Vísir - 27.03.1915, Blaðsíða 2

V I S 1 R
Nefndarstörf
neðri deildar.
Því var lotað í Vísi á dögunum,
að gera athugasemdir nokkrar við
greinina: »Af hverju var það?«
eflir nokkra kjósendur, og skal eg
nu verða til þess.
Það er satt, að ýmsir, bæði þing-
menn og aðrir, hafa kvartað um
það, að neðri deild skilaði seint
af sér máium í sumar sem leið.
Einkum má nefna bækling Guðm.
Björnss. landlæknis, » Vanrækt vanda-
mál þings og þjóðar.« Við þetta
er nú þegar það að athuga, að
slíkt er ekki ný bóla, eins og ein-
mitt sést líka á nýnefndum bæk-
lingi. Það er auðvelt að sanna,
þótt eg nenni eigi aö draga til þess
dæmi nú, að síðasta þing var ekki
syndugra í þessu efni, en áður hef-
ir gengið og gerst. Málin gengu
einmitt eðlilrgan gang í neðri deild
yfirleitt, svo að enginn tiltakanleg-
ur dráttur varð á þeim, n e m a
s t j ó r n a r s k r á r m á I i n u og
dilkum þess, og til dráttarins
á þeim málum lágu eðlilegar or-
sakir: utanför ráðherraefnis á miðj-
um þingtíma.
Með þessu er eg nú samt alls
ekki að segja það, að ekki hefði
verið æskilegt, að málin hefðu geng-
ið miklu fljótar gegnum deildina.
Að sjálfsögðu er oft bagi að því,
hve mjög þau tefjast. f
Þenna baga kenna nú höfundar
greinarinnar aðeins einni orsök, sem
sé þeirri, að nefndarstörfum hafi
verið hlaðið á einstaka menn í
deildinni.
Þetta er að taka alt of djúpt í
árinni. Málin tefjast af ótal fleiri
ástæðum, eins og þegar hefir verið
nefnt dæmi til frá síðasta þingi. Þau
bíða hvort eftir öðru, bíða eftir upp-
lýsingum og hentugleikum utan
þings og innan, sem ef til viil eiga
ekkert skylt við verkaskiftinguna
meðal þingmanna sjálfra. — Engu
að síður er ástæða til þess, að h'ta
á það, sem er mergurinn málsins, ;
í grein kjósendanna, aðfinslurnar að
ójafnri verkaskiftingu við nefnda-
störf í neðri deild.
Höf. byggja athuganir sínar á
töflu, er þeir hafa samið, og sýna
á nefndastörf hvers einstaks ,bm. í
neðri deild. Taflan er sýnilega
soðin upp úr yfirlitinu yfir nefnda-
mál og nefndamenn í þingtíðind-
unum, og er sjálfsagt rétt farið með
tölurnar, svo langt sem það yfirlit
nær, en þess ber aÓ gæta, að stund-
um hverfa fleiri mál en eitt undir
sömu nefnd, og stafar af þessu
nokkur ónákvæmni í töflunni. Ein-
ar Arnórsson sat t. d. ekki í 26
nefndum, en hann fékst við 26 mál
í þeim 22 nefndum, er hann átti \
sæti í. Þetta er alt nákvæmar tekið ’
fram í skrá yfir nefndastörfin, er ‘
birtist í ísaf. 9. jan. s.l. eftir hr. j
Einar Þorkelsson skrifstofustjóra.
Þess ber að gæta, að misprent-
ast hefir nefndatalan í greininni, hún
á að vera 49.
En sleppum nú því, og tökum
töfluna eins og hun er og sjáum,
hver mæiikvarði tölurnar í henni
eru á nefndastörf þingmanna.
Fyrst er þá talið upp í hve marg-
ar nefndir hver þm. hefir verið kos-
inn. Á peirri tölu út af fyrir sig
er lítt eða ekkert aö græða. Þing-
maður getur haft meira að gera í
einni nefnd, sem fjallar um stórmál,
en í 4—5 öðrum, sem hafa smærri
mál meö höndum. Þetta skiija
allir.
Þá er tahð í hve mörgum nernd-
um hver hafi verið formaður, og
gera höf. þar við þá athugasemd,
að »formann staðan geti varla tai-
ist rr.ikið nefndarstarf*. Þefta er
ekki rétt. Það er oft og tíðum alls
ekki lítill áböggull ofan á önnur
nefndarstörf, að eiga að hóa nefnd-
armönnum saman á hvern fund og
stjórna þeim og verkinu yfirleitt.
Einkum geta oft orðið úr því flók-
in reikningsdæmi, að gæta þess, að ,
rekast ekki á starfstíma annara nefnda, ;
er sömu mennirnir eiga sæti í mörg-
um og mikið er að gera. Það er
og alkunnugt, æð helstu virðinga-
menn þingsins eru valdir til þess
öðrum fremur, að vera formenn
n.efnda.
Svo kemur nú að því, sem höf. i
leggja mesta áhersiuna á, skrifara- j
og framsögumannsstörfin, sem oft- j
ast fylgast að, þótt svo þurfi ekki
að vera og sé ekki ætíó. Satt er j
það að vísu, að oft fer svo í fram- •
kvæmdinni, að sá, er gegnir þess-
um störfum, hefir hið þyngsta af
verkum nefndarinnar, en svo þarf
þó alls eigi að vera. Það er eðli-
legt, enda altítt, að þeim nefndar-
manni sé helst falið að stíla nefnd-
arálit, er pennafærastur þykir, og
þeim að verja það í deildinni, er
ræðufærastur þykir, þótt hinir aðrir
nefndar.nenn kunni að hafa unníð j
sinn hluta óskertan að undirbún- !
ingi málsins, og meira að segja
búið þeim alt í hendurnar ef íil
vill. Dæmin eru ótal, sem þeir
vita, er nokkuð þekkja til þingsin .
Eg skal nefna eitt. Eg ætla að
það hafi verið 1911, að einn mað-
ur hét að vera skrifari í nefnd, en
kom aldrei frá sér nefndaráliti, fyrr
en annar þingmaður fekk pilta sína
til pess, að snara því á pappírinn.
Á síðasta þingi flutti einn þing-
maður frumvarp og var gerður að
skrifara í nefnd um það, en allir
vissu að annar nefndarmaður, al- !
kunnur eljumaður, vann hér um
bil alt að nefndarálitinu og tók að
sér framsöguna. Þeir vita það, seni
nokkuð gægjast á bak við tjöidin
á þinginu, hve mikið er að marki
það, sem á pappírnum sésí,
svona stundum.
Og þetta kemur mérútíalmenn ,
ar athugasemdir um það, hvernig f
oft og einatt er kosið í nefndir og j
embætti innan nefnda. Það er vit-
anlega alveg satt, að þær kosningar
koma mjög misjafnt niður á þing-
menn. En er pað svo óeðlilegt?
Fyrst og fremst er það svo og
verður alla tíð, meðan heimur er
bygður, að sumir menn eru meiri
starfsmenn, en aðrir, Það væri ekk-
ert vit í því, að ætla öllum þing-
mönnum jafnt verk. Það yrði tií |
þess, að dugnaðarmennirnir gengju
auðum höndum, en aðrir kæmusi
eigi yfir sín störf. Það væri lítd ,
hagsýni, að nota sér það ekki, þeg- í
ar aðrar eins hamhleypur og t. d.
Einar Arnórsson berast þinginu upp
í hendurnar. Og það er alveg sama,
hvort slikir menn eru á þingi aða
annars staðar, þeir myndu alstaðar
vinna margra manna verk. Þar
næst er að gæta þess, að menn,
sem sérþekkingu hafa eða eiga að
hafa á einhverjum þeim flokkum
mála, er þingið fæst við, þykja oft-
ast sjálfsagðir eins og prestslambið
í nefndir um þau mál, er snerta
fræðigrein þeirra. Eg skal t. d.
benda á Matthías Ólafsson og út-
vegsmálin og Sigurð Sigurðsson og
búnaðarmálin. — Að öðru jöfnu
er það eðlilegt, að meiri nefndastörf
hlaðist á lögfræðinga, en aðra þlng-
menn. Þegar verið er að smíða
lög, væri það ekki nema nokkurn
veginn sjálfsagt, að hafa einn fram-
bærilegan lögfræðing í hverri nefnd,
ef þess er kostur.
En svo geta og Iegið aðrar á-
sfæður, og eigi jafn eðlilegar, til
þess, að nefndastærf hlaðist á einn
öðrum fremur. •Þingmönnum er
eins háttað og öðrum í því, að
þeir eru misjafnlega framgjarnir.
Samir trana sér vel mikið fram, en
aðrir diaga sig helst uni of í hlé,
og við hvorttveggja þetta er sam-
þingismönnum þeirra erfitt að ráða
sð þeim nauðugum. Og síðast en
ecki síst á flokkaskiftingin á þirrgi
sirin þátt í því, hvernig nefndastörf-
um er skift á menn. Það eru ekki
a 11 i r kosnir í nefndir og látnir
skarta í skrifara og framsögumanns
slöðu af því, að þeir séu færari
eða duglegri til þess. en aðrir. Það
getur stundum viljað til af því, að
sá flokkur, eða flokksbrot, er þeir
teljast til, þykist þurfa að »hlaða
undir« þá, eða nota þá til þess, að
vita hverju fram vindur í nefnd-
unum.
Höf. játa það, að þeir séu ekki
vel heima r nefndastörfum, og cr
svo að sjá, sem það sé rétt. Sá
mælikvarði, sem þeir hafa lagt á
starísemi þingmanna er alt of óná-
kvæmur, og stundum mjög vili-
andi. Eg get ekki stilt mig um að
minnast á einn gamlan og góðan
vinnnmann á þingi, Sigurð Gunn-
arsson, sem er einn af þeim, sem
verst verður úti eftir þeirra »kokka-
bók«, Sökum raddfærabilunar varð
hann að fá aðra þm. til þess, að
tala fyrir áhugamálum sínum og
búa þeim í hendurnar. Þá má
nærri geta, hvers vegna hann var
aldrei framsögumaður. Þetta og
annað eins vita höf. ekki, og þótt
ekki kunni að vera svo ástatt um
fleiri þm., þá má vara sig á því,
að virða nokkurn þeirra eftir töfl-
uin þeim og tölum, sem draga má
út úr dálkum Þingtíðindanna.
R e x.
Ef
iið viljið kaupa hús eða jarðir,
jaá finnið
GUÐM. FELIXSON.
Heima frá 10—12 og 6—8 e. h.
Vatnsstíg 10 A.
Lambhrutar.
Ekki þarft þú, Vísir sæll, að
vonast eftir fullorðnum hrútum frá
mér, eins og frá vini voruin »D e r-
s e 1 b e«, en lambhrútar eru betri
en ekki neitt í þessari harðindatíð,
og því sendi eg þér nokkra. Þess
má líka geta, að fullorðnir hrútar
eru oft holdgrannir á þessum tima
árs, sem ekki er ónáttúrlegt heltíur.
Þá merkilegu uppgötvun hefir
blað eitt gert, nú í þessum mán-
uði, að Kyros Persakonungur hafi
látið flengja Hellespont. Öðruvísi
kvað Steingrímur um þessa atburði,
en sagnafróðleik fer fram eins og
öðru.
Nú er Skúli kominn vestan úr
Dufausdal og hefir hann komist að
raun um, að ekki muni öll þau
kol, er á Ve tfjörðum finnast, vera
með öllu eldtraust.
Þá er það sprengiefnið. Nú get-
um við orðið hernaðarþjóð, því
púðrið er fundið. Guðmundur fann
það í einhverjum skáp, þarna vest-
urfrá. Fram til orustu o. s. frv.
»AIt orkar tvímælis, þá er gert
er«, sagði Njáll, og svo er með
fisksöluna hans Gfsla. Þótt flestum
beri saman um það, að hún séeitt
hiö mesta mannkærleika- og mann-
úðarverk, þá kveður samt J. Z. við
annan tón og hefir hann nú haslað
Gísla völl í Vísi, og þykir óvíst
mjög, hvor grjóti hleður aö höfði
öðrum í þeim viðskiftum.
Margir lenda á Landi og svelgja
stórum kaffi og aðra vökvun, er
þar fæst, en Teódór kveður þar
rammaslag með fiðlu sinni. Fljót
mikið og straumhart rennur þar
undan vegg og vökvar götuna, én
næfurþunn fjalabrú hylur hyldýpið
og fer engin skepnan ótíalaus yfir
þessa bæjarprýði. Nú er fljót þe.ta
orðið sandorpið og þó til prýði,
En þrátt fyrir alla þessa dýrð, þyk-
ir þó sumum langminnugum Bakk-
usarvinum, sem Snorrabúó þessi sé
stekkur einn, í samanburði við Land
það, er Halberg stýrði.
Nú hefir þú fengið al!a mína
Iambhrúta nema lambakonginn, en
hann er undan forustuánni minni
og verður ekki af hendi látkin, held-
ur en föðurlandssikinn okkar.
En vita skaltu það, Vísir sæll, að
takir þú ekki grein þessa, eða hreyt-
ir þú í mig ónotum nokkrum, pá
mun eg taka auglýsingarnar mínar
úr blaðinu, og aldrei framar hjá
þér augiýsa, hvorki þessa heims né
annars, því eg læt ekki misbjóða
mér heldur en önnur stórmenni
þessa bæjar.
Með virðingu á meðan.
Geirmundur.
Hægan, hægan,' Geirm. minn!
Lambhrútatnir eru eftir öllum von-
um, en höf. þyrfti að æfa sig í
fegurðarskrift við barnaskólann.
Sími 497
te&steuia
frá J. Schannong.
Umboð fyrir ísland:
Gunhild Thorsteinsson f
Reykjavík.