Tíminn - 29.06.1951, Qupperneq 8

„ERLEJVT YFItlLIT“ t DAG:
’Norrœnu þjóiHruar
15. árgangur.
Reykjavlk,
99A FÖRMMI VEGf“ I DAG:
I SólvaUahirhjjugarði
29. júní 1951.
143. blað.
Grasmaðkurinn hefir unnið geysi
mikið tjón á Síðu í vor
Er nú að púpa sig oií gcrir litln meira
tjún á bessu ári, segir Geir Gígja, sem
athu«'að hefir niaðkinn undanfarna (la«a
Geir Gígja, skordýrafr., hefir undanfarna daga dval-
izt austur á Síðu á vegum atvinnudeildar háskólans til að
athuga útbreiðslu grasmaðksins þar og hvaða ráð mundu
tiltækilegust til að hefta útbreiðslu hans. Tiðindamaður
blaðsins átti til við Geir Gígju í gær. Hann sagði, að gras-
maðkurinn væri allmagnaður einkum í mosajörð í úthaga
og væri búinn að gera geysimikið tjón. Hins vegar væri
plágan nú að mestu gengin hjá á þessu ári, þar sem maök-
urinn er nú að púpa sig.
Grasmaðkurinn þrífst bezt
i mosamiklum jarðvegi, eink-
um í úthaga og á he'ðum en
ekki í túnum, sem eru í góðri
rækt. Hins vegar getur oft svo
farið, ef hann er magnaður,
að hann fari í tún í góðri rækt,
ef upp ótið er allt í námunda.
Fer upp um allar heiðar.
Maðkurinn er mjög út-
bre'ddur á Síðu núna, en mest
ur er hann þó á bæjum aust
aia Geirlands. Er hann þar
uppi um allar heiðar. Svæði
þau, er hann hefir farið yfir,
eru kolgrá á að líta eins og
kal, en þar sem mæt'st hin
maðksviðna jörð og gróður
eru smágarðar eins og hey-
múgar. Færast garðarnir síð
an áfram misjafnlega hratt,
en þar sem Geir Gígja hefir
mælt hi aðann, hefir hann ver
ið um þrír metrar á sólar-
hr'ng. Maðkurinn kemur líka
víða upp í smáblettum.
Skilur einstaka jurtir eftir. . .
Maðkurinn étur ekki mos-
ann, þött hann þrífist bezt í
mosajörð, en flestar aðrar
jurtir nema örfáar, svo sem
vallelft ngu, túnsúru, brenni
sóley o. fl. Þessar jurtir standa
síðan einar eftir í sviðnu land
inu.
Mergðin gífurleg.
Geir Gígja sagð , að mergð
in væri geysileg en þó mjög
misjöfn. Hann kvaðst hafa
mælt ,.út 25 fersentimetra
blett á maðksvæði og tal ð
af lionum
maðka. Sést
mergðin er.
rúmlega
af því,
200
hver
Groesz erkibiskup
íékk 15 ára fangelsi
Groesz erkibiskup í Búda-
pest var í gær dæmdur í 15
ára fangelsi fyrir tilraun til
'að steypa ungversku stjórn-
inni, morð, njósnir og svarta
markaðsbrask. Hann hafði áð
ur játað ákærurnar í aöalat-
riðum, og hinn opinberi ákær
andi hafði krafizt þyngstu
refsingar eða dauðadóms. í
játnngu sinni sagði erki-
biskupinn: — í fangaklefan-
um hefir mér gefizt gott tæki
færi til að yfirvega allar á-
stæður. Ég er enn konungs-
sinn:, en ég skil nú, að það,
sem ég hef gert, var rangt og
vann aðeins ógagn málstað
mínum og þjóð minni. Ég
vona, að félagar mínir og
starfsbræður fari ekki að
dæmi mínu.
Plágan gengin yfir í ár.
Maðkurinn er nú um það
bil að ná fullri stærð eða verða
um 3 sm. á lengd. Fer hann þá
að púpa s g, og gerir ekki
meira tjón það árið. Venju-
lega púpar hann sig um Jóns-
messuleytið, en er nú í seinna
lagi á ferðinn’, þar sem vorið
hefir verið kalt. í púpunni
liggur hann síðan tvær eða
þrjár vikur en þá flýgur f ðr-
ildið út. Það er hins vegar hið
meinlausasta kvik ndi og ger
ir ekkert tjón. En það eykur
kyn sitt, og næsta vor hefst
sama sagan, ef þurrkar verða
og skilyrði að öðru leyti hag-
stæð fyrir maðk nn.
Ýmislegt hægt að
gera til varnar.
Geir Gígja kvað ýmislegt
vera hægt að gera til að hefta
útbreiðslu grasmaðks ns, þótt
fá ráð virtust þess umkomin
að vinna algeran bug á hon-
um. Má t. d. nota ýmis eitur-
lyf, svo sem lýsól o. fl. og einn
■ g tröllamjöl og áburðarefni.
1 En þegar maðkurinn væri orð
inn magnaður þyrfti svo mik
ið af þessum efnum, að búast
mætti við, að það yrði mjög
dýrt.
Brennur, skurðir
og vatnsveitur.
Þá má og stemma stigu fyr
ir honum með því að grafa
skurði. Þurfa þeir að vera 25
sm. djúp r og rúmlega fet á
breidd og með lóðréttum
barmi. Slíka skurðj má gera
með plóg, og velta síðan
strengnum ofan i aftur, þegar
plágan er gengin yfir, svo að
ekki verði landspjöll að. Þá
er einnig hægt að brenna sinu
eða belt utan um maðksvæði,
þótt ekki sé sú vörn einhlít.
Þar sem svo hagar til er sjálf-
sagt að veita vatni yfir maðk
svæði. eða hefta för hans með
vatni í skurðum, en óvíða hag
ár svo'til, áð það sé auðvelt,
þar sem maðkur nn er mest í
þurrlendi.
Ekki hafa verið gerðar nein
ar stórfelldar tilraunir til að
hefta maðkinn núna, enda er
tími hans senn l ðinn í vor.
En ýmsir hafa þó reynt að
liefta för hans með minni hátt
ar aðgerðum.
Sólskin og bliða
en stöðug þurrviðri. >
Undanfarna daga hefir ver
ið sólsk n og blíða hvern dag
Túnasláttur að hefj
ast í Fljótum
Frá fréttaritara Tímans
í Fljótum.
Þrátt fyrir kuldatíð mun
túnasláttur fara að hefjast
hér í Fliótum. Til dæmis verð
ur byrjað nú um helgina að
Austara-Hóli í Flókadal.
Annars er spretta mjög m s
jcfn, en sums staðar, þar
sem skjólasamt er, hefir sól-
arhitinn á daginn notið sín
vel, svo að spretta er orðin
dágóð.
Eins og menn minnast er
ekki ýkjalangt síðan snjór lá
enn á túnum í Fljótum.
FRIBVÆBÍLEGRI IIORFIJR:
Rússar vilja vopnahlé
- síðan pólitíska lausn
Grómíkó, varautanríkisráðherra Rússa, gaf í gær þá
skýringu á afstöðu ráðstjórnarinnar til Kóreudeilunnar og
ræðu Maliks, að hún vildi, að fyrst yrði samið um vopna-
hlé í Kóreu, en síðan yrði rætt um pólitíska lausn deilu-
málanna austur þar. Hafa vonir manna um frið í Kóreu
stórum glæðzt við þessa yfirlýsingu.
Gromyko lét í ljós, að um
samninga í hinni pólitísku
de lu, skiptingu landa og yfir-
ráðasvæða, Settu að fjalla S.Þ.
og stjórnin i Suður-Kóreu
annars vegar, en fulltrúar kin
versku hersveitanna i Kóreu
og stjórnin í Norður-Kóreu
hins vegar. Gromyko lét þess
þó jafnframt getið,- að sér
væri ókunnugt um skoðanir
Pekingstjórnarinnar á ræðu
Mal ks.
Fulltrúafundur i dag.
Mál þetta var í gær borið
undir fulltrúa þeirra ríkja, er
Landsliðin í kvöld
Bergur Bergssoh
Karl Guðmundsson Haukur Bjarnason
Sæmundur Gíslason Einar Halldórsson Hafst. Guðmundss.
Ríkarður Jónsson Bjarni Guðnason
Ól. Hannesson Þórður Þórðarson Gunnar Guðmundsson
— ★ —
S. Jacobsson Ake Jonsson K. E. Kristensen
P. Larsen A. Selmansson
R. Emanuelsson Urban Larsen S. Ove Svenson
Karl Sjöstrand Orvar Bærgemark
Henry Andersen.
Fyrirliðar á leikvelli verða Karl Guðmundsson og Sven
Ove Svenson. Dómari veröur Guðjón Einarsson, en linu-
verðir Jörundur Þorsteinsson og Ingi Eyvinds. Áhorfendum
er vinsamlega bent á að vera ekki með köll og hróp til
dómarans, því hann mun áreiðanlega dæma eftir beztu
sannfæringu. Það er mjög erfitt að vera dómari í landsleik,
sérstaklega þó þegar landar dómarans eiga í hlut annars
vegar, og ættu áhorfendur að minnast þess í kvöld, því
dómarinn hefir oftast mun betri aðstöðu til að dæma en
áhorfendur.
sent hafa h.erlið til Kóreu, og
á morgun er boðaður fulltrúa
fundur, þar sem fjallað verð-
ur um þetta mál.
Acheson, utanríkisráðherra
Bandatlkjanna, hefir lýst yf-
ir þvi, að vopnahlé i Kóreu
geti ekk i tekizt á þeim grund-
velli, að Pekingstjórnin taki
sæti Kina meðal S.Þ., því að
sýna yrði henni, að hún gæti
ekki brotið sér þá leið með
vopnavaldi. En samt sem áð-
ur eru fcaldar miklu vænlegri
horfur um vopnahlé í Kóreu
nú en áður.
Kínverskt herlið
flutt frá Kóreu.
Það þykir enn styrkja
þetta, að hina síðustu daga
hafa Kínverjar flutt mik-
ið herlið frá Kóreu, að
því er njósnarflugmenn S.Þ.
telja sig hafa orðið áskynja
um. Er jafnvel álitið, að nú
sé aðeins eftir innan við
helmingur þess liðs, sem Kín
verjar höfðu í Kóreu um
skeið. Þykja liðsflutningarn
ir benda til þess, að í undir-
búningi hafi verið um skeið
að fallast á vopnahlé í
Kóreu.
Handfæraafli
í Fljótum
Frá fréttaritara Tímans
í Fljótum.
Dálítill afli er nú á hand-
færi, og hafa menn fengið
200—300 fiska á bát í róðri.
Eru þá tveir til þrír á hverj-
um bát.
Landsliðin.
Aðeins þrír af hinum
sænsku leikmönnum, sem
keppa í kvöld við íslenzka
landsl ðið, hafa áður leikið í
sænska landsliðinu. Munu því
átta Svíar leika hér sinn
fyrsta landsleik. Hinir þrír
eru markmaðurinn Henry
Andersen, sem hefir le kið 5
landsleiki, balcvörðurinn
Orvar Bærgemark, með einn
landsleik, og Rune Emanuels
son reyndasti maður liðsins,
en hann hef r leikið 11 lands
leiki.
Fimm leikmenn íslenzka
landsliðs;ns leika nú lands-
leik i fyrsta skipt , en þaö eru
Bergur Bergsson, Haukur u*^> s,l-
Bjarnason, Þcrður Þórðarson, Tilgangurinn með aðstoð
Bjarni Guðnason og Gunnar! þessari er fyrst og fremst sá
Guðmannsson. Hinir leik- j að fullnægja eftirspurn eftir
menn:rnir hafa leik ð land§- j vörum þessum, syo og að
leiki áður frá einum leik upp koma upp nokkrum vöru-
ECA veitir Islandi 3
doliara sérstakt framlag
/Itlnd til knnpa á vörum frá Evrópu í því
sk.vui að koma upp nokkrum vörubir«ðum
Efnahagssamvinnustjórnin í Washington hefir fyrir
nokkru samþykkt að veita íslandi sérstakt framlag að upp-
hæð 3.000.000 dollara, 49 miljónir króna, í Evrópugjaldeyri,
í því skyni að aðstoða ríkisstjórnina við að leyfa aukinn
j innflutning á nauðsynlegum neyzlu- og rekstrarvörum og
: að afnema verzlunarhöftin, eins og gert var í aprílmán-
í fjóra.
á Síðu en jorð er alltof þurr
og tefur það sprettu mjög og
gefur grasmaðkinum hin á-
kjósanlegustu skilyrði.
(Þessa frátóögn mega önnur
blöð* ekki nota sem frétta-
heimild).
birgðum í landinu og þar með
skapa aukið jafnvægi í vöru-
verði og efnahagslifinu yfir-
leitt.
Á vegum Greiðslu-
bandalagsins.
Framlag þetta er veitt í
gegn um Greiðslubandalag
Evrópu og er eingöngu varið
til kaupa á vörum frá löndum
1 Evrópu. í júlí 1950 veitti
efnahagssamvinnustjórnin í
Washington íslandi svipað,
óbeint framlag, að upphæð
4.000.000 dollara til sömu
nota. og var það að fullu not-
að í april s.l. Þar með nema
hin óbeinu Marshallframlög
er ísland hefir fengið í gegn
um greiðslubandalagið sam-
tals 7.000.00G dollara fyrir
tímabilið frá k júli 1950 og
til þessa dags.