Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 02.07.1939, Page 8

8
ALÞÝÐUBLA»I@
HEIMS5ÝNINGIN í NEW YORK
Frh. af 2. síðu.
ég eftir nv/ndum af þessurn:
Hólaskóla, Laugarvatnsskóla,
Hallormsstaðarskóla og Menta-
skóla Akureyrar. Gamlar ís-
lenzkar bækur voru til sýnis í
glerskápum í litlu herbergi, sem
kallað var „ba'östofan“. Það, sem
mesta athygli vakti í „baðstof-
unni“ voru útskornar súðir og
bekkir.
Listaverk íslenzkra fagmanna
eru hér til sýnis, og naut ég
þeirrar ánægju að kynnast ein-
um þeirra, hr. Þorleifsson.
Hafði hann málað allmargar af
hinum fögru olíumyndum, sem
sýndar voru, og sömuleiðis voru
málverkin á skálasvölunum
bans handaverk. Því miður eru
málverkin sýnd í stofu, sem er
svo lítil, að myndirnar geta ekki
notið sín að fullu. Tvö forkunn-
ar fögur veggtjöld, með hönd-
um gerð, vekja undrun og að-
dáun áhorfenda vegna þess hve
eðlileg þau eru. Annað þeirra
sýnir íslenzkan bóndabæ í
miðju túni. Hitt sýnir baðstofu
að innan. Hver meðlimur fjöl-
skyldunnar er á sínum stað, og
hver með sitt verk í höndum.
Húsbóndinn situr fyrir miðju
og les fyrir fólkið. Þessar vegg-
myndir, svo nákvæmar út í
yztu æsar, eru hið mesta furðu-
verk listarinnar.
Bátur, fullur af þýzkum sjáifboðaliðum, sem eru a'ð fcoma heim
frá Spáni.
Fagrar standmyndir skreyta
svalirnar, og ýmsa aðra hluta
byggingarinnar. Margar þeirra
eru handaverk hins fræga
myndhöggvara Einars Jónsson-
ar.
Er tillit er tekið til fólksf jölda
lenzka má hiklaust segja, að það
að sýning þess líði ekki að neinu
leyti við samanburð sýninga
annara þjóða. Um listasafnið ís-
lenzka m áhiklaust segja, að það
ekki aðeins þoli samanburð við
samsvarandi sýningamuni ann-
ara þjóða, heldur standi langt
um framar mörgum þeirra, sem
mér auðnaðist að sjá. Sýningar-
nefndin á mikið þakklæti skilið
fyrir sína frammistöðu, fyrir að
koma sýningarmununum svo
smekklega fyrir og gera sýning-
tma svo aðlaðandi og ánægju-
lega. Forstöðumaður íslands-
deildarinnar er hr. Vilhjálmur
Þór. Megi hróður íslands vaxa
að verðugu við sýningu þessa!
Fáum orðum vil ég, áður en
lýkur, fara um nokkur önnur at-
riði, sem sérstaklega vöktu at-
hygli mína. Því miður var sýn-
ingarskáli Canada ekki tilbúinn
eða opinn, dagana sem ég var á
sýningunni, en mun hafa verið
fullgjör nokkrum dögun
seinna. Washingtonríkið, hið
„sígræna ríki“ eins og það er
stundum kallað, þar sem ég átti
heima fyrir skemstu, hafði mjög
athyglisverða sýningu, sem hér
er ekki tækifæri til að lýsa.
Mjög þótti mér mikils urn vert
,að sjá mynd af Friðarboganum
’ í Blaine, sem stendur á landa-
mæralínunni milli Bandaríkj-
anna og Canada, og var reistur
þar til minningar um 100 ára
frið milli þjóðanna. Ekki hafði
ég átt þess von að sjá nafn Blai
ne bæjar á veraldarsýningunni
í New York. En nafnið og
myndin vöktu hjá mér margar
hlýjar minningar um vini og
starfssystkini, lengst í fjarska
— hinum megin á hinu mikla
meginlandi Ameríku,
Eftirtektarverðasta atriðið í
sambandi við ítölsku sýninguna
er útlistun á því, hvernig fatn-
aður er búinn til úr mjólk.
Margt er skrítið í harmoníu!
Þessi fína, mjúka mjólkurull er
búin til úr undanrenning og
kallast „lanital.“ Ostefnið í
mjólkinni er skilið frá, hert og
þurkað. Með sérstökum efna-
blöndum er það þéttað svo að
það myndar smáþræði. Er það
síðan skorið, þvegið, þurkað og
kembt og er þá tilbúið fyrir vef.
stólinn. Með þessari aðferð full-
yrða forstöðumenn þessa iðnað-
ar, að framleiða megi eins mik-
ið ,,lanital“ á fimm mínútum,
eins og fataefni, sem fáist af
hundrað kindum í ull á ári
hverju.
Margar þjóðir hafa tekið upp
þessa nýjung, þar á meðal Bret-
land og Canada.
Fimm ungar stúlkur höfðu
þann starfa á hendi að ganga
fram og aftur og sýna sig í bún-
ingum úr þessu efni.
Öndvegi skipar á sýningu
Japans-manna eftirlikan af
hinni heimsfrægu „Frelsis-
klukku“ (Liberty Bell) Banda-
ríkjanna. Þetta líkan er einn
þriðji hinnar upprunalegu
stærðar klukkunnar. Er líkan
þetta alsett perlum og demönt-
um og er fagur vottur um list-
fengi hinna austurlenzku gull-
smiða.
Vafalaust er „gimsteinahús-
ið“ sá skálinn á sýningarsvæð-
inu, sem mestan geymir verald-
arauðinn. Þar eru samankomin
meiri auðæfi en jafnvel Krösus
lét sig nokkru sinni dreyma um.
Eru þarna hrúgur af höggnum
NÆTURLÆKNfR
Frh. af S. síðu.
inn í herbergið. — Og ég heyrði
lækninn fara niður stigann.
— Vitið þér hvað klukkan
var?
— Nei, því miður, mér datt
ekki í hug að líta á úrið.
— Heyrðuð þér hann koma
til baka?
— Nei, og ég lá lengi vak-
andi. Sannast að segja hélt ég
að hann hefði farið út.
— Hvers vegna fanst yður
þetta ekki þess vert að minnast
á það fyr?
— Ég — ég vissi ekki hvort
það væri nokkuð áríðandi. Var-
ir hennar skulfu. — Þar að auki
hafið þér í rauninni engra
spurninga spurt mig.
— Ég skal bráðlega bæta úr
því, sagði Peake. — Ég held við
ættum —. Hann þagnaði. Mas-
son opnaði dyrnar og gaf hon-
um bendingu.
— Fyrirgefið þér. Hvað er
það, Masson?
— Maður, sagði Masson og
lagði af stað niður stigann.
í forstofunni, sem var við
hliðina á lækningastofunni,
gekk maður um gólf í ákafa.
Hann var grannur með rauðleitt
hár í nærskornum yfirfrakka.
í annari hendinni hélt hann á
hörðum hatti og hönskum.
—‘ Ég er doktor Horace Lent,
sagði hann strax. — Ég var að
frétta um dauða vesalings Tay-
lors.
— Hvernig? spurði Peake.
— Ráðskonan mín sagði mér
það. Ég held að hún hafi frétt
það frá mjólkurpóstinum.
og óhöggnum gimsteinum, virði
margra milljóna. Samfara
mjúku undirspili og tempruðum
ljósum heyrist rödd ósýnilegs
ræðumanns, sem skýrir sögu
gimsteinanna. Aðeins fimmtíu
manns er leyft að koma þarna
inn í einu, og vopnaðir verðir
eru til staðar, sem vaka yfir
hverri hreyfingu gesta. Er ég
gekk út úr skála þessum, heyrði
ég ávarp, sem mér fanst lær-
dómsríkt. Gömul hjón gengu
rétt á undan mér. Gamli mað-
urinn þreifaði eftir slitinni og
kreptri hönd förunautar síns,
og mælti ofur hlýlega: „Æ, lof
mér að halda um gimsteininn
minn!“
Þessi orð, töluð af svo ábæri-
legu kærleiksþeli, vöktu hjá
mér þessa spurningu: Eru ekki
önnur verðmæti til, sem æðri
eru gulli og gimsteinum?