kr. 6000, en þá var stundin komin: Eskifjarðarhreppur gjald- þrota. Skilyrðin fyrir þessari Bjargráðasjóðshjálp voru þau, að Suður-Múlasýsla ábyrgðist lánið. Abyrgð sýslunnar var aft- ur því skilyrði bundin, að ákveðn- ar tekjur hreppsins væru veö- settar sýslunni, sem og einnig var gert. En svo einkennilega vildi til, að þegar sýslunefnd fór fram á að fá hina veðsettu pen- inga, um tvö þúsund krónur, þá hafði gleymst, að peningarnir voru veösettir — og þeir voru búnir! — Þegar Eskifjarðarhreppur var afhentur til skiftameðferðar, eru skuldir hans um kr. 135000 — eitt hundrað þrjátíu og fimm • þúsund krónur. Eignir hreppsins, sem undantekningar- laust allar eru í niðurníðslu munu alls ekki virtar á meira en kr. 35000 — þrjátíu og fimm þúsund krónur, þrátt fyrir það þó fráfarandi hreppsnefnd mundi fús að samþykkja annað mat á þeim. — Eitt alvarlegt atriði í óstjórn hreppsins undanfarin ár er það, aö ekki hefir verið séð fyrir því, að þurfamenn hreppsins gætu fengið nauðsynjar sínar, þegar þeir þurftu á að halda. Er þó kunnugt, að margir af þurfa- mönnum draga það til síðustu stundar að leyta til hreppsins, svo ógeðfelt er þeim það, enda þótt nauösyn knýji þá til. þess- vegna er því brýnna, að þeim sé sint þá þegar er þeir leita til hreppsins um styrk. En’ alkunn- ugt er, að þurfamönnum hefir verið boðið upp á þau vildar- cjör, að bíða næsta eða næstu daga meö afgreiðslu jafnsjálf- sagðra hluta, eins og úthlutun ífsnauðsynja þeirra er. — Ef til vill er þó ennþá alvar- egra það atriði, sem snýr að sjúklingum, sem leita þurfa að- stoðar hreppsins. Hefir hrepps- nefndin með óreiðu sinni í fjár- málum, stofnað til skulda við nálega hvert einasta sjúkrahús andsins, án þess að sýna hina minstu viðleytni á að greiða 3eim. Ábyrgðir hafa verið gefnar út fyrir þá sem sjúkrahúsanna jurfa að leita, en þegar reikn- ingar hafa borist hreppsnefnd- inni og vingjarnleg tilmæli um greiðslu, þá hefir engu einasta af jessum erindum einu sinni verið svarað, hvað þá meira, hve oft sem ítrekuð voru tilmælin um greiöslu. Enda er nú svo komið, að sjúkrahúsin taka ekki lengur gildar ábyrgðir Eskifjarðarhrepps fyrir legukostnaði sjúklinga og læknishjálp. Er sorglegt að hug#a til þess, að svo kærulausum mönnum skuli falið að gegna störfum fyrir almenning, sem jafn svívirðilega hafa farið fð, eins og hér hefir stuttlega veiið lýst. En hreppsnefndin á elki öll sök hér á. Aðalsökina á | ví öngþveiti, sem Eskifjarðarhrepp- ur er nú í, á klíka sú, sem áður er nefnd. — Við kosningarnar í dagástaif- semi þessarar þriggja manua klíku að vera lokið. Eskfirðing- ar verða í dag með atkvæðum sínum, að fyiirbyggja, að þessir* menn fái aðstöðu til þess, að halda áfram á þeinri skaðræðis- braut, sem þeir að þessum tíma hafa farið eftir. Enda er alveg fulbíst að enginn af þessum mönnum hefir vit ne vilja á því að rétta við fjárhag hreppsins og þar með tryggja framtíð hans. Engum heilvita manni dettur held- ur í hug, þeim mönnum sem komið hafa hreppsfélaginu á vonarvöl, takist að byggja upp að nýju traust lánsstofnana og unnara, sem hreppurinn þarf að skifta við. Til þess þarf aðra menn, Og ég vona að þið Esk firöingar, sýnið fyrirlitningu á óstjórn undanfarinna ára í hrepps- málum á Eskifirði, með atkvæða- greiðslunni í dag. E. Bjarnason. Sýnishorn af lýðræði á Eskifirði. H'nn 29. október 1933 beidd- ust hreppsnefndarmennirnir Ing- ólfur Einarsson og Páll Magnús- son lausnar úr hreppsnefnd Eski- fjarðarhrepps, og var þeim veitt lausn úr hreppsnefndinni þá þeg- ar, þó þannig, að úrslitum um lausn Páls Magnússonar réöi at- kvæði oddvita, samkvæmt lögum nr. 12, 31. maí 1927, 11. gr. Á sama fundi ákvað h-eppsnefndin að stofna til nýrra kosningar hreppsnefndarmanna, í stað þeirra tveggja, sem þannig voru leystir frá starfanum, en lét jafnframt þess getið, að hún teldi þeim brottleystu skylt að starfa íhrepps- nefndinni, þangað til kosning manna í þelrra stað hefði fram farið. Kosning sú, sem ákveðin var, varð ógild sökum formgalla, en meö því að regluleg hrepps- nefndarkosning átti fram að fara eftir nokkra mánuði, var þá eigi frekar gert í málinu. — Hinn 8. maí 1934 hélt hrepps- nefnd Eskifjarðarhrepps fund, og var þar ákveðið, að regluleg hreppsnefndarkosning til hrepps- nefndar Eskifjarðarhrepps skuli fram fara 10. júní næsta. Á fujidi þessum lýsti Páll Magnússon yfir þvf, að hann tæki aftur lausnar- beiðni sína úr hreppsnefndinni, „og hafði hreppsnefndin ekkert við það að athuga“, er skráð í sveitarbókina. — Með bréfi dags. 9. maí þ. á, hefir kjósandi í hrepnnum æskt úrskurðar valdsmanns um, hvoit téður Páll Magnússon skuli áfram vera hreppsnefndarmaður í Eski- fjarðarhreppi, eöa kjósa beii hreppsnefndarmann í hans stað við kosningu þá til hreppsnefnd- ar Eskifjarðarhrepps, sem fram á að fara 10. júní næstk. í 4. gr. laga nr. 59, 14. júní 1929 segir svo: „ . . . Hrepps- nefnd og bæjarstjórn úrskurðar, hvort aðili hafi mist kjörgengi, eða hvort veita skuli honum lausn eða víkja honum frá starfanum . . . en engin ákvæði finn- ast, er heimili hreppsnefnd að setja aftur inn í hreppsnefndina mann, sem hún einu sinni hefir leyst frá starfanum, og því að síður getur sá, er beiðst hefir lausnar og fengið hana, ákveðið að sitja áfram sem hreppsnefnd- armaður, nema atkvæði kjósenda komi til. Verður því að líta svo á, að Páll Magnússon sé aðeins starfandi í hreppsnefnd Eskifjarð- arhrepps þangað til kosinn er

x

Eskfirðingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eskfirðingur
https://timarit.is/publication/761

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.