Vísir - 24.12.1915, Side 2

VISIR
Hin heiiaga nótt kemur, og þá eiga bijúg-
ar og barnslegar hugsanir greiðari aðgang að
hjarta þínu. Það verður ef til vill margt manna
í kring um þig á þessaii hátíð, reyndu að gleðja
alla, greið jólabarninu veg að hjarta þeirra. En
mundu jafnframt eftir því, að það er fæðing-
arhátíð hans, sem sagði: »Gakk inn í her-
bergi þitt, og er þú hefir lokað dyrum þínum,
þá bið föður þinn, sem er í )eyndum«. Við
minnumst hans, sem starfaði dag eftir dag, frá
morgni til kvölds, og mannfjöldinn þyrptistað
honum; en hann gat ekki verið án hinnar
heilögu kyrðar, hann var einn á bæn heilar
nætur. Hann átti ekkert herbergi, sem hann
gat flúiö inn í. Þú manst eftir orðum hans:
»Refar eiga greni og fuglar himins hreiður, en
manns-sonurinn á hvergi höfði sínu að að
halla«. En þó að hann ætti ekki herbergi, þá
flýði hann truflunina, leitaði næðis í forsælu
trjánna úti í grasgarði eða uppi í fallahlíðum
— »og er kveld var komið var hann þar
einn«. — En þú — getur þú verið án hinnar
heilögu kyrðar? Þú mátt ekki vera án henn-
ar. Leitaðu hennar, lát enga truflun fá að eyði-
leggja hina hreinu gleði. Fagna þú heilögum
stundum, ásamt vinum þínum og í einrúmi.
Þá er himininn opinn og englar flytja til þín
jólaboðskap. »Hið lága færist fjær, en færist
aftur nær hið helga’ og háa*.
Það getur vel verið, að herbergi þitt sé fá-
tæklegt og lágt undir loft, en samt getur him-
ininn verið þar inni. Fátæk móðir horfir á
hin ungu börn, hún hefir gert jólin eins björt
fyrir þau eins og hægt var, hún hefir sagt þeim
frá hinu saklausa Betlehemsbarni og hinum un-
aðsfagra englasöng, og nú hvíla börnin hennar
vært í svefnsins örmum og þau dreymir um
himneskar hersveitir og jólabirtu. Hin heilaga
kyrð er hjá móðurinni. Áður hafði hún spurt:
»Hvað hefi eg handa svo mörgum?« En nú
eru áhyggjurnar horfnar, því að jólafriðurinn
er í hjarta hennar, og engillinn hvíslar: »Vertu
óhrædd, frelsarinn er fæddur«.
Eg sé sjúkrastofu, næturnar hafa verið svo
langar, það hafa oft verið daprar hugsanir í
hjarta á dimmum andvökunóttum. En nú er
hin heilaga nótt og hin heilaga kyrð, engillinn
er velkominn með jólaboðskap sinn: »Óttist
ekki, frelsarinn er fæddur«.
Nú vantar ýmsa, sem glöddust með góð-
um vinum á síðustu jólum, því að fyrir nokkru
nárnu ástvinir staðar við dimma gröf og sökn-
uðurinn vaknar, þegar jólasálmar eru sungnir,
en á heilagri stund verða sorgartárin að frið-
artárum, og sú sál, sem tekur á móti himneskri
jólakveðju, sér skæra stjörnu skína yfir gröf.
Það eru til ýmsar myndir af þessari kyrð, en
innihaldíð er hið sama. Þar er ekki deyfð,
þar er ekki svefn, þar styrkjast sálarkraftar, því
að tekið er á móti svo dýrum jólagjöfum, að
ekkert fær jafnast á við þær.
Til er jólagjöf, sem gerir þig ríkan, til er
fögnuður, sem þú getur eignast, því að »hann
mun [veitast öllurn lýðnum«, og þá getur þú
orðið hans aönjótandi, En þá átt þú gleði-
leg jól, hvort sem þú áttt heima í skrautlegum
stofum, niðri í kjallara eða á sjúkrastofu. Þú
hefir eignast hin innrí jól í heilagri kyrð.
En heldur þú, að þú fáir ætíð að vera í
kyrðinni? Koma munu dagar, er skyldustörf-
in kalla, og þú verður aftur að fara út til verka
þinna. En þá iekur þú jólin með þér. Þá
fá aðrir að njóta góðs af gleði þinni. Það
verða tendruð Ijós, þar sem þú ert. Þú styrk-
ir aðra í baráttunni, eykur gleði þeirra, aðrir
verða fyrir blessun af því að jólagleðin náði
til hjarta þíns f heilagri kyrð. Þú flytur öðr-
um hinn himneska boðskap: »Verið óhræddir,
því sjá, eg boða yður mikinn fögnuð, sem
veitast mun öllum lýðnum; því að yður er
frelsari fæddur*.
Fögnum nú gleðilegum jólum og verum í
hóp þeirra, sem árlangt hafa í hjarta hin
himnesku jól.
Amen.
Jólin í MMi.
í Frakklandi er jólahátíðin stutt,
en fögur eins og ljómi stjörn-
unnar guðdómlegu, sem forðum
skein á himni Betlehems. Hún
er að eins eina einustu nótt, en
að líkindum er þó jólanóttin sú
stundin, sem teljast má sú ánægju-
legasta, helgasta, hugþekkasta,
skemtilegasta og hátíðlegasta í
öllu Parísarlífinu, sem er svo
margbrotið árið um kring.
Á undan þessari gleðihátíð,
þessari óskastund alsælunnar, er
hefst með deginum helga, fer
föstutími, sjálfsafneitun og bæn-
ir, eins og títt er um allar þær
hátíðir, er eiga rót sína að rekja
til helgisiða katólsku kirkjunnar.
Jafnskjótt sem síðasta klukku-
stund þess 24. desemb. er sleg-
in, hefst aftansöngurinn, jafn-
snemma um alt Frakkland, í öllum
kirkjum, stórum og smáum, rík-
um og fátækum, og er hann
tvent í senn: lok föstuhalds og
bœna og upphaf fagnaðarins. —
Kveldinu er því aðallega varið
til að búa sig undir hina helgu
guðsþjónustu, og endaþótt allar
búðir séu uppljómaðar og menn
hafi þar fyrir augum sér og eftir-
langan allar hinar dýrustu krásir,
svo sem úrvals-krabba, álitlega
humra, ostrur með allskonar gerð
og gæðum, lifrarkollur al-krydd-
aðar, hina prýðiiegustu steik og
ljúffengt fuglaket — þá munu
þeir teljandi, sem snerta þetta
sælgæti fyrir miðnætti. í Parísar-
borg er mannfjöldinn mikill á
skemtistigum og stórgötum bæj-
arins og þyrpist saman frammi
fýrir sölugluggunum; menn ljúka
kaupum sínum fyrir hátíðina sem
í hönd fer, en í öllu yfirbragði
manna lýsir sér alvörugefni og
blíða, nokkurs konar vottur þess
dásamlega viðburðar og þeirrar
helgikenningar, sem einkennir
þessa nótt. Úr því að kl. er orð-
in 11, standa kirkjurnar í einu
Ijóshafi, skreyttar blómum og
dýrgrpum, og troðfyllast af hin-
um trúuðu og jafnvel hinum
sem ekki verðskulda það nafn,
því að margir koma til aftan-
söngsins, þótt þeir annars aldrei
gangi í kirkju og afneita þessa
stundina kjörnafni sínu: trú-
leysingjar. — Allir kierkarnir,
íklæddir gulli, silki og knipling-
um, framkvæma hina helgu at-
höfn með íburðarmikilli viðhöfn;
reykelsisylmurinn fyllir kórinn,
organhljómurinn hefst hátíðlega
og margfaldar raddir syngja hjart-
næma sálma til lofs og dýrðar
konungi himinsins og frelsara
mannkynsins. Guðræknishöfgi
sígur yfir mannfjöldann, innileg-
ur og mikill, og á andlitum allra
þessara manna, karla og kvenna,
sem annars þykja efagjarnir og
ekki trúhneigðír, bregður nú
fyrir trúarljóma fyrstu aldanna.
Trúarhlýjan hefir gagntekið hjört-
un og í mestu kyrð og eins kon-
ar sæluleiðslu mjakast manngrú-
inn hægt og hægt út um stóru
dyrnar alopnar og dieifir sér svo
út um göturnar. — Fer þá óð-
um að brydda á kætinni, er fljót-
lega læsir sig um allan hópinn.
þá hefst »kveldmáltíðin« eða
jólahátíðin, sem svo er aðalhá-
tíðabrigði þessarar nætur. Alt
þokar nú fyrir gleðinni, ánægju
og góðri lyst; hvarvetna sitja
menn að veislu, hlægja og skemta
sér. Veitingahúsin, er jafnaðar-
lega loka dyrum sínum stund-
víslega kl. 1 — 2, eru í þetta sinn
opin alla nóttina og þar er s'eytu-
laust snætt alt það ágætasta og
ljúfengasta, sem matgerðarlistinni
hefir enn tekist að bjóða.
Nóttin er í þann veginn að
hörfa undan Morgungyðjunni,
er gægist fram, þegar hinir kátu
hópar eru að komast heim til
sín og fram að dagmálum heyr-
ist bergmál af hlátri og söng —
ogstundum viðkvæmt viðlagjjóla-
sálms, sungið af óstyrkri röddu
einhvers þess, er nú hefir aftur
orðið klökkur undir morgunsárið.
En þessar veislur, þessi há-
væri gleðskapur, er einkaréttur
örfárra manna: Stúdentanna
úr Latínuhverfinu, nautnaseggja
hinna auðugu hverfa, nágranna
borgaranna og útlendinganna.
Mesti hluti Parísarbúa sjálfra og
þvf nœr alt sveitafólk hefir öllu
meira hóf á gleði sinni. — Eftir
aftansönginn keppast allir heim
til sín, og í þetta sinn er gerð
undantekning frá strangri reglu
um að ganga snemma til hvílu,
og sest að vel framreiddu borði
og jólamáltíðarinnar neytt með
mestu kátínu og glaðværð. —
Aðalkjarni máltíðarinnar er ostr-
ur, krydduð litrarkolla og hvít-
bjúga (eins konar bjúga, gerð úr
brauðmyisnu og mjólk), en ásamt
þessu hvítvín lítt áfengt eða
flaska af gömlu Bordóvíni og
að lokum eitthvert sælgæti, nið-
ursoðnir ávextir og íshnetur.
Áður en hátíðinni er lokið,
þykir hlýða að líta inn til barn-
anna, sem í einfeldni sinni hafa
raðað kringum arininn öllum sín-
um skóm, í þeirri öruggu von,
að ef þau verði þæg, þá muni
Jesús koma um móttina og láta
í þær allar þær gjafir, er þau
hafa óskað sér að eiga. Er nú
eftir þessu raðað smágjöfum í
alla skóna og síðan læðast menn
burtu á tánum, á meðan litlu
svefnpurkurnar láta sig dreyma
að þau sjái barnið helga koma
niður um ofnpípuna, í gull-leg-
um helgiljóma ásamt geisladýrð
af varðenglum, sem bera f hönd-
um sér ö.'l leikföng sköpunar-
innar.
Svona er jólahátíðin í Frakk-
iandi, þegar venjulega lætur í
ári — en ef einhverjum yrði nú
reikað um stórborgina og sæi
inn um öll þök hennar, hve mörg
myndu honum þá ekki virðast
auðu sœtin við hátíðarborðíð,
eða allir litlu skórnir, sem árang-
urslaust bíða nú smágjafanna
hans pabba eða eldra bróður?
Hversu mörg stórhýsin verða
þar nú ekki eyðileg og skugga-
leg? Aftansöngurinn einn held-
ur öllum hátíðaljóma sínum og
þar eru fluttar til himins hjart-
næmar bænir þeirra, sem nú í
mannlegri eymd sinni hafa bygt
alla von sína á endurlausnara
heimsins.
A. B.
Jólavers.
(Gömul munnmæli segja vers þetta
sungið i hóli einum á jólanótt).
Vígð náttin, náttin,
velkomin á allan háttinn, háttinn.
Guð og maður barn í stalli sig lét fæða,
menn og englar, jörð og himnar saman
ræða.
Sá mesti’ og besti minstan allra gerði
sig,
og leysti mig.