Tíminn - 07.03.1942, Blaðsíða 3

11. blað
TÍMIM, laugardajgliin 7. marz 1942
43
ALÚÐAKÞAKKIR fyrir alla þá miklu samúff, sem okk-
ur var sýnd við andlát og jarffarför
Einars Sfgurðssonar
fyrrum bónda aff Tóftum viff Stokkseyri.
INGUNN SIGURÐARDÓTTIR OG BÖRN.
Svefnspróf
verða haldin hér í Reykjavík fyrri hluta aprílmánaðar næst-
komandi. Umsóknir um próftöku skulu sendar formanni próf-
nefndar, í viðkomandi iðngrein, fyrir 1. apríl næstkomandi.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 4. marz 1942.
Agnar Kofoed-Hansen.
Ert þú kaupandi Dva!ar?
Tímaritið Dvöl kemur út fjórum sinnum á ári, hvert
hefti að minnsta kosti 80 lesmálssíður. Dvöl flytur úr-
vals sögur í góðri þýðingu, ferðasögur, greinar um
margvísleg efni, ljóð og íslenzkar sögur, bókmennta-
pistla og margt fleira. Margir þekktir menntamenn og
og sum beztu skáld og rithöfundar þjóðarinnar hafa
heitið ritinu stuðningi sínum I framtíðinni.
Gerizt þegar kaupendur DVALAR. Hún kostar aðeins 10 kr. á ári.
TlMARlTlÐ D VÖL.
Sími 2353. Pósthólf 1044. Lindargötu 9A. Reykjavík.
The World’s News Seen Through
The Christian Science Monitor
An International Daily Newspaper
is Truthful—Constructive—Unbiased—Free from Sensational*
ism — Editorials Are Timely and Instructive and Its Daily
Features, Together with the Weekly Magazine Section, Make
the Monitor an Ideal Newspaper for the Horne.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Ðoston, Massachusetts
Price $12.00 Yearly, or $1.00 a Month.
Saturday Issue, including Magazine Section, $2.60 a Year.
Introductory OíFer, 6 Issues 25 Cents.
N*m*-
SAMPLE COPY ON REQUEST
SICiLIMAR
milli Bretlands og íslánds halda áfram,
eins og að undanfömu. Höfum 3—4
skip í förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
Cullilord & Clark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.

Hrciiilætisvörur
frá SJÖFN
mæla með sér sjálfar —
Þær munu spara yff-
ur mikiff ómak viff
hreingerningarnar
’# 4 "°T,B
a S J A F IV A R
Stangasápu
O P A L
RÆSTIDUFT
Krystalsápo
P E R L U
ÞVOTTADUFT
Allt frá Njöfn
A IV IV A L L
Afmæli.
Ingunn Jónsdóttir húsfreyja
að Brunnhól á Mýrum átti 75
ára afmæli 28. sept. s. 1. Hún er
fædd að Odda á Mýrum 1866.
Maður hennar, Einar Þor-
varðsson hreppstjóri, átti 75
ára afmæli 7. jan. 1942. Hann er
fæddur að Bakka á Mýrum
1867. Faðir hans andaðist, er
Einar var aðeins árs gamall.
Hann ólst upp með móður sinni,
Snjófríði Einarsdóttur, þar til
hann var 18 ára. Þá réðst hann
vinnupiltur að Odda og giftist
þar heimasætunni, Ingunni,
árið 1892. Heimilið í Odda var
þá, talið með beztu heimilum
hér í sveit. Þá bjuggu í Odda
hjónin Jón Bjarnason og Guð-
ný Benediktsdóttir, hálfsystir
Ara hreppstjóra Hálfdánarson-
ar á Fagurhólsmýri.
Þótt „ást sé fædd og alin
blind“ þá sér hún samt „gegn
um hóla“. Ást heimasætunnar
í Odda hafði séð hvað í piltin-
um bjó, þótt fátækur væri, og
hún hefir ekki orðið fyrir von-
brigðum í því efni, enda hefir
hjónaband þeirra verið hið á-
nægjulegasta og til fyrirmynd-
ar. Þau hjón eignuðust 6 börn,
er upp komust og eru þau sem
hér segir, talin eftir aldri: Guð-
ný, gift Hálfdáni Arasyni frá
Fagurhólsmýri, nú bónda að
Bakka, Sigurjón, bóndi á ný-
býlinu Árbæ, kvæntur Þor-
björgu Benediktsdóttur frá Ein-
holti, Þorbjörg, ljósmóðir, til
heimilís að Brunnhól, ógift,
Sigurborg, gift Páli Pálssyni frá
Holtum, verkamanni á Höfn í
Hornafirði, Stefán, bóndi að
Brunnhól, kvæntur Lovlsu
Jónsdóttur frá Flatey, Guðleif,
gift Jóhanni Þórólfssyni bíl-
stjóra Reyðarfirði. Auk þessara
6 barna sinna ólu þau hjón upp
einn pilt, Guðjón Runólfsson,
systurson Ingunnar. Hann
fluttist síðar til Ameriku til föð-
ur síns.
Þau hjónin, Ingunn og Einar,
bjuggu að Odda góðu búi til
ársins 1907 eða í 15 ár. Þá
lagðist Oddinn í eyði, vegna
ágangs frá Heinabergsvötnum.
Þau fluttust þá að Brunnhól
og hafa búið þar síðan, nú síð-
ustu ár í sambýli við báða sonu
sína. Þau hafa því dvalið allan
sinn aldur hér í sveitinni og
hafa aðeins verið sem nætur-
gestir að heiman
Þau hjónín bera aldurlnn vel,
eru góðum gáfum gædd, hafa
helgað krafta sína sameiginlega
þörfum heimilisins og skapað
sér og fjölskyldunni sannan
sælunnar reit. Þó heflr bóndlnn
verið kallaður frá þvi friðhelga
starfi til margskonar utanhelm-
iMsstarfa fyrir einstaklinga,
sveitarfélagiö og fyrir þetta
stundum lífsins. Mikið af þess-
um sögnum er skráð, en langt
um meira er þó óskráð.
Próf. Sig. Nordal lét þau orð
falla í minningarræðu, er hann
flutti fyrir skömmu um Snorra
Sturluson, sem eins og kunn-
ugt er bjargaði í ritverkum sín-
um miklu af fornsögum Noregs
frá glötun, og leysti þar með af
hendi ómetanlegt menningar-
starf, ekki sízt fyrir hina norsku
þjóð, — að um það hefði verið
deilt í Noregi, hvor þeirra hefði
reynzt drýgri í frelsisbaráttu
Norðmanna árið 1905, Michel-
sen, hinn ótrauði foringi
þeirra, eða Snorri Sturluson,
enda þótt Snorri væri þá búinn
að hvíla í gröf sinni í hálfa sjö-
undu öld. Og Nordal bætir þvi
við, að sér þyki ekki ólíklegt að
Snorri Sturluson sé harðvítug-
asti landvarnarmaðurinn, sem
Hitler eigi nú í höggi við I
Noregi.
Sllkur er undramáttur sög-
unnar. Sllkan kraft er hægt
að sækja í sögu liðlnna kyn-
slóða. Það er sem frásagnírnar
um söguhetjurnar, lífsbaráttu
þeirra, hugsjónir og persónu-
leika, komi okkur í andlega
snertingu við þær sjálfar. Og
sú kynning gerir okkur mögu-
legt að eignast það fegursta og
bezta, sem við finnum í fari
þeirra, auk lífinu sjálfu og lög-
málum þess. Af þessum ástæð-
um m. a. er saga liðinna kyn-
slóða dýrmætur nægtarbrunn-
hérað sem heild. Einari hefir
verið falið að gegna mörgum
opinberum störfum. Einar hefir
góðar og fjölþættar gáfur, en
þó er ein,sem af bar: Hann er
með afbrigðum góður reikn-1
ingsmaður. Mér vitanlega lærði
Einar ekki í æsku sinni að setja!
upp dæmi á blað, heldur reyndi
þar mest á hugarreikning. Samt
var hann þráfaldlega búinn að
reikna dæmið í huganum, þó að
nokkuð þungt væri, áður en
við vórum búnir að koma því á
pappír. En þó að Einar lærði að-
allega hugarreikning, skildi
hann hér manna bezt form
reikninga. Sem dæmi má nefna,
að þegar Einar var í Odda,
rúmlega tvítugur, leituðu odd-
vitar þessa hrepps, fleiri en
einn til hans, til að forma fyrir
sig sveitarsjóðsreikninga. Því
er hér haft eftir einum spaug-
sömum bónda, að hann hefði
átt að segja við þáverandi odd-
vita hreppsins: Ég gæti verið
oddviti eins og þú, Eiiíar mundi
hjálpa mér. —
Það leið heldur ekki langt
þar til að Einari vóru falin
mörg vandasöm störf fyrir sveit
sína og hérað. Hann var kos-
inn fyrst í hreppsnefnd árið
1893 og oddviti 1895. Hélt hann
þeim starfa til 1917, að hann
neitaði endurkosningu í hrepps-
nefnd, þar sem að hann þá var
orðinn hreppstjóri líka. Hrepp-
stjóri varð Einar 1915 og hefir
haft þann starfa síðan. Hann
var um langan tíma endur-
skoðandi við Kaupfélagið á
Hornafirði og um langt skeið í
jarðamatsnefnd og oddviti yfir-
kjörstjórnar hér í sýslunni. Og
mörgum fleirum opinberum
störfum hefir Einar gegnt, en
ég læt hér staðar numið með
upptalningu. Menn mega sjá af
þessu yfirliti, hve mikið traust
sveitungar hans og samsýsl-
ungar hafa borið til hans, til
starfa 1 almenningsþarfir.
í stjórnmálum hefir Einar á-
vallt verið ákveðinn og fastur
fyrir. Hann skipaði sér í ílokk
þeirra manna, er fyllstar kröf-
ur gerðu á hendur Dönum, er
sjálfstæðismálið skipti mönn-
um í flokka. Síðar, er Fram-
sóknarflokkurinn var myndað-
ur, var hann þar hinn sami á
hugamaður um að styðja heil-
brigði þeirrar stjórnmála-
stefnu, er Framsóknarflokk-
urinn hefir alltaf barizt fyrir.
Hefir Einar þar ávallt verið
fastur fyrir og áhugasamur og
er það enn. Einar er bjartsýnn
og léttur í lund. Hann er frár
á fæti og snar i hreyfingum
sem ungur væri.
Þau hjónin, Ingunn og Ein-
ar, annast enn með mikilli um-
hyggju það heimili, sem þau
stofnuðu til fyrir nálega 50 ár-
um. Þau hafa aldrei verið rík.
„En deildan verð og daglegt
brauð, drottinn lagði þeim I
skaut“. Þau hafa verið ham-
ingjusöm í heimilisönn sinni.
ur, sem sífellt er hægt að ausa
af. Það er því ómetanlegt
menningarstarf að varðveita
hana vel, vekja á henni athygli
og halda vel til haga öllum
sögulegum gögnum og minjum.
Ég tel það merkilegt mál, að
Vestfirðingafélagið skuli hafa
gert það að stefnuskráratriði
sínu, að beita sér fyrir stofnun
byggðasafns fyrir Vestfirði og
safna drögum að sögu héraðs-
ins. Ég held, að það hafi á eng-
an hátt getað sett sér betra
markmið. Frásagnir um líf
vestfirzkrar alþýðu og um þá
baráttu, sem hún hefir háð á
undanförnum áratugum, er á-
reiðanlega efni í margar góðar
íslendingasögur. Og það er
skoðun mín, að saga Vestfirð-
inga, ekki aðeins sá hlutinn,
sem þegar er til og síðar kann
að verða skráður, heldur einn-
ig sá þáttur hennar, sem i
framtíðinni mun tala sínu þögla
en áhrifamikla máli í væntan-
legu byggðasafni Vestfjarða, —
reynist á sinn hátt sterkur
kraftur í þjónustu íslenzkrar
menningar, eins og þau sögu-
spjöld, er Snorri Sturluson varð-
veitti fyrir frændur okkar
í Noregi.
Mér hefir verið sagt, að landi
okkar, Vestur-íslendingurinn
St. G. Stephansson skáld hafi
tekið með sér nokkrar hnefa-
fyllir af mold úr átthögum sín-
um hér heima á íslandi, og haft
með sér vestur um haf, þegar
Þau hafa annast foreldra henn-
ar og móður hans til dauða-
dags í hárri elli. Þau hafa alið
upp 7 mannvænleg börn og nú
annast þau enn sama heimilið
með samhjálp þriggja barna
sinna, umkringd glöðum og
mjög álitlegum hópi harna-
barna.
Við, vinir, samstarfs- og sam-
ferðamenn þeirra Brunnhóls-
hjóna þökkum þeim fyrir vel
unnið starf í þarfir þessarar
sveitar og þessa héraðs. Og um
leið óskum við þeim hjartanlega
til hamingju með 75 ára af-
mælið og við óskum að æfi-
kvöldið verði þeim bjart og
hamingjurikt, K. B.
hann fór héðan 1 síðasta sinn.
Og hann mun hafa trúað einum
vina sinna fyrir því, að þessi
mold frá æskustöðvunum ætti
að verða sér samferða, þegar
hann yrði færður til hinzta
hvilurúmsins, svo sínar jarð-
nesku leifar gætu hvílt í snert-
ingu við íslenzka mold. Svona
traustum böndum var Stephan
G. Stephansson tengdur við
sina heimabyggð. Svona sterk-
um og djúpum rótum stóð hann
í heimalandi sínu.
Er það ekki ein mesta gæfa
hvers manns, á þessum rótleys-
is og umrótatímum, að vera
tengdur sterkum, traustum
böndum við ættland sitt og
heimahaga?
Og er það ekki hamingju-
vegur fyrir hverja þjóð, að
standa svo djúpum rótum í
ættlandi sínu, að hinzta ósk
livers þjóðfélagsþegns sé að fá
að hvíla 1 þeirri mold, sem hef-
ir fætt hann og alið?
Og er það ekki einmitt þjóð-
ernistilfinning af þessari teg-
und, sem við verðum að setja
okkar megintraust á, til þess
að geta vænst þess, að þjóðar-
sálin íslenzka sleppi lítt skemmd
úr þeirri þrekraun, sem hún er
nú í?
Að lokum vil ég svo árna
Vestfjörðum allra heilla, og
biðja allar góðar vættir að
blessa hag vestfirzkra byggða á
komandi tímum.
Reynslan Irá Húsavík
(Framh. af 2. slðu)
flokkur finni til ábyrgðar gagn-
vart þjóðarheildinni. Þegar það
tekst, standa Alþýðuflokks-
menn, Framsóknarmenn og
Sjálfstæðismenn jafn trúlega á
verði um hin þjóðlegu verð-
mæti, þótt skoðanamunur
haldist milli flokkanna um leið-
ir að takmarki. J. J.
Skrífstofa Fram-
sóknarflokksíns
er í Edduhúsinu viff Lindargötu.
— Vinir og velunnarar Fram-
sóknarflokksins! Lítið inn f
skrifstofuna, þegar þiff hafiff
tíma og tækifæri til þess! —
Skrifstofa
Framséknarflokksins
er á Lindargötu 9 A
Framsóknarmenn! Munið að
koma á flokksskrifstofuna á
Lindargötu 9 A.
VX I11 Þeir, sem eiga mestan
1 J HJ- Q1 hluta Dvalar, en vant-
ar einstaka árgang eða
hefti inn i hana, ættu ekki að draga
lengur að fá sér það, sé það fáaniegt
ennþá. Það eru aðallega nokkur hefti,
sem eru þrotin eða á þrotum. Dvöl er
áreiðanlega traust eign, sem hækkar
í verði á ókomnum árum.
308 Vlctor Hugo:
þess að sannfæra Fleur de Lys um
sannleiksgildi þeirra. Á þessari stundu
trúði hann jafnvel sjálfur, að orð sín
væru sannleikanum samkvæm.
Móðirin var himinlifandi við að sjá,
hversu elskendunum samdi vel. Hún
gekk því út úr stofunni, til þess að leyfa
þeim að vera einum um stund, enda
þurfti hún að gegna störfum um
stund. Föbus varð þess brátt var, að hún
var á braut. Hann gerðist því hinn
djarfasti.
Fleur de Lys elskaði hann. Hún var
heitmey hans. Ást hans til hennar var
vakin að nýju. Það er ekki vert að
fjölyrða neitt um, hvaða hugsanir hafi
vitjað huga Föbusar. En augnaráð
hans og látbragð skaut Fleur de Lys
skyndilega skelk í bringu. Henni varð
litið í kringum sig og komst þá að raun
um, að móðir hennar var á brott.
— Guð minn góður! mælti hún kaf-
rjóð og utan við sig. — En hvað heitt
er hér!
— Ég hygg, að það sé ekki langt til
hádegis. Það er brennandi sólarhiti.
Það er bezt að draga gluggatjöldin
fyrir! ■
— Nei, nei! hrópaði Fleur de Lys. —
Sízt er hreina loftið um of.
Hún spratt á fætur eins og hind, sem
finnur þef af veiðihundum, skundaði
Esmeralda 305
var þessi deila til komin?
Þar sem Föbusi var margt annað
betur gefið en hugkvæmni og Imynd-
unarafl, var hann hér kominn í slæm-
an vanda.
— Ja, það man ég nú bara ekki í
svipinn. Þetta voru mestu smámunir.
— En heyrðu mig, frænka, hrópaði
hann til þess að beina samtalinu að
einhverju öðru. — Hvað skyldi vera um
að vera niðri á torginu?
Hann gekk út að glugganum.
— Hvílíkur mannfjöldi! varð honum
að orði.
— Það kvað eiga að taka galdranorn
af lífi, mælti Fleur de Lys.
Liðsforinginn var svo sannfærður
um, að búið væri að ijúka máli Esmer-
öldu fyrir löngu, að honum kom hún
alls ekki til hugar. Hann hélt því á-
fram að spyrja Fleur de Lys.
— Hvað heitir þessi galdranorn?
— Það er mér ókunnugt um, svaraði
hún.
— Hvað hefir hún brotið af sér?
Hún yppti hinum hvítu öxlum sín-
um.
—^ Það veit ég ekki.
— Ó, drottinn minn! mælti móðirin.
— Það er nú orðið svo mikið um galdra-
nornir, að ég gætl bezt trúað, að þær
væru af lífi teknar margar hverjar, án