Tíminn - 14.07.1951, Page 3

155 blað.
TÍMINN, laugardaginn 14. jálí 1951.
/ slencHngaþættir
::««
Dánarminning: Vilhjálmur Þorsteinsson
Hinn 22. júní s. 1. andaðistj
að heimili sínu Vilhjálmur
Þorsteinsson fyrrum bóndi á
Meiri-Tungu í Holtahreppi.
Hann var fæddur að Beru-
stöðum í Ásahreppi hinn 16.
des. 1870, sonur Þorsteins Jóns
sonar hreppstjóra á Berustöð
um og ValgerSar Jónsdóttur.
Þar ólzt Vilhjálmur upp hjá
föður sínúm og fóstru. Var
hann snemma gjörfulegur og
greindur unglingur og mikið
uppáhald föður síns, sem
hélzt alla tið meðan báðir
lífðu.
Á Berustöðum vandist Vil-
hjálmur fljótt miklu starfi,
feví faðir hans var annálaður
vinnu- og dúgnaðarmaðor.
Enda þurfti Vilhjálmur oft
að takg, á þreki sfnu og starís
orku í slnni hörðu lifsbar-
áttu. Á Berustöðum dvaldi
hann þar til hann var 29 ára
gamall, síðari árin vinnumað-
ur hjá Þorsteini bróður sín-
um.
En hinn 13. okt. 1899 gift-
ist hann eftirlifandi kcnu
sinni Vigdísi Gísladóttuv frá
Kotvogi í Höfnum.
Árið 1900 fluttist hann að
Meiri-Tungu og byrjaði þar
búskap og bjó þar í 46 ár. Þá
tók sonur hans Ketill við jörð
inni og hjá honum og tengda
dóttur sinni, Höllu Ólafsdótt-
ur, dvaldi hann ásamt konu
sinni þar til að hann lézt eins
bg áður segir.
Sá hluti Meiri-Tungunnar,
sem Vilhjálmur hóf búskap
á, var mjög lélegt býli, að öllu
leyti. Húsakostur mjög rýr og
tún lítið og kargaþýft, mun
það hafa gefið af sér um 50
hesta af töðu.
Með búskapnum hófst hin
harða lífsbarátta, er Vilhjálm
ur og kona hans urðu að
heyja, því barnahópurinn
varð stór og efnin lítil og
jörðin rýr eins og hún var þá
setin.
Börn eignuðust þau 15 og
eru 9 þeirra á lífi, auk þess
ólu þau upp 2 dótturbörn.
Allt er það mesta táps- og
myndarfólk, fullt af áhuga
bæði börn og dótturbörn, enda
vöndust þau fljótt á að starfa
og hjálpa til í önn dagsins og
„smekkurinn sá, er kemst i
ker, keiminn lengi eftir ber“.
Af því sem hér hefir verið
,gt, má sjá hvílíkt geysistarf
Vilhjálmur og kona hans hafa
af hendi leyst, að koma fram
með mestu prýði og án ann-
arra aðstoðar þessum stóra
barnahóp. Þá voru engar fjöl
skyldubætur greiddar til
styrktar þeim, sem barnaupp
eldi hafa á hendi, eins og nú
er gert, þar sem engum cr
talið bært, að ájá af eigin
ramleik fyrir fleiri börnum en
þremur, án þess að njóta að-
stoðar þjóðfélagsins. Þó vár
býliö — eins og Vilhjálmur tók
við þvi — óræktað smá kot,
en hann breytti kot'nu í géð
býli. Fyrst þegar tæknin við
jarðabæfcur var engin nema
hann stóru þúfufnar að velli
með þeim tækjum, enda var
honum • af landsdrotini gert
að skyldu að slétta ákveðinn
reit ár hvert og bæði var það,
aö hann kunni að meta gildi
jarðabóta og svo var skyldu-
ræknin í því sem öðru, að
bregðast aldrei gefnum loforð
um. Mun hann hafa meira
en tugfaldað töðufenginn á
ábýlisjörð sinni og var þó
alla búskapartíð leiguliði,
enda taldi hann það auka-
atriði; einungis að rækta og
bæta fyrir sjálfan sig, alda
og óborna.
Starfsdagur Vilhjálms var
bæði langur og strangur,
enda hefi ég ekki þekkt neinn
sem lagði fremur nótt við dag
með starf og í sumum tilfell-
um engan, sem leikið hefir
slíkt sem hann í starfi.
Kvikmynd frá lands-
keppnunum í Osló
mynd, sem hann tók af lands:
keppni íslendinga í frjálsum
i íþróttum við Dani og Norð-
menn í Osló.
armál. Frábærlega áreiðan-j « iNNLENDAR
legur og heiðarlegur í öllum i|
viðskiptum og sanngjarn. Tala 1«
ég hér af eigin raun og ann- 1 «
arra sögn. — Eins og að lik- i ::
um lætur, þurfti hann oft að 8
fá peningalán um stundar-
sakir, var þá ekki um annað
að gera en leita til „prívat“
manna fyrir mann með þá
aðstöðu sem hann haíði, því
peningastofnanir lánuðu ekk;
bændum þá
vitað ekki enn — nema gegn
góðu veði. En stundum voru
lán þau, sem hann varð að
sætta sig við, nokkuð vaxta-
há. Hafði ég einu sinni orð á
þessu við hann hversu þetta
væru dýrir peningar, svaraði
hann þá: „Þetta er tryggingar
laust og ber mér að taka tii-
lit til þess.“ Þessi og þvílík
svör fær maður ekki hjá mörg
um, en þetta sýnir tillitssemi
og sanngirni Vilhjálms. Enda
mun hann hafa borgað öll-
um allt, þrátt fyrir erfiðleika
og önn um langt skeið. En
eínahagurinn blómgaðist síð-
ari ár búskaparins og þegar
hann lét af búskap var hann
búinn að húsa bæ sinn, bæta
jörðina i stórum stíl og orð-
inn einn af stærstu 'bændum
hreppsins.
ERLENDAR
ÍÞRÓTTA/,,«,v
::
::
tt
aftíi* U C *♦*♦♦•♦•♦♦♦♦♦*♦♦♦♦♦♦••♦•♦»♦♦♦♦•♦♦*♦•«♦«
♦♦♦♦««♦♦»4 c t iii n«j* »*♦♦»♦♦«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«
Bezti árangur Svía
í frjálsum íþróttum
Eins og undanfarin sumur
A skemmtifundi Glímufé-
0cy gera auð- i la§'sins Áimanns í fjnakvöld, |hafa Svíar náð góðum á-
g sýndi Sigurður Nordahl kvik-jrangri j frjálsum lþróttum
og s.l. mánudag var bezti.
árangur þeirra í sumar sem.
hér segir. 100 m. Göte Kjell
berg, 10,8 sek. 200 m. Lasse
Sjást þar vel flestar þær
Vilhjálmur var greindur vel
og lesinn, hafði mikið yndi
af góðum bókum. Minnist ég
þess er ég heimsótti hann, að
ný-afstöðnu 80 ára afmæli
hans, hversu hann var bros-
leitur og gleðiglampi í aug-
unum er hann kom með stór
an góðbókahlaða á borðið áð
sýna mér. Hafði honum verið
færður hann að afmælisgjöf.
Engin gjöf var honum kærri
en góð bók. Las hann þá gler
augnalaust, en sagðist vera
farinn að þreytast ef hann
læsi lengi í einu.
Vilhjálmur var maður
gjörfulegur: Þrekmikill, bjart
ur yfirlitum, fríður sínum með
greinar, sem íslendingar sigr
uðu í, spretthl., bæði boðhlaup
in, langstökkið, stangarstökk
ið, hástökkið, kúluvarpið,
kringlukastið og 110 m. grinda
hlaupið. Þá eru eirmig góðar
myndir frá 800 m. hlaupinu,
þrístökkinu og spjótkastinu.
Einnig eru oft sýndar verð
launaafhendingar og er gam
an að sjá hvað íslendingarn
ir voru oft tveir á pallinum.
Sigurður útskýrði myndina.
Sigruðu í sex greinum
■ ^Sexmenningarnir kepptu í
Viihjálmur og kona hans Linköping 9. þessa mánaðár
liafa því unnið sbórvirki, sem og var það siðaSta keppni
fáir bafa leikið. Hefur það oft þeirra í Svíþjóð aö þessu
verið mér umhugsunarefni sinni. Veður var mjög óhag
1‘Vernig þau hafi mátt afkasta stætt til keppni og háði það
slíku dagsverki. Slikir menn að góður árangur næðist í
eru verðir þakklætis og viður ^ nokkrum greinum. Aftur á
kenningar þjóðfélagsins. j móti lét Gunnar Huseby það
spaðinn og skóflan, þá Jagði ekkert á sig fá og náði sínum
(Framhald á 7. -«'3u).
* ■
Alyktanir um skóg-
ræktarmál
Eftirfarandi tillögur voru
samþykktar á aðalfundi Skóg
ræktarfélags íslands, sem
haldinn var að Varmalandi i
Borgarfirði 23. og 24. f.m.:
1. Fundurinn skorar á Al-
þingi að veita á næstu fjár-
lögum eigi minna en y2 milj.
króna til héraðsskógræktarfé
laganna vegna stóraukinnar
starfsemi þeirra og sívaxandi
dýrtíðar .
2. Fundurinn skorar á
fræðslumálastjórn landsins að
hlutast til um, að nemendur
kennaraskólans skuli hljóta a.
m. k. viku námskeið i gróður-
setningu trjáplantna, áður en
þeir eru brautskráðir. Sé sið
an unnið að því, að kennsla
í skógrækt verði upptekin í öll
bezta árangri í kringlukasti í
sumar, kastaöi 49,35 m. og er
það einnig bezti árangur á
Norðurlöndum í þeirri grein
í sumar. Þá vann Huseby einn
ig í kúluvarpi, varpaði hann
16,39 m. Alls kepptu íslend-
ingarnir í sex greinum og
urðu sigurvegarar i öllum.
Huseby sigraði í tveimur
greinum, Törfi Bryngeirsson
sigraði í stangarstökki með
4,00 m. Hörður Haraldsson
varð fyrstur í 100 m. hlaupi
á 11,0 sek. Örn Clausen sigr-
aði í 110 m. grindahlaupi,
hljóp á 15,8 sek. (Mikill mót-
vindur). Og Guðmundur Lár-
usson bar sigur úr býtum i
400 m. hlaupi á 49,5 sek., en
annar maður hljóp á sama
sjónarmun á undan.
tíma, en Guðmundur var
Gunnar Nielsen vann
Boysen í 300 m.
smá en fögur augu. Heldur um barn&_ unglingaskól_
dulur í skapi, flikaði ekki við
márga um hagi sína eða hugð
Morgunblaðsmenn!
Þið virðist telja allan rekstur Eimskipafélagsins til
fyrirmyndar. Bara að svo væri. Vitið þið hvaða upp-
hæðir félagið hefir sum árin orðið að greiða fyrir
„tapaðar og skemmdar vörur“ og getið þið gefið
nokkrar skýringar á því, hvers vegna þær upphæðir
eru háar?
Hafið þið ekki heyrt viðskiptamennina tala um, að
uppskipunargjöldin séu há hjá félaginu og vitið þið
hvernig sú starfsemi hefir borið sig? Er hugsanlegt
að þar sé eytt í óhófi eða lítil hagsýni í vinnubrögð-
um?
Hafið þið nokkuð getað athugað fæðiskostnaðinn á
skipunum eða eruð þið vissir um að kol og olía sé
alltaf keypt með beztu fáanlegum kjörum?
R. S.
um iandsins.
3. Fundurinn skorar á fé-
lagsstjórnina að beita sér fyrir
því, að ákveðnum hluta áf
aðflutningsgjöldum af viði og
viðarafurðum verði varið til
skóggræðslu og að á þann hátt
verði flýtt fyrir því, að þjóðin
geti framleitt verulegan hluta
af þeim viði, sem hún þarfn-
ast.
4. Fundurinn skorar á hér-
aðsskógræktajrfélög landsins
að beita sér fyrir sölu á minn
ingarspjöldum Landgræðslu-
sjóðs um land allt, svo og að
beita sér fyrir sölu bjarkar-
laufamerkisins.
5. Fundurinn felur stjórn
félagsins að rannsaka mögu
leika.fyrir friðun Reykjanes-
skagans og vinna að fram
gangi málsins eftir því, sem
henni þykir henta.
Bezti 800 m. hlaupari Norð
urlanda Norðmaðurinn Audun
Boysen, keppti í fyrsta sinn
í sumar í Helsingborg í Svíþjóð
10. þessa mánaðar. Keppnin
í 800 m. hlaupinu var mjög
hörð og skemmtileg. Þar mætt
ust Boyesen, Gunnar Nielsen,
sigurvegarinn í 800 m. í lands
keppninni fyrir stuttu, Herluf
Christensen og Svíinn Tore
Sten, einn bezti 800 m. hlaup
ari Svía. Boysen tók forust-
una eins og hans er vani og
fór geyst. Nielsen hélt þó vel
við hann og tókst að komast
framúr honum rétt i markinu.
Tíminn var mjög góður. Niel
sen hljóp á 1:52,5 mín. Boy-
sen fékk 1:52,7 mín., Sten
hljóp á 1:52,8 mín. svo ein-
hver hefir nú keppnin verið
eins og sjá má af tímunum.
Christensen hljóp á 1'54,8
mín. Af öðrum árangri á mót
inu má nefna að Helge Fals
sigraði í 200 m. á 22,8 sek., en
I (andsliðsmaðurinn Rasmus-
Ylander 22,2 sek. 400 m. Tage-
Ekfeldt, 49,0 sek. 800 m. Bengt.
Jonsson, 1:53,0 mín. 1500 m
Lennart Btrand, 3:53,0 min.
3000 m. Gunnar Karlsson,
8:26,4 mín. 5000 m. Evert Ny-
berg ,14:37,0 mín. 10000 m
Walter Nyström, 30:28,2 mín.
110 m. grindahlaup, Kennetb
Johansson, 15,1 sek. 400 m.
grindahlaup, Lasse Ylander,
54,2 sek. 3000 m. hindrunar-
hlaup, Gunnai- Karlsson,
9:19,4 mín. Hástökk, Gösta,
Svensson, 2,00 m. Langstökk,
K. G. Israelsson, 7,13 m. Þrí-
stökk, Roger Normann, 14,90
m. Stangarstökk, Ragnar
Lundberg, 4,30 m. Kringlu-
kast, Rolf Strandlie, 47,44 m.
Kúluvarp, Gösta Arvid6son,
15,16 m. Spjótkast, Otto
Bengtsson, 71,38 m. Sleggju-
kast, Allan Ringström, 53,85
m. Svíar munu nú bráðlega
heyja tvær landskeppnir i
frjálsum íþróttum sama dag-
inn. Verður önnur við Fimi-
land og mun hvor þjóð ^tilla
upp þremur mönnum í hverja
grein. Hin landskeppnin verð
ur við Noreg og keppa þar
tveir menn í hverri grein.
Nokkur óvissa ríkir um úr-
slit í þessum keppnum þvi
breiddin er ekki það mikil
hjá Svíum í augnablikinu að
þeir geti stillt upp fimm
mönnum í hverja grein
frjálsra íþrótta án þess að
það komi að sök. Sérstaklega
verður erfitt með löngu hlaup
in hjá þeim, því bæði Finnar
og Norðmenn eiga ágætum cg
jöfnum langhlaupurum á að’
skipa.
Robinson og Turbin
mætast aftur
Eins og kunnugt er tapaði
hinn „ósigrandi“ Sugar Ray
Robinson, USA, nýlega heims
meistaratitlinum í millivigt i
hnefaleikum til Evrópumeist
arans, Randolph Turpin, Eng
landi, eftir mjög harða
keppni, þar sem Turpin sýndi
mikla yfirburði. Turpin er að-
eins 23 ára gamall og er álit-
inn einn bezti hnefaleikari,
sem fram hefir komið. Nú
hefir verið ákveðið að Turpin
og Robinson mætist aftur og
verður það 26. september í
New York. Robinson var fyrir
þennan leik álitinn bezti
hnefaleikarinn, sem nú er
uppi og er þetta annar tap-
leikur hans af 150. Hann var
áður heimsmeistari í welter-
vigt, en þegar hann vann
heimsmeistaratitilinn í vor í
milllvigt, varð hann að gefa
léttari vigtina eftir.
Fyrir fundinum lá frumvarp sen varð annar á sama tíma.
til nýrra skógræktarlaga, og Stjernild stökk 3,80 m. í stang
ákvað fundurinn að beita sér J arstökki, og Erik Jörgensen
fyrir setningu þeirra. I vann 1500 m. á 3:59,6 mín.
Raforka
Raftækjaverzlun — Raflagnir
— Viðgerðir — Raflagna-
teikningar.
(Gisli Jóh. Sigurðsson)
Vesturgötu 2
Sími 80946 i