Tíminn - 19.02.1944, Blaðsíða 4

76
TÍMINN, langardagiim 19. febr. 1944
19. l»latf
IJR BÆBÍUM
Góð skemmtun.
í fyrrakvöld héldu Framsóknarfélög-
in í Reykjavík skemmtisamkomu í
Sýningaskála myndlistarmanna. Var
þar spiluð Framsóknarvist, ræður flutt-
ar, sungið og dansað. Á fjórða hundrað
manna var á samkomunni, og var það
eins margt og húsrúm frekast leyfir.
Fjölda mörgum varð að neita um inn-
göngu og þar á meðal mörgu ágætu
Framsóknarfólki, sem ekki hafði gætt
þess, að tryggja sér aðgöngumiða. Sam-
koman hafði hvergi verið auglýst, nema
sagt var frá henni í bæjarfréttum Tím-
ans. Þessar samkomur Framsóknar-
félaganna þykja einhverjar þær beztu
skemmtanir, sem völ er á í Reykjavík.
Einkennast þær af léttu fjöri og heil-
brigðri lífsgleði, meira en dýrum „pró-
grömmum," sem menn una sér þó mis-
jafnlega við á mörgum öðrum skemmt-
unum.
Trúlofanir.
Nýlega hafa opinberað trúlofun sína
ungfrú Sigríður Sveinsdóttir, Langholti
Meðallandi og Sigurjón Pálsson, bóndi
Söndum, Meðallandi.
Siðastliðinn laugardag opinberuðu
trúlofun sína ungfrú Selma Kaldalóns
(Sigvalda Kaldalóns, læknis) og stud.
med. Jón Gunnlaugsson frá Bakkafirði.
Erlent yfirlit.
* (Framh. af 1. síðu)
miklu fleira sameiginlegt með
Pólverjum en frændum sínum í
Rússlandi.
Rússar hafa nýlega gert Pól-
verjum það tilboð, að vísu ekki
formlega, að þeir muni geta sætt
sig við svonefnda Cursons-línu,
en það er landamerkjalína milli
Rússlands og Póllands, sem
brezk sérfræðinganefnd gerði
tillögur um í sambandi við frið-
arsamningana 1918. Þessi lína
var mjög dregin af handahófi
og samkvæmt henni myndu
tvær stórborgir og náliggjandi
héruð, sem að allra dómi eru
viðurkennd hreinpólsk, lenda
innah rússnesku landamær-
anna. Er hér átt við Vilna og
Lemberg (Lwow).
Pólska stjórnin í London svar-
aði þessu tilboði Rússa ekki með
öðru en því, að hún óskaði eftir
milligöngu Bandaríkjastjórnar í
þessum málum. Bandaríkja-
stjórn lýsti sig reiðubúna til að
takast þetta á hendur. Rússar
brugðust þá mjög illa við, sögðu
pólsku stjórnina fasistiska og
mundu þeir því ekki virða hana
viðtals.
Mál þessi hafa mjög verið
rædd í blöðum Bandamanna,
einkum Ameríku. Amerísku
blöðin draga yfirleitt taum Pól-
verja. Þan sýna fram á, að Pól-
verjar eigi mjög um sárt að
binda í viðskiptum sínum við
Rússa. Rússar notuðu sér neyð
Pólverja til að ráðast á þá, þótt
þeir þyrftu til þess að rjúfa hlut-
leysissamning, og tóku síðan
helming lands þeirra. Þar næst
fluttu þeir alla helztu forustu-
menn Pólverja til Síberíu og er
viðurkennt, að nokkur hundr-
uð þúsund Pólverja hafi verið
fluttir burtu á þann hátt. Þá
nota Rússar það tilefni til að
rjúfa stjórnmálasamband við
pólsku stjórnina, er þeir tóku
upp eftir að þýzk-rússneska
stríðið byrjaði, að hún óskaði
eftir hlutlausri rannsókn á
sögusögn Þjóðverja um dráp
Rússa á pólskum liðsforingjum.
Pólverjar eru fyrsta þjóðin,
sem greip til vopna gegn yfir-
gangi nazista, og sú þjóð, sem
reynt hefir mestar hörmungar
í styrjöldinni. Meðal allra lýð-
ræðisþjóða er það viðurkennt,
að Pólverjar verðskuldi því að
fá hlut sinn réttan eftir stríðið,
og Pólverjar muni líka gera fulla
kröfu til þess, hvort heldur þar
eiga hlut að máli þýzkir eða
rússneskir yfirgangsseggir og
ójafnaðarmenn.
Bókahálkur.
(Framh. af 2. síðu)
skemmu Halldórs Jónassonar
við Klapparstíg. Munu þó tals-
verð brögð hafa verið að van-
skilum á einstökum heftum
þess, eins og nú gerist um póst-
sendingar yfir Atlantshafið.
Kvenregnfrakkar
Karlmannaregnfrakkar
Unglingaregnfrakkar
Tvöfaldar kápur.
II. TOFT
Skólavörðustig 5. Sími 1035.
Þróun íslenzkra
félagsinála.
(Framh. af 2. síðu)
ar . í fámenni tóku að skýrast.
Þessi félög urðu svo fámenn, að
þau urðu lítt starfhæf, ef hver
maður fór aðeins í eitt eða tvö
félög, sem höfðu hans heitustu
áhugamál á dagskrá. Á þessum
fámennu stöðum urðu allir að
vera alls staðar, ef nokkuð átti
að ganga, og þá varð enginn
allur nokkurs staðar. Dreifing
áhugans varð jafnvel enn meiri
en áður, og öll félagsstarfsemi
fram úr hófi tímafrek og þreyt-
andi. Deyfð og áhugaleysi hefir
lagzt yfir félagslíf unga fólks-
ins víða um land. í hverjum bæ
og sveit á landinu er aragrúi fé-
laga, en flest aðeins nafnið
tómt, og flestir venjulegir menn
reyna ekki að hafa tölu á öll-
um þeim félögum, sem þar eru
meðlimir í. Það er kraftaverk,
ef það tekst að koma á fundi,
og sum félögin láta ekki á sér
bæra árum saman.
Þannig hefir þessu farið fram
um hríð. En ég er viss um, að sú
stund nálgast, að mörgum verð-
ur ljóst, að þessi þróun er ekki
alls kostar heppileg fámenni
lands okkar. Við þurfum ekki
annað en skyggnast inn á svið
atvinnulífsins til þess að finna
nærtæka skýringu. í fjölmenni
verður víðtæk starfsskipting
möguleg, en í fámenninu verður
hún það ekki til neinnar hlítar.
Þar sem fólkið er fátt, en verk-
efnin mörg og margvísleg, verð-
ur hver og einn að vera liðtæk-
ur á fleira en eitt. Hinu sama
gegnir um félagsmálin. Við höf-
um stigið of langt og sniðið okk-
ur stakk, sem er ekki við hæfi.
Við verðum að hverfa aftur til
meiri sameiningar í félagsmál-
um, a. m. k. á hinum fámenn-
ari stöðum. Unga fólkið á hverj-
um þessara staða verður að
sameinast í einu aðalfélagi og
vinna saman að hinum marg-
vislegu málefnum og hætta að
láta óheppilegar fyrirmyndir
frá höfuðstaðnum leiða sig á
glapstigu.
Ef einhverjir vilja vinna sér-
staklega að ákveðnum málum,
eiga þeir að stofna áhugahóp
innan þess félags (skautahóp,
skíðahóp, sönghóp, ferðahóp o.
s. frv). Með þessari skipan
mætti e. t. v. halda einhverju
af kostum greiningarinnar, en
öðlast um leið aukið afl sam-
takanna til framdráttar þeim
fjölmörgu nytjamálum, sem
allir eiga sameiginleg.
Það er aúðsætt, að ung-
mennafélögin og saga þeirra
gefa bezta leiðsögu í þessum
efnum. Þar er'að finna klæði og
snið hins nýja stakks. Þau verða
að ná vexti og viðgan'gi á ný, að-
eins með þeim breytingum, sem
breyttar aðstæður krefjast. Á-
hugi er þegar vaknaður um þessi
mál víða um land og hann hef-
ir greinilega komið í Ijós í verki
í auknu starfsfjöri ungmenna-
félaganna. Þess er að vænta,
að framhald verði á því, og brátt
aukist félagslífi unga fólksins
festa og öryggi, og þar geti þeir,
sem nú ugga um framtíð ís-
lenzku þjóðarinnar, lesið heill í
lófa.
Maðurmii o$> moldin.
(Framh. af 3. síðu)
skáldanna okkar, ef þau hefðu
ekki fyrst og fremst verið börn
moldar og gróandi náttúru. Við
barm hinnar tignu íslenzku
sveitanáttúru hefir þessi þjóð
grátið og hlegið í þúsund ár eins
og Áslaug í hörpu Heimis.
Ég held að flóttinn frá mold-
inni hljóti að vera stundarfyrir-
brigði. Ég held að mannkynið
sé fætt til að lifa fyrst og fremst
af henni, og þó að andóf síðustu
ára gegn flóttanum úr sveitun-
um virðist lítinn árangur hafa
borið, hefir það þá ef til vill
verið markverðasti þátturinn í
menningarbaráttu okkar hin
síðari ár.
Þéttbýlið getur átt sína menn-
ingu og sínar björtu hliðar, en
hin íslenzka sveit er þó sú taug,
sem tengir okkur fastast við
fortíð okkar og sögu, og sú taug
má aldrei bresta. Þungamiðja
þjóðlífs vors hefir í meir en þús-
und ár verið í sveitunum. Það
verður aldrei aftur, en heilbrigt
jafnvægi á milli strjálbýlis sveit-
anna og þéttbýlis kaupstaðanna
er þessari þjóð lífsnauðsyn, ef
til vill fremur öllum öðrum þjóð-
Á bolludagínn eiga
. 1. W. BOLLIJR úr fiskí
að vera á livers manns diski
Fást í næstu búð
liðnrsuðnverksiiiiðja 8. 1. F.
Myndasafn
barna og ung'linga
og flciri iii*kli|i)>iir iir blöðum.
Þeir bóksalar út á landi, scm vildu fá bók
GAMLA <>—<.. | Frú Mínívcr « Með flóðínn
(Mrs. Miniver). (Moontide).
í Stórmynd tekin af Metro JEAN GABIN,
Goldwyn Mayer. IDA LUPINI og
Aðalhlutverkin leika: CLAUDE RAINS.
GREER GARSON. Sýnd kl. 5, 7 og 9.
WALTER PIDGEON.
TERESA WRIGHT. Sýning kl. 5:
Sýnd kl. 614 og 9. ÆFINTÝRIÐ f
BARÁTTAN UM OLÍUNA RAUÐARÁRDALNUM
(Wildcat). . (Red River Vally).
j RICHARD ARLEN, „Cowboy" söngvamynd
I ARLINE JUDGE. með
j Sýnd kl. 4. > • ROY ROGERS.
Leikfélag Reykjavíkur
,91i smaladrengiir*
Sýuing á morgun kl. 4,30.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 1.30 í dag.
„Vopnfguðanna**
Sýuing aiinað kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir kl. 4—7 í dag.
Jörðin Víðímýrí í Skagaiírðí
cr laus til ábúðar í næstu fardögum.
Scmja ber við D AIVÍEL ðLAFSSON.
Sími 5134.
Loftvarnaæfing
Loftvarnanefnd hefir ákveðið að loftvarnaæfing
verði haldin sunnudaginn 20. febr. n. k. Er hér með
brýnt fyrir mönnum að fara eftir gefnum fyrirmæl-
um, og verða þeir sem brjóta settar reglur látnir
sæta ábyrgð. Sérstaklega er alvarlega brýnt fyrir
meðlimum hjálparsveitanna að mæta tafariaust við
stöðvar sínar.
Loftvarnanefiid.
Iþcssa, tali við
Þórð Þorsteinsson |
Sími 3333.
um. Þegar jafnvægið á milli hins
þjóðlega og alþjóðlega raskast
þannig, að allt hið þjóðlega
hverfur í skuggann, er hætta á
ferðum, og ef til vill meiri hætta
en þótt hafís og Heklugos bættu
enn einum kapítula við sögu
okkar.
„Fögur er Hlíðin, svo að mér
hefir hún aldrei jafn fögur
sýnzt, bleikir akrar, en slegin
tún, og mun ég hvergi fara“.
Sumir vilja halda því fram, að
þessi orð Gunnars á Hlíðarenda
hafi meir verið mælt af því, að
hann vildi ekki hopa fyrir óvin-
um sínum en af átthagaást.
Ekki skal ég leggja dóm á þá
söguskýringu, en nær er mér þó
að halda, að hér háfi það enn
verið tengslin við moldina, hina
gróandi móður jörð, sem úrslit-
unum réði. Þetta dularfulla ör-
yggi, sem náttúrubarnið finnur
í skjóli heimahaganna. Þetta
afl, sem dregur Væringja allra
landa heim til föðurtúnanna.
Þau bönd virðast nú hafa slakn-
að um stund, en á bak við þá
grímu alheimsborgarans, sem
flestum þykir nú fínt að bera,
mun þó inn í vitund flestra ís-
lendinga vaka eitthvað svipaðar
kenndir og Stephan G. Step-
hansson lýsir í einu af sínum
fegurstu kvæðum:
• Ég skil hví vort heimaland
hjartfólgnast er:
öll höppin og ólánið með,
sem ættkvísl þín beið,
rifjar upp fyrir þér
hver árhvammur, fjallsströnd
og vað,
og það er sem holtin sjálf
hleypi í mann þrótt,
þ'ar hreystiraun einhver
var drýgð,
og svo er sem mold sú sé
man-ni þó skyld,
sem mæðrum og feðrum
er vígð.