Vísir - 21.06.1911, Blaðsíða 3

V í S I R
93
Dauðavofur í húsum.
--— Frh.
Ungur læknir, sem nýlega var
kominn í bæinn, var á ferðaiagi að
vitja sjúklinga í þessu nágrenni. í
húsi eins sjúklingsins frjetti hann alla
söguna um reimleikahúsið. Öldruð
kona írsk sagði söguna með svo
mikilli mælsku, að það hefði verið
ágæt ritgerð í tímarit. Læknirinn
hlustaði með athyggli og rannsak-
aði síðan í kyrþey sögu hússins.
Hann fann ekki vott um neinn
raka í húsinu, og varð einskis þess
var, er valdið gæti hafa dauða
íbúanna þar. Næst kynti hann sjer
hverjar fjölskyldur hefðu búið í
húsinu um sl. 12 ár, og að síð-
ustu rakti hann söguna aftur í tím-
ann til þess mans, sem fyrstur
átti húsið og bjó í því. Það var
gamall baslari, sem látist hafði
þar af Iungnasjúkdómi. Lækninum
fanst málið fara að verða íhugun-
arvert, og þegar hann hafði rakið
feril allra þeirra, sem í húsinu
höfðu búið, varð hann þess vís,
að ekki færri en 25 manns höfðu
dáið þar og allir úr lungnasjúk-
dómi. Hver einasta fjölskylda,
sem þar hafði búið, hafði mist
einn eða fleiri af skylduliði sínu.
Að endaðri þessari rannsókn,
keypti læknirinn húsið. Hann vissi
að húsið var manndrápsgildra, en
hann vissi líka, að þekking sín
gat áorkað því, að sótthreinsa
það svo, að það gæti orðið unaðs-
ríkur og óhultur heilsubústaður.
Flestir menn eru svo gerðir, að
þeir mundu flýja undan ásókn
Tarantula dýrsins, eða að öðrum
kosti reyna að stytta því aldur.
En þó að tíu þúsund Tarantulur
hefðu verið í hverju herbergi í
húsi þessu, þá hefðu þær verið
hættuminni fyrir heilbrigði íbú-
anna, heldur en þær illkynjuðu
vofur, sem — þó þær sæust ekki
með berum augum — höfðu samt
þakið veggi og gólf og sjerstaklega
hið síðarnefnda. Þetta pestarheim-
kynni þurfti einungis eins við, til
þess það yrði verulega heilsusam-
legur bústaður: sótthreinsunar.
Og læknirinn gerði þar slíka sótt-
hreinsun, að aldrei fyr var önnur
eins gerð í nokkru húsi. — Þetta
var fyrir nokkrum árum. Þá undr-
uðus allir yfir flónsku læknisins. En
nú undrast þeir þau hyggindi, sem
hann sýndi þá, og dást að hinu
heilsusamlega útliti fjölskyldu hans,
sem ennþá býr í húsinu.
ReiÖIijól viðgerð Aúerdeen
Saga þessi, sem er sönn í öllum
atriðum, er um ástand, sem við-
gengst enn í dag um allan hinn
mentaða heim. Að eins er sá mun-
ur, að í 99 af hverjum 100 tilfell-
um, hafa þær ekki eins ánægjulega-
an enda. Jeg get sagt þjer það,
heiðraði borgari, að í þínu eigin
nágrenni, sjestaklega ef þú býrð í
stórborg, er fjöldi slíkra pestar-
húsa. Og þú ert algerlega sann-
færður um, að þú búir ekki í einu
þeirr? Ert þú rjett nýlega fluttur
í húsið eða íbúðina? Hver var
þar síðast? Þú veist það ekki.
I Er þú viss um, að það hafi ekki
verið einhver með þennan tæring-
arsjúkdóm? Ef þú ert ekki viss
um þetta, Iátum oss þá íhuga við
hverju þú mátt búast.
Eftir skýrslum að dæma, eru
líkurnar ein mót sjö, að það hafi
verið einhver með þessa sýki. —
Getur þú átt þetta á hættu? —
Vissulega ekki. Það gerir engan
mun, hve hreint hús það eða íbúð
er eða viröist vera, sem þú ætlar
að flytja í, — þá er hættan 1 mót
7, að þú þar drekkir úr andrúms,
loftinu þá voðalegustu sýki, sem
nútíminn þekkir: t æ r i n g u!
Vjer, algengir Ameríkumenn, er-
um á sífeldri hreyfingu, sjerstaklega
í stórborgunum, og með tilliti til
bústaðaskifta í maí og októbermán-
uðum. Er þá nokkur furða þó að
undir núverandi kringumsæðum
tæringarsjúklingum fari stöðugt fjölg-
andi, þrátt fyrir alla vora baráttu
gegn þeirri sýki. Og það er sorg-
legt, að þrátt fyrir alt það,sem ritað
er um þetta mál, og öll þau hygg-
indi og alla þá peninga, sem varið
er til þeirrar baráttu, þá hefur hún
alt fram á þennan tíma reynsteins-
kis nýt.
Ástæðan fyrir ósigrinum er aug-
Ijós. Tökum til dæmis manninn, sem
leigir eitt herbergi, eða er kostgang-
ari, ef þjer viljið heldur hafa það
þann veg, sem verður að ganga í
daglaunavinnu, og kemur svo heim,
— hann verður að nefna það heim-
ili — að kveldi. Að hverju? Að
herhetgi. Það skiftir engu, hve
þægilegt það kann að vera, — pað
kann að hafa verið leigt til 12
manna, allra tæringarveikra,ásíðustu
12 mánuðum! Stigateppið fult af
ryki, og gólfteppin gegnsósuð af ill-
kynjuðumsjúkdómsgerlum. Hreinar
* rekkjuvoðir máske, en með ullar-
Saumavjelar
ábreiðum í rúminu, sem sjúkling-
arnir hafa hóstað í um 10 síðustu
árin, og sem hver fram af öðrum
eftirljet sjúkdómsgerla í handa þeim,
sem næst kæmi.
Hugsið yður börn, sem búa við
það ástand, sem hjer hefur verið
tekið fram ; sem anda sífelt að sjer
lofti, sem er þrungið eitruðustu
sjúkdómsgerlum, og sem skríða á
hnjánum í ósýnilegum og dauðleg-
um óhreinindum. Þetta getur lagst
í lungu þeirra eða í mænuna, sem
gerir þau að kryplingum síðar, ef
þau lifa, eða það orsakar mjaðmar-
sjúkdóm, sem loðir við þau alla
æfi! Það er skannnarlegt! Og svo
gösprum við um ættarfylgjur! Ekk-
ertbarn hefur nokkrusinni fæðstmeð
tæringargerlum. Sjúkdómurinn kem-
ur æfinlega fram eftir fæðinguna og
orsakast æfinlega af tæringarsjúk-
dómsþrungnu andrúmslofti, og það
andrúmsloft er alt of oft á barnsins
eigin heimili.
Gefið þeim heiður, sem heiður
ber. Sólskin, að búa undir berum
himni, að sofa við opna glugga —
er alt gott En sólskin, hreint loft,
hrækinga-bönnun ogsjerstök drykkj-
arker fyrir hvern einstaklingogpen-
ingar fyrir tæringarhæli, — alt þetta
er til einskis, þar til eina mjög áríð-
andi atriði er komið í framkvæmd.
Er þá sólargeisli bak við skýin?
Já, vissulega. Upphaf og endir
tæringarsýkinnar felst í því, sem jeg
hefi nefnt »hús dauðans.* »Æ«,
segir þú, herra borgari, »jeg skil
meininguna. Þjer viljið, herra læknir,
láta sótthreinsa hvert hús og her-
bergi, sem tæringarsjúklingur hefur
nokkurntíma búið í.« — Þú hefur
getið rjett til um hálfan sannleikann.
Hinn helmingurinn felst f því að
sótthreinsa hvert einasta hús og íbúð
sem búið hefur verið í, strax og
flutt er úr þeim, — hvort sem íbú-
andinn hefur verið tæringarveikur
eða ekki. — Það nægir ekkert hálf-
verk í þessu efni. Þegar vjer erum
í sífeldri hættu af svo alvarlegum
sjúkdómi, — þá getum vjer aðeins
orðið óhultir með því, að álíta alla
seka, þar til sýkna þeirra er sönn-
uð. Nl.
Magnús Sigurðsson
Yfirrjettarmálaflutningsmaður
Aðalstrœti 18
Venjulega heima kl. 10—11 árd.
kl. 5—6 síðd.
Talsími 124.