Tíminn - 05.10.1949, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, miðvikudaginn 5. október 1949
212. blað
Dðmsmálaráðherra flýtur mál
Eftir Halldwr Kristjánsson
Ýmsir telja Bjarna Bene-
diktsson utanríkismálaráð-
herra mesta baráttumann
Sjálfstæðisflokksins. Hann sé
vel greindur og vel menntað-
ur. Hámenntaður lögfræðing
ur á að kunna að hugsa og
álykta rökrétt og tala við þá,
sem hlusta eftir rökum. Auk
þess er Bjami alinn upp við
snjallt og þróttmikið málfar,
enda bregður löngum fyrir
hjá honum orðum og orða-
sámböndum, sem sverja sig í
þá ætt. Þannig má oft þekkja
hans tök á annarri síðu
Mbl.
llndarlegur ruglingur.
Nýlega var verið að verja
utanríkismálaráðherrann
með langri grein á annarri
síðu Mbl. Sú grein bar á sér
mark Bjarna Benediktssonar.
Sá málflutingur var þó með
fullum ósköpum.
Þarna var því haldið fram,
að framkvæmd Keflavíkur-
samningsins heyrði ekki að
öllu undir utanríkismálaráð-
herra og er það rétt. Svo var
því bætt við, að Eysteinn Jóns
son væri flugmálaráðherra
og því væri það hans skömm,
ef flugvallarsamningur væri
ekki haldinn-
Fyrir flestum dómstólum
myndi þessi málflutningur
þykja andstyggð og háðung
hverjum lögfróðum manni.
Hann væri ef til vill eðlileg-
ur hjá lögfræðingi, sem fall-
ið hefði á héraðsdómslög-
mannsprófi, en með öllu er
hann ósamboðinn ráðherra
og prófessor.
Það hefir aldrei verið kvart
að um framkvæmd Keflavík-
ursamningsins að því leyti,
sem hann snertir flugmálin
sjálf. Það hafa engar raddir
heyrzt um það, að sú flug-
þjónusta, sem hann á að ann
ast, væri ekki sæmilega innt
af hendi.
Tollgæzla og almenn rétt-
argæzla heyrir ekki undir
flugmálaráðherra. Það ætti
dómsmálaráðherra ríkisins
að vita.
Þessi málflutningur Bjarna
Benediktssonar er fyllilega á
borð við það, að hann vísaði
því frá sér og allri dómsmála
stjórn og réttargæzlu, ef stol
ið hefði verið úr kirkju, og
segði, að það væri auðvitað
kirkjumálaráðherrann, sem
þetta heyrði undir.
Samkvæmt þessari nýju lög
fræði Bjarna Benediktssonar
eru öll afbrot í sambandi við
sjó og sjávarútveg sjávarút-
vegsmál, sem heyra undir
Jóhann Jósefsson, og á sama
hátt myndi þá réttargæzlan
i sveitunum heyra undir
Bjarna Ásgeirsson. Það
kynni því að vera, að dóms-
málaráðherrann teldi það
koma landbúnaðarráðherran
um einum við, hvað lengi
nætur sveitafólk unir við
skemmtun.
Ráðuneytin, sem ekki
voru nefnd.
Það eru önnur ráðuneyti
en flugmálaráðuneytið, sem
ýms mál í Keflavík falla und
ir. Tollgæzla þar heyrir vit-
anlega undir fjármálaráðu-
neytið eins og annarsstaðar.
Öll almenn réttargæzla heyr
ir undir dómsmáiaráðuneyt-
ið. Það er svo í Keflavík eins
og annarsstaðar, þar sem ís-
lenzk lögsaga nær til. ,
Þetta ættu þeir að vita, sem
kennt hafa íslenzk lög við
háskóla. Þetta veit líka
Bjarni Benediktsson ósköp
vel. En hann veit jafnframt,
að málið er vonlaust, ef á
það er litið eins og það ligg-
ur fyrir. En það mætti reyna
að vita, hvort sá dómstóll,
sem þetta mál er nú sótt fyr-
ir, dómstóll almenningsálits-
ins, lætur ekki flekast af
svona málflutningi.
Utanríkisráðherrann treyst
ir á það, að nógu margir af
lesendum Mbl- séu nógu
heimskir til að gleypa við
þessum glaprökum sér til ó-
bóta.
Áliti sínu getur hann á eng
an veg bjargað annan en
þennan.
Maður leitar skjóls.
Það má vel vera rétt hjá
Mbl., að utanríkismálaráðu-
neytið hafi haft samráð við
dómsmálaráðuneytið og fjár
málaráðuneytið um fram-
kvæmd Keflavíkursamnings
ins. Reyndar varaðist höf-
undurinn í Mbl. að nefna
þessi ráðuneyti. Hann nefndi
bara „önnur ráðuneyti“ og
minnti menn svo á, að Ey-
steinn Jónsson væri flugmála
ráðherra!
Mbl. má gjarnan bjáátra
við að finna út, hvort van-
rækslan sé meiri í því, sem
heyrir undir fjármálaráðu-
neytið. Sjálfstæðisflokkurinn
verður ekki þveginn af því,
að hann hefir haft með þau
málin að gera, sem van-
ræksla og óstjórn í sambandi
við framkvæmd Keflavíkur-
samningsins er við bundin.
Það er aukaatriði, hvernig
reynt er þar að færa ábyrgð-
ina milli embætta.
Og vilji Bjarni Benedikts-
son hafa hreinan skjöld í
þessum málum öllum, bæði
sinn skjöld og flokksins, þá
verður hann að verja málið
svo, að það komi í ljós, að hér
sé allt hreint.
Hitt er góð skrítla og á-
gæt skopmynd úr íslenzku
stjórnmálalífi, þegar Bjarni
Benediktsson utanríkisráð-
herra er að reyna að leita
skjöls og fela sig bak við
Bjarna Benediktsson dóms-
málaráðherra.
Hefði trúðurinn Ólafur
Thors eða aumingja Jóhann
Jósefsson lagt sig í svona
málflutning, var ekkert um
i það að segja. Öðru máli gegn
ir með æðsta mann laga og
réttar á íslandi, og það fyrr-
verandi prófessor, sem auk
þess er hvorki kunnur að þvi
að hafa prettað ríki og þjóð
með fölskum faktúrum né
skattaframtali. En hér ber
allt að einum brunni. Það
gagna hvorki gáfur né mennt
un þegar á að verja íhaldið.
Málstaðurinn er svo aumur,
að gáfuðustu og menntuð-
ustu lögfræðingar finna ekki
annað en blekkingu á blekk
ingu ofan þeirri vesöld til
varnar.
Engar gáfur og engin
menntun má sér neitt við
því auðnuleysi, að eiga að
verja málstað gróðastéttanna
á íslandi-
Hvers vegna þarf íhaldið
að ráðast á Búnaðar-
bankann?
Annars er rétt að nefna
hér fleiri dæmi um örvænt-
ingarfálm dómsmálaráðherr
ans, þar sem hann er að berj
ast fyrir sínu pólitíska lífi
þessar síðustu vikur. Bóndi
austur á landi skrifaði níð-
grein um Búnaðarbankann
fyrir það, að hann hefði
byggt yfir sig í Reykjavík.
Þessi grein átti aldrei að
birtast í Mbl., en slæddist þó
inn fyrir slysni. Lárus Jó-
hannesson hrakti róginn 1
sjálfu Mbl. en samt er níð-
greinin óbreytt tekin upp í
ísafold og Vörð. Og dómsmála
ráðherrann hefir að minnsta
kosti tvisvar tekið efni henn
ar upp í málflutning sinn.
Nú hefir verið skýrt frá
því í Tímanum, að Búnaðar-
bankinn var rekinn úr því
leiguhúsnæði, sem hann
hafði starfað í. Það virðist
vera hugsjón Bjarna Bene-
diktssonar, Jóns Pálmason-
,ar og slíkra manna, að bank
inn annaðhvort flytti starf-
semi sína úr Reykjavík, og
þá væntanlega á eitthvert
eyðibýlið, eða hann væri rek
inn undir beru lofti, sem eins
konar torgsala. Hvorug að-
ferðin mun mælast vel fyr-
ir hjá bændum.
Annars er það eftirtektar
vert, að ádeilur Mbl. á Bún-
aðarbankann eru bornar
fram til liðsinnis við fram-
bjóðanda Sjálfstæðismanna
á Ströndum. Bjatni Bene-
diktsson skilur það, að öfl-
ugt kaupfélag í héraðinu og
öflugur búnaðarbanki, sem á
sitt eigið hús og starfar í
miðstöð samgangna og verzl-
unarlifs í landinu, eru óþægi
legar stofnanir fyrir gull-
kálfa íhaldsins. Bændur vilja
vera frjálsir menn og treysta
á sjálfa sig og samtök sín.
Þær stofnanir almennings,
sem nokkurs eru megnugar
fjárhagslega, glæða sjálfs-
traust og félagslegt ör-
yggi fólksins, en trúin á gull-
kálfa íhaldsins þrifst á van-
trausti á sjálfum sér og allri
almennri og skipulegri sam-
hjálp.
Þess vegna veit Bjarni
Benediktsson, að öflugur
búnaðarbanki eins og öfl-
ugt kaupfélag minnkar lík-
urnar fyrir kosningu manna
eins og Eggerts Kristjánsson
ar. Þess vegna ræðst hann
á Búnaðarbankann, þegar
hann ætlar að verða Eggert
að liði.
Allt má bjóða Valtý.
Valtýr Stefánsson er aumkv
unarverður af því óláni að
vera ábyrgðarmaður þess
blaðs, sem dómsmálaráðherr
ann flytur mál sín í- Valtýr
er formaður Skógræktarfé-
lags íslands og vill vera trúr
þeirri æskuhugsjón sinni,sem
það vinnur fyrir. Hermann
Jónasson hefir verið braut-
ryðjandi í skógræktarmálum
í grennd við Reykjavík. Það
veit öll íslenzka þjóðin. Samt
er lítilsvirðing húsbændanna
á Valtý og fólska þeirra á
svo háu stigi, að formaður
Skógræktarfélagsins verður
að birta á sína ábyrgð nafn-
laust níð og svívirðingar um
Hermann Jónasson vegna
þessara ræktunarstarfa bein
línis. Enginn mælist til þess,
að Hermann sé látinn gagn-
rýnislaus almennt, vegna
(Framhald á 6. slOu>
<3
Nú Vitna ég i Ólaf Thors. Mér
er sagt, að hann hafi á flokks-
fundi síiium um daginn brugðið
upp ágætri aldarfarslýsingu, sem
ég get ekki stungið undir stól, þó
að ég hafi hvorki séð hana í Mbl.
né Vísi.
Ólafur sagði, að í sínu ung-
dæml hefðu framgjarnir menn
viljað freista gæfunnar með því
að fást við atvinnurekstur og láta
eitthvað gerast á því sviði. Nú
væri þetta breytt, og ungir menn
ættu framavonir sínar og metnað
við það bundið, að þeir næðu vin-
áttu manna eins og Sverris Júlí-
ussonar og Adolfs Björnssonar.
Þetta þarf ekki neinna skýr-
inga. Atvinnurekstur freistar
manna yfirleitt ekki, enda er t. d.
bæjarútgerð orðin kosningamál
Sjálfstæðisflokksins, eða svo var
það að minnsta kosti í síðustu
bæjarstjórnarkosningum. Aftur á
mótl berst sá flokkur fast gegn
því, að verzlunin færist í hendur
almennings. Það er allt af þvi,
að stefna flokksins er sú, að ein-
staklingarnir eigi að hafa það sem
gróðavænlegt er, og Sjálfstæðis-
flokkurinn er hættur að reyna að
skapa atvinnuauðvald, — sem ó-
neitanlega væri landinu styrkur,
— en lifir og starfar fyrir verzl-
unarauðvald, sem löngum hefir
reynzt mjög vafasamt. — í sam-
ræmi við stefnu flokksins og þjóð-
lífslýsingu formannsins virðist mér
það, að Kveldúlfsfjölskyldan á nú
ekki eftir nema 2 togara, en einu
sinni átti hún þá sjö.
Vegna þess, að hljótt hefir ver-
ið um skeið um búskap þeirra
Thors-frænda í Mosfellssveit, þyk-
ir mér hlýða að geta þess, að það
er tæpast rétt að Lágafell sé í
eyði. Það er nytjað frá Melshús-
um á Seltjarnarnesi, þannig, að
Melshúsakýrnar eru hafðar upp
frá nokkrar vikur að sumrinu og
þá er heyjað í selinu. Ekki veit ég,
hvort búið er að ná inn „fyrra
slætti“ á höfuðbólinu Lágafelli, en
það var ekki búið um dáginn, þeg
ar ég fór þar hjá garði. — Svona
getur þróun málanna orðið, þeg-
ar það er betra að eiga góðan vin
i opinberri nefnd heldur en að
eiga góða jörð.
I
Að vetrinum er svo jörðin höfð
mannlaus. •
Svo var kjósandi úr Vestur-
ísafjarðarsýslu, sem spurði, hvað
það skyldi eiga að þýða, að, vera
að gera þetta stáss með hann Tul-
inius í Mbl. Um það bii sem hann
var ráðinn í framboð vestur þar
á móti Ásgeiri og Sigurður Bjama
son var látinn tala kjark 1 pilt-
inn á íhaldshlaðinu, hittust* þeir
Ásgeir og Jóhann fjármálaráð-
herra að húsabaki. Dró ráðherra
sjóð einn mikinn úr pússi sínum
og fékk Ásgeiri og lét svo um
mælt, að honum fylgdu fyrirbæn-
ir Ólafs Thors um kjörfylgi, en
Ásgeir þakkaði af mikilli hæ-
versku, og taldi meira afrek að
ná fé utan laga en með lögum.
Unglingur spyr: Hvaðan er þessi
vísa og um hverja?:
„Landsmenn skortir lagarbál,
lítið hafa að éta,
vesöl mun ei seggjasál
silfrið staðiz^ geta“.
Þessi visa er úr alþingisrimum
Valdimars Ásmundssonar og Guð-
mundar Guðmundssonar. Hún er
lögð í munn dönskum fésýslu-
manni, sem vildi stofna tíanka
hér með þeim skilyrðum, að. þessi
fátæka þjóð legði niður banka
sjálfrar sín, Landsbankann. War-
burg þessi segir þetta við sendi-
mann sinn ásamt þessu fyrir-
mæli: „
Kauptu sál og sannfæring,
í sóknum vertu ei linur. ,f
Fullan af silfri sjóvettling
sendi ég með þér vinur.
Þrátt fyrir allt treystu íslend-
ingar, þótt fátækir væru, betur á
sjálfa sig og sinn banka þá, en hið
aðflutta gull kaupmannsins.
Starkaður gamli.
a
Læknaskipti
Þeir samlagsmenn, sem réttinda njóta í Sjúkrasam- |
lagi Reykjavíkur og óska að skipta um lækna frá næstu |
áramótum, snúi sér til skrifstofu samlagsins, Tryggva- |
götu 28, til loka þessa mánaðar, og liggur þar frammi |
listi yfir lækna þá, sem yalið er um. |
Læknaval getur því aðeins farið fram, að samlags- |
maður sýni tryggingarskírteini sitt og skírteini beggja, 1
ef um hjón er að ræða, enda verða þau að hafa sömu |
lækna. , i
Reykjavík, 4. okt. 1949. |
Sjiikrasaralag Reykjavíkur I
11111111111111111111111^11111111111111'11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Strætisvagnar Reykjavíkur |
tilkynna:
Sú breyting verður á ökutíma á leiðinni Háteigsveg- |
ur—Hlíðarhverfi—Lækjartorg, að farið verður 5 mín. |
fyrr frá Lækjartorgi en áður. Þannig: Fyrsta ferð kl. |
7.10 í stað 7.15 áður. Síðasta ferð kl. 23.40 í stað 23.45 |
áður. v: |
Breyting þessi verður frá og með sunnudeginum 2. |
október 1949. I
llllllllllltllllllllltlllltlllllllMlllllllltllllllllltllllltllltlllllllllllllllllllllllllllllllltltllltllllllllllllllllllllltllllfllllll