Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 02.07.1939, Síða 7

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
Alþýðnkveðskapur.
----4---
fleimhugur islenzku landnemannu i Vestnrheimi.
----4---
EIR hafa verið margir hag-
yrðingamir meðal vesturfar-
anna íslenzku, um það hafa
vestur-íslenzku blöðin borið vitni
í rúmlega 50 ár. — Sumir voru
líka meira en hagyrðingar. —
Það voru stórskáld meðal vestur-
faranna, eins og alpjóð veit.
Þetta skáldmælta fólk hefir
sent margar hlýjar kveðjur heirn
tíl fósturjarðarinnar. Það hefir
verið eins og knúið til að miðla
íslandi flestum dýrustu perlum
sínum. Skáldin okkar hafa berg-
máíað instu tilfinningar íslenzka
pjóðarbrotsins í nýja landinu, og
víða má par kenna trega og
saknaðar út af hinni týndu Para-
dís!
En þetta eru hyllingar, sem
myndast í fjarlægðinni, en sem
myndu oft hverfa, ef komið væri
nær. En fslánd hefir unnið all-
mikið við pað, að menn eru
svona gerðir. Það hefir hlotið
lofsöngva margra, sem allir ís-
lendingar gleðjast yfir að heyra.
Hér birtast nú nokkrar vísur
eftir Vestur-Islendinga, og eru
þær agnarlítið sýnishorn af hin-
um hlýju kveðjum peirra heim
lil ættlandsins við Norðurpól.
Þessar fáu vísur eru aðeins eftir
hagyrðinga par, en andinn er
hinn sami og Stephan G. Steph-
ansson tileinkar fslendingum í
hinu snjalla og fagra kvæði
sínu: „Þótt pú langförull )egðir“
o. s. frv. Og pá erum við komin
að vísunum.
Vestur-íslendingtir heimsækir
Fjallkonuna — móöur sína.
Feðraslöðir fór að sjá,
færðist blóð í kinnar.
Kapjrinn rjóður kysti á
kyriil móður sinnar.
Ta'ar gestur: Trúðu inér,
' trygð í festum geymi.
Ýtar flestir unna pér
úti í Vesturheimi.
Siefán Ó. Eiríksson.
Til Islands.
Fríða, smáa foldin rriín,
fjarst i bláum sævi;
gæfan háa gullin sín
góð pér ljái um ævi.
J. Á. J. Líndal.
íslenzkur ættarkvistur
í Ameríku kveöur.
Bftir skóla aldur rninn
ég vil róla unr síðir,
hvar nætursól og svanurinn
sumar-kjólinn prýðir.
G. J. G.
Minni íslands.
Manstu, góði, mæta stund;
manstu fljóðið unga?
Manstu ljóð um mararsund;
manstu hljóðið punga?
Hvar eru bala heyjuð tún,
hvar er valið gæða?
Hvar sést smali á heiðarbrún,
hvar er dalalæða?
Hvar er róið höfnum frá,
hvar eru spóa göngur?
Þar í móuni þrestir stjá;
par er lóusöngur.
Hvar er ból.sem pverrar þraut?
Þar á fjólan ræíur.
Hvar er skjól í hverri praut?
Hvar er sól um nætur?
Hvar við barm er hugfró pekk,
hvar eru varma blettir?
Þar fljóðs armur þrýstir rekk,
par er harma léttir.
Þetta alt á pjóðin klár;
petta alt skal geyma.
Þetta alt fær perrað tár;
petta alt er heima.
Island píði ástin fróm.
ísland smíði bögur.
ísland skrýði auðnu blóm.
Island prýði sögur.
Jón Stefánsson.
Islands minst.
Þetta kvæði birtist í „Lög-
bergi“ fyrir 20 árum síðan, og
var talið aðsent, og enginn höf-
undur tiinefndur. En kvæðið ber
á sér merki pess, að pað sé
kveðið út frá hjartarótum höf-
undarins, pó að skáldskapurinn
sé ekki sérlega stórbrotinn:
Þú fagra fanna storð,
sem fegurst geymir orð,
svo frumleg, pjál og píð,
svo þrumu-styrk og blíð.
Og margs ég sakna má;
ég mun ei framar sjá
þitt græna skykkju skart
og skautið mjalla bjart.
Ég ávalt, ungt sem jóð,
pig elska, móðir góð,
og hneigja höfuð mitt
við hjartað kýs ég pitt.
Mitt óðal er pin mold,
©g eign þín mitt er hold;
en þú færð ekki pitt,
og pá ég ekki mitt.
Það eitt ég inna má,
pær óskir hjaríans tjá:
að alvalds gæzkan góð
þig geymi og okkar pjóð.
*
Það er ekki rúm fyrir meira að
pessu sinni í vísnabálki Sunnu-
dagsblaðsins, en pað getur verið,
að ég tíni til nokkrar vísur seinna
eftir Vestur-Islendinga, pví nógu
er þar af að taka.
M. G.
Skák.
SELL skákmótið.
Helsingfors 1939.
KONGSINDVERSK SÓKN
Hvítt: Melngailis, Lettland.
Svart: Ojanen, Finnland.
1. c2 — c4; Rg8 —f6.
2. Rg 1 —f3; e7 —e6.
3. g2-g3; d 7 — d 5.
4. Bfl —g2; d5xc4.
5. Ddl —a4+; Rb8 — d 7.
(5. — ; B —d7, 6. Dxc4,
c 5 ! er líka gott áframhald
fyrir svart.)
6. 0 — 0; a7 — a6.
7. R b 1 — c 3.
(Vafasamt, D x c 4 er senni-
lega betra.)
7. —; B f 8 —e 7.
8. Da4xc4; b7 — b5.
9. Dc4 — b3; Bc8 —b7.
10. d 2 — d 4; c7 —c5.
11. H f 1 — d 1, c 5 ■— c 4.
12. D b3 — c2; b5 —b4.
13. R c3 — b 1; Ha8 — c8.
14. Rf3 — e5; Bb7xg2.
15. K g 1 x g 2; D d 8 — c 7.
16. R e 5 x d 7; Rf6xd7.
(Eðlilegra virðist D x d 7, og
ef 17. e4, pá D — c6!)
17. e 2 — e 4; 0 — 0.
18. Bcl—e3; Dc7 —b7.
19. f2 — f3; f7 — f5.
20. cl 4 — d 5.
(Þvingað, pó pað sé vissu-
lega óhagkvæmt fyrir hvítan
að opna línur í stöðunni par
sem svart' stendur mikið bet-
ur og hefir auðsjáanlega
sterkustu línurnar alveg á
sínu valdi.)
20- —„—; e 6 x d 5.
21. e4xd5; Be7 — d6!
22. Rbl— d2; c4—c3.
23. Rd2 — b3; c3xb2.
24. D c 2 x b 2; Bd6 —e5.
25. B e 3 — d 4; D e 7 x d 5.
26. Bd4xe5; Dd5xe5.
27. D b 2 — d 2; Rd7 —f6.
(Ef nú 28- D x b 4, pá D —
e2+.)
28. R b 3 — d 4; Hf8 — d8!
(Og ef nú D x b 4; R — d 5.
30. D — b3, H — c3.)
29. D d2 — f 2; Rf6 — d 5.
30. H d 1 —e 1; Rd5 — f 4 +(!)
31. g 3 x f 4; D e 5 x d 4.
32. He 1 —e8+; Kg8 —f7.
33. D f 2 x d 4; H c 8 — c 2 +.
34. D d 4 — f 2; Hn2xf2 +
35. Kg2xf2; Kf7xe8.
36. H a 1 — b 1; a 6 — a 5.
37. a2 — a3; b4xa3.
38. H b 1 — b3; a5 —a4!
39. H b 3 x a 3; Hd8 — a8.
(Endataflið er nú augsýni-
lega unnið hjá svörtum.)
40. Kf2 — e3; Ke8 —f7.
41- Ke3 — d4; Kf7 — g6.
42. K d4 — e3; Kg6 —h5.
43. Ha3 — al;a4 — a3.
44. Ke3 — f2; a3 — a2.
45. h2 — h4; Ha8 —a3.
46. Kf2 — g2; Kh5 — g6.
47. Kg2 — g3; Kg6 —f6.
48. h 4 — h 5; h7 —h6.
49. Kg3 — f2; Kf6 —e6.
50. Kf2 — g3; Ke6 — d5.
51. Kg3 — h4; Kd5 —c4.
'52. Gefið.
Finnland vann Lettland með
21/2 : Þ/2-
Óli Valdimarsson.
Þvottaduft
hinna vandlátu.