Tíminn - 17.03.1965, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 17. nrarz 1965
TÍSVIINiNI
n
' €reorgé Cooper og Dennls Holman
sónulega og af orðspori. Hann hló aS öllu, sem hann sjálf-
ur eða ég sagði, það var aðferð, sem hann notaði til þess
að leyna svipbrigðum á andliti sínu.
Hann kom með flösku af áströlsku koníaki og sömuleiðs
sætt engiferbrauð. Ég var dálítið hræddur við koníakið til
að byrja með, og hélt að eitur kynni að hafa verið blandað
í það, en þegar ég sá, að liðsforingjarnir drukku einnig
af því, hélt ég að bezt væri fyrir mig, að gera hið sama
til þess að móðga þá ekki eða æsa. Það var allsterkt, og ég
ekki beint vel fyrir kallaður til þess að drekka áfengi,
svo ég blandaði minn hluta vel með vatni.
Litli skipstjórinn var ekkert mjög góður foringi, og til-
gáta mín var sú, að gengið hefði verið fram hjá honum,
og hann látinn fá lítilfjörlegri stöðu, en tign hans gaf
ástæðu til að ætla, að hann fengi. Skipið var illa útlítandi
og ósnyrtilegt, mennimir sóðalegir og agalausir. Hann leit'
út fyrir að halda, að allar hemaðaraðgerðir í Suð-austur
Asíu væru hættar, og hið mikla Nippon (Japan) réði yfir
öllu. Hann sagði mér frá föngum, sem teknir hefðu verið
síðast á Jövu. Þar eð landgangan á Jövu hafði átt sér stað
fyrir aðeins þrjátíu og sex klukkustundum var ég ekki
reiðubúinn til þess að taka við þessum sorglcgu fréttum.
Hann spurði um bardagann. Þegar ég sagði, að fjögur
í þúsundatali í Singapoore, Celebes, á Filippseyjum og nú
beitiskip og sex tundurspillar hefðu verið heldur mikið
fyrir hinn litla skipaflota okkar, öskruðu þeir allir af
hlátri. Þetta var bezti brandari, sem þeir höfðu heyrt árum
saman. En þegar ég talaði um sprengjuárásirnar miklu i
Gasper-sundi 15. febrúar, daginn, sem Singapore féll, hlógu
þeir jafnvel enn meira.
Á meðan þessu fór fram, hafði skipstjórinn drukkið hvert
koníaksglasið á fætur öðm, og liðsforingjarnir slógu síður
en svo slöku við drykkjuna. Með því að fylla glasið mitt
af vatni, tókst mér að fylgjast með þeim Skipstjórinn
drakk átta rauðvínsglös af konjaki, á meðan ég stóð við,
eða á þremur stundarfjórðungum.
Þá stakk ég upp á að ég færi að fara til þess að- sjá,
hvemig mönnum mínum liði um borð í sjúkraskipinu, en
verið var að flytja allan hópinn þangað yfir um, og kallað
var á bátinn handa mér. Skipstjórinn, sem var nú orðinn
mjög dmkkinn og óstöðugur á fótunum, komst ekki nema
9
hálfa leið frá borðinu út að borðstokknum, sem var beint
fyrir framan brúna. Hann kvaddi, hristi hönd mína og
sagði mér að fara niður í bátinn, og liðsforingjar hans
kvöddu mig fremur sem gest og furðufugl heldur en fanga.
Enginn varðmaður fór með mér niður í bétinn. Það var
farið með mig, eins og allt væri fullkomlega eðlilegt.
Um borð í sjúkraskipinu ríkti algjör ringulreið. Menn
ráfuðu fram og aftur og vissu ekki, hvert þeir áttu að fara.
Sterkur vörður hafði verið settur um borð. Var það fimm-
tíu manna hópur Japana, sem voru vopnaðir rifflum og
byssustingjum. Þeir urðu þreyttir á ringulreiðinni og fóru
að verða ofstopafullir, notuðu hnefana, byssuskeftin og
byssustingina. f raun og veru voru þeir aðeins orðnir hrædd-
ir. Sem eðlilegt var, töldu þeir öruggara, að allir settust
niður, og sem framhald af því, fóru þeir að neyða menn
til þess að setjast, og gerðu það með valdi, sem menn
okkar voru ekki vanir, að Japanir beittu þá. og því síður
voru þeir vanir að láta móðga sig.
Það lá við að til átaka kæmi, en okkur tókst með naum-
indum að koma í veg fyrir það. Áttum við eftir að lenda
í svipuðu hvað eftir annað næstu þrjú og hálft árið.
Hollenzku iiðsforingjarnir voru svo miður sín vegna töku
skips þeirra, sem var auðvitað algjörlega ólöglegt, að þeir
vildu ekkert gera til að hjálpa okkur. Ef eitthvað var, þá
fannst mér þeir helzt vera andvígir Englendingum, ég held
að nokkru leyti vegna þess, að þeir kenndu okkur um,
hvernig ástandið var í Austur-Indíunum vegna þess að við
höfðum misst Singapore.
Nokkrar hjúkrunarkonur voru um borð í skipinu, flestar
sjálfboðaliðar, hollenzkar konur frá Jövu. Þær voru stór-
ágætar. Þær voru óþreytandi í að hjálpa hinum sjúku og
særðu og gerðu mikið til þess að friður hélzt innbyrðis
milli yfirmanna og undirmannanna brezku.
Þegar við vorum neyddir til þess að setjast niður á þil-
farið studdi einhver hendinni á vinstri fót minn, sem var
mjög sólbrenndur, og allt sprakk. Eftir var stór blettur,
þar sem sá inn í kjöt, og ekkert skinn var yfir. Þetta var
mjög sársaukafullt, og nú þegar það gerðist í lok langs
og erfiðs dags, fannst mér ég vera að verða veikur. Ein
hjúkrunarkona kom stuttu síðar, og fór með mig inn á
lækningastofuna, þar sem hún bjó um sárið fyrir mig.
Á meðan hún var að því, fór mér að líða undarlega, og
ég varð máttlaus. Kaldur sviti spratt út um mig allan.
Eftir svolitla stund, jafnaði ég mig, og sagðist halda, að
bezt væri, að ég færi aftur út til manna minna, svo aðrir
kæmust að, sem þörfnuðust aðhlynningar. Eg man, að hún
gaf mér epli, sem virtist í svo mikilli mótsögn við allt
annað á þessu augnabliki. Eftir að hafa borðað engifer-
brauðið og drukkið koníakið þá um daginn, langaði mig
ekki 1 eplið, svo ég gaf það sjóliða, sem reif það í sig $
J?
FYRRI KONAN HANS
Veronicu Torrington?
Ég býst við að ég hefði getað
sagt henni það og fleira . . . til
dæmis að Lucien kom aðeins inn
í skólaherbergið til að ásækja mig
og alls ekki til að leika við börn-
in, sem hann hafði alls engar
áhuga á. En ég vildi forðast nokkr
ar uppljóstranir. Esmond var
ánægður með mig. Hann hafði
sjálfur sagt það mörgum sinnum
og auk þess vildi ég ekki að hún
fengi neina átyllu til að segja mér
upp. En þar sem ég treysti mér
ekki til að sitja undir tali hennar
reis ég upp og gekk hreinlega út
úr herberginu.
Stundu síðar kom Yvonne með
miða til mín. Ég hafði jafnað mig
að mestu, gat aðeins fyrirlitið
Monicu Warr, þegar ég las það
sem hún skrifaði:
„Kannski skjátlaðist mér í því,
sem ég sagði fyrr í dag. Við tölum
að minnsta kosti ekki meira um
það. Ég hef leyfi til að taka böm-
in með til hallarinnar, svo að þau
sjái nokkra af hinum sögulegu
fjársjóðum, sem þar eru. Sir
Austin kemur með og ég vil gjam
an að þér komið líka“.
Fyrst ætlaði ég að afþakka.
Þetta var í fyrsta skipti, sem lafði
Warr bauð mér með í svona
skemmtiferð. Það var greinilegt,
að hún skildi að hún hafði hætt
sér of langt og vildi mæta mér
á miðri leið. Jæja, það var sjálf-
sagt bezt, að ég sýndi lit líka.
Þessvegna bað ég Yvonne, að skila
því, að ég yrði tilbúin á ákveðnum
tíma.
Kvöld eitt vildi Esmond endi-
lega gefa mér miða á hljómleika,
sem hann átti að stjórna í Cannes.
Ég fór þangað með sir Austin.
Ó, hve ég naut þessa kvölds.
Aldrei hef ég heyrt Tristan og
Isolde leikið svo hrífandi vel og
þetta kvöld. Þegar áheyrendur
risu úr sætum og klöppuðu og
klöppuðu, klappaði ég með þeim
meðan tárin runnu niður kinnam
ar á mér. Ég flýtti mér að þurrka
þau burt. Eg vildi ekki að sir
Austin færi til konu sinnar og
segði, að „ungfrú Bray hlyti að
vera alltof hrifnæm." Kennslu-
kona á sjaldan að sýna tilfinning-
ar sínar.
Ég gleymi aldrei þessu kvöldi.
Þegar við komum heim, var lafði
Warr auðvitað gengin til náða.
Sir Austen bauð góða nótt og ég
var í þann veginn að fara inn
til mín, þegar Esmond sagði:
Vitið þér hvað, ég er hungr-
aðuh En þér?
— Pínulítið, viðurkenndi ég
feimnislega.
13
frú Bray að vera fýld og önug
við suma, en allt öðruvísi við
aðra.
— Ég skil ekki, hvað þér eigið
við, lafði Warr, sagði ég og roðn-
aði.
—Neitið þér að hafa verið
mjög ónotaleg við dr. Valguy þeg-
ar hann heimsótti bömin í skóla-
stofimni í dag?
— Ég var önnum kafin við
kennsluna, lafði Warr.
— Önnum xafin. Púh. Maður
skyldi halda, að þér telduð þetta
almennilegan skóla.
— Ég tek starf mitt alvarlega,
sagði ég.
— Það er engin ástæða til að
gera ekki hlé á og leyfa börnun-
um að leika við minn góða lækni.
Hann var vanur þvi að Dadda tæki
vel á móti honum og byði honum
kaffi. En þér snemð bókstaflega
við honum baki og svömðuð hon-
um ekki. Hann er mjög sár.
Ég sagði ekkert. Annað hvort
varð ég að þegja, ellegar mundi
ég segja eitthvað, sem ég sæi eft-
ir. Og ég ætlaði ekki að gefa
henni ástæðu til að segja að ég
væri ósvífin við hana og þar með
gefa henni átyllu til að segja mér
upp. Til þess var ég alltof ham-
ingjusöm héma. Já, alltof ham-
ingjusöm, þegar Esmond var
heima.
Svo fór ég allt i einu að hugsa
um dálítið, sem hún hafði sagt
og ég vildi ekki láta hjá líða að
fá skýringu á. Ég leit á hana.
— Lafði Warr, þér sögðuð rétt
í þessu, að ég væri fýld og önug
við suma, en allt öðruvisi við
aðra. Ég vildi gjarnan, að þér út-
skýrðuð við hvað þér áttuð með
því.
Hún hamraði dálítið með fingr-
unum i stólarminn, leit svo upp
og brosti andstyggilega þegar hún
sagði:,
— Ég hef tekið eftir því, að
þér snúið ekki baki við eða hald-
ið áfram kennslunni, þegar bróð-
ir minn til dæmis lítur inn. Hann
drakk kaffi með ykkur fyrir nokkr
um dögum. Ég heyrði ykkur hlæja
þegar ég kom eftir ganginum. Þér
munið sjálfsagt, að ég kom inn
til ykkar.
Já, ég mundi bað. Og hún hafði
orðið fokill, vegna þess að hún
hafði séð Esmond sitja á borð-
röndinni og leika nemanda og
rétta upp höndina til að svara
einhverjum þeim spurningum,
sem ég lagði fyrir börnin. Ég var
ekki alger fáviti. Ég vissi að Mon-
ica Warr þoldi ekki að Esmond
talaði við mig. Nú sagði ég:
— Ég get ekki beðið föður nem-
enda minna að fara út úr her-
berginu, þar sem þetta er
hans hús. Og sízt vegna þess, að
hann er mjög störfum hlaðinn og
hefur lítinn tíma til að vera sam-
vistum við börn sín.
— Er þetta ekki bara ódýr af-
sökun, sagði lafði Warr kuldalega.
— Ég kyngdi og andardráttur
minn varð hraðari.
— Afsökun fyrir hvað?
Hún forðaðist að horfast í augu
við mig. — Fyrir að eyða tíma
bróður míns.
— Eyða tíma hans : . át ég
eftir þrumu lostin.
Og þá fékk afbrýðisemi hennar
og hatur á mér loks útrás:
— Þér sleppið aldrei tækifæri,
sem býðst til að elta bróður minn!
á röndum. þegar hann er heimaj
og þér notið börnin sem meðal
til að fá vilja yðar framgengt. Þér
eruð ung og óreynd og eruð sjálf
sagt krakkalega skotnar í bróður
mínum, sem er virðulegur og glæsi
legur maður, en mér finnst þér
sýna það fullgreinilega. Það væri
frekar við hæfi að kona í yðar
stöðu drægi sig í hlé, þegar herra
Torrington er heima. Og í fram-
tíðinni verðið þér að sýna doktor
Valguy meiri kurteisi. Hann var
frávita af ósvífni yðar og spurði
mig, hver væri ástæðan fyrir, að
yður félli hann ekki í geð.
Mér var svo brugðið, að mér
tókst ekki að stynja upp orði. Ég
gat ekki sætt mig við þetta leng-
ur. Hér sat þetta bölvaða kvikindi
og traðkaði á helgustu tilfinning-
um mínum. Jafnvel þótt hana
grunaði, að ég væri hrifin af
Esmond var ófyrirgefanlegur
ruddaskapur að tala um það. Ham
ingjan góða, ég hafði ekki einu
sinni viðurkennt það fyrir sjálfri
mér. Var það satt?
Ég dáðist að honum. Ég hefði
getað gert hvað sem var
fyrir hann og börn hans. En hvað
snerti Lucien Valguy, hvað mundi
lafði Warr segja ef ég endurtæki
fyrir hSna sumt af því, sem lækn-
irinn hafði sagt mér um dauða
finnum í eldhúsinu, sagði hann
Eg fékk hjartslátt. Ó, hvað þetta
var dásamlegt, hugsaði ég og fylgd
ist eftir hávöxnum, kjólklæddum
manninum.
f stóra, nýtízkulega eldhúsinu
sat ég sem sagt uppi á eldhúsborði
um miðnæturskeið og borðaði
kaldan kjúkling og drakk hvítvín
með Esmond Torrington. Hinn
mikli hljómsveitarstj óri var skyndi
lega hungraður og þreyttur heim-
ilismaður. Hann hafði farið úr
jakkanum og brett upp skyrtu-
ermarnar og spurði mig, hvað
mér hefði þótt skemmtilegast á
hljómleikunum.
-— Tristan, svarði ég umhugsun
alraust.
— Já, þeir spiluðu það vel.
— Það var nú fremur, hvernig
þér stjórnuðuð hljómsveitinni,
sagði ég alvarlega.
Hann leit á mig. Ég vonaði að
ég liti ekki sem verst út. Honum
til heiðurs hafði ég klæðzt eina
kvöldkjólnum mínum og snyrt
mig eftir föngum.
— Þér eruð reglulega falleg
í kvöld, ungfrú Bray.
Ég kyngdi ákaft. — Þökk fyrir.
— Ég skil mjög vel, hvers
vegna ungfrú Collins sendi yður
til okkar. Þér eruð mjög vinsæl
hjá börnunum og þér eruð ein-