Tíminn - 18.07.1953, Síða 3

159. blað:
TÍMINN, laugardaginn 18. júlí 1953.
Þorbjörn Björnsson, Geitaskarhi:
Kugleiðingar um Guðmund G. Hagalín
og bók hans „Úr blámóðu aldanna"
¥A*4¥A*4 ¥ 4 * ♦ ¥
♦
<
>
d^pid^ejj
ct
íttur
>
*
Mér er gott að lesa sögur og er fyrir eldheitar bænir fiski- gerðanna — en hvort mundi
frásagnir Guðm. Hagalíns. \mannanna á Genesaret- sá skuggi dreifast og blómi
Það er hugþekkur svipur yfir ' vatni forðum lægði brotnandi hennar aukast — eða þá hitt,
þeim, líkt sem vorblær strjúk
ist um vanga manns. Þó get-
ur hagl k'ástazt úr heiðríkj-
unni hiá. honum. svo að svíði
Undan. En það er tilbreyting-
ánna hressileiki, sem alltaf
e'r gott að hafa með í lífsins
ýmislegheitum. Það líkar mér
—- átT tekið sé á mannanna
brestum og baxi með góðleik
og skilningi, að fært sé frekar
til hins betri vegar það sem
áfátt verður með réttbreytn-
ína. Það finnst mér G. H. ævin
lega leitast við að gera í skáld
sögum sínum og frásögnum.
Líka er hann snillingur að
lýsá hinum spaugilegu hliðum
mannlegs lífs — skapa kímna
frásögn. Honum virðist flest-
um skáldum fremur sýnt um,
áð hirða upp af götu sinni
háölduna, hafa heyrt og bæn- að hún félli við róð, ef við
heyrt Þórhildi bænakonu á vökvuðum hana blóði, hvort
þáverandi háskastund. sem sekt er eða saklaust —
Hin sagan eða frásögnin af ef við skírum son okkar blóði
Brandi rauða, er einnig mjög þeirra umkomulausu manna,
athyglisverð. Hún segir frá er þú hefir hrifið úr hrönn-
hinum dullynda, hefnigjarna
jötuneflda skapmanni. Hann
hafði fastráðið hefnd á hend-
ur mönnum tveim, er gerzt
jhöfðu
hans.
\ til blóðhefndar og dráps þess-
1 ara manna. En þá kemur
Gunnhildur kona hans til
'Skjalanna, sú, er raunar sök-
óttast átti við mennina. Hún
elskar Brand og Brandur
hana, en á örlagastund sög-
unnar birtist hún, ekki með
stóryrðamagn á vörum né
um brims og veðurógna.“ —
Mér er það raunar freisting
nokkur að tilfæra fleira úr
mótgjörðamenn konu samræðum þeirra Gunnhildar
- Hann var fastráðinn og Brands, en nem hér þó
staðar.
Það er meining mín að
vekja athygli á því, sem er
hinn rauði þráður og bjarta:
skin þessarar sögu eða frá-
sagnar G. Hagalíns og á að
vera og getur verið hinn
trausti skapandi máttur
mannlegs lífs — hinn mildi
Bandaríkjamaðurinn More-
head gaf út litla bók 1952, sem
í voru þau spil, er höfðu haft
dýpst áhrif á hann á árinu.
Hér kemur eitt, sem hafði
mikil áhrif í keppni:
Suður gefur. Allir í hættu.
♦ 9 7
¥ 8 4 3
♦ G 4
♦ Á K G 10 6 4
Á G 8 6 3 2
K G 7 6
9 3
♦
¥
♦
♦
D 5 4
Á 10 9 2
10 6
9 8 5 3
sterkum handsveiflum, held- fyrirgefandi kærleikshugur,
ýmislegt það, er að góðgæti ur með mildi °S góðleik geisl- sem ræktast getur í mannleg-
yerður, er farið hefir í gegn
um hug hans og penna. Úr
brotasilfri gamalla og nýrra
frásagna steypir hann fagra,
dýrðlega gripi, sem nautn og
mannbót er á að horfa og um
að þenkja eða svo finnst mér.
andi úr augum. Með mýkt og um sálum og það oft við hin
skilning hins fyrirgefandi ólíkustu ytri skilyrði. Hitt
kærleikshugar, vinnur hún mætti einnig á benda í þessu
sinn stóra sigur yfir hefni- sambandi, hvílíkur máttur og
girni og drápshug bónda síns. vald býr í konunnar milda
i ■
ég ekki nú, heldur var mér
hitt' öfár í hug, að minnast
örfáum orðum á hina and-
lega bragðljúfu
ihjarta og mjúku hönd —
I lok sögunnar segir: „Hún máttur, sem getur lægt og frá
greip hönd hans og hefti för bægt áhrifum og afleiðingum
— Nú hefi ée nvskeð lesið Sól hanS °g S6gh : ”SV° mUn þér frá hinni stórbrotnu, vígreifu
u neii eg nysKeo iesio þo nu finnast Brandur minn, að karlmannslund er oft birtist
irnar hans sjö mér til mikill- * tali fnrffulpea svn ’ Kanmannsiuna, er oit oirtist
ar nautnar en har um ræði 8 íulðuleSa- svo sem e§ , í ymsum myndum. Svo er það,
a naut a , en þar um ræði se emhver spekikona. En ég ;sem betUr fer, að enn í dag
hefi margt hugsað, bæði fyrr er fjölda ísl. kvenna í blóð bor
og síðar, þó ekki sízt eftir að mn máttur slíkur, er Gunn-
frá-jao-na ihin sarasfa kvoi °S dýpsta hildur þessarar sögu hefir hjá
Wf. . o a gn i niðurlæging snérist til gæfu | ser aðhlúð og ræktað — mátt-
þætti,hans~bókina erhann og gle3i vegna ástar þinnar;ur tu að afstýra böli og
nefmr „Ur blamoðu aldanna . og gæzku við fæðing sonar ; vandræðum ýmissum
ÆSlSlSrínS írhm’ borí I gr“moíd TZtSZ
Mksúsge5Ttomaaí mundl | ' 811 toolnandf „gJu ,
nugum fólksins, lið fiam af margt að ugga. Mer skilst
lfö, móðir sagt dóttur og faðir bóndi minn og bjargvættur,
syni, þar til nú'að G. H. hirð- að engin örlög muni sárari iM næmleik oa skilninei
ir upp og færir í letur. Eink- en þau, að manneskjan^r-j um ísl dýralíf> tamið og villt.
. Hann er dýrkandi fegurðar,
♦ K 10
¥ D 5
4 ÁKD8752
♦ D 2
Sagnir:
Suður Vestur Norður Austur
2 grönd 3 spaða 3 grönd dobla
redobl pass pass pass
Ef vestur hefði látið út
hjarta, hefðu austur-vestur
getað tekið fjóra slagi í hjarta
og sex slagi í spaða og suður
hefði tapað 2200 stigum. En
vestur lét út spaða sex. suður
tók á kónginn. Því næst tók
hann alla tígul- og laufaslag
ina og náði á þann hátt
þrettán slögum. Fyrir það
fékk hann 3030 stig, og því
má segja, að útspilið hafi ekki
haft svo litla þýðingu, þegar
leikurinn var gerður upp á
eftir.
Fyrsta sögn suður þarf
nokkrar skýringar við, en
hún hefir tíðkast mjög í
seinni tíð hjá góðum bridge-
spilurum. Tveggja granda
sögnin þýðir, að sagnhafi hafi
langan lit — annað hvort tíg
ul eða lauf — en auk þess
nokkkra punkta í hinum lit-
unum.
Þrjú grönd norður hníga að
því sama. Hann hefir langan
lauflit og vonar, að meðspil
arinn hafi það sterk spil í
hærri litunum, að það nægi
til að fá hina nauðsynlegu
slagi. Auðvitað átti suður ekki
að redobla, en möguleikarnir
voru svo miklir, að vestur
kæmi út í spaða að hann
freistaðist til þess.
Kappreiðar Hestamannafél.
Stíganda í Skagafirði
blikandi hafi — hann er son
ur ísl. náttúru, hann talar af
um eru það frásagnirnar tími sjálf mikilli hamingju,
tvær, af Þórhildi bæna- sem henni hefir unnizt fyrir í
konu og Brandi rauða, er mér ástundun þess bezta, er I g0ðleikS 0g manndaða, hann
hafa orðið að umhugsunar- henni býr. Hamingja okkar
efni. jsýnist mér sem jurt, er pú
Þórhildur bænakona hafðijhefir borgið undan skriðum
frá barndómi verið líkamlega'og grjóthruni — borgið hing
níC r< f nllní
iþeirra velgefnu, bjartsýnu
skálda, er eiginlega alltaf sér
er, þrátt fyrir hinn létta
gleðibrag stíls síns, mikið inn-
sæisskáld. Hann gerir lesend-
ur sína bjartari í skapi og bet
.. , , J5, . „ . lur þenkjandi. Hann er einn
orkumla manneskja og liðið , að heim og hluð að, af alln: noírrQ nlQrfc,v„„
þjáning mikla, en henni hafði. þeirri nærfærni og ástúð, sem
þrátt fyrir líkamskröm rækt-1 guö hefir þér gefið. Og nú
azt við móðurkné sliturstil- \ hefir hún borið það blóm, er
beiðsluþróttur, bænhiti og,tryggt fái hana varanlega,
guðstraust, að við hinir veik-ef sjálfskaparvíti okkar
trúuðu menn verðum undrun koma ekki til — þú telur, að
slegnir við frásögnina af á hana hafi falið skuggi mis
þessari líkamlega þjökuðu, en
andlega sterku konu. Hún
birtist allsstaðar, með sinn
líknandi og læknandi kær-
leikshug til manna og dýra.
Síðast tjáir frásögnin, aö!
henni hafi með eldhita bæn- j
ar sinnar tékizt áð lægja um
stund hámslausa brotöldu j
hafsjóániia" og bjarga 40
mannslífum. En f sjálfsgleymi
bænarhitans gleymir hún eig-
in l'ífshættu • og hafaldan
hverfist yfir hana og hún
hverfur í öldurótið.
Sumir teijárþelssa frásögn af
Þórhildi böenakonu fjar-
stæða ng með engum líkind-
um. En ég- segi- við sjálfan
img~og aðra, við sem ekki
höfum öolazt styrk hins eld-
heita'-bænarmagns, getum
ekki neitað, að fyrir mátt
bæíiar.innar,: hafa yfirnáttúr-
legir:.hlutir gjörzt og gerast
etin J>ann dag í dag, þar sem
mjáttur'. bænheyrzluvissunnar
býr. ímannssálunum. Getur
ekki sá sami drottinsmáttur,
margar sólir á lífshimni sín-
um og annara — sólir lífs-
gleði og hamingju. Þær vona
ég að hann sjái — og segi frá
— allt til sinnar áraháu elli.
Ker til hafnargerðar
steypt í Grundarfirði
Frá fréttaritara Tímans í Grafarnesi
Sláttur er almennt hafinn hér og gat verið byrjaður fyrr
því að spretta er víðast með afbrigðum góð, en vegna ó-
þurrkanna hafa menn byrjað seinna. Lítið sem ekkert mun
hafa náðst þurrt hjá þeim, sem byrjaðir eru sláttinn.
Hinar árlegu kappreiðar
Hestamannafélagsins Stíg-
anda í Skagafirði fóru fram
á Vallarbökkum sunnudag-
inn 12. þ. m. 13 hestar kepptu
í hlaupunum og urðu úrslit
sem hér segir:
350 m. hlaup: Fyrstu verð-
laun hlaut Fengur (rauðskjótt j
ur) Benedikts Péturssonar á j
j Stóra-Vatnsskarði á 27,5 sek. j
lönnur verðlaun Húni (jarp-1
' ur) Ólafs Þórarinssonar á 27,6 ,
1 sek. Þriðju verðlaun Flekkur .
(rauðskjóttur) Þorvaldar!
Árnasonar, Stóra-Vatns'
skarði.
300 m. hlaup. Fyrstu verð-
laun hlaut Svipur (rauðsokk-
óttur) Jóns Gíslasonar, Skr.,
á 23,4 sek. Önnur verðlaun
hlaut Halls-Bleikur á 23,8 sek.
Eigandi Hallur Jónasson.
Þriðju verðlaun Blesi 23 v.
Sigurðar Óskarssonar, Krossa
nesi, á 25,1 sek.
250 m. folahlaup: Fyrstu
verðlaun hlaut Hörður (brún
skjöttur) Benedikts Péturs-
sonar, Stóra-Vatnsskarði, á
21,3 sek. Önnur verðlaun Smyr
ill (grár) Sigurjóns Jónasson-
ar á Skörðugili á 21,3 sek. Að-
eins sjónarmunur var á hon
um og Herði. Þriðju verðlaun
Glámur (rauðskjóttur) Árna
Árnasonar, Stóra-Vatnsskarði
á 21,6 sek.
Veður var hið fegursta þenn
an dag og mikill mannfjöldi
víðs vegar að sótti mótið, sem
fór hið bezta fram. Um kvöld
ið var dansað í bragga, sem
félagið hefir látið reisa þarna
á bökkunum.
Vallarstjóri var Magnús
Gíslason á Frostastöðum.
Dómnefnd: Sveinn Guð-
mundsson, Sauðárkróki, séra
Gunnar Gíslason, Glaumbæ,
Steingrímur Óskarsson í Stóru
Gröf. Ræsir: Halldór Bene-
diktsson, Fjalli. Tímavörður
Árni Guðmundsson, Sauðár-
króki.
Þetta eru 9. kappreiðarnar,
sem hestamannafélagið Stíg-
andi efnir til. Félagið var
stofnað vorið 1944 og hefir
síðan efnt til kappreiða á
hverju sumri. Formaður Stíg
anda er Sigurður Óskarsson,
bóndi á Krossanesi.
V.VAV.V.VV.^V.V.V.V.V.V.'.V.V.V.V.V.V.V.V.VV.VA
í
Mikil atvinna hefir verið
hér það sem af er sumarsins,
svo að orðið hefir að fá menn
að, bæði til landvinnu og
eins á bátana til síldveiða.
Aðalframkvæmdir hér eru
við höfnina. Þar er verið að
steypa tvö ker 10 sinnum 10
metra að stærð. Annað ker-
ið á að vera til framlenging-
ar hafnargarðinum hér, en
hitt kerið er.steypt fyrir hafn
argerðina í Ólafsvík.
Þá er einnig verið að
byggja tvö íbúðarhús hér á
staðnum.
Síldveiðarnar.
Þrír bátar eru héðan á
sildveiðum norðan lands, og'
munu þeir, sem fyrstir fóru, \
Runólfur og Grundfirðingur, j
vera búnir að afla allvel. j
Fjórði báturinn hér býst nú
á rekntaveiðar hér.
Þrír frá Ólafsvík hafa lagt'
hér upp síld til frystingar.
Hana veiða þeir í reknet við
Nesið og afla vel. Nokkuð hef
ir verið róði héðan á? trillþrn.
og aflazt sæmilega.
Húnvetningar!
Legg miðstöðvar og útvega allt tilheyrandi. ‘I
Miðstöðvarkatla, bæði fyrir kol og olíu. V
Miðstöðvareldavélar bæðz nýjar og notaðar V
oft með sérstöku tækifærisverði. !■
Miðstöðvarofna, baðvatnskeyma, þennsklu-
ker, pípur og fittings svart og galvanisérað.
Það er mikið hagræði að fá allt á einum stað. ■!
Konráð Þorsteinsson,
SAUÐÁRKRÓKI
IWVUV.VWAAVAV.W.WASVkWAWWAWAVAVI