Tíminn - 30.09.1949, Síða 5

208. blað
TÍMINN, föstudaginn 30. september 1949
Föstud. 30. sept.
Stefna Sjálfstæðisflokksins
Tvær stefnur
Stjórnarsamvinnan rofn-
aöi vegna ágreinings, sem
varð milli Sjálfstæðisflokks-
ins og Alþýðuflokksins ann-
ars vegar og Framsóknar-
flokksins hins vegar. Bæði
Sjálfstæöisflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn töldu -ástand-
ið svo gott og stjórnarstefn-
una svo rétta, að sjálfsagt
væri að stjórnin sæti áfram.
Um þetta voru þessir flokkar
hjartanlega sammála. Fram-
sóknarflokkurinn taldi hins
vegar þörf víðtækra breytinga
og því rauf hann stjórnar-
samvinnuna.
Samstaða Sjálfstæðisflokks-
ins og Alþýðuflokksins er enn
betur ljós eftir að þessir tveir
flokkar hafa birt kosningaá-
vörp sín. Þar er ekki neitt sem
á milli ber. Alþýðuflokkur-
inn hefir fellt niður allar
þjóðnýtingartillögur sínar,
svo að ekki þurfa þær að vera
til ásteytingar. Yfirleitt- er
andi og orðalag beggja kosn-
ingaávarpanna þannig, að
þau virðast eins og samin af
sama manni. Aðaláherzlan er
lögð á það í báðum ávörpun-
um að lofa sem ^ilra mestu,
en forðast að benda á'nokkur
úrræði. Flokkarnir vílja auð-
sjáanlega hafa óbundnar
hendur eftir kosningarnar.
Þá verða loforðin lögð til hlið-
ar, og hin raunverulega stefna
íátin koma í ljós.
Samstarf Sjálfstæðisflokks-
ins og j^iýðuflokksins í ríkis-
stjórniraH og uppsetningin á
kosningaávörpum þeirra, eru
augljós merki þess, að hér er
raunverulega orðið um einn
flokk að ræða, þótt hyggilegra
þyki vegna ýmsra Alþýðu-
flokkskjósenda,' sem enn
halda tryggð við flokksnafnið,
aö reka kjósendaveiðarnar á
tveimur bátum en einum.
Meðan Alþyðuflokkurinn hef-
ir sömu forustumenn og nú,
er hann bersýnilega f jötraður
sem litil doría við móðurskip
Sj álf stæðisf lokksins.
Þótt þessir tveir flokkar
hylji kosningastefnu sína í
orðskrúði fagurra loforða og
forðist að benda á öll raun-
hæf úrræði, þarf engum að
dylj ast hin ráunverulega
stefna þeirra samt. Ágrein-
ingurinn, sem olii stjórnar-
slitunum, sýnir að þeir eru á-
nægð'ir með það, sem er, og
að þeir vilja halda áfram ó-
breyttri stefnú. Þess vegna
vildu þeir láta stjórnina sitja
áfram. Þeir vilja halda áfram
að fleyta framleiðslunni með
styrkjum, sem fjár er aflað til
með sihéekkuðum sköttum og
tollum, hrogna-peningum,
lírusvindli og öðrúm slíkum
ráðstöfunum. Og þeir vilja
umfram allt verhda hagsmuni
braskaranna og hlífa þeim
við öllum ráðstöfunum, sem
skerða eignir þeirra og fjár-
öflun. Álögurnar, er koma
sem afleiðingar af rangri
stjórnarstefnu undanfarinna
ára, eiga að skella á almenn-
ingi einhliða, en braskararnir
eiga að sleppa.
Eins og Sjálfstæðisflokkur-
inn og Alþýðuflokkurinn hafa
fylgt þessari stéfnu“á úndan-
förnum árum, munu þeir
fylgja henni áfram, -ef þeir
(Framliald af 4. siðu).
und krónur fyrir athugun á
samningum um kaup á þeim
10 togurum, en þann samn-
ing gerði Gísli sjálfur. Svona
ráðsmennska er sjálfsagt var-
in með því, að hér sé svo
mikið í veltu, að þess gæti
ekki, þó að nokkrir tugir þús-
unda renni til að gleðja góð-
an mann. En það er rétt að
þjóðin viti þetta.
Alþingi svipt
f járveitingarvaldi.
Eitt einkenni hins sjúka
fjármálasiðferðis er það,
að menn nota aðstöðu
sína til að draga fjárveiting-
arvaldiö frá Alþingi og taka
það undir sjálfa sig. Þannig
skýrði Ásgeir Ásgeirsson kjós-
endum sínum nýlega frá því
á opinberum fundi, að hann
hefði fengið 50 þúsund krón-
ur úr ríkissjóði utan fjárlaga
til vegamála einhvers staðar í
kjördæminu. Segir sagan, að
Ásgeir hafi mátt ráða
því hvar í sýslunni hann léti
nota þetta. Þessi 50 þúsund
eru því eins konar vasapen-
ingar, sem Jóhann fjármála-
ráðherra hefir látið Ásgeiri í
té, þegar sýnt var að kosn-
ingar fóru í hönd. Er þetta að
vísu gott dæmi um það, hve
mikið honum þykir við liggja,
að Ásgeir haldi þingsætinu,
en það er þó einkamál þeirra
og réttlætir ekki að taka fjár-
veitingarvaldið af Alþingi. En
þetta er dæmi um það, hversu
djarftækir trúnaðarmenn rík-
isvaldsins geta orðið til þess
fjár, sem þeir hafa verið sett-
ir yfir.
Vera má, að einhverjum
þyki mér illa sæma að amast
við því, að þingmaður minn
nái fé úr ríkissjóði til fram-
faramála í héraði mínu, og
hafi hann ekki gert svo mikið
að því, að hann sé ámælis-
verður af. Nokkuð er til í því,
en þó að menn fari margs á
mis og séu jafnvel afskiptir,
er ekki víst, að þeir kunni við
að láta stela handa sér. Þessi
aðferö þeirra Ásgeirs og Jó-
hanns miðar að því að leysa
þjóðfélagið upp, afnema þing
ræði og velsæmi þaö sem
tíðkast í réttarríkjum og gera
rikissjóðinn að ránsfeng á-
gengra manna.
Því skal þó á engan veg
ruglað saman, að stela fjár-
veitingarvaldinu af Alþingi á
þennan hátt eða draga sér
persónulega almenningsfé.
Voldugustu
skattþegnarnir.
Um skattaframtöl manna
þarf ekki að fjölyrða eða
hversu gj aldeyrislög og verð-
lagslög séu haldin. Öll þjóðin
veit að dómsmálastjórnin
hefir gert réttarsætt við brot-
leg fyrirtæki í verðlagsmálum
og látið halda öllum rétt
indum óskertum. Á síðastliðnu
sumri benti Þjóðviljinn á, að
ýmsir fremstu menn Sj álfstæö
isflokksins myndu eiga stór-
eignir erlendis, hefðu jafnvel
eignast þar hús á síðustu ár-
um. Þetta var sízt meiri furða,
en að mennirnir skyldu hafa
eignast hús á skömmum tíma
hér á landi, undir íslenzkri
löggæzlu, kannske dýra og
veglega sumarbústaði, eins og
Ólafur Thors og bræður hans,
án þess aö því yrði komiö
heim við almenn ákvæði
skattalaga. Mbl. svaraði Þjóð-
viljanum því helzt, að Sveinn
Valfells ætti hús vestur í New
York og hann væri kommún-
isti! Þjóðviljinn varð fár við,
snéri sér að réttleysi blökku-
manna á Flórida en hefir lítið
talað um málefni stórgróða-
manna á íslandi síðan.
Þannig er stefna
Sjálfstæðisflokksins. ,
Það er sama hvar borið er
niður í þessum málum. Þetta
er fjármálaspilling og siðspill-
ing, sem ríkisstjórn og Alþingi
ber ábyrgð á. Fyrst og fremst
er Sjálfstæðisflokkurinn hér
sekur. Hann er blátt áfram
orðinn til í þeim tilgangi að
vernda spillinguna og verja,
enda dettur engum manni í
hug að ætlast til annars af
honum. Það gerir enginn sið-
ferðiskröfur til Sjálfstæðis-
flokksins í fjármálum. En hitt
er alvarlegra, að hið sjúka á-
stand nær langt út fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn, þó að þar sé
sjálft heimkynni rotnunar-
innar.
Miklum gróða og fljóttekn-
um fylgir oft siðferðilegur
slappleiki, sem gengið getur
næst óviti. Svo hefir íslenzku
þjóðinni nú verið farið um
hríð. Fjöldi kjósenda hefir
ekki viljað heiðarlega menn i
Loforðin nm aukinri
neyzluvöruinn-
flutning
I hinum mjög svo samhljóðV.
kosningaávörpum, sem Sjálí'-
, . ^ . , , . stæðisflokkurinn og Alþýðu
þmg. Þeir hafa heldur vi jað | flokkurinn hafa látið frá sé)
eiga að ofyrirleitinn fjárplógs J {ara; fjaIlar eitt fyrirheitic
mann, sem væri líklegur til að
um stóraukinn neyzluvöru-
vera einhvers megnugur fjár- ! Þannig "þykýási
hagslega og hafa bæði vilja og þessjr flokkar nú ætla að ráð,
getu til að umbuna sínum
skjólstæðingum og jafnvel
leiða þá í aðstöðu, svo að þeir
halda þingmeirihlutanum
eftir kosningarnar. Þá munu
þeir hafna öllum tillögum,
sem skerða hag braskaranna,
eins og þeir höfnuðu tillög-
um Alþýðusambandsins á
síðastl. vetri. En þeir munu
hækka tollana og álögurnar
og auka styrkjapólitíkina á
kostnað hins vinnandi fólks,
eins og þeir hafa gert á und-
anförnum árum.
í kosningunum, sem nú fara
fram, á þjóðin að velja á milli
þess, hvort fylgja eigi áfram
þessari stefnu, er mótað hef-
ur stjórnarfar undanfarinna
ára, eða hvort gerðar skuli
breytingar í samræmi við
stefnu Framsóknarflokksins,
þ. e. að stórgróðinn sé skatt-
lagður og okrið upprætt og
þannig komið í veg fyrir, að
almenningur verði fyrir til-
finnanlegri kjaraskeröingu af
völdum ráðstafana, sem
gerðar eru í þágu framleið'sl-
unnar. Um þessar tvær stefn-
ur hefir þjóðin að velja, því
að kommúnistar koma ekki til
greina. Þeir hafa sjálfir dæmt
sig úr leik og einangraö sig
vegna Moskvuþjónustu sinn -
ar. Það er því sama og að ó-
gilda atkvæði sitt að kjósa þá
Stefnurnar eru þannig
tvær, sem þjóðin hefir að
velja um. Það er annars veg-
ar stefnan, sem fylgt hefir
verið undanfarið og Sjálf-
stæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn munu fylgja á-
fram, ef þeir halda þing-
meirihlutanum. Það er stefna
síaukinna kjaraskerðinga, þar
sem braskararnir eru látnir
halda öllu sínu, en fleiri neyð-
arráðstafanir á kostnað il-
mennings. verða gerðar
vegna framleiðslunnar. Hins
vegar er svo stefna Fram-
sóknarflokksins, sem vill
skattleggja stórgróðann og
uppræta okrið og tryggja
þannig, að lífskjör almenn-
ings verði sem minnst skert,
þótt raunhæfar ráðstafanir
verði gerðar til að tryggja
heilbrigöan rekstur fram-
leiðslunnar.
Þetta eru stefnurnar tvær,
sem þjóðin velur á milli. Það
val ætti vissulega að vera auð-
velt og vandalaust.
gætu krækt sér í nokkurar
krásir af óskiptu.
Hin sjúku öfl óttast
Framsóknarflokkinn.
Nú er mál til komiö, að af
þjóðinni renni það ómegin,
sem hefir svipt hana ráði og
rænu um hríð. Kosningabar-
áttan hefir þegar sýnt, að hið
sjúka í þjóölífinu óttast Fram
sóknarflokkinn mest. Gegn
formanni hans er formaður
íslenzkra heildsala látinn fara
og ríöur úr hlaði með því of-
forsi að vekur alþjóöarat-
hygli. Svo mikla áherzlu legg-
ur Sjálfstæðisflokkurinn á
kosningabaráttuna í Stranda-
sýslu, að hún verður þunga^
miðja allrar baráttunnar og
augu þjóðarinnar allrar hvíla
á Strandamönnum.
Um annan helzta foringja
Framsóknarflokksins, Eystein
Jónsson, vita menn, að hann
hefir i öllum fjármálum og
stjórn þeirra verið frábær aö
heiðarleika og ósnortinn af
spillingu og slappleika aldar-
farsins, enda laus við að nota
sér aðstöðu sína í stjórnmál-
um til að seilast eftir mútum
fyrir sjálfan sig.
Auk góðra og reyndra
manna í Framsóknarflokkn-
um berjast nú um þingsæti
fyrir hann ýmsir nýir og efni-
legir menn og er þar nóg að
minna á framboðið í Reykja-
vík, þar sem Rannveig Þor-
steinsdóttir gengur til bar-
áttunnar með óspillt sjónar-
mið heiðarlegrar alþýðu. Það
eru þau sjónarmið og þau ein,
sem geta læknað hið sjúka og
spillta ástand þjóðfélagsins.
Hamingja, réttur
og sæmd
Þjóðfélagið verður að end-
urskoða afstöðu sína. Það verð
ur að beita ríkisvaldinu þann-
ig, að menn finni til verndar
þess og finni að það borgi sig
að vera heiðarlegur eða að
minnsta kosti, að ætlast sé til
að þeir séu það.
Ég spái engu um það, hvort
íslenzkum almenningi er það
ljóst, að nú er tími kominn til
afturhvarfs. Úr því mun
reynslan ein skera. Hitt veit
ég, að þjóðinni vegnar ekki
vel fyrr en þar að kemur og
þeir menn, sem vilja hefja
heiðarlegt starf til vegs og
virðingar þoka öllum hinum
spilltu öflum sérgróðans til
hliðar og gera þau áhrifa-
laus.
Hver sá kjósandi, sem læt-
ur sér annt um sjálfstæði og
sæmd íslenzku þjóðarinnar,
verður að skilja, að sú rotnun
í fjármálasiðferði, sem er ein-
kenni og stefna Sjálfstæðis-
flokksins er fjörráð við þjóð-
félagið, bæði inn á við og út
á við.
Þegar menn vilja gera
skyldu sína og vel það sé met-
ið á nákvæmustu réttlætis-
vogir, og sækjast ekki eftir
öðru en rétti sínum á grund-
(Framhald á 6. slBuJ. í
bót á svartamarkaðinum, sen:
þeir hafa skapað. Bendir flesv
til, að þetta eigi að verði
eitt aðalloforð þeirra í kosr*.
ingunum
Það er því ekki úr vegi af
rifja upp þá möguleika, sen
þessir flokkar hafa til að
efna fyrirheit sitt, eins og
gjaldeyrismálunum er nú kon
ið og þeim mun verða hátt--
að, að óbreyttri fjármála-
stefnu.
Um seinustu mánaðamói
var verzlunarjöfnuðurinn vic
útlönd óhagstæður um 8f
millj. kr. Á þeim f jórum mán
uðum, sem eftir eru, má teljfc
víst, að innflutningur verð
meiri en útflutningur, nemj
þjóðin verði fyrir óvæntv
happi. Verzlunarjöfnuðurinr.
verður því alltaf óhagstæðui
á annað hundrað millj. kr. s
þessu ári og greiðslujöfnuðui
inn þó enn meiri, þar sen
duldar greiðslur eru mrklv
meiri en duldar tekjur.
Afleiðingin af hinum óhag
stæða verzlunar jöfnuði ei
þegar orðin sú, að hér ei
orðið mjög mikið af svo köll
uðum hafnarbakkavörum, þ.t
vörum, sem fluttar hafa veric
til landsins samkvæmt inri-
flutningsleyfum, en ekki fási
afgreiddar, þar sem bankarn-
ir hafa engan gjaldeyri ti
yfirfærslu. Með þessum hætt
eru íslendingar nú að safnf
stórfelldum verzlunarskuldun
erlendis, er áreiðanlega muni
nema tugum millj. kr,. un
áramótin.
Þrátt fyrir þetta viðhor;
lofa nú Sjálfstæðisflokkurini
og Alþýðuflokkurinn stóraukr
um neyzluvöruinnflutningi
Finnst mönnum, að það horf
ckki líklega um efndirnar?
Þessir flokkar segja að vísi
að þeir ætli að auka neyzíu-
vöruinnflutninginn með þv
að draga úr innflutningi f jar:
festingarvara þ. e. vara tii!
íbúðabygginga og annarrt
verklegra framkvæmda. Át
hugum möguleika á því mec
tilliti til áðurnefndra staö
reynda.
Útflutningurinn í ár verð'ur
300 millj. kr. og sízt líkur
fyrir því, að hann verði meir
á næsta ári, ef ekki verðui
sérstakt gert til að örfa ut
flutningsframleiðsluna. Sam-
kvæmt innflutningsáætlur
Fjárhagsráðs í ár, nemur inn
flutningur á rekstrarvörum ti
framleiðslunnar 132 millj. kr.
neyzluvöruinnflutningurinn
83 millj. kr. og duldar greiðsi
ur umfram duldar tekjur 31
millj. kr. Þetta gerir samtabi
245 millj. kr., sem er fasi
ráðstafað áður en nokkuó ei.‘
farið að leggja til fjárfest-
ingarinnar. Af þeim 55 millj,
kr., sem þá eru eftir, á svc
að taka gjaldeyri þann, ei;
verja á til aukins nevzlu '
vöruinnflutnings samkv. til
lögum Sjálfstæðisflokksínr
og Alþýðuflokksins. Þegar pac
væri búið, verður orðið litic
eða ekkert eftir til fjárfest-
ingarinnar.
(Framhah) á 6. cíföj.