Vísir - 20.01.1919, Page 2

v rs i R
V í S I R.
Afgrei&sla l'la'ðsins í ACalstræti 14,
opin kl. 8—8 á bverjunj degi.
Skrifstofa á sama stað.
Sími 400. — P. O. Box 367.
Auglýsingaverð; 70 atir. bver cnt.
dálks t stærri auglýsingum. 7 au. orðið
i smáauglýsingutn ineð óbreyttu ktri.
Japanskir
^5 morgunkjólar
kr. 9.85
^ Égill Jacobsen
lækkaö flutningsgjöldiu enn tneira
eða frá 15—25 kr. á sinál. Netrttr
öll Isekkunin á flutningsgjöldum
þannig 37—47 kr. á smál. eöa um
20%. Nú erú fltitningsgjöldin 160
—215 kr. á stnál., en voru 175—
440 kr. auk stríösvátryggingar-
gjaklsiius.
Félagii) hefir þannig' brugöið
Xljótt við, til þess aö draga úr dýr-
tíöinni eins og þvi er f;eu. Og
væntanlega láta kaupmennirnir al-
ntenning njóta þess tneö þvi aö
lækka vörnveröiö. f.andsverslunin
t'æöttr veröi á flestum matvömnum
Og' tmui mega gera rá'ö fyrir þvi,
a'ð lækkttnin hafi þau áhrif, aö þaer
íækki í vevöi uut 5—6 attra kiíóiö.
Veröur fróölegt a'ö sjá, hvar flutn-
ingsgjaldslækkutwtrinnar verður
iyrst vart.
Banðamenn
f Bússlandi.
Verkatitannaflokkurinn í Eng'-
tandi kraföist þéss núna t kosn-
ing’abaráttunni. aö bresku hcrsveit-
irnar yröu kallaðar heim frá Rúss-
tandi þegar í staö. Og vtöa um
jönd liafa jafnaöanitenn mótmælt
því. aö bandamenn láti sig skifta
stjórnarfariö þar. l*aö er eiús og
jíifnaöannenn um heint allan skoöi
maximaHstatia rússnesku sem
flokksbræöur sina. Maximalistam-
Tr hafa reynt aö færa sér þaö í
nyt og sennilegt er, aö stjórnit
handamanna Itafi elcki vertð ;dveg'
óltræddar viö æsingar heitna fyrir
út af ihhitun sinni i Rússlandí.
Nú befir Miiner lávaröur láti'Ö
bresk blöö birta greinargerö fyrir
]tví, hvers vegna bandamemt haft
senl her til Rússlands, og hvafea
hlutverk sá her eigi aö vinua þar.
bað eru ekki Bretar einir, sem
hafa sent Her þarigatT, sejgir líattfl.
f’að hafa allir bandantenn gert og
breski lterinn er aö eins lítill hluti
alls bandaniamialtersins í Rúss-
laudi. Bandantenn sendu þangaö
lter vegna þess, aö maxinialistar
voru þem fjandsamlegir, en studdu
óvini þeirra á allan hátt. Fyrir
þeirra aögeröir gátu l’jóöverjar
sent hersveitir svo hundruöum
þúsunda skifti gegn bandamönnum
á vesturvígstöðvunum. Þeir sviku
Rúmeníu, meö öllum hennar auö-
æfum, í hendur miöveldanna. Þeir
afhentu Þjóöverjum Svartahafs-
flotann og þeir réöust á hersveitir
Czecko-Slovaka, þegar þcir ætluöit
aö komast í b'urtu úr Rússlaurti,
tii þess aö berjast fyrir frelsi sínts
í Norðurálfunni.
Bandatnenn hcföu helst af ölht
kosið, að komast lijá því aö sker-
ast i leikinn i Kússlandi. Fn þaö
var siöferöisskylda þeirra að veita
Caechp-Slovökuin liö, og {>að var
hemaöamauösyn, að koma i veg
fyrir það, að þeir hlutar Rússlands,
sem reyndu aö vcrjast yfirgangi
Maximalista, kæmust undir þeiyra
yfirráö, vegtia þess aö |>á var Þjóö-
verjum um leiö hleypt þangaö, til
aö draga þaöan aö sér ýmsar nattö-
synjar. Auk þess voru afarmiklar
birgöir af allskonar hcrgögnum i
Arkangelsk og Vladivostock. sem
voru eigu bandamatina, en á þær
birgðir ætluöu Maximalistar aö slá
eign sinni. og afheuda þær Þjóð-
verjtun, ef bandamenn heföu ekki
skorist í leikinn.
En hver liefir þá árangurinn orö-
iö af þessari ihlutun bandantanna?
Hersveitum Czéciio-Slovaka var
bjargað. KoniiÖ i veg fyfir ,aö
Þjóöverjar gætu lagl undtr sig
uytjar Síberiu og Suð-Austur-
Rússlands. Þjóövprjuat var bann-
aöttr aðgangur aö noröurströnd
Rússlands, þar sent þeir ætluðu aö
hafa kafbátastöövar. Og alt haf'öi
þetta utilda þý'öingu fyrir úrslit
ófriðarins, En aulc þe.ss voru ruil-
jónir manha ‘vemdaÖar gegn yfir-
gangi tnaximalista og ofbeldis-
verkum.
En nú bafa Rússar þústtndum
saman griptö tii vopna og geugiö
í liö' viö bandamenn gegn maxitnal-
istum. Bandátncain geta ckki yfir-
geftö þá nú og oftursell jiá ttáð
og miskunn maxímalista, áöur en
þeirn hefir unnist tímí lit aö búa
sig svo aö vopttum, og koma þvt
skipulagi á hef sinn. aö þeir gett
vari'ö stg. Þaö væri níðingslegra
en svo, að þaö sé Brehiftt samboö-
iö, segir Milner.
í>aö murt vera fastur ásetningur
bandamanna, segir bann enn frctn-
ur, að lcall'a hcim hersveitir sínar
frá Rússlandi svo fljótt scm unt
er. þatwiig, ,að hættulaust sé. Það
or -kki vistj að þess veröt .svo mjög
langt að bíða. En flas veröur ekki
til Eagnaðar í því efnt. Ef banda-
menn kölluðu nú þegar hei' sinn
lieim þaðan, þá yrði það til þessc
að skrílræöið.sem nú rlkir í uokkr-
utn hluta Rússlands, tntmdi breiö-
ast út yfir það ált, og uro alþa
Norður- og Mið’-Asíu, sem áöur
laut Rússakeisara. En það gæti
valdið breska ríkinu tneiri örðug-
leikunt en þvt eru búnir, af nú-
verandi ástandi.
Hvít þrælasala.
„bað er STO uiargt ef að «r gáö
sem um er þötf aö ræða“.
Hún hefir viðgcngi’si itndan-
farin ár viðsvegar Um heirninn.
Erindrekar hennar liafa smeygt
sér viða inn og rekið hina sví-
virðilegu iðn sina,—flæmt stúlk-
ur frá heimilum þeirra, vélað
þær og tælt og loks selt þær til
saurlifnaðar eillhvað út i busk-
ann. En hvar sem brytt hefir á
bófum þessum og atliæfi þeirra,
heftr bæði iögregla, yfirvöld og
kcnnimenn tekið höndum sttm-
an til þess að vernda stúlkumar
fyrir þeiin, og handsama sjáifa
þá og látið þá ia maklcg mála-
gjöld; og tátl hefir sætt þyngri
dóuti en athæfi þeirra.enda jafn-
an vakiö megnasta viðbjóð og
greniju allra heiðvirðra manna.
T. d. má geta þess, að ekki er það
ótítl, iiteðal ensku mælandi
þjóða. að ráðist sé á hús þau,
sem nohtð eru sölu þessari í bág.
og þatt rifin til griinna; kcmur
á þann Tiátl í ljós gi-emjan og
óbeitin.
pella er engiu nýung, flestir af
Jesendum blaðs þessa, munu
hafa lieyrt getið uni hina svo
nefndu hvitu þrælavcrslun,
en lútt þótti að vonimi tiðindimi
sæta, þegar að anga af þessari
þokkalegu „verslun“ skant upp
ór höftiðslaðar-siðmeimingunni
á siðastliðnu Itausli. Menn fórtl
að JfvisJast á uin það, að iög-
reglurannsókn liefði leitt það í
Ijós, að rnaður nokkur bjer í
bænum hefði „selt“ bæði inn-
lendurn og útlcndum dónum,
stólkur, og að nokkrar þcirrti
Iiefðtt kannasl við þctta og ját-
að það á sig.
Var hvita þrælasalan þá kom-
in til Reykjavikur?
Hvíslið varð hljóðbæd, og
vaktí ósegjtmlega gremju hjáöll-
um, sent heyrðu um þetta.
Siðlátmn umkomuJitlum stúJk-
urn sveið það sáran, að getti átf.
það á hættti. að umtal og dag-
dómar fólksins létu eitt yfir þær
ganga og þessa siðferðislega
íöinuðu vexalingft, senr létu fagr
urgaLt, hégómagirud og léttúð
draga sig ofan í feu siðleysisins.
Og heiðvirðar Irósinæður fyltnst
ótta og sJce.Jfing, e.r þær vissú. að
ósóminn færðist svo rnjög r auk-
ana, og öllum lteiðarlcgum og
skynberandi mönnum og kouura
ofbauð ástandíð. ,
Nó JtjUggast allir við. að hér
yrðí tekíð röggsamlcga í taum-
ana, af hlutaðeigandi yfirvðld-
um. og ódæði þessu jtöí rétt-
látlega hegut — en hvað skeði?
Málið liggur óhrej'ft enn þá, og
er þó langt um liðið síðan þetta
gerðisi. Sökudólgurinn labbai' i
rö og uatði um götur bæjarius,
eios og fcrano hcfði aldrei verið
INT. I_* F*.
„Nýja Iestrarfólagiðtt
varður lagt niður frá næatu mán-
aðamótum, og fyrir þaxrn tíma
8é öllum bókum ekilað. Údán-
um verður hætt nú þegar.
Þeir, sem borgað bafa árstil-
lög fyrir yfirstandandi félagsár,
fá það endurgreitt í bókaverslun
Þór. B. Þorlábssonar.
Eignum félagsins verður rái-
stafað samkvæmt lögum þass„
Reykjavík 17. jan. 1919.
.Jakob Möller
p. t. gjáldkerí.
Állír vilja það besta. JLiitla. toöðin
selur ekkert aartað.
annað en heiðvirður þjóðféJags-
Umur, — Og stelpu greyin, sem
vitánléga gera allri íslenskri
kvenþjóð hina mestu smán, fá
uggkutsl nóg tækifæiá lil þess
enn þá, án þess að um sé fengisC.
En hvað lengi á að draga afí
hrcyfa við þessu máli? Er það
ekki áJitið þess virði að því sé.
sint og með það farið að lögum?
Oetur það afsökun heitið, þó éin-
hver kunni ef til vill að segja, að
stúlkurnar ættu að gæta sóma
sins? Og þoliv íslensk kvenþjóð
mcð nýaukin réttindi og aukin
skyldustörf, að vesabnénníð fái
óáreittur að fölunitrbða særaid
og héiðtir kvenna, þvi það gerir
hann vissulega með athæfi sínu,
þótt hann ráðist* á garðinn þar
sem hun nej- lægstur, og læri séæ
i uyt einfeidni og anðvrirðiteg-
ustu hvatú' vésalinga, sem ef'tit
vill hafa upphaflega verið ta ld-
ar og svikuyr af óþokkum. og
þannig leiðst ót á villibrautir;
einhverju sinni vbru þæ.r þr’» snk-
laus böm 1 móðurfaðmi.
pað þykir sjáJfsagt að begna
þjófnum, en hér er engu minni
sökin, ef vel er að gáð. Morðing-
inrt fær og venjulega maldeg
málagjöld — en hsær fæst «m
sálarfnorðið, eða þegar murkað
er smátt og smátt lifið úr þri
besta. sem hver eimtaklingur á
— og ung stúlka er vissulega Bla
farin, þegar hón heí’ir rnist þetta
þrent: sjálfstæðið, sónoann 'cig
sakleysið.
Hverjír eiga sökina?
]?að cr margt rætt um áetand-
ið Ju'ma í bæmicn, éinnig í sið-
ferðislogu tiUiti en þri niíður
mimna gert til þess að bætá ur
þvi. ttg i sví|mðum tnálurn þessu,
setur sú „fina“ ReykjavUc upp
silkihanskana, og vill vera l«us
við afskiftin, — en afleiðingarn-
ar hefoa sín.
Hver viil i shíöru forða æsku-
lýðiuim frá voða siðsjiillin.gar
og lauslætis?'
Og í þesstt tilfelli verða von-
andi ttriri til að halda málinu
\'aícaodi, ef yfirvökUn telja nór
það sóma að hafast ekkert að.
G. L.