Tíminn - 01.03.1958, Side 4

4
T f MIN N. laueardasrinn 1. marz 1958
í lilefrii af heimsfrurrisýn-
ingu á „Karamasov-bræðrurt-
um" hefir Maria Schell kom-
ið til Bandaríkjanna á vegum
Mstro-Goidwyn-Mayer og ver
ið kynt kvlkmyndagaghrýn-
endum og fuHfirúurri hááms-
blaðanna.
Ég var ekkett sérlégá upp-
næmur, þegar mér bárust
boð um að hitta haná ásamt
fléirum blaðamönunm, ég
háfði ekki vérið alðs kostar
hrifinn af frammistöðu henn-
ar í kvikmyndinni, þar brosti
hún allan tímann hálfstirðn-
Uðu brosi, sam mér fél! ekki
Notar hvorki varalit né snyrtidnít -
liriíiii aí Marilyn Monroe - indælt fólk
í Ameríko - kvikmynd byggS á skáld-
sögo verSnr aldrei annaS en yfir-
borSsmyod - hefir þó boSskap aS
flytja -
'Guimai* Leistik®w spiallar við Maríu Schnell,
sem leikur a«$alkvenhlutverkiíS í kvikimynd-
inái um Kararnasov-bræíurna
Loks var dyrum hrundið upþ á
gátt og mn kom smávaxin 'stúlka,
i'jósfhærð með Ijónaandi M'ágré
aúgu. Hún var klasdd á Sátíausan
hátt og úotaði ekki varaiit né
snyrtiduft, svo að Séð yrði.
Hún var ®far eðli'leg og Ibiáti ú-
ffarm í fraimgöngu. -Enginn mundi
tnife pví að órsyndu að hún væri
lei'táko'na, hvað iþiá stjarna. „Hún er
bara eins og dóHtir nágráoinans",
sagði einihver.
Áður en við húlfutn spurninga-
hríðina Cia'fði einibver orð á því að
feún væri ktakk,ustúnd'U oif sein.
Maria SéhéSi stirðtiaði uýp. Önfá
Yul Brynner og Maria Schne!! i kvikmyndinni „Karamasov-braeSur"
í géð. Ég lét tilleiðast að fara
einkum sakir þess, að ég
hafði ekkert fyrir stafni þá
stundina og langaði einnig ti!
að sjá, hvort þetta hálfstirðn-
áða bros væri henni rrieð-
fæft.
, Hirts vegar hafði ég hrifizt af
leik hennar í þýzk-jiúgéniafraesku!
kvikmyndinni „Síðasta brúin“, þar
sérh feún léitesr 'þýáka hjúkrunar-S
konu sém lehdir í ijöntkaaá 'ðvin-:
anna, júgóslavneskra skærufiða er j
verja æMjörð sína gégn Þjó®ve.rj-|
um. Hún íhj'úkrar þeim nauðug
fyrst i stað en brátt fer búa áð' Fá
samúð með þeim, uppgöbvar að
þeir eru cnanneskjur enga síður en
landar hennar. Úr iþessu vérða Sál-.
ræn átck sem ieikfeonunni tekst
einkar veí að túlka.
Dóttir nágranrsans
i
Við vorttm ibúvn að fefða í rúma
klukkustund en blaðsmenn eru
yifirleitt ekki hriínir.aif því að bíða.
Við styttuim ckk'ur stundir rr.eð því
að segja ihvort öðru gamansögur.
Við vissum að Maria Stíhell 'var
mikill aðdiáandi Mariilyn Monroe^
og virtist einnig dlást að þeiim ó-
vana hennar að léfca blaðamenn
bíða eftir sér.
andártak Victist hún orðiaus með
öliu, varð sfeömmusitU'Ieg og si’túr-
in á svip. En það 'haifði efeki vérið
hennar eök. Utrhibpðsmenh MGM
feöfðu ferðazt með hana um stór-
borgiaa og tómhaifðí eikki Sfeaft-hug
rr.ynd urn ihvenær hún væri vænt-
anteg. Hún var sfceini lostin og
tautaði einíhiver alfsökunarorð. Hún
virtist y!fiÉéibt ekiki geta um amnað
hugs'að 'tsnz vío kiöMuðum fii hena-
ar og sögðum ihenni að við tækjuim
af sökun í. • ’nar til greina. ,
Heimspekilegar rökræður
Það sam síðan gerðisí sór sig
meir í œtt við tósþákilégar rök-
ræður en bl'áðaimannaífund. í þess-
ari lMtt Ijójfeærðu kifcúíikú léyndist
vokul og þroskuð skapgerð samj
ekícert virtist óbfcast. Hún Ka'fði fast'
mótaðar sfeoðanir á næstuim öllumj
feiú'tum nema sitjórnimáiiiiim, og hún j
var ðfeki aðeins viiljug heldur áfcöif.
að Iláta olkikut- í l'jás afeoðanir sínar
ög gerði sér tfaf um að skýra cikk-
ur sera njáifevædsiegaét fná ölta svo
að við miisskiild'um sikkert.
— Hvsrnig iísi't þér á Amefífcu?
Þefcta var sú spurning sem gest-
ir eru spurðir um hvarvetna á
jarðkringlunni, hvernig þéím Míist
á íandið, sem þeir feama til. Og við
þófcfcuimst viba ihvert svarið yrði, öll
utm gestum finust þeim bera
skylda til að dásama landið, lofa
þjóðina í tóstert,- þetta væri ind-
ælasta og dásamlegasta la.nd í víðri
véröld.
En María SohneM tók öðruivísi á
málunum. Hún hugsaði sig örlítið
Uim, svo sagði hún hreinskilnisléga.
— Mér er ókleift að segja áboð-
un mína á landinu. Fyrst ög fremst
þekki ég það eteki. Eg hefi verið
þrjá mánuði í HoMýwoód en þá
strituðum við frá morgni til fcvölds
við „Karamasov-bræðurna" o*g nú
hefi ég verið fcvo daga í New Yorik.
Hvað veit ég um Ameríku?
Eftir andartaik bætti hún við.
■ — En eitt get ég þó sagt. Jafn-
vel bláókunnugt fólk er öhemju
elskulegt, vingjarnlegt og hjálp-
fúst, fremur én í nokkrú öðfu landi,
sem ég hafi komið til. Það íiúnst
mér indælt.
Hugrökk kynbomba
Næstu spurningar voru. einnig
verksmiðjuframleiðsia. Hvaða am-
eriskum leikurum' hún hefði rrrest-
ar rnætur á? Hún nafndi mofck'ur
nöfn, þ. á m. Marilyn Monrpe,; en
það vissum við áður. Þá hrópaði
einhver:
— En Jayhe Mansfield? I
Þetta var hárbeitt spurning,
næstum rætin. Því hún áfcti’ efeki
hægt með að Iáta uppi það álit,
sem otkfeur grunaði aS hún hefði á
þessari neiktarkynbomtou, að hún
væri afburða léleg leikkona.
Eftir stutta umhugsun svaraði
hún:
— Hún.er hugföfek. Ég dláist að
henni fyrir hugrekki hennar. ,
Hún bjargaði sér vel út úr þessu.
Svo vel að nokkrir bilaðamennirrrir
klöppuðu saman lóf'uau fuliir aðd'á-
unar.
j '. .
Kvikmynd kemur aldrei
í bókar stað
j Næsta spurning var alvarlegri.
Hún var beðin að gera samantourð
á kvikmyndinni „Karamasovd)ræð
iirh'ir** ög stoáldsögunni, secrn myhd
in var saimin eftir.
Svarið var svohljóðandi:
— Samifevæmt minni skoðun er
ekiki hægt að bera saman bók og
fevikmynd, jafnvel þótt hvort
fcveggja fjalli um sama efni, eihk-
anlega þegar í hlut ó jafn djúp-
hugsað heimspekilegt verk sem
„Kafaimasóv-bræðurnir“. Kvik-
myndin er vissulega yfirborðs-
benndari og getur aðeins gefið hug
mynd um ytra borðið á þeim sál-
rænu átölkum sem éiga sér stað í
toókinni. Og vitasbuld er ekki hægt
að sýna í tveggja tíma kvikmynd
nema örlítinn hlu'fca þeirra við-
burða sem sikáldverk í m'örgum
bindum fjaliar um. í mesta lagi
'getum við vænzt þess að sýna of-
urHöa nasasjón af því sem höfund
urinn hafði í Ruga. Það er ekfc-i
nofekur leið að gera meira jafnv&I
þótt við höfum 'kynnt okkur gaum
gæfilega hugsanaferii og boðskap
höfundarins. Þrátt fyrir það trúi
ég því að toviifemynd sem þessi, sem
unnið er að af einlægni hafi mik-
inn boðs'kap að flytja mönnum. —
Hún getur hrifið hugi fólfcs og leitt
til þess, að það lesi skáldsöguna,
fólk, sem e. t. v. hefir aldrei heyrt
ti'til bókarinnar eða nafn höfundar-
ins.
Maria Sohnell hafði ekki bug-
mynd um að þar sló hún naglann á
höfuðið. Þótt myndin hafi aðeins
verið sýnd stuttan tiíma í New
York var samtímis sfcofnað til nýrr
ar útgáfu á venki Dostoiefskis og
það kom bnátt í Ijós að hér var
um metsölubók að ræða. Og þó éru
rússneskar bókmenntir ekfci sér-
Frá leiksýningunni a5 Hlégarði.
Græna lyftan sýnd í Hlégarði
Þótt aðalSi&öðvar íslenzkrar léik-
listar séu að vonum hér í höfuð-
síaðn'uim, er víða um land unnið
af I'ofeverðum áhuga og miltolum
dugnaði að leiksýningnm. Þetta
;toom vel í ljós með sýningu Ung-
mennafélagsins Afturóldingar á
g'amamleiknuim Græna lyftan í Hlé
garði aíðaSbliðið föstudagiskvöld.
Þar var ungt og áhugasamt fólik
að verki, sem sannarlega má gleðj-
ast yifir góðum árangri.
Græna lytfitan ér gamanleiitour í
3 þá'ttum öftir Ho-pwood, í ágætri
Iþýðihgu Sverriis Thoroddsens og
fja'iar ú<m vandamál í samtoúð
hjóna. Áðalhlufcverkiri, herra Bart-
ié'fct og -frú Weeler, leika þau Viggó
Valdimarss'on og Arntlís Jakóbs-
dófctir. Er leikur Arndísar sérlega
gó'ður, og gæti, maður haldið. að
þar væri á ferð þrautréýnd leiik-
feöná, eri svo er þó efeki. Arndís
hafir áreiðanlega ,,neistann“, sem
þarf til þess’áð verða ’góð leikkona.
Viggó Valdimarsson er mjög
spaugilegur í hlutveriki hins heima-
kæra og „aðgerðalausa1* eigin-
manirs. Þó hættir honum niöfekuð
við að yfirdrí'fa leik sinn, en hann
gófcur huggað isig við það að það
héfir 'hent horium róyhdári leifcara
að gleyiha að vera riógu fullur, ien
verða svo annað silagið cf fuM'ur.
.. Margrét Jóhannsdóttir, sem Ieik-
ur frú Bartlett, gerir síriú hlut-
verki ágæt skil, gustmi'kii f fa'si og
ákveðin. Herra Wéélér leifeur Ei4«
ar Krisitjánssoh sífeöruieg'a, ea
nofcfcuð misjafnt, ofleiikur á kött*
um. Hann er vörputegur á sviSt
og hefir góða framsögn.
Reynir Guðjónsson er ló'táaus I
leik sáh'um sem Philiþ Évahs, endái
gefur htatverikið litía möguleifca
til leikrænna tilþrifa.
Þuríður Hjaltadóttir fér mj'o3
snoturlega með lítið hlubvarfc,
Tessie, vinn'utoonu á heimili Banfc*
lettsihjónanna. Tvo íflU'tningaKien'a
leifca þeir Guðjón Hjartarsoa og
Janus Eiríksson.
Leiktjöldiri máíaði Magnú'S Piáls^
son, en leiksviðss'tjöri er Guðjóni
Hjartarsioin og smíðaði liann einaig
leifctjöldin,
Síðasit en ekki síst toer að geta
leitaStjórahs, Klemenz Jónssonaé
leikara, sem unnið héfir starí siifcí
af mikilli alúð ög vandvirlkni, éndá
bera l'eikararnir mjkið íof á háná.
fyrir þátt hans í þessari sýningu.
Hlaut hann mikið og verðsfcu'ldafí
Iófaklapp, er hann bírtist á sviðinu
að sýningu lakinni. .
Þóbt Reyfevíkingum sé boðið uppi
á mörg leikrit í höfuðstaðrium |
vetur, má benda þeim á, að það eí
stutt að sfcreppa upp að Hlégarði
og hiægja þar eina fevöld'stuttd að
Grænu fyfbunni, .
E. Bj.
Frumv. um breytingar áhegningariög
unum rætt á Alþingi
Frumvarp til laga um breyt-
ingar á hegmngarlöggjöfinni var
tií umræðu á fundi neðri déild-
ar Álþingis í fyrrad. Gísii Guð-
muadssou þingmaður Norður-
Þhigeyinga hafði framsögu um
málið af hálfu allsherjarnefndar,
sem flytur frumvarpið, eða rétt-
ara sagt frumvörpin, sem eru
samtals 18 talsins og öll fjalla
um breytihgar á löggjöfum í sam
ræmi við ráðagerða breytingu á
heguingarlöggjöfiiini.
‘Frumvörp þéssi voru samin af
sérstakri milliþinganefnd og
miða í þá átt að gera vægari þau
ákvæði hegmingarlaganna. sem
kveða á um réttiudamissi margs
koaar í sambandi við afbrota-
dóhia. Eru þessar breytihgaS
taldar í samræmi við mildua
siíkra ákvæða í. löggjöfum ná«
grannaþjóðanna. Hefir einkaói
þótt ranglátt að svifta mena
margháttuðum maimrétt'mdura
fyrir mimii háttar afbrotadóma.
Þá eru í mörgum lögum varð«
andi rétt til starfsgreina ákvseðl
um að viðkomandi skuli hafa
„óflekkað mannorð", en þaú á«
kvæðl hafa þótt nokkuð teygjau-
leg og ónákvæm og ekki bykir
liekltir ástæða til að taka af fólkl
svo mikilsverð réttindi, séui
kosningarétturinn er, sem afleið
ing af Minniháttar afbrótadómá;
Ólafur Björnsson tók til tvJAff
auk Bjarna Benediktssonar, sem
talaði um formhlið málsins.
lega vel þefek'tar í Bandaríkjunuim.
Samband leikstjóra og leikara
■ Svo toom samviszkúsþurninigin:
Var það rétt að hún væri ekki sam
vinnuþýð?
Hún svaraði:
— Það var áréið'anlega rétt þeg
ar ég var ung, korr.ung. (Hún er
rúmlega fcvítug). Eins og margir
unglingar var ég svo sannlfærð uim
að ég hefði á réfctu að standa að
ég varð að flá alla ó mitt mál.
Það hefir ekki verið. auðvelt fyrir
veslings leiksitjórann og meðleifcar-
ana. En ég ímynda mér að ég sé
eklki eins viss í ininni sök og áður
og hefi orðið umtourðarlyndari með
árunum. A. m. fc. á ég ekki lengur
í iUdeiIum við leikstjórana. En
hins vegar er ég óhrædd að segj'a
skoðun mína þegar ég hefi fast-
mótaða skoðun á hlutverki mínu
eða ein'stöfeum atriðuim við leik-
stjórnina. Eg álít að sambandið
mil'li 'leSkara og leikstijóra eigi ekfci
að vera eins og sambandið milli
fcennará og heménda, en það vill'
æði of't brenna við í Ho'liywood.
Leikarinn getur all's efeki bjargazt
án tilsagnar frá leikstjórauum.
Hann hefir í huga heild'anmynd af
gangi leiksins én það hefir leito
arinn aftur á móti ékki og leifestjól
inn verður að samræma hin ein-
S'íöku sm'áatriði heiildarimyn'darinh-
ar. En þar méð er ékki sagt að
lei'kstjórinn sé alvifur ög leifcar-
inn bara ómálga ,,mehe“ sem berf
að framfcvæma ailffi sem hohum er
skipað fyrir. Samlfevænit ihinui
stooðun á sambandið iniUi leife-
stjóra og leikara að vfera náin satm.
vinna byggð á gagnfevæimu trausti
og hughrifum og ef svo vildi tiJ, að
ég fengi allt í einu hugmynd um,
hyernig gera Skvldi eit't eða annað
sé ég enga ásfcæðu til að þegia um
það. Ef það er það sem kallað er
að véra ós'amvinnuþýð, þá er ég
ósamvinnuþýð.
Þetta veltur vita'stou'Id mifeið á
skapgerð leikstjórans og leifcarana
hvort samivinna tekst með þe-iim.
Vitaskuld er ofefei hægt að búas'í
við fullkomnun á því sviði, 'eh þeg
ar öllu er á botninn hvollft, Invað
er fuMlkiomið í henhi veröld?