Vísir - 03.12.1919, Side 2

V X o Jl XV
&gíll ^Jcxoohpsn
selur 250 pr. g ^
ULLARVETLINGA
handa karlmönnum
á 2,25 pr.
Þrenaar kðsningar
Sunnudaginn 16. nóvember voru
íitlsherjar kosningar í þrem lönd-
mn Noröurálíunnar: Frakklandi,
ítalíu og Belgiu.
Kosningarnar í Frakklandivöktu
ínesta eftirtekt, bæ'ði af því a’S þa’S
er. voldugast þessara ríkja og eins
af þ\n, aS óvíst þótti, hver úrslitin
yrSu. Atkvæöarétturinn hefír veri'S
rýmkaíSur og tala þingmanna auk-
ist viS þaS aS Elsass og Lothringen
senda nú fulltrúa á þing Frakka.
Flokkur sá, sem sameinaðist um
Clemenceau, þegar hann tók viö
stjórnarforniensku 1917, vann
mikinn sigur i þessum kosningum.
Sjálíur Clemenceau bauö sig ekki
fram og ætlar nú aiS láta af stjórn-
arstörfum, þegar þing kemur sam-
en. En hann hafíSi mikil afskitti
af kosningunum, hélt áhrifamiklar
ræöur og átti sinn hlut í sigrinum.
Hann lagði mesta áherslu á þa’ÍS
aö vara landa sina viö bolshvíking-
um og þeim hluta jafnaöarmanna.
sem eru líkra skoðana.
I París og nágrenni hennar eru
54 kjördæmi og þar lögöu hinir
,.sameimrö_u“ jaínaðarmenn sig
einkum fram. Þar áttu þeir sæti
? 22 kjördæmum, en komu nú aö
xo fulltrúum og féllu margir þeirra
helstu foringjar. Nokkra menn
höföu þeir gert flokksræka, af jiví
aö þeir höf'Su greitt atkvæöi meö
fjárveitingu til hernaíSarins. og
voru andvígir bolshvíkingum.
Þessir menn bu'Su sig þó allir fram
og voru allir koánir.
f öörum landsjilutum, töpuSu
hitiir sameinuöu iaínaöarmenu
nokkrum kjördæmum, eöa samtals
37 sætum, eru nú 65, en voru áður
102. Hinir gætnari jafnaöarmenn,
sem skiftast í tvO flokka, eru 104,
en voru átSur nær 200. og er því
nm kent, aö stefna hinna „sam-
cinuöu'' hafi spilt fyrir þeim.
SítSustu blö'S segja ófrétt um úr-
slit í rúmum 30 kjördæmum, og
geta tölur þessar eitthvaö breyst
en fyrirsjáanlegt er, aö fylgismenn
Clemenceaus veröi í miklum meiri
kluta.
Þingmenn veröa alls 626 á hinu
*ýja þingi og þykir þaö eftirtekta-
vert, aö eitthva'S 300 þeirra hafa
aldrei áíSur setiö á þingi.
HiS nýja þing kemur sarnan inn-
an fárra daga og veröur þá ný
stjórn skiputi. Talið er víst, að M.
Millerand verði eftirmaSvir Clent-
cnceaus. Hann haföi stjórnaö kosn-
mgunum og samið stefnuskrá
ilokksins og mun hafa eindregin
meömæli foringja síns.
Me'ðal þeirra nýju manna, sem
kosnir hafa verið á þing Frakka,
er einkaritari Clemenceaus, sem
Mendel heitir. Hann er Gyðinga-
ættar og hefir lengi verið hjá Cle-
menceau. fyrst blaðamaður, . en
síðast skrifstofustjóri. Iíann er 34
ára og hefir haft stórmikil völd
hjá Clemenceau, síðan hann varð
stjórnarformaður. Er giskað á, að
l ann muni verða innanríkisráð-
herra.
Af kosningunum á ítalíu eru
ckki komnar aðrar fréttir en þær,
að jafnaðarmenn hafi þar unnið
mjög á, einkum á Norður-ítalíu,
eu kaþólski flokkurinn tapað að
sama skapi. Upphlaup urðu þar
xíða kosningardaginn.
í Belgiu fór alt með friði og
spekt. Þar hafa kaþólskir, — eða
prestaflokkurinn — verið í miklum
meiri hluta síðustu 35 árin, en nú
hefir jafnaðarmönnum aukist þar
fylgi.
Flokkaskiftingin er þar sem hér
segir:
Kaþólskir 80, jafnaðarmenn 65,
frjálslyndir 35, aðrir flokkar 6.
Kaþólskir geta ekki verið við
völd nema þeir geri bandalag viö
jafnaðarmenn, og ætla hinir síðar-
nefndu að ræða það á flokksþingi
verkamanna, áður en þing kemur
saman. hvórt ’veir eigi að gera slíkt
bandalag.
að vakna aftur í pýskalandi?
Frú því var sugt nýlega í sím-
skeyti i’rá Khöfn, a'ö þýska
stjórnin tæki því mjög fjarrí,
að ganga að þeim afarkoslum,
seni bandajnenn hafa nú á ný
ákveðið að setja pjóðverjum,
svo sem lil bóta fyrir vanefnd-
ir á vopnahléssamningunum. —
Og þýsku blöðin laka eindrégið
í sama streng og stjórnin, og,
má gera ráð fyrir því. að þjóðin
telji þessar nýju kröfur banda-
manna séu sprotnar af ofstopa
þeirra af þvi að þeir ætli sér að
koma þjóðverjum alveg á kné.
Lloyd George sagði nýlega í
ræðu i neðri málstofii' enska
þingsins, að á friðarráðstefn-
nnni hefði enginn maður búist
við því i vor, þegar friðarskil-
málarnir voru -birtir Þjóðverj-
um, að þeir myndu samþykkja
að undirskrifa þá. Bandamenn
befðu búist við því þá, að verða
að senda her sinn alla leið til
Berlinar, og þeir yrðu enn að
vera við því búnir. þess vegna,
sagði hann, að Bretum væri
nauðsynlegt að hafa enn mikinn
her undir vopnum.
Af þessir öllu má ráða, að
bandamenn bafi frá upphafi
krifstofa okkar
er flutt úr Lækjargötu C B, í 6 A. í
sömu götu. (Inngangur nm portid).
Jok Ólafssoi & Oo.
ekki meira en svo ætlasl til þess,
að nokkuð yrði úr samningum,
og liggur þvi nærri að álykta,
að binar nýju kröfur þeirra á
hendur Þjóðverjum séu í því
skyni gerðár, að reyna í þeim
þolrifin.
Frá því lxefir verið sagt í út-
lendum blöðimi, að pjóðverjar
bafi þegar gert ráðstafanir til
þess að graiða bandamönnum
80 miljarða marka upp i hern-
aðarskaðabæturnar. Bendir það
ekki til þess, að svo mjög þurfi
að óttast vanefndir á samning-
unum af þeirra hálfu. Miklu
fremur mætti ætla, að bkt
mundi fara og eftir ósigur
Frakka 1871, að binum sigruðu
veittist miklu auðveldara að
uppfylla sainninga alla, en sig-
m-vegararnir höfðu ætlast til.
Bretar liafa pjóðverja þó
grunaða um, að þeir ætli ekki
að láta níðast á sér, án þess að
bafast nokkuð að. Hefir enskum
blöðum orðið tíðrætt um það
að undanföríni, hve mikinn við-
búnað þeir bafi til þess að geta
tekið mannlega á móti banda-
monnum, ef þeir befji vopna-
viðskifti á ný. Byggja þeir þetta
að nokkru leyti á ólgu þeirri,
sem vart varð i Berlín, er Hind-
enburg kom þangað á dögun-
um, sem sagt hefir verið frá í
simskeytunx.
„Times“ segir enn fremm’, að
pjóðverjar hafi enn 700 þúsund-
ir manna uhdir vopnum af
gamla hernum. Ank þess bafi
Noske látið æfa lögregluherinn
sem best, en í lionum séu 300
þúsundir manna, alt einvalalið
og vcl búið að vélbyssum. pað
befir jafnvel verið fullyrt i
enskum blöðum, að liernaðar-
flokkurinn þýski vilji láta ráðast
á her bandamanna að fyrra
bragði, og að i því skyni hafi
verið dreginn saman mikill her
inni í pýskalandi, sem sé i alt
búinn livenær sem vera skul.
Er það af þessu dregið, að bern-
aðarandinn þýski sé aflur að
komast í algleyming.
Ekkert verður um það sagt,
hvað bæft er i þessum sögúsögn-
um. En augljósl er, að banda-
menn þykjast ekki hafa gengið
þannig frá frlðarsamningunum,
að pjóðverjar megi vel við una.
Og þó er þeim ekkert fjær skapi
en að gefa nokkuð eftir.
Yita menn nú ekki, nenia ú-
frið urinn kunpi að verða hafinn á
ný, lit af viðbótarkröfumbanda-
manna, og verða þeir þá varla
sýknaðir af upptökum þess nýja
ófriðar. En væntanlega verðui’
þess ekki langt að bíða, að úr
því verði skorið; á föstudagiuB
eiga pjóðverjar að svara af eða
á um það„ hvort þeir ætli a#
ganga að kröfum bandamanna
eða ekki.
Fyrírspnra
am dýrtiðamppbót
Nú eru óll iög frá síðsta þingt
sögð staðfest, en bvað dvelur þá
útborgun á dýrtíðaruppbót em-
bættisnianna? Er það salt, -sem
sagl er, að ekki sé enn ákveð-
inn mælikvarði á þeirri uppbót
og að það eigi að biða forsætis-
ráðherra ? El' svo er, hefir bann
þá þui’ft að fara utan til þess
að öðlast þá vissu — og er bér
enginn fjármálaráðherra ?
Spurull.
Vísir befir heyrl, að sljórnúa
bafi þegar ákveðið dýi'tíðarupp-
bót embættis- og strafsmanna
landsins,, og var það þó allmik-
ið vandamál, að því cr fullyrt
er af fróðum mönnum. pingi*
liafði gengið þannig frá lögun-
um, að hvergi varð séð, við bvað
ælti að miða uppbót þessa ái’s,
bvort Ixeldur við verðlag haust-
ið 1918 eða 1919, en það er tal-
ið mjög þýðingarmikið atriðe,
því að verðlagssluðullinn, er
nú orðinu talsvert hærri en í
fyiTa. Stjórnin mun að lokum
liaía hallast að því, að miða
bæri við haustið 1918.
Aldan
beldur fuiAi í Bárunni, upjBÍ.
i kveld. ,
Hæstiréttur.
j Dómarai' bins íslenska Iiæsf*-
j réttar bafa nú verið skipaði*-:
j Kristján Jónsson, dómstjóri, ojí
j nieðdómendur bans i landsyfir-
j réttinmn, Halldór Daníelsson og
! Eggert Briem og þek- prófssao*