Tíminn - 19.06.1949, Qupperneq 6

6
TÍMINN, sunnudaginn 19. júní 1949.
128. blaff
liiiiiiiiini
Síó
Læstar dyr!
5 (Secret Beyond the Door) |
| Sérkennlleg og sálfræðileg ný |
1 amerísk stórmynd, gerð af |
| þýzka snillingnum FRITZ LANG I
1 Aðalhlutverk:
joan Bennet |
Michael Redgrave
Sýnd kl. 5. 7 og 9.
| Bönnuð börnum yngri en 16 ára |
I Hin marg eftirspurða og skemti |
| lega músikmynd:
Kúbönsk Rumba |
| með DESI ARNAZ og hljóm- |
’ sveit hans, King-systur og fl. |
AUKAMYNDIR: Frjórar nýjar |
teiknimyndir. — Sýnd kl.' 3. g
—■miiniiiiiimuiHiiinwmnnwmrtmwmwmmw—aiiui
vip
5KÚÍAC0TU
Kapteiiminn frá
Kopeniek
Kaptajnen jra Köpeniclc |
Sýnd kl. 7 og 9.
Umhverfis jörðina 1
fyrir 25 anra
I
Sýnd kl. 3 og 5.
SiSasta sinn.
Sala hefst kl. 11 f. h. Simi 6444. |
!L.«.minniinimiimnnniniinniwiinniMinimniiwii
I Ua^na^jatlatbíó x
Systurnar frá
St. Pierre
Tilkomumikil amerísk stórmynd |
Lana Turner - Donna Reed |
Sýnd kl. 6 og 9.
.- ...£
Tarzan og
I
hlébaröastálkan |
Sýnd kl. 2,30 og 4,30. Sími 9249. |
s
E
aniniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiirnimiiiiiniiiiiUkUiniiiu
Útlilutun
listamannalauna
(Framhald af 5. siðu).
ílutning eigin verka, og sagan
sýnir dæmi þess, að jafnvel á
íyrri tímum urðu merk tón-
skáld stundum tiltölulega af-
kastalítil, af því að fátækt
neyddi þá til að stunda jafn-
rramt hljóðfæraleik eða
iljómsveitarstjórn. Málarar
geta eftir atvikum lokið við
veigamikla mynd á skömmum
úma og j afnvel selt hana sam-
stundis. Hvert mannsbarn
getur notið skáldrita jafnóð-
;m og þau eru lesin eða prent-
ið, og rithöfundastörf eru því
salin arðvænleg án tillits til
istgildis, a. m. k. að því er
snertir óbundið mál. Tón-
ikáldin verða hinsvegar oft að
vinna eins og málari, sem
iregur aðeins eitt pensilstrik á
iag við vinnu að mynd, sem
nann lýkur ekki fyrr en eftir
:narga mánuði.
Tökum dæmi: Tónskáld
ekur sér fyrir hendur að
nemja meiri háttar tónverk
yrir söngflokk og hljómsveit,
:;em tekur eina eða hálfa
klukkustund að flytja opin-
þérlega á hljómleikum. Hann
Stærstl sigurmu [
| (Kvinden i Ödemarken) |
| Áhrifamikil og stórkostlega vel =
| leikin finnsk stórmynd, gerð eft I
I ir samnefndri sögu eftir Hannu |
1 Leminen. — Danskur texti.
Sýnd kl. 7 og 9.
Villihesturmn
Eldur
| Ákaflega spennandi og falleg =
| amerísk hesta- og kúrekamynd i
i í litum.
Sýnd kl. 3 og 5.
I Sala hefst kl. 11 f. h. =
iiiiiiiniiiiiiuiiikiiiiiiuiiimiiiii.miiiiiiiiiiiiiiiiiii<.iiiiii'
l|
iUiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiimmiiiiniiiiiiiiiiinmiiii
lllllllllllK Sœjarbíó iiiiiiiiiiiii
| HAFNARFIRÐI |
Erfðaféndur
£ 5
(I de gode gamle Dage)
i Sprenghlægileg og spennandi |
I gamanmynd með hinum afar |
| vinsælu gamanleikurum
Litla og Stóra.
I I
Sýnd kl. 5, 7 og 9. S
1 Sími 9184. |
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiciiiiiiiaiiiniiiiiiiciiiiiiiiiiininiiiiiiiii
ver venjulega allt að þremur
árum til að semja slíkt verk
og fullrita það. Til opinbers
flutnings þarf hann síðan að
láta afrita eða hreinrita
frumritið, svo og píanoút-
drátt alls verksins og loks
raddhefti fyrir hverja ein-
staka rödd hljóðfæra og
söngs fyrir sig. Þetta kostar
hann þegar nokkur þúsund
krónur í beinum útgjöldum.
Án þessa tilkostnaðar getur
hann ekki gert sér neinar
vonir um að koma verkinu á
framfæri. Útgáfufélög kaupa
ekki slík verk, nema sannað
sé að þau muni verða arðbær.
Þaö tekur svo allt að því heilt
ár að æfa verkið með söng-
flokk, og síðan er það venju-
lega aðeins flutt opinberlega
í eitt einasta sinn. Tekjur
tónskáldsins hljóta því að
verða tiltölulega litlar, jafn-
vel þó að ríflegt gjald sé
greitt fyrir flutninginn. Á ís-
landi er hvorki færi á aö
flytja slík verk, nema auð-
veld séu viðfangs, né heldur
sú lagalega réttarvernd til,
sem tryggir tónskáldinu full-
an arð af vinnu sinni. Semji
tónskáldin styttri verk og ó-
brotnari, verða ástæðurnar í
hlutfalli við það eitthvað auð-
iiiiiiaiiain
■ (jatnla Sió
Mangararnir
(The Hucksterr)
| Amerísk kvikmynd, gerð eftir I
| hinni frægu skáldsögu Frede- |
| ricks Wakeman.
| Aðalhlutverkin leika:
CLARK GABLE
Deborah Kerr
Ava Gardner
| Sidney Greenstreet
| Sýnd kl. 5, 7 og 9.
£ E
iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii
■•»“““» Tjarnarbit ■■• HIIIIIIUIB
71. sýning Hainlet Mikið í húfi
| nú eru síðustu forvöð að sjá | 1 Skemmtleg amerísk mynd um !
1 liina stórfenglegu mynd -| duglegan auglýsingamann og =
| Sýnd kl. 9. = liverju hann fœr áorkað.
Maimaveiðar | Aðalhlutverk: !
(Manhunt) Edward G. Robinson
Bönnuð innan 12 ára. Ralph Ricliardsson
Sýnd kl. 5 og 7. Nigel Bruce
Þjófiurinn frá Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Bagdad 1 Sala hefst kl. 11. Sími 1182. I
Sýnd kl. 3. i |
= . Sala hefst kl. 11 f. h. | iiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiuuiiiiiiiiiiiiiiiiii
veldari, en skilyrðin verða þó
ætíð í höfuöatriöum þau
sömu.
Vér leyfum oss virðingar-
fyllst að vísa til ræöu forseta
listamannaþings, þar sem
bent er á, að tónskáldin hafi
orðið útundan í endurbótum
á kjörum listamanna. Á þessu
hefir enn ekki orðið nein
breyting. Meðferð íslenzka
löggjafarvaldsins á málum
tónskálda gefur í skyn, að
tónlistin sé fremur veigalítil
listgrein, —■ en sannleikurinn
er allur annar. Tónlistin er
hvarvetna talin æðsta og sein-
asta stig listrænnar menn-
ingar og þróunar.
í þessu sambandi veröur að
minna á, að Menningarsjóður
styður ekki enn á neinn hátt
prentun tónverka, en íslenzk
J tónverk, gömul og ný (m. a.
eftir Sveinbjörn Sveinbjörns-
son) liggja óprentuð og ónot-
uö. Til sanns vegar má færa,
að íslenzka þjóðin hefir sízt
ráð á því að láta svo mikið
andlegt og stjórnmálalegt afl,
sem útbreiðsla tónlistar getur
talizt, liggja óhagnýtt og af-
skiptalaust ,þegar allar aðrar
þjóðir láta einskis ófreistað
til að tryggja aðstöðu sína og
álitsauka meö útbreiðslu lista
verka sinna og menningar. Ef
íslenzka þjóöin vill eignast
tónverk, sem geti á komandi
tímum borið hróður hennar
út um heim, þá þarf að
hlynna betur að starfsemi ís-
lenzkra tónskálda og út-
breiöslu verka þeirra en orð-
ið er. Laun einstakra tón-
skálda þurfa aö vera þrisvar
sinnum hærri en laun ein-
stakra rithöfunda, og Menn-
ingarsjóður eða ríkissjóður
þarf að leggja fram nauðsyn-
legt fé til fjölritunar eða
prentunar tónverka".
Tónlistarfélag íslands.
K, vi h arcl ^jorclh :
cjCará í IfFjarzíiííÁ
'UÚteiíií TífflaHH
fluylijóii í Tífflanuffl
43. DAGUR
ist hundgá, en hvergi sá hann hreindýr, og ekki varð hann
var mannaferða.
Á þessari næturgöngu sinni hugleiddi Lars, hvað gera
skyldi. Þetta tiltæki yrði Löppunum dýrt spaug, ef hann
kærði þá fyrir yfirvöldunum. Hann hafði séð mann læðast
burtu, er hann tvístraði næfrunum og kæfði eldinn í hey-
inu. En hvaða Lappi var þetta? Vissi hann það, þurfti hann
ekki að leita til yfirvaldanna. Og þaö var að minnsta kosti
einn, sem vissi það — Lappastúlkan, sem hann hafði litla
stund haldið í fangi sér. Og hana treysti hann sér til að
þekkja. hvar sem hann hitti hana. Haföi hún kannske átt
hlutdeild í þessari brennutilraun? Nei — það gat ekki verið.
þessi stúlka var ekki illmenni — augu hennar voru of falleg
til þess. Hún var ólíkust allra til þess aö gera flugu mein.
En hver hafði verið með henni? Einn eöa tveir eða fleiri
Lappar? Það varð hann að fá vitneskju um.
Lars afréð að halda þessu ódæði leyndu fyrst um sinn.
Hinum seka yrði sjálfsagt hegnt, ef hann kærði, en það
gat einnig bitnað á saklaiHum. Það var til dæmis
Lappastúlkan, sem hafði gert honum viövart. Það var
heppni, að henni var ofraun að flýja, er hann opnaði — þá
hefði hann sjálfsagt álitið alla Lappa glæpalýð, sem aldrei
yrði hegnt nógu þunglega. Honum hraus hugur við því,
hversu litlu hafði munað, að nýja húsið brynni til kaldra
kola — og kona hans og börn færust í eldinum. Hann
kreppti höndina svo fast um staf sinna, að hnúarnir hvítn-
uöu.
Ný tilræði virtust ekki yfirvofandi þessa nóttina, og þegar
leið að morgni, fór Lars inn. Börnin voru í fastasvefni, en
Birgitta var vakandi. Lars var fámæltur. Hann ætlaði ekki
að láta hana vita meira en óumflýjanlegt var um það, sem
gerzt hafði.
Nú var búið að setja gólf í íbúðarherbergiö. Það var úr
tilhöggnum bjálkum, sem Lars hafði reynt af fremsta
megni að slétta, svo aö berfætt börnin styngju sig ekki á
flísum úr því. En húsgögnin voru fá og smá. Við annan
vegginn voru tvö rúm, hvort upp af öðru, búin til úr greni-
renglum. Stólparnir náðu alla leið upp í bjálka í loftinu. Við
gluggann var borö úr viði, sem líka var aðeins höggvinn til
með öxi. og loks var bekkur úr þremur drumbum, reknum
saman með trétöppum. Við hinn vegginn voru reist upp
nýsmíðuð skiði í klemmum, og uppi á loftbitunum var efni-
viður i fleiri skíði. Þar voru líka birki- og furuhnyöjur, sem
nota átti í búsmuni, aska og skálar. Lars ætlaði ekki að
sitja auðum höndum á hinum löngu vetrarkvöldum.
Næstu daga var Marzhlíðarfólkinu órótt innan brjósts.
Hreindýrin voru komin niður í skóginn, og Lars og Birgitta
vöktu til skiptis yfir heyinu á nóttunum. En það komu ekki
nein hreindýr í námunda við bæinn. Lapparnir virtust hafa
strangar gætur á því, að þau gerðu frumbýlingunum ekki
átroðning. Sæist hreindýri bregða fyrir, var hundur óðar
kominn á vettvang til þess að hrekja það aftur til skógar.
Lars hélt, að hreindýrin myndu halda viðstöðulaust áfram
austur á bóginn. En það var enn snjólétt þarna í suðurhlíð-
unum og gott til beitar. Hreindýrin föru sér hvergi óðslega.
Og alltaf var gæzlan j afn góð. Það kom aðeins endrum og
' sinnum fyrir, að hreindýr sást heiman frá bænum.
J Lars reyndi hvað eftir annað að ná tali af Löppunum.En
það kom fyrir ekki. Það sáust aldrei néinlr Lappar þar, sem
hann _leitaði þeirra.
Aðeins einu sinni komst hann í talfæri við tvo Lappa. En
ekki kom þaö að neinu haldi. Þeir svörðuðu honum á lapp-
nesku og virtust þar að auki þurfa að hafa hraðan á. Lars
varð ygldur á svip. Skildu þeir ekki sænsku — eöa vildu þeir
ekki tala við hann?
Fimmta daginn, sem hreindýrin voru í grennd við Marz-
hlíð, kváðu snögglega við tvö skot niðri á tanganum við
vötnin. Lars datt í hug, að úlfurinn væri kominn. Iiann þreif
byssu sína og skíöi.
Hann sá strax mikið af hreindýraförum, er niður á tang-
ann kom, og allt í einu kom hann auga á blóðbæli. Lars
hleypti brúnum. Blóðugar leifar af hreindýri; lágu í fönn-
inni — hann sá undir eins, að þaö var ekki úlfur, sem hér
hafði verið að verki. Hreindýrið hafði verið aflífað með
hníf, og beztu bitarnir skornir af skrökknuin, én annað skil-
ið eftir.
Y: 'XK;.