Tíminn - 24.07.1948, Síða 8

S^.^árg.
Reykjavík
24. júlí 1948.
1G2. blaff
Honangar Damnerkur hvíla í dó mkirkjunni i Hróarskeldu. E: u kist-
ir'r 'þeirra fagurlega skreyttar. Hér sést kista Rristjáns konur.gs tí-
unda í grafIivelfingu dómkirkjunnar
Sjómenn og útgerðarmenn vilja
kaupa olíu um síldveiðitímann hjá
esqm
félagi
Sk©ræð á s.i«vas.’»ávegsiiiálaráðlierra að
g-sng'ast fyrir fívá, »15 sihlamrksMMðjaraar
láwi ©lísifélagiian geyma.
Eins cg kunnugt er eiga clíusamtök sjómanna og útvegs-
manna miklum vinsældum að fagna í flestum verstöðvum
lartds.ns, enda hafa þessi samtök verið rekin árma saman
til mrkilia hagsbóta fyrir sjómenn í helztu yerstöðvunum
austan lands cg sunnan, þrátt fyrir erfiöa aðstöðu þeirra.
En með stofnun Olíufélagsins hefir mikið batnað aðstaöa
olíusamtakanna, cr rekin hafa verið á samvinnugrundvelli
F|i>Ím|jrg'asia5 hersMíðk^jaut og' liðslor>
ísiifjssfsa vlkið’ í‘s*;i síös’fnssa til mikils Iinekk
is fyrir Siérisssi.
Alit bentlir til bess, að afstaða Títos iil alþjóðásambands
kcíiimúnista lrafi stórlega magnað andstöðu Tékka gegn
stjórfi Gottwalds. Margir liðsforingjar úr tékkneska hernum
eg forustumenn í Tékkóslóvakíu hafa flúið land að undan-
í’örnu, og hafa þeir skýrí frá ýmsu, sem ekki var áður
kiíiiiuigt, um ástandið í landinu
M’eðal þessara flóttamanna
eru þrír háttscttir hershöfö-
ingjar. Eru það Bohumil
Liska, sem stjó'fnaði her
Tékka á vesturvígstöðvunum
í styrjöldinni, Mikulas Ferr-
encjik, sem var hermálaráð-
herra Slóvakíu, og Antoin
Hasal, sem var hermálaráð-
gjafi Benes forseta. Ennfrem
ur hefir Vaclav Majer, fyrr-
verandi matvælaráðherra,
flúið land.
Sterk andstöðuhreyfing.
Þéssir menn skýra frá því.
að myndazt hafi sterk and-
stöðuhreyfing í landinu. Enn
sem komið er vinni andstæð-
ingar stjó'rnarinnar í mörg-
um dreifðum flokkum, er e\gi
hafi' samband sín á milli, en
sumar þessara hreyfinga hafi
öruggt samband við forustu-
njicnn frelsishreyfingar Tékka
erlendis og hina tékknesku
útiagastjórn, sem mynduð
hfefir verið í London. Er Majer
nu orðinn verzlunarmálaráð-
herra í þeirri stjórn.
M o rgu m h er sh öf ð i ngj u m
vikið' frá störfum
Hershöfðingjar skýra frá
því, að mörgum reyndustu
mönnum tékkneska hersins
hafi verið vikið frá störfum
að undanförnu. Meðal þeirra
er Bocek. formaður herráðs-
ins tékkneska, og hefir hann
verið settur ur.dir lögreglu-
eftirlit, og Svoboda hermála-
ráðherra, er sakaður er fyrir
að hafa haldið hlífiskildi yfir
liðsforingjum, sem kommún-
istar vildu fjarlægja, og hef-
ir kommúnistinn Rudolf
Siansky'verið skipaður í hans
stað. Þá hefir fjölda liös-
foringja verið vikið frá störf-
um og nýir menn, sem lítils
trausts njöta, verið skipaðir
í þeixra stað. Er talið, að tékk
neski herinn hafi af þessum
sökum' beðið verulegt tjón,
syo að hann sé ekki lengur
eins öflugur og hann var.
Loks skýra þessir flótta-
menn frá því, að.tólf lögréglu
deildir haldi vörð við landa-
mæri Tékkóslóvakíu og Þýzka
lands, einkum við landamæri
Bæjaralands, þar sem ame-
ríski herinn dvelur. Hlutverk
þeirra er að koma í veg fyrir
flótta tckkneskra manna. Alls
annast um fjörutíu og fimm
þúsundir manna landamæra
vörzluna, svo að milcils virðist
við þurfa.
*
Yerðnr ailt Iriand
eiíí ríki?
Fya*sfa. ts®klfa52»i«§ aim
langt skeiS.
Forsætisráðherra Ira hefir
látíð svö ummælt, að nú séu
í fyrsta skipti um langt slceiö
lrugsanlegt, að hægt sé að
sameina allt írland í eitt ríki.
Hingað hefir víðlent og fjöl-
mennt hérað, Ulster, lotið
Bretum.
Samt sem áður eiga þau
enn nokkuð í vök að verjast,
og einkum er þeim bagalegt,
að hafa ekki aðstöðu til olíu-
afgreiðslu í síldarvinnslu-
stöðvunum norðan lands.
Þetta hyggjast olíufélögin,
sem rekin eru í einkahags-
munaskyni að notfæra sér til
þess að þrengja kosti útgerð-
arinnar.
Mál, er síldarverksmiðjurnar
geta leyst.
Ef góður vilji er til staðar
geta þó síldarverksmiðjur rík
isins leyst þennan vanda fé-
lagssamtaka viðskiptamanna
sinna, cg er þess aö vænta, að
það verði gert. Af þessum
sökum hafa oliusamlögin i
Keflavík, Vestmannaeyjum
og víðar farið þess á leit við
Olíufélagið, að það beiti sér
fyrir því að fá lausn á þessu
máli, ef unnt væri.
Leitað til sjávarútvegs-
inálaráðherra.
Aö því er útgerðarmenn
hafa tjáð blaðinu hefir Olíu-
félagið nú fyrir nokkru skrif
að fjármálaráðherra og farið
þess á leit, að hann sæi um,
að síldarverksmiðjur ríkisins
á Siglufirði og Raufarhöfn
geymi fyrir það og sjái um af
hendingu á gasolíu handa
sltipum og vélbátum nú í
sumar.
Er bent á, að samlögin
telji sér þetta höfuðnanð-
syn, þar eð útgerðarmenn
1 fái með þeiin hætti ódýr-
ari olíu og losni við að
sæta þeim kostum, er hin-
ar oiíuverzlanirnar hafi
sett, að ekki verði afhent
olía til veiðiskipanna norð
an lands, ncma gegn staö-
greiðslu. Ef Olíufélagið fái
þessa aðstööu geti greiðsl-
urnar farið í'ram í gegnum
olíusamlögin, og telji út-
Marie ætiar að leita
transts binísins
gerðarmenn sér það mikln
hagkvæmara.
Enda þótt síldarverksmiðjr
urnar á Siglufirði þurfi að
nota geyrna sína undir lýsi,
þegar kemur fram undir á-
gústlok, ætti þó aö vera hægt
að nota þá undir olíu í mán-
aðartíma, og á Raufarhöfn
er ekki um að ræða að nota
þurfi geymana til annars.
Hér er um að ræða afliend-
ingu olíu til rneginhluta síld-
veiðiflotans, svo að þess er
að vænta, að þessar óskir
verði ekki hundsaðar.
Ókunnugt um undirtektir
ráðuneytisins.
Um undirtektir ráðuneytis
ins undir þetta stórmál út-
vegsins, er hins vegar ókunn
ugt. Hér er um aö ræða mál.
sem varðar allan þorra ís-
lenzkra sjómanna, og geturj
það haft áhrif á afkomu þús
unda sjómanna og fjöl- [
skyldna þeirra um land allt,'
hvernig þetta mál leysist.
Er sannarlega kominn tími
til að slita að fullu það er-
lenda verzlunarófrelsi, sem
olíuverzlun landsmanna hef-
ir hvilt í um áratugi, eða
siðan farið var að nota þenn-
an aflgjafa við framleiðslu-
störfin.
Olíufélagið og olíusamlög
útvegsmanna eru þess líka
umkomin, enda fái þau til
þess nauðsynlega fyrir-
greiðslu.
Ryðjast Bandaríkja-
raenn tii Berlínar,
ef Rússar er ófá-
anlegur til sam-
komulags?
Komraúnistaflokk-
urinn bannaður á
ianum
André Marie mun nú innan
skamms leita eftir trausti
franska þingsins til stjórnar-
myndunar. Mun hann flytja
ræðu í þinginu, áður en til
þess kemur og skýra viðhorf
sín tii vandamálanna.
Enn er allt óvíst um þaö,
hvoft honum tekst stjórnar-
myndunin.
1 Kommúnistaflokkurinn hef-
ir verið bannaður í Sambands-
. ríkj unum á Malakkaskagan-
jum cg í Singapore. Stjórnar-
jvöldin segja, að komrnúnistar
hafi haft sig þar mikið í
frammi að undanförnu og
unnið ýms hermdarverk, og
hafa herflokkar verið sendir
gegn þeim.
Aðrir segja þó, að hér séu
ekki lcommúnistar að verki,
heldur almenningur í þessum
löndum, og vilji hann ekki
lengur una því, að erlendir
auðmenn raki saman stór-
gróða á tin- og gúmmífram-
leiðslu landsins, en þeir, sem
að þessu vinni, beri aðeins
skarðan hlut frá borði.
Clay hershöfðingi ræddi enn
á ný við Truman forseta í gær,
og einnig skýröi hann utan-
ríkismáladeild öldungadeild-
arinnar. frá ástandinu í
Þýzkalandi. Taliö er víst, að
Bandaríkjamenn muni enn
reyna að komast að friðsam-
legu samkomulagi við Rússa,
en óstaöfestar fregnir herma,
að einnig hafi verið rætt um
þann möguleika, að Banda-
ríkjamenn opni með valdi
landleiðina til Berlínar, ef
Rússar vilja ekki sveigja til.
Bretar og Bandaríkjamenn
munu hafa orðið sammála um
orðsentíingu, er send verði
Rússum vegna deilumálanna,
en frestað verour að koma
henni á framfæri, þar til ný
stjórn hefir vérið mynduð í
Frakklandi, svo að Frakkar
geti einnig verið aðilar að
lienni.
Rússar hafa tillcynnt, að
þeir muni opna þrjú þúsund
nýjar búðir í sínum hernáms-
hluta Berlínarborgar, þar sem
fólk af svæðum vesturveld-
anna geti keypt nauðsynjar
sínar. Segja blöð þau, sem eru
á bandi Rússa, að þetta sýni,
að þeim sé alvara að leysa
vandamál Berlínarbúa og losa
þá við það aö vera upp á vest-
urveldin komna.
j Ný og kostnaðar-1
| rainni byggínga- í
j aðferð reynd í |
j Ðanmörku |
| Um þessar mundir er vcrið :
í að reyna nýja byggingaaöferS í |
I Kaupmannahöfn. Er fyrirmynd- :
| in sótt til Bandaríkjanna.
i Þessi nýja aðferð er fólgin í 1
| því. að veggirnir eru steyptir I
i liggjandi á jörðinni og síðan i
| vegnir upp með krana og reistir =
= þar, scm þeir eiga aö standa, =
= múraðir niður með steinlími. |
| Þessi aðferð hefir þann kost, =
: að byggingarnar verða mun ó- :
: dýrari en ella og miklu fljót- :
: legra að kom byggingunum :
i upp. I»að er talið taka 15—20 :
| mínútur að reisa vegg í einnar |
1 hæöar hús. Sparnaöurinn er |
| talinn nema tuttugu dönskum =
| krónum á hvern fermetra |
1 veggs,-nsiðað við byggingakóstn i
| að í Danmörku. §
•
miiiiitmimimiiimmimiiiimimmmmmmiiimmin