Vísir - 16.03.1915, Page 2

V tSIR
Til
frú Önnu Pétursson.
Sungið í heiðurssamsæti í Reykjavík á
sjöiugsafmæli hennar.
Lag: Hvað er svo glatt.
Kom heil og sæl með svipinn hreina, bjarta
og sumarþýðan, mjúkan hugarblæ!
Hve fögur ítök áttu’ í mörgu hjarta
vors ættariands, en flest í þessum þæ!
Hér lagði yl af hjartans hlýju þinni
um hjörtun ungu, fjölmörg liðin ár, —
þú bæltir hvern, sem komst við þig í kynni,
með kærleik þeim, er ljómar þér um brár.
Með þökk og lotning, heiðursgestur góður,
á gæfustund þér heilsar vinafjöld, —
sem góðu börnin góðri fagni móður,
vér gleðjumst með þér hjartanlega’ í kvöld.
Þig virða landsins eldri’ og yngri dætur
og erlend fósturbörn þess nær og fjær, —
oss verður öllum hlýtt um hjartarætur,
er hjá þér einhver dagstund liðið fær.
í helgidóminn hljómsins töfrasala
við hönd þér fyrst þú leiddir börnin ung,
f brjóstum vaktir vorsins tóna’ úr dvala,
þótt vœru stundum æfikjörin þung, —
já, stundum fyrir lífi þínu’ og þinna
á þunga strengi lékstu nótt og dag, —
þú hlýtur sæla sigurgleði’ að finna,
er sól þér skín við bættan æfihag.
Af þínum ómblæ inni hlýtt er víða
og yndissælla, vetrarkvöldin löng, —
frá góðum sálum hreinir hljómar líða
og hugum vekja ljúfan strengja-söng.
Guð blessi þig og þína fjærri’ og nærri,
— á þínum vegum glitri sól og blóm, —
hann sendi hreima, svanakliði skærri,
í sálar þinnar bjartan helgidóm!
@w3m. §u3mu-H3jso«.
Utlendar fréttir.
Vinur Belga.
í býsku blaði nokkru er birt bréf
frá belgiskum bankastjóra til enska
blaösins »Times«. Þar segir svo:
Þiö Englendingar segist ekki geta
njalpað oss, því að þér hjálpið með
því óvinum ykkar, þýsku þjóðinni.
Þið segist verða að loka höfninni
í Antwerpen, því annars hefðu ó-
vinirnir þar góða höfn á hentugum
stað. Þið segist ekki geta sent okk-
ur peninga, því þeir geti lent í
höndum óvinanna. Þannig hafa
Þjóðverjar, Frakkar og Englending-
ar lagt járnhlekki á oss. Enginn
Belgíumaður getur yfirgefið land sitt
eða komist heim til sín, án þess að
hernaðarþjóðirnar leyfi það.
Á þennan hátt hefir 7 miljónum
manna verið steypt í voðalega ör-
birgð.
Fyrir forgöngu ameríska og
spánska sendiherrans hefir fengist
hjálp, sern hefir orðið til að varna
þjóðinni frá yfirvofandi hungurs-
dauða. Við fáum matvæli, sem
keypt hafa verið fyrir samskotafé og
flutt til okkar undir vernd ameríska
flaggsins. Það eru Bandaríkjamenn,
sem áttu hugmyndina um, að stofna
til samskota til að ná saman nógu
miklum peningum og matvælum.
Þið Englendingar hafið ekkert
annað gert en samþykt það í nafni
mannúöarinnar, að þessi hjálp yrði
leyfð.
Holland hefir Ieyft umferð um
land sitt til þess að hægt væri aö
koma vörunum til hlutaðeigenda, og
belgiskir embættismenn hafa úthlut-
að gjöfunum. Þýskaland hefir gefið
drengskaparorð sitt um, að ekkert
korn né hveiti skuli tekið hernámi
þetta ár, og það hefir haldið það
loforð. Þýsku foringjarnir hafa í
raun og sannleika skipað, að ekk-
ert af matvælum skuli tekið til hers-
ins í þeim héruðum, þar sem íbú-
arnir þurfa matarins með.
Á þennan hátt hefir þjóðin verið
frelsuð frá hungurdauða.
Margir óvinir.
Þjóðverjar segjast hafa í mörg
horn að líta á þessum tímum og
»sumu er Iogið meira*. Meðal
annars, sem þeir þurfi að vinna,
segja þeir vera það, að verja land
sitt fyrir 32 þjóðflokkum, og telja
þeir þá Indverja, Rússa og Afríku-
svertingjana sem margar þjóðir.
Er það ekki smáræðis landfræðis-
viska sem þarf til að finna heiti
þeirra allra.
Kartöflugarðar.
Þjóðverjar láta sér nú mjög um-
hugað um að rækta kartöflur. Hafa
stór landflæmi verið tekin til rækt-
unar, og jafnvel í sjálfri Berlín hafa
byggingarlóðir verið plægðar upp
og undirbúnir þar kartöflugarðar.
Berlínarbúar eru farnir að stæla
Reykvikinga.
Heimssýningln mikla
í San Fransisco var opnuð 22. f.
m. Wilson forseti gaf merki frá
Washington, um að opna sýning-
una, með því að þrýsta á rafmagns-
hnapp á skrifstofu sinni.
41 þjóð tekur þátt í sýningunni.
Virðingarverð er j
einurðin.
— f
Eg veit varla, hvort eg á að vera
að skrifa meira um skrifin hans
Péturs og sálminn hans Sveinbjarn-
ar um Bakkus heitinn. — Það sann-
færir þar hvorugur annan, eða hvor-
ugir aðra. — Það er svo skamt síð-
an að Bakkus var ráðinn af dög-
um hér á landi, að það er meir
en von að þeir, sem töldu sér virð-
ingu að vináttu við hann, séu enn-
þá svo utan við sig af söknuði, að
þeir taki ekki
og finnist það »stálvarðar sálir«,
sem geta verið að því, að beita blá-
kaldri skynsemi á slíkum harma-
stundum.
Hr. P. P. fer einnig í grein sinni,
5. þ. m., miklu lengra í að lofa
Bakkusarbraginn en fyr, og reynir
ekki að færa neinar ástæður að
stóryrðunum, og þá er tilgangi mín-
um náð að miklu leyti.
Eg skil það vel, að hann þyrfti
æðimörg orð, ef hann færi að reyna
að sanna, að það sé rétt t. d. að
kalla þjóð sína »þjóðskrímsli af-
skræmt og ilt, sem asnast glötunar-
veginn«, eða kveða annað eins last,
um algóðan guð og það, að hann
verði »nálf-feginn að losast við«
íslensku þjóöina, — vegna bann-
laganna. — Það er líklega hyggi-
legast fyrir P. P. að sleppa alveg
að fara frekar út í þá sálma. Hr.
P. P. finst það vera »venjulegur
templaramisskilningur* aö eg tal-
aði um »Bakkus heitinn«, og virð-
ist hafa gramist að eg nefndi lík-
ræðuskjall, en sér maöurinn ekki,
sem Sv. B. lætur Bakkus »Iíða upp
til himins skýja?«
Annars er þessi síðari grein P. P.
mestöll ýmsar almennar staöhæfing-
ar — ekki alveg spónnýjar - gegn
bannlögunum. — Honum virðast
þær líklega alveg óhrekjandi, en eg
tel þær þrautræddar og marghrakt-
ar fyrir löngu; býst eg við að allir
hugsandi menn kunni þær utan að
og svörin gegn þeim. Það er ekki
alveg laust við að mörgu fólki sé
almennum rökum, að bragurinn gaf mér tilefnið, þar
farið að leiðast að Iesa alt það stagl,
um ófrelsi o. s. frv. sem bannlögln
eiga að valda, enda hafa kjósendur
og löggjafar sýnt greiniiega, hvað
eftir annað, hvernig þeir meta það.
P. P. verður því að fyrirgefa, að
eg tel ekki ómaks vert, að svara
almennu staðhæfingunum hans ööru
en þessu, sem nú segir:
Fyrir 14 árum heyrði eg ungan
jiðsforingja norskan flytja erindi við
lýðháskólann í Askov um »bless-
un styrjalda«. Eg vissi ekki
annað, en öllum áheyrendunum
fyndist erindið svipað fyrirsögninni,
fult af fjarstæðum og öfgum, og
margír bjuggust við, þegar Appel
(núverandi skólastjóri) fór í ræðu-
stólinn á eftir, að hann mundi taka
ómjúkt á ræðumanni. En hann
mælti hér urn bil á þessa leið:
»Það er virðingarvert, þegar
ungir menn hafa einurð á, aö segja
skoðanir sínar í heyranda hljóði, er
þeir vita fyrirfram, að þessar skoð-
anir eru alveg andstæðar skoðun-
um allra áheyrandanna. Þess vegna
þakka eg ræðumanni. — En hins
vegar býst eg ekki við, að ástæða
sé til að fara að hrekja staðhæfing-
ar hans um blessun styrjatda, því
að áheyrendurnir munu hafa gert
það jafnóðum í kyrþey*.
Eitthvað svipað mætti segja í öllu
bróðerni við P. P. nú, er hann t.
d. fullyrðir, að »fjármunalegir hags-
munii þjóðarinnar skerðist stórum*
við bannlögin eða við það, aö
þjóðin hættir að kaupa áfengi fyrir
nokkur hundruð þúsund krónur ár-
lega af erlendum vínsölum. — Ja,
fyr má nú vera fjárhagshnekkir(!!).
Aumt er og að vera svo fátæk-
ur að sannri gleði, að manni finn-
ist að samkvæmisgleði sé á förum
þegar áfengið hverfur, en þar finn-
ur hver sjálfur best hvar skórinn
kreppir, og ekki duga blaðadeilur
við þunglynda menn.
Það eina i allri greininni, sem
ef til vill væri ástæöa til að greiða
úr, eru vafaspurningar P. P. út af
brúðkaupinu í Kana, raunar naum-
ast vegria P. P. sjálfs, þvf eg hélt
að honum stæði á sama um það,
heldur vegna annara, sem kunna
að koma með þær í alvöru. —
En mætti eg ekki benda þeim
mönnum á, til bráðabyrgða, að lesa
ræðu síra Björns Jónssonar kirkju-
félagsforseta í síðasta janúarblaði
Sameiningarinnar. Veröi einhver
samt í alvöru í vandræðum rneð
að samrýma vínbindindi við biblí-
una, er honum velkomið að spyrja
Hjalta í einhverju blaðinu, hann
mun þá reyna að greiða frekar úr
þeim efnum. —
Um langlífi bannlaganna er á
hinn bóginn til lítils að deila. Þar
verður reynslan að skera úr hvort
meira má sín í löggjöf og löggæslu,
heill og sómi þjóðarinnar, eða á-
fengislöngun einstakra manna.
Hjalti.
Aths. Nú ætti þessu orðaskaki
að vera lokið. — Annars mun það
satt, að skamt muni síðan Bakkus
var ráðinn af dögum hér á landi,
ef þaö hefir þá verið gert ennþá,
því að hann var bráðlifandi seinost
þegar vér vissum til.
RitstJ.