Tíminn - 29.12.1956, Page 6

6

TÍMINN, laugardaginn 29. desember 1958.
- . ■' *~i.
Útgefandi: yramsóknarflokkurinn.
Eitstjórar: Haukur Snorrason
Þórarinn Þórarinsson (&b.).
Skrifstofur I Edduhúsi við Lindargötu.
Simar: 81300, 81301, 81302 (ritstj. og blaSamenn).
auglýsingar 82523, afgreiösla 2323.
Prentsmiðjan Edda h.f.
.■> --------- *"■' ■
Tvö lærdómsrík dæmi
T ÞAÐ HEFUR löngum ver-
lð boðskapur Sjálfstæðisfl.,
að. forráðamönnum hans
væri bezt treystandi til þess
að hafa forustu um verkleg-
ar framkvæmdir og framfar-
ir. Jafnframt hafa þeir pré-
dikað, að það væri giftu-
drýgst að láta einstaklinga
og einkafyrirtæki hafa slíka
forgöngu sem mest með hönd
um, en að opinberir aðilar
eða samvinnufélög kæmu þar
sem minnst nærri.
Þjóðin hefur nú fyrir aug-
um tvö glögg dæmi um rétt-
mæti þessara kenninga. Ann-
að snertir fiskiskipastólinn,
en hitt kaupskipastólinn.
FORMAÐUR Sjálfstæðis
flokksins, Ólafur Thors, hef-
ur verið sjávarútvegsmálaráð
herra á undanförnu sex ára
tímabili, eða síðan í desem-
ber 1949, og þangað til í júlí
1956. Á þessu tífnabili hefur
ekkert nýtt skip bæzt í tog-
araflota landsins, og mun
færri vélbátar verið keyptir
til landsins en beðið hefur ver
ið um innflutningsleyfi fyrir.
Undir forustu Ólafs hefur allt
framtak vantað til að efla
togaraflotann, en inn-
flutningshöftum verið beitt
til að hindra stækkun vélbáta
flotans.
Þó er aukning fiskiskipa-
stólsins eitt höfuðskilyrði
þess, að framleiðsla þjóðar-
innar aukizt og kjör hennar
batni. Undir forustu Sjálf-
stæðisflokksins var sannar-
lega flotið að feigðarósi í þess
um efnum. Fiskiskipaflotinn
var látinn ganga úr sér, án
þess að skipa væri aflað til
endurnýjunar og aukningar.
í KAUPSKIPAMÁLINU
hafa Sjálfstæðismenn beitt
sér fyrir því, að Eimskipafé-
lag íslands hefði þar einok-
unaraðstöðu. Þeir hafa talið,
að með þeim hætti yrði vel
séð fyrir eflingu kaupskipa-
stólsins.
Það vantar ekki heldur, að
Eimskipafélaginu hafi verið
tryggð aðstaða til þess að
fullnægja þessu hlutverki.
Það hefur alltaf verið skatt-
frjálst. Það hefur jafnan haft
beztu aðstöðu til fjársöfnun-
ar, og þó alveg sérstaklega á
stríðsárunum.
Hvernig væri svo ástatt í
þessum málum í dag, ef alveg
hefði verið treyst á forustu
Eimskipafélagsins, eins og
Sjálfstæðismenn hafa helzt
viljað?
Kaupskipastóllinn væri þá
helmingi minni en hann er
nú. Ekkert stórt olíuskip væri
þá til í íslenzka flotanum.
Skipadeild SÍS ræður nú
yfir jafnmiklum kaupskipa-
stól og Eimskipafélagið, þótt
hún sé fjórum sinnum yngri
að áratölum og hafi ekki haft
annan eins bakhj arl og stríðs
gróðinn hefur verið Eimskipa
félaginu. En þetta fyrirtæki
hafa forustumenn Sjálfstæð-
isflokksins ofsótt og reynt að
eyðileggja með öllum ráðum.
Ef þeir hefðu fengið að ráða,
væri kaupskipastóll landsins
því helmingi minni í dag en
hann raunverulega er.
Hér hefur þjóðin glöggt
dæmi þess, hvernig það
er að treysta á forustu
Sjálfstæðismanna á sviði
verklegra framkvæmda og
framfara.
EN SVONA má halda á-
fram að rekja dæmin. Það
hefur orðið að knýja Sjálf-
stæðisflokkinn til þess að fall
ast á framlögin, sem eru und-
irstaða framfaranna í sveit-
unum. Ólafur Thors skildi
við sementsverksmiðjuna
sem strandað fyrirtæki.
Stjórn hans tókst hvergi að
fá lán til fyrirhugaðrar Sogs-
virkjunar. Þannig má halda
áfi’^jn upptalningunni, sem
sýnir og sannar, að Sjálf-
stæðisflokkurinn leiðir kyrr-
stöðu og strand yfir verklegar
framsókn og íramfarir, ef
hann kemur þar nærri. Þess-
vegna var tími kominn til
þess að veita honum lausn
frá stjórnarstörfum. Þess-
vegna er nú góð von til þess,
að horfið verði frá kyrrstöð-
unni varðandi eflingu fiski-
skipastólsins og að sements-
verksmiðjan og Sogsvirkjun-
in nýja reynist ekki lengur
strönduð fyrirtæki.
Einstæð tillaga
ÓLAFUR THORS og
Bjarni Benediktsson hafa
flutt þingsályktunartillögu
um þingrof og kosningar. —•
Sennilega hefur aldrei sézt
furðulegra plagg í þingsögu
nokkurs lands.
Þegar stjórnarandstæðing-
ar flytja slíkar tillögur, eru
þær jafnan rökstuddar með
því, að þörf sé stefnubreyt-
ingar og er þá jafnframt bent
á, hvaða aðrar stefnu þeir
bjóöa upp á en þá, sem ríkis
stjórnin fylgir.
Ólafur og Bjarni færa ekki
íram neinar slíkar röksemd-
:ir. Þeir bjóða ekki upp á
neina aðra stefnu en þá, sem
stjórnin hefur fylgt í þeim
málum, er þegar hafa komið
til kasta Alþlngis.
Betur geta þeir Bjarni og
Ólafur ekki sýnt, að fyrir
þeim vakir ekki málefna-
legur áhugi, heldur aðeins
valdabrölt. Þeir vilja aðeins
koma á róti í stjórnmálalíf-
inu í þeirri von, aö það skoli
þeim aftur upp í ráðherra-
stólana.
Það er alveg óhætt að segja
þeim Bjarna og Óiafi það
strax, að þeim mun ekki
verða að þessari von sinni.
Þjóðinni er Ijóst, að ríkis-
stjórnin er að losa þjóðar-
skútuna úr því strandi, er
stjórn Ólafs hafði siglt henni
í. í stað atvinnustöðvunar,
sem yfir vofði, mun útflutn-
ingsframleiðslan starfa með
Sameiginleg sala á olíu til V-Evrópu
Skýrsla S. Þ. um þau megináhrif, sem atburS-
irnir í Austur-Evrópu og löndunum austan Mi«S-
jaríarhafs munu hafa á fjárhag Evrópu
Enda þótt fjárhagsmálefn-
um verði komið í eðliiegt
horf eins fljótt og hægt er,
munu atburðir síðustu tíma
í Ausíur-Evrópu og löndum
austan Miðjarðarhafs hafa
mjög alvarleg áhrif á fjár-
hag Evrópuríkjanna, segir í
„Economic Bulletin for Eur-
geta lagt dóm á afleiðingar ung-
versku frelsisbaráttunnar að fullu,
en er þeirrar trúar, að auk mann-
tjónsins verði að gera ráð fyrir
hættulegri rýrnun lifnaðarhátt-
anna og alvarlegum afleiðingum á
heilbrigði manna, og þetta mun
varla breytast, nema nauðsynleg-
ar hjálparráðstafanir verði gerð-
ar.
ópulanda (Stóra-Bretland, Frakk-
land, Hoiland og Ítalía) munu
vafalaust geta takmarkað áhrif
olíuskortsins á iðnað sinn með því
að minnka eða stöðva olíuútflutn-
ing alveg.
Þetta getur haft hættulegar a£-
leiðingar íyrir innflutningslöndin.
Verði olíuskorturinn langvarandi,
álítur ECE nauðsynlegt að sam-
eina allan olíuforða, sem fyrir
hendi er, og dreifa síðan milli
landanna og iðnfyrirtækja innan
þeirra.
Fer iðnaðarframleiðsla
ope", sem S. Þ. hafa látið frá
sér fara.
Fjárhagslegar afleiðingar af því
sem fram fer í Austur-Evrópu
munu, segir í ECE-skýrslunni,
sumpart verða beint tap vegna at-
burðanna í Ungverjalandi, og enn-
fremur eru miklar breytingar í
efnahagsmálum þegar að gera vart
við sig í Póllandi og Ungverja-
landi, sérstaklega að því er snertir
landbúnað.
ECE-skrifstofan álítur sig ekki
Illa heyrist í utvarpi
þrátt fyrir nýja endur
varpsstöð
Frá fréttaritara Tímans í
Norðfirði.
Enn heyrist illa í útvarpi í Nes
kaupsstað og finna menn lítinn
mun á því að hlusta á Eiðastöðina
beint, eða endurvarpsstöðina, sem
sett var upp í Norðfirði nú fyrir
hátíðarnar. Vera má þó að hér
sé aðeins um byrjunarörðugleika
að ræða, en hlustunarskilyrði eru
oft afleit í Neskaupsstað og Norð
firði öllum, vegna truflana frá er
lendum útvarpsstöðvum, sem varpa
út á svipuðum bylgjulengdum.
Stórt fiskverkunar-
húsbyggtíSandgerði
Frá fréttaritara Tímans í
Sandgerði.
Langt er nú komið smíði mik-
ils stórhýsis í Sandgerði, sem út-
gerðar- og fiskverkunarfyrirtækið
Miðnes hefir þar í smíðum. Er þar
um að ræða rösklega 1600 fer-
metra stórt fiskverkunarhús. Ætl
unin er þó að nota þetta hús að-
eins til verkunar og aðgerðar og
til verkunar aðeins á saltfiski og
skreið. Fyrirtækið á annað hús,
sem endurbyggt var og fullkomnað
fyrir tveimur árum og er það
frystihús.
Eru nú tvö all afkastamikil frysti
hús í Sandgerði og í ráði mun að
byggja það þriðja á næstunni.
Erfiðast fyrir Danmörku
og Svíþjóð
Skrifstofan heldur áfram og
segir, að ekki sé auðveldara að
dæma fyllilega um þær afleiðing-
ar,. sem lokun Súez-skurðarins og
skemmdirnar á olíuleiðslunum
muni hafa fyrir hagsmuni Vestur-
Evrópuríkjanna. Vöntunin á olíu-
skipum virðist í fyrstu vera orsök
til takmarkananna á möguleikum
Veslur-Evrópuþjóðanna til að
birgja sig upp með olíu, og fari
svo, að lokun Súez-skurðarins verði
langvinn, virðist það augljóst, að
hin lengri flutningaleið frá persn-
eska flóanum suður um Afríku eða
frá Ameriku yfir Atlantshafið
hljóti að hafa í för með sér rýrn-
un á öllum olíuflutningi til Evr-
ópu og um leið orsaka hækkaðan
flutningskostnað.
ECE-skýrslan telur, að Svíþjóð
og Danmörk mest allra landa Evr-
ópu þarfnist brennsluolíu og mest-
ur hluti innflutnings þeirra sé frá
olíuhreinsunarstöðvum í öðrum
löndum í Vestur-Evrópu. Lönd þau
sem venjulega hafa allmikinn olíu-
útflutning til annarra Vestur-Evr-
Vestur-Evrópu minnkandi?
ECE-skýrslan f.iallar únnig um
möguleika á takmörkun afle'ðinga
olíuskortsins með auknum kola-
innflutningi frá Ameríku (nú sem
stendur er innflutningurinn um 50
miljónir smálestir á ári). Af«
greiðslumöguleikarnir í amerísk-
um höfnum geta hindrað veruleg-
an vöxt kolaútflutningsins til Evr-
ópu, en einhver aukning ætti þó
að geta komið til mála. Sennilega
mundi af því leiða, að taka yrði
fleiri amerísk skip úr „geyrrislu-
hjúpnum". Skýrslan bendir á, að
Bandaríkin eigi í bakhöndinni til
muna fleiri flutningaskip en olíu-
flutningaskip.
ECE-skrifstofan þorir þó ekki að
girða fyrir þann möguleika, að
minnlcandi olíuflutningar kunni að
hafa þau áhrif, að . iðnaðarfram-
leiðsla Vestur-Evrópu rýrni. Engu
að síður álíta sérfræðingar ECE,
að hægt verði innan vissra tak-
marka í löndum Vestur-Evrópu að
miða skömmtun olíunnar við þá
iðnaðarframleiðslu, þar sem hætt-
an af minnkaðri framleiðslu sízt
raskar fjárhagslegu jafnvægi.
Frá salarkynnum Sameinuðu þjóðanna í New York
Aðalfumhir Ungmennafél.
Reykjavíkur
Aðalfundur Ungmennafélags
Reykjavíkur, verður haldinn í fé-
lagsheimili þess í kvöld og hefst
klukkan 8,30. Á dagskrá verða
venjuleg aðalfundarstörf og önn
ur mál.
vaxandi fjöri og annað at-
hafnalíf eftir því. Horfur eru
á, að strandaðar fyrirætlanir,
eins og nýja Sogsvirkjunin,
komizt í framkvæmd.
Meðan þannig er haldið á
málunum, óskar þjóðin ekki
eftir öðru frekar en að strand
mennirnir Ólafur og Bjarni
séu sem lengst frá stýrinu á
þjóðarknerrinum. Ólafur og
Bjarni uppskera ekki annaö
af þessum tillöguflutningi
sínum en að brosaö sé að því,
hve illa þeim tekst að leyna
valdafýsninni.
íslenzku húsdýrin.
JÓHANN Skaptason sýslumaður
hefir ritað okkur bréf um ís-
lenzku húsdýrin, sem fylgt hafa
landsmönnum frá fyrstu tíð, og
ræktarsemina við þau. Hann
segir svo: — „.... Blað yðar hef-
ir nú að undanförnu nokkrum
sinnum minnst á það, að hætta
sé á því, að tvær húsdýrategund-
ir, sem fylgt hafa íslenzkum
bændum frá upphafi íslands
byggðar, deyi út nú á næstunni,
geitin og íslenzki hundurinn.
Ég álít að þetta sé orð í tíma
talað og að biaði bændanna og
Búnaðarfélagi íslands beri skylda
tii að koma í veg fyrir þetta.
Ætti það að vera auðvelt hvað
geitina snertir, hvernig sem til
kynni að takast með hundana, þar
þarf meiri gát á, ef vel á til að
takast.
Það mun alkunnugt, að í Norð-
ur-Þingeyjarsýslu eru þær fáu
geitur, sem enn eru til í landinu.
Hitt virðist ekki jafn kunnugt, að
í Tálknafirði mun vera íslenzkast
hundakyn hér á landi. Jafnframt
má geta þess, að húsbóndaholl-
usta margra þeirra hunda er frá-
bær. Verja þeir af mikill einurð
eignir húsbænda sinna og liggja
jafnvel dögum saman á afvikum
stöðum á vakt yfir munum, sem
húsbóndi þeirra hefir týnt.
Sjáið nú um, að þegar verði
gerðar öruggar ráðstafanir til við-
halds beggja framangreindra hús-
dýra“.
Réttmæt ábending.
ÞESSI ábending sýslumannsins er
tímabær og réttmæt. íslenzka
hundakynið er víst óvíða — ef
nokkurs staðar — til óblandað,
en nú er brezkur maður að gera
tilraun til að hreinrækta það i
Kalíforníu; ver til þess miklu fé
og fyrirhöfn. Gæti svo farið, að
íslendingar yrðu að fá íslenzka
fjárhundakynið frá Ameriku í
framtíðinni. íslenzka geitin er
orðin sjaldséð skepna. Margir
borgarbúar munu sennilega hafa
séð geit í fyrsta sinn á ævinni á
sviði Þjóðleikhússins í sjónleikn-
um „Tehús ágústmánans". Það
þarf að hafa sérstakt eftirlit með
því, að geitastofninn deyi ekki al-
veg út. Ekki munu vera til nema
nokkrir tugir geita á öllu landinu,
og er það völt undirstaða, e£
ekki er höfð sérstök gát á. Ég vil
því taka undir orð sýslumanng
um nauðsyn þess, að athuga það
mál sérstaklega. — Finnur.