Vísir - 12.02.1916, Blaðsíða 2

VfSIR

VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
ld. 2-3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
ífokkrar spurningar til
ökumanna Reykjavíkur
—o—
Hvernig stendur á því að öku-
menn bæjarins geta unnið fyrir sama
kaup nú og undanfarin ár?
Kemur ekki dýrtíðin jafnt fram
við þá og aðra? Er ekki heyið og
hestfóðrið dýrara hjá þeim nú en
undanfarin ár, eins og hjá mjólkur-
framleiðendunum, sem nú þurfa að
selja mjólkina þriðjaparti dýrari —
eða meir — en hún var fyrir fáum
árum, til að geta staðist kostnaðinn
við framleiðsiuna. Kýr hafa þó ekki
hækkað tiltölulega eins mikið í verði
og hestar. Og svo hafa þó vagn-
ar og aktýgi hækkað mikið í verði.
Verkamenn hafa alment fengið hækk-
að kaup sitt, sem er rétt og eðlilegt.
Og launa-mennirnir fá dýrtíðarupp-
bót. En það eru ökumennirnir, sern
ekki sýnast þurfa að selja sína vinnu
dýrari en verið hefir. Eg skil ekki
af hvaða ástæðum þeir þurfa þess
ekki. Eru þeir svo miklir skynskift-
ingar að sjá ekki hvað nú er niiklu
dýrara að fóöra hér hesta — bæöi
vetur og sumar — heldur en var
fyrir nokkrum árum, eða finna þeir
ekki hvað hestar og alt akstursút-
haldið er nú dyrt Það þótti fyrir
nokkrum árum ekkert dýrt að leigja
hest til reiðar fyrir kr. 3,00 um
daginn, en nu gera ökumenn sig
ánægða með kr. 1,50—2,00 um
daginn fyrir hest með vagni, sem
kostar nú kr. 400,00—500,00.
Eg hygg að enginn ökumaður
geti nú fóðrað hest sinn, sem brúk-
aður er daglega fyrir minna en kr.
Kvennhetjan
frá Loos.
--- Frh.
um. þegar hurbin var opnuð
að salnum þar sem fangarnir
voru, kom svo mikið óloft á
móti mér að eg staðnæmdist á
þrepskildinum. En hermennirn-
ir hrintu mér inn svo óþyrmi-
lega að eg vissi ekki fyr en eg
stóð í miðjum salnum. Glugg-
arnir voru að nokkru leyti byrgð-
ir svo hálfdimt var inni, en eg
sá að hér var saman kominn heill
hópur af fólki og lá nokkuð af
því á hálmi á gólfinu. Vonda
lyktin kom úr hálminum, sem
þjóðverjar ekki höfðu haft fyrir
að endurnýja síðan þeir bjuggu
út fangelsið.
Eg þekti ýmsa þarna, voru það
1,50—2,00 og svo er leiga eftir
vagn og aktýgi. Vagnar hafa oft
verið leigðir fyrir kr. 0,50 um dag-
inn. Svo má líka reikna leigu eftir
heyhús og hesthús. Þaö er víst
vanalega kr. 2—4 um mánuöinn.
Þarna má sjá hvaö vel það borgar
sig að hafa hesta til aksturs hér í
Rvík.
Það gengur alveg öfugt þegar um
akstursvinnu er hér að ræða. Vinnu-
veitandinn setur vanalega kaupið,
hvort sem ræOa er um tímavinnu
eða akkorð og þó oftast fyrir neðan
alla sannsýni. Þó að nokkrir af
ökumönnum ekki vilji vinnaverkið,
af því að kaupið þykir of Iágt, þá
koma ætíð aðrir, sem bjóðast til að
vinna það og stundum fyrir lægra
kaup. Þetta og þvílíkt er alt því
að kenna að ökumenn hafa engan
félagsskap sín á milli og engann
fastákveöinn kauptaxa, sem ekki sýn-
ist þó vera mjög erfitt fyrir þá.
Ökumenn eru víst hinn eini verka-
mannaflokkur hér í bæ, sem ekkert
félag hefir með sér og eru svo oft
sjálfum sér verstir með því að bjóða
niður vinnu hver fyrir öðrum.
Kaupið ætti alls ekki að vera lægra
en 75 aurar um klukkutímann í tíma-
vinnu og akkorðsvinnan svo miðuð
við það. Aíveg eins ætti að vera
hærra kaup hjá ökumönnum fyrir
eftirvinnu og helgidagavinnu.
Akstursvinna er víst hvergi á Iand-
inu jafn lágt borguð og hér. Þessu
og tleiru þurfa ökumenn að koma
í lag, með því að mynda með sér
félagsskap, en vera ekki lengur í
þessu ómensku félagsleysi.
Eg treysti því, að línur þessar
verði til þess að ökumenn fari að
athuga betur atvinnu sína en veriö
hefir, og þá er tilgangi mínum náð.
Pórður Erlendsson.
t
Utgerðarmenn.
Nokkrir lóðarstokkar af nýlegri
fiskilóð
eru til sölu í Veiðarfæraversl.
VERÐANDI.
mest gamalmenni sem þjóðverjar
höfðu tekið sem gísla, en sem
þeir nú misþyrmdu á ýmsa lund.
Eg sá þar tvær konur frá næsta
þorpi og sögðu þær mér í hálf-
um hljóðum af óförum sínum.
Við hliðina á okkur lá mjög
gamall maður, svo ellihrumur að
hann hafði ekki getað fullnægt
spurningum böðla sinna og höfðu
þeir barið hann til blóðs. Eg
hrópaði upp yfir mig þegar eg
sá hann liggja þarna og skjálfa
af kulda á gólfínu, en allir beiddu
mig að hafa hægt um mig, því
allir voru hræddir. Eg tók af
mér kápuna og breiddi yfir aum-
ingja karlinn, en hún var því
miður ekki sérlega skjólgóð.
Um kvöldið var okkur borin
súpa, en hún var svo ógeðsleg
að mér var ómögulegt að smakka
á henni, en hinir fangarnir voru
svo hungraðir að þeir gjörðu sér
hana að góðu.
Leiðréttinng.
22 Pilrig Street,
Edinburgh 19/i—’16.
Til ritstjóra »Vísis«
Reykjavík.
í yðar heiðraða blaði 8. janúar
þ. á. er grein skrifuð af herra
kaupmanni Kristjáni Gíslasyni,
Sauðárkróki, þar sem hann getur
um að herra Þórður Flygenring,
sonur hr. Aug. Flygenrings, Hafn-
arfirði, hafi verið dæmdur í 25
punda sekt, fyrir að flytja blöð
um borð í s.s. »Island« til far-
þeganna þar, og þareð nafni mínu
er tengt við mál þetta, leyfi eg
mér að gefa eftirfarandi skýringu
sem eg skal standa við með eiði.
Eg skal taka það fram, undir
eins, að Flygenring fékk als enga
sekt, að eins aðvaraður um að
gera slíkt ekki aftur, einnig að
farþegar á »Islandi« hafa hreint
ekki borgað neitt til Flygenrings.
Þar sem eg var einn meða! far-
þeganna á »Islandi« og hafði
fengið leyfi til að fara í land í
Leith, þá komu þarverandi yfir-
völd um borð til að rannsaka
farangur minn og gekk það fyr-
ir sig í einka-herbergi skipstjóra.
Þaðan var eg sendur niður í
herbergi mitt til að ná í einka-
skjöl, og fylgdi mér hermaður
eftir, og þar sem blaðið »Scots-
man« lá á rúmi mínu gat eg
ekki komist hjá því að hermað-
urinn sæi það. Eftir að rann-
sókninni var lokið, spurði yfir-
foringinn skipstjóra hvort nokk-
ur blöð væru í skipinu og svar-
aði skipstjóri því neitandi. Beindi
herforinginn þá sömu spurningu
til mín og svaraði eg því til að
eg hefði séð tvö eða þrjú blöð f
reykingarsalnum, en hvaðan þau
Ungur piltur lánaði mér stól
til ajð sitja á um nóttina, því
mér var ómögulegt að leggjast
niður á háíminn; sætið var samt
ekki sem þægilegast, því einn
fótinn vantaði undan stólnum.
Eg gat auðvitað ekki sofið og
var heldur döpur. Eg hafði
ekki búist við þessu þegar eg
fór að heiman, þá hélt eg, að eg
mundi undir eins leidd til höf-
uðsmannsins og eg var í hugan-
um búin að taka saman varnar-
ræðuna. Næsti dagur var líkur
hinum. Nokkur gamalmenni voru
rekin út með harðri hendi til
þess að hreinsa til á strætunum,
þau voru neydd til að vinna,
hvort sem þau gátu það eða
ekki.
Um kvöldið var eg sótt og
leidd til hershöfðingjans. Aum-
ingja mamma mín hafði farið til
hans og grátbænt hann um að
hjálpa mér.
hefðu komið eða hver hefði fluft
þau, það vissi eg ekkert um. Eg
gat varla neitað að hafa séð blöð
um borð, því »Scotsman« lá í
herbergi mínu og gat hermaður-
inn vitnað það. Meðan fór yfir-
foringinn inn í reykherbergi og
eftir að hafa spurt hina ýmsu
herra sem þar voru, sagði Stgr.
Matthíasson lceknir að hr. Þórð-
ur Flygenring hefði flutt blöðin
um borð.
Eg vil þess vegna leyfa mér
að halda því fram að eg hafi
engin afskifti haft af þessu máli
önnur en þau að eg hafi svarað
mín vegna, og getur hver skyn-
bær maður séð að það var eng-
in ástæða fyrir mig að kæra
Flygenring, sem er,'mér að öllu
ókunnur, og eg hefi engin mök
átt við, en af umtali þekki að
eins að hinu besta.
Þetta er þó ekki hin fyrsta
skáidsaga sem heyrst hefir frá
hinum æruverðuga kaupmanni á
Sauðárkróki, og vonast eg til að
allir geti séð það ranglæti sem
mér er gert og vona eg þess
vegna að ritstjórinn taki yfirlýs-
ingu þessa í sitt heiðraða biað.
Virðingarfylst.
A. Godtfredsen.
* *
*
Eftir beiðni herra A. Godtfred-
sen er mér ánægja að vitna að
það sem ab ofan greinir, beinlínis
mér viðvíkjandi, er rétt.
Leith, 19- janúar 1916.
þórður Flygenring.
Aths. Þess skal getið, að marg-
umrædd grein í Vísi 8. jan. síðastl.
var skrifuð eftir bréfi frá Kr. G.,
en ekki af honum sjálfum. Auk
þess vil eg benda á það, að mis-
skilningur Kr. G. á framkomu A.
Godtfredsens er skiljanlegur, þvíað
sennilega hefir honum verið ókunn-
ugt um ástæður þær, sem knúðu
A. G. til að segja til blaðanna, og
hann gerir grein fyrir hér að ofan.
Ritstj.
þegar eg kom inn til hans
horfði hann snöggvast á mig.
„það voruð þér, sem fylgduð
mér til prestsins ?“
„Já, herra minn“.
„þér eruð ákærðar fyrir að
hafa skotið á varðmenn vora;
það er mjög alvarleg ákæra".
»Menn yðar hafa leitað heima
hjá mér og engin vopn fundið*.
„þér hafið ef til vill falið vopn-
in svo vel; það er engin sönn-
un fyrir því, að þér séuð sak-
laus“.
„Já, en það er heldur engin
sönnun fyrir því að eg sé sek“.
Hann brosti ofurlítið. Eg sá
að honum líkaði svör mín. Eg
rétti fram hendurnar og sagði:
„Haldið þér að þessar litlu
hendur geti haldið á byssu?“
„En hver hefir þá skotið.
„það veit eg ekki, ef til vill
hefir einhver hleypt úr byssu á
götuúni fyrir framan húsið, en