Vísir - 18.06.1911, Blaðsíða 2

82
V 1 $ I R
Haddir
G Y^-e)
almennings.
Fyrirlestur um ísland.
Herra ritstjóri!
í blaði yðar »Vísi« er í dag grein
með fyrirsögn »Fyrirlestur utn Is-
land«, þar sem skýrt er frá fyrir-
lestri sem danskur unglingur, Age
Meyer Benedictsen, hafi haldið í
Danmörku. Með því að svo ber
undir, að »unglingur« þessi, sem
reyndar er koiTiinn yfir fertugt, er
nú staddur í Reykjavík vildi hann <
mega segja fáein orð sjer til varnar.
Ágripið í blaðinu af fyrirlestrinum,
gefur álíka rjetta hugmynd um
hann eins og menn mundu fá unt
sönglag, ef einstakir tónar væru
gripnir út úr því hingað og þang-
að af handa hófi, það er að segja
alt samhengi og samræmi hetur
farið út um þúfur, svo að alt verð-
ur hjáróma, enda þótt fyrirlestrar-
höfundurinn neiti því ekki að hafa
sagt það, sem getið er um í blað-
inu.
Reykjavík 16. júní 1911.
Með virðingu
Age Meyer Benedictsen.
Skógrækt.
Herra ritstjóri!
Neðanskráðan greinarstúf þætti
mjer vænt um, ef þjer vilduð Ijá
rúm í heiðruðu blaði yðar »Vísi«.
Mig hefur lengi langað til að rita
um þetta mál, en ýmsra orsaka vegna,
hefur það ekki orðið fyr en nú.
Áður var sagt að ísland hafi ver-
ið skógi vaxið fjalls og fjöru milli.
En hvað er eftir af þeim skógi nú?
Hreint ekkert, sem teljandi er. Skóg-
urinn hefur verið rifinn. En var
það rjett að rífa hann? Er það rjett
að svifta fósturland vort klæðum?
Því svara allir »nei«. En þó nú
margir sjái hve Ijótt þetta er, dctt-
ur þeim varla í hug að reyna að
klœða landið afiur.
Trúin á skógræktina virðist vera
svo nauða lítii nú orðið, það þarf
því að hefja skógræktartrúboð.
En, það á ekki að byrja á því að
prjedika fyrir gamla fólkinu. Ung-
mennafjelögin eiga að renna á vaðið.
Þau hafa þegar stigið nokkur
spor í þessa átt. En Ungmenna-
fjelagar, gœtið þess að það verði
ekki víxlspor.
Skógræktin okkar hefur verið snið-
in of mikið eftir útlendum mælikvarða
og reynslu annara þjóða gagn ólíkra
okkur. Við kaupum plöntur erlendis
frá og setjum þær niður hjer. Við
viljum nú sem bráðast sjá einhverja
framför. En hvað skeður? Plantan
hefur ekki þolað loftslagsbreytinguna
veslast upp og deyr.
En ef vjer höfum ekki þolinmæði
í þessu máli, verða ekki einungis
víxlspor hjá oss, heldur stöndum
vjer algjörlega fastir.
Vjer ættum að byrja skógræktina
t. d. með björkinni eða víðinum, það
eru oss nákunnugir heimalningar
íslenskir.
Vjer verðum að gera oss far um
að læra að þekkja þetta velferðar-
»
mál á hinum rjetta grundvelli sínum
og hafa þolinmæði því »þolinmæð-
in þrautir vinnur allar«.
En nú tnunu máske einhverjir
spyrja: »Hefur skógurinn nokkra
þýðingu, er hann til nokkurs gagns?«
Jú, þýðing skógarins er mikil. Skóg-
urinn festir jarðveginn. Skógurinn
getur haft áhrif á loftslægið. .1 skóg-
arlandi rignir meiraen öðrurn lönd-
um. Og í skjóli skógarins er til
dæmis hægt að rækta korn. Og að
skógiunm er mikil prýði.
En skógræktin er á beruskuskeiði
hjer hjá oss. Til þess að han kom-
ist eitthvað áfram, þurfa allir að
bindast samtökum og hjálpa til.
»Ekki þvingaðir til þess, heldur af
fjrálsum vilja.«—En, nú er vantrú-
aröld skógræktarinnar hjer í landi.
Og til þess að gera landa trúaða á
skógræktina, þarf að fræða börnin
og unglingana um hana og vekja
hjá þeim ást á málinu. Þá er alt
fengið.
Tvö eru ráð til þessa:
Fyrsta að hafa skógrækt í sam-
bandi við skólana og láta börnin
gróðursetja trje í skólagarðinum.
Kennarinn ætti að geta leiðbeint þeim
og frætt um málið. Allan kostnað
ætti skólinn að bera. En fá í stað-
inn fegurðina og alt gott, sem af
skóginum kemur. Svo mætti og
kenna þar, hafa þar blómbeð með
helstu jurtum og lofa börnunum að
athuga þær
Hitt ráðið er að setja upp al-
mennan skógræktar dag þar, sem
öllum, konum sem körlum, fullorn-
um og börnum, væri heimilt að
gróðursetja trje. Svo ætti og að
hafa nokkra fróða menn til að leið-
betna við skogrækt við heimilm.
Ungmennafjelagið hefur[nú kom-
ið á skógræktar degi. Enn að þurfa
að færa hann við aldarminningu
Jóns Forseta, virðist ntjer einskært
»humbug«.
Gott vöri að taka nú bæði þessi
ráð. En verði' það ekki gert, verð-
ur samt eitthvað að aðhafast í þessu
mikilvæga þjóðar máli.
Óskandi væri að menn tækju mál
þetta til alvarlegrar íhugunar og
ljetu heyra á lit sitt hjer í blaðinu.
u/6. — '11 Gullhœða-Freyr.
ifý tillaga,
I Altaf er kvartað yfir því, — og
það sannarlega ekki að ástæðulausu,
I — að enginn samkomustaður sje
| til í þessari borg, sem rútnað geti
saunilega mikinn liluta borgaranna
við ýms tækifæri, Það er vitaskuld
að nokkurn veginn má bjargast með
því ráði, sem hjer hefir nýlega ver-
! ið tekið upp, sem sje að koma
! saman í smá hópuin á sama stað,
sinn hópurinn á hverjum tíma eins
og gert var í vetur á þingmálafund-
unum hjer.eða þá að koma saman
í smá hópum á sama tíma á ýms-
um stöðum, eins og nú var hagað
samsætunum í gærkveldi. — En
hvorttveggja er þetta heldur vand-
I ræðalegt, og í sumum tilfellum
| alveg ótækt.
Þegar jeg kom inn á íþróttavöll-
! inn hjerna suður fráá sunnudaginn
var, datt mjer í hug, hvort nú væri
ekki einmitt ráðin bót á þessu van-
kvæði að nokkru Ieyti að niinsta
j kosti.
| Það sem ávantar er það að geta
skýlt vellinum fyrir úrkomu, ef illa
i hittist á með veður þegar hann þarf
j að nota. — En — er þetta ófram-
kvæmanlegt hugsaði jeg. Er enginn
sá hugvitsmaður hjer til, sem geti
hugsað upp og sett saman (konstruer-
j að) hentugt, en tiltölulega ódýrt,
skýli yfir völlinn? Líklegaer ókleyft
| að skýla vellinum öllum í einu, en
jeg sje nú raunar heldur elcki, að
það sje alveg nauðsynlegt. Jeg
I ímynda mjer, að ætíð sje nægilegt
að hafa þak eða skýli yfir nokkrum
! hluta hans, og þarf það þá náttúr-
j lega að vera hreifanlegt, þar sem
það þyrfti að vera sínu sinni
hvar eftir veðurstöðu.
Vilja nú ekki þeir, sem að íþrótta-
| vellinum standa, taka þetta mál til
alvarlegrar íhugunar? Því verði