Tíminn - 18.12.1952, Side 6

G.
TÍMINN, fimintudaginn 18. desember 1952.
288. blað.
LEIKFÉLAG
RFncjWÍKOiC
Bustions fólhið
Kvikmynd. gerð eítir sam-
nefndri sögu, sem kom út í
Morgunblaðinu. Þetta verður
allra síðasta tækifærið að sjá
bessa mynd, áður en hún verð-
ur endursend.
Susan Peters
Alexander Knox
Sýnd kl. 9.

3
Gerist áskrifendur að
imanum
Áskriftarsimi 2323
ARIBANDI
ER
A Ð
GREIÐA
BLAÐGJALDIÐ
FYRIR
ARAIOT
Tíyri ssi ú!k a n
S;' nd kl. 5 og 7.
NÝJA BÍÓ
Drottning útlag-
anna
(Benne Starr’s Daughter)
Mjög spennandi „Wiid west“ (
mynd, með miklum viðburða-
hraöa. Aðalhlutverk:
Rod Cameron
Rutli Roman
Geoíge Montgomery
Bönnuð fyrir börn.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
>♦♦ ♦ ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<
BÆJARBÍÓ
— HAFNARFIRÐI —
Skemmtun vegna
Vetrarhjálparinnar.
HAFNARBÍÓ
Jimmy tekur
völdin
(Jimmy Steps Oout)
Létt og skemmtileg amerísk gam
anmynd með fjörugri músík og
skemmtilegum atburðum.
James Steward
Paulette Goddard
Charles Winninger
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bergnr Jónsson
Málaflutningsskrifstofa
Laugaveg 65. Slml 5833.
Heima: Vltastig 14.
Ævintýri á
yönguför
Sýning í kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðasala frá kl. 2 í dag.
AUSTURBÆJARBÍO
MONTAAA
Mjög spennandi og viðburðarík
ný amerísk kvikmynd í eðlileg-
um litum.
Aðalhlutverk:
Errol Flynn,
Alexis Smith.
Bönnuð börnum innan 14 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Hin sprenghlægilega gaman-
mynd með:
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Trygger yngri
Hin spennandi kvikmynd í lit-
um með
Roy Rogers.
Sýnd aðeins í dag kl. 3.
Sala hefst kl. 11 f. h.
TJARNARBÍO
Klukkan kallar
Alli á ferð og flugi
(Never a dui’. moment)
Bráðskemmtileg ný amerísk
mynd, atburðarík og spennandi.
Fred MacMurray
Irenc Dunne
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
GAMLA BÍO
. . Þrœlasalur . .
(Border Incident)
Spennandi og athyglisverð am-
erísk sakamálakvikmynd gerg
eftir sönnum viðburðum.
Richardo Montalban
George Murphy
Howard da Silva
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Börn innan 16 ára fá ekki
aðgang.
TRIPOLI-BÍÓ
Föðurhefnd
(Sierra passage)
Afar spennandi ný amerísk
kvikmynd frá dögum gullæðis-
ins í Kaliforriu, um fjárhættu-
spil, ást og hefndir.
Aðalhlutverk:
Wayne Morria-
Loia Albright
Bönnuð börnum.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Gerisf áskrifendur cib
3
imanum

>>♦■♦<♦<
RANNVEIG
ÞORSTEINSDÖTTIR,
héraðsdómslögmaður,
Laugaveg 18, sími 80 205.
Skrifstofutíml kl. 10—12.
»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Blikksmiðjan
GLÖFAXI
Hraunteig 14. Sími 7236.
Gréðnrráii
(Framhald af 4. síðu.)
Hvað sem þessu líður er þó
eitt víst: Ef sjálfgræðsla
eyddra landa vegur ekki upp
á móti því, sem árlega eyðist'
af gömlu og gróðurberandi
landi, erum við enn á beinni
leið í liáskann.
XIV.
Hér er mikið vandamál á
ferðinni, sem menn hafa lít- 1 2 3 * 5
inn sem engan gaum gefið. |
Augu og athygli allra beinast1
nú<lrað stækkun landhelginn-'
ar, og er það vel, að menn j
skuli nú vera sammála um j
nauðsyn og nytsemi þeirra að |
gerða. Hins vegar er engin ■
„gróðurlandhelgi" til, sem.
ekki er þó minni nauðsyn en
hin. Þótt við höfum eytt allt
að 60% af gróðurlendi lands-
ins og hitt, sem eftir er,hangi
í veikum þræði, er enn ekki
gert neitt til þess að gildandi
ítölulögum sé beitt. Fávísir
menn, vilja fjölga sauðfé
landsins upp í hálfa aðra
milljón eða meira, en slíkt er
álíka vitlegt og ef menn opn-
uðu landhelgina á ný fyrir
togurum allra þjóða. Urmull
útigangshrossa fær óátalið
að spilla gróðri og sparka
upp moldarbörðum um allt
land, en bráðum verður það
fært í annála, ef menn sjást
á hestbaki í sveit á íslandi.
Ég hefi heyrt skagfirzkan
bónda segja í alvöru, að
hrosstönnin rækti. Hið ein-
kennilegasta við þessa stað-
hæfingu fannst mér að hún
var framborin af manni, sem
að öðru leyti virtist meira að
segja ekki ógreindur. Annar
reiknar út að migan úr kind-
unum ög taðiö geri meira en
að greiða gróðrinum aftur
það, sem í kindaskrokkana
fer. Kjötið og beinin er með
öðrum orðum unnið úr lofti
og vatni, eöa hvað eiga menn
að halda? Svona er nú fá-
fræðinjí íslandi á miðri tutt-
ugustu öldinni.
Ég las nýlega í ameríska
tímaritinu Science Digest, að
eftir 50 ár muni kindakjöt ó-
fáanlegt með öllu í heimin-
um af því, að sauöskepnan
færi svo illa með gróðurinn,
að eldi hennar muni hætt.
Ég sel þetta ekki dýrara en ég
keypti það, en get þessa hér
til að sýna muninn á
„amerískum vísindum“ og ís-
lenzku brjóstviti.“
En hér er sannarlega alvar
legra vandamál á ferðinni en
svo, að hafa megi þaö í flimt-
ingum. Við skulum heldur
rifja upp eftirfarandi stað-
reyndir:
Búseta landsmanna i nær
1100 ár hefir eytt verndar-
gróðri landsins, hinum fornu
birkiskógum. Afleiðingarnar
eru þær, að meira en helm-
ingur hins upphaflega gróð-
urlendis er eyddur.
Hið gamla gróðurberandi
land er enn að eyðast og
blása upp.
Enginn veit enn, hve ört
sjálfgræðslu landsins miðar,
og meðan svo er, skyldi eng-'
inn treysta um of á hana.
Mikið af því landi, sem nú
fer forgörðum, gæti síðar orð
ið að nytjalandi, ef því væri
forðað frá eyðingu.
Við höfum enn óljósa eða
enga hugmynd um, hvernig
við eigum og megum nytja
beitarlönd og úthaga, þannig
að landið skemmist ekki.
Það er siðferðilega rangt
af okkur íslendingum, að
heimta meiri arð af gróðri
landsins en hann getur veitt
okkur að skaðlausu, og það
er glæpur gegn þeim kynslóð

Lloyd C. Douglas:
( stormi lífsins
92. dagur.
Tjaldið féll, hléið hófst og ljósið flóði um húsið. Hann
leit snöggt á hana. Kinnar hennar voru fagurrjóðar, og litli
hnefinn krepptist af alefli um hvítan vasaklútinn, sem hún
þrýsti að vörum sér.
Að boði Joyce höfðu þau öll gengið fram í forsalinn. Á
leiðinni þangað hafði Helen stungið hendi undir handlegg
Nancy og rætt við hana. Joyce gekk á eftir og hann við hlið
hennar. Hann var enn milli vonar og ótta.
Þegar merki var geíiö um að leikurinn héldi áfram, g'engu
þau aftur inn, og Helen gætti þess að ganga fyrst til sætis
og skyldi Joyce eftir á milli hans og sín. Þá var hann ekki
í neinum vaía lengur. En hvað hún hlaut að álíta hann
auvirðilegan En mundi ekki eiginlegur góðhugur hennar
segja henni, að hann hefði aðeins viljað gera henni gott með
þessu boði. Nei, henni mundi ekki skiljast það.
Hann hafði enga hugmynd um það, hvaö síðastL þáttur
leiksins fjallaði um. Hann sat sem stirðnaður á valdi 'ólýsan-
iegra hugarkvala. Ao eilííð lokinni, að því er honum fgmnst,
féll tjaldið loksíns. : V.v
Skilnaðui beirra um kvöldið var án allrar huggunnar, að-
eins venjuleg kveðjuorð og kaldar þakkir, engin .skýring
geíin, ekkert skilningsríkt augnatillit.
En aö morgni ætlaði hann að fara á fund hennar og bera
fram skýringar. Klukkan sýndi þrjá stundarfjórðunga yfir
tvo og gaf bað til kynna með þrem léttum höggum. Hann
átti að gera uppskurð klukkan níu að morgni.
Hann svipti af sér klæðunum og fleygði sér í rúmið.
Þegar hann birtist niðri í skrifstofu sjúkrahússins um
morguninn, iágu þau tooð fyrir honum, að hann ætti að
hringja til Raiidalls sem allra fyrst. Þeim boðum sinnti
hann engu að sinni.
Þegar harin hafði lckið uppskurðinum, simaði hann til
Statler-gistihússins og spurði eftir frú Hudson. Hún svaraði
ekki í símann.
ium, sem landið erfa, ef við
i spillum og eyðum landi meira
| en orðið er, því að engin nauð
. syn rekur okkur lengur til
iþess.
í Fyrir því er það ábyrgðar-
hluti að leyfa mönnum stór-
aukna fjárrækt að lítt breytt
um ástæðum hvað ræktun við
kemur. Fyrir því er það
skemmdarstarf, að leyfa
mönnum ótakmarkaða
hrossaeign. Fyrir því ætti að
láta lögin um ítölu koma til
framkvæmda um allt land.
XV.
Af því, sem sagt hefir verið
hér aö framan, munu margir
teija skoðanir mínar á þess-
um málum mótast af svart-
sýni. Svo er þó ekki. Hingaö
til hefir aðeins verið rætt
um það, sem orðið er og enn
á sér stað í beinu framhaldi
af búskaparlagi fyrri tíma.
■ Lega íslands skapar öllum
gróðri að vísu þröng kjör. —
Landið liggur á strauma- og
vindamótum, jarðvegurinn er
fokjörð, sem mjög er hætt
viö eyðingu, ef hann nýtur
ekki góðrar gróðurverndar,
og ennfremur er gróðurinn
einhæfur og viðnámslítill.
. Þeir Steindór Steindórsson
grasafræðingur og Sigurður
Þórarinsson jarðfræöingur,
hafa báöir dregið svipaöar á-
lyktanir af ólikum forsendum
í þá átt, að mikill meiri hluti
. hinna íslenzku plöntuteg-
unda hafi hjarað af hér á
landi á síðustu ísöld. Allmarg
ar plöntur hafa borizt hing-
að af mannavöldum, en hin-
ar eru tiltölulega fáar, sem
borizt hafa til landsins af
sjálfsdáðum.
I Þegar við vitum auk þessa,
að um norðanverða Evrópu
vaxa um t.visvar sinnum fleiri
Jtegundir plantila en hér eru,
og að um norðanverða Ame-
ríku eru um þrisvar sinnum
fleiri tegundir við svipu'ð veð
'urskilyrði, opnast fyrir okk-
| ur margt; sérií á'ðurivár hiiíið.
Meðal annars er þetta:
1. Fæð plöntutegunda hér
á landi er afleiðing af ein-
angrun landsins. Ástæðan til
að barrskógar uxu hér ekki
á landnámsöld er eingöngu
sú, að fræ þeirra gátu ekki
borizt hingað.
2. Hér á landi eru vaxtar-
skilyrði fyrir fjölda tegunda,
sem ekki hafa vaxið hér áður.
3. Sakir langrar einangrun
ar má ætla, að hinn íslenzki
gróður sé veikbyggður í sam-
anburði við annan svipaðan
gróður, sem vaxið hefir upp
við sams konar gróðrarskil-
yrði annars staðar, en sífellt
or'ði'ð að heyja enn harðari
samkeppni fyrir tilveru sinni.
| 4. Ennfremur hefir það
'aukið á viðkvæmni og þrótt-
leysi hins íslenzka gróðurs,
að hér voru, engar grasætur
áður en land. var numið.
5. Af þessum ástæðum má
gera ráð fyrir því, að marg-
ur erlendur gróður, sem völ
'er á. að flytjá til landsins af
norðlægum slóðum, muni
reynast sterkari og haröger-
ari en svipaður gróður íslenzk
ur. Innflutningur plantna
'gæti því oröið' til stórkost>-
legra nytja og auki'ö- mjög
Ifjölbreytni í ræktun lands-
manna. Ekki má samt loka
augunum fyrir því, a'ð sumár
inr.fluttar tegundir geta orð-
ið til tjóns og trafaLa.
Ef menn hugsa um þessi
atriði og önnur, sem draga
má af þessum "'áiyktunum,
verður ljóst, að hér á íslándi
eigum við márgrá" kóstá- völ
í ræktun landsins. Hér þar^
að vinna að með skynsemí og
þekkingu.
En eitt er víst: Gróðurrán-
ið verður að hverfa sem allra
fyrst, og taka verður. upp nyt-
samlega og sky-ri'samlega-
ræktun lands. Húgsunárhátt
ur hirðingjanna og béitar-
húsamennskan veröur að
hverfa úr sögunni.
Að öðrum kosti mun land»
ið halda áfram að blása upp
og eyðast.
Hákon Bjarnason.