Vísir - 17.02.1923, Blaðsíða 3

VISIE
yngar í eyður skáldskapar-
gáfunnar. — Eg á eklci við
Iteið almenna stolt yfir því, að
vera kominn af víkingunum,
(„Tyrkjarnir“ frá Alzir urðu aS
iáta sér nægja sjóræningjaheit-
áS), þótt ýmislegt mætti um það
segja, licldur við þá óvananotk-
■jm þessara fornu nafna, sem er
hárla algeng hjá sumum skáld-
um, einkum i ættjarðarkvæðum
og hvataljóðum, en það eru víst
þeir tveir flokkar ljóðmæla, sem
•skáldklaufum er síst hent að
reyna sig á, eða þeim mönnum,
sem hafa ekki sjálfstæði eða
i'rumleik í meðferð efnisins af-
lögum. En þctta er orðið hrein-
asta plága — þetta sífelda japl
í öðru hverju ættjarðarkvæði
am „feðurna frægu“, Gunnar á
Hliðarenda, Kjartan og Ingólf.
.„Ingólfs strindi“ og annað þess
háttar er orðið eins og gatslitiri
flík. Ög eg er viss um, að ef ein-
hver völva eða forspár maður
hefði sagt Ingólfi, hvernig nafn
hans yrði notað — að ótal skáld
og hagyrðingar myndi riða þvi
„gandreið, þegar skáldfákur
þeirra væri orðinn uppgefinn, —
bá liefði hann aldrei numið ís-
land cða sest að við Arnarhól.
Auðvitað á eg ekki við það,
að ekki megi nefna þessa menn
eða aðra slíka -i sambandi við
Island og sögu þess. T. d. var
það blátt áfram og sjálfsagt hjá
þeim Bjarna og Jónasi. þar var
“inhver hugsun og tilfinning að
baki. En hjá öllum þorra ís-
Jenskra skálda siðan er þeitta
að eins ávani eða óvani, liugs-
unarlaust glamur og ekkert ann-
að. Eg ætla elcki að nefna dæmi.
pau getur liver fundið fyrir sig.
Og fyrst að eg fór að minn-
ast á ættjarðarkvæði, er best, að
eg drepi á dálítið fleira. Erum
við ekki búin að fá nóg af þessu
almenna lofi um landið — af
öllum þessum jökulsköllum,
kristalsárii og fossum með eða
án gullhljóms og peninga-
hringls ? Og cru Geysir og Hekla
• ekki orðin dálítið þvæld? Er yf-
irleitt ekki kpminn tími til að
yrkja , náttúrlega um land og
þjóð, án þess að færa tilfinning-
ar sínar í lánsföt frá Jónasi eða
Bjarna ? Eru það ekki eiginlega
éleyfileg mök við framliðna
menn?
Hve margir liafa á seinustu
áratugum ort jafn-innilega og
- cinfalda vísu um ættjörðina sem
/þessa eftir Eggert Ólafsson:
„tsland ögrum skorið,
■ æg vil ncfna þig,
sem á brjóstum borið ,
og blessað hefur mig
fyrir skikkun skaparans.
\rertu blcssað, blessi þig
blessað nafnið hans.“
Ungu skáld! Yrkið um lif og
riagi þjóðarinnar í nútíð — eða
fortíð, — en gerið það af sam-
rið og þekkingu og þeiná ein-
lægu ást, sem þarf ekki sifelt
að veifa frægum nöfnum eða
tylla sér á tá. Syhgið um fegurð
'jiíg tign landsins, sem hefir fóstr-
að ætt ykkar í þúsund ár, en
gerið það ekki með orðum ann-
ara. Og forðist Um fram alt gíf-
urvrði og glamur, sem fer alt
af illa, en þó verst, þegar það
er fengið að láni — án leyfis
eigendanna. Munið orð Lao-tse:
„þeim, sem stikar stórum, veit-
ir örðugt um ganginn.“ —
petta er að eins lausleg á-
drepa, en eg liygg, að hún sé ekki
alveg óþörf. Og mér til afsökun-
ar ætla eg loks að hafa orð þau,
sem eitt rómverska skáldið not-
aði um ljóðagerð sina:
„Si natura negat, facit indi-
gnatio versus“ (Ef náttúrugáf-
an bregst, yrkir gremjan).
Jakob Jóh .Smári.
Hefl fyrirligfg'jandi:
Netagam No. 11.
Frá „Linifioio*‘ 5 þœtt,
A. Obenhaupt.
Húsmæður
Reynslan. mun sanná, að
Smárasmiörlíkið
er bragðbest og notadrýgst, til
viðbita og bökanar. DæmiS
sjálfar um gæðin. Skakan iitur
þannig út.
E.s. ,GOÐÁ EO§8‘
ier héðau vestur og norður um
land til útiaada máuudag 19.
þ. m, kl. 11 árdegis,
rHýSmjörlikisqer&in iEegkjavikl
Dánarfregn.
Elias F. Hólm og kona hans
liafa orðið fyrir þeirri sorg, að
missa son sinn, Athos, tveggja
ára gamlan.
Messur á morgun.
í dómkirkjunni á morgun kl.
11, síra Jóh. porkelsson; kl. 5,
síra Bjarni Jónsson.
í fríkirkjunni kl. 5 síðd., síra
Árni Sigurðsson.
í fríkirkjunni i Hafnarfirði
kl. 2 e. h. síra Ólafur Ólafsson.
I Landakotskirkju: Hámessa
kj. 9 árd. og guðsþjónusta með
prédikun kl. 6 síðd.
undanförnu, hafði breytt honum
mjög mikiS til batnaSar.
Prófessor Sigurður Nordal
talar um Grim Thomsen i Bió-
húsinu i Hafnarfirði kl. 4 síðd.
á morgun.
Félag Vestur-íslendinga
heldur fund í Bárunni mánu-
dagskveld, 18. þ. m„ kl. S1/^.
Frú Sigríður porláksdóttir
á Raúðará, á sjötugsafmæli á
morgun.
Síra Bjarna Jónssyni,
dómkirkjupresti, hefir verið
hoðið á hina almennu presta-
stefnu í Danmörku, sem haldin
verður um miðjan maimánuð
og hefir hann jafnframt verið
beðinn að halda nokkra fyrir-
lestra og samkomur þar i landi.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 5 st., Vestm,-
eyjum 6, ísafirði 7, Akureyri 5,
Seyðisfirði 4, pórshöfn 5, Stykk-
ishólmi 4, Grindavik 5, Grims-
stöðum 3, Raufarhöfn 3, Hólum
í Hornaf. 4, Jótlandsskaga -t- 6,
Rjörgvin -t- 5, Tynemoutli 3,
Leirvik 2, Jan Mayen -f- 4, Mý-
vogi i Grænl. -f- 35 st. Loftvog
lægst fyrir suðvestan land. Suð-
austan átt. Horfur: Suðlæg átt.
pýskur botnvörpungur
kom hinggð i morgun með
fótbrotinn mann.
Goðafoss
kom siðdegis í gær. Farþegar
skiftu hundruðum. par á meðal
voru: porl. Jórisson frá Hólum,
Sig. H. Kvaran, Sveinn ólafsson,
Björn Hallsson, Sig. Jónsson f.
ráðherra, Ingólfur Bjarnason,
Friðrik peydal þóstur frá Helga-
stöðum, Magnús Kristjánsson,
porst. M. Jónsson, pór. Jónsson,
frá Hjaltabakka, síra Sigurður
Stefánsson og frú hans, Jón A.
Jónsson, síra Jónmundur Hall-
dórsson, Hákon Kristófersson,
Halldór Steinsson, Jón Hjalta-
son frá Kálfavík, Bogi sýslum.
Rrynjólfsson.
Frk. Guðmunda Nielsen
hefir nýlega keypt Tryggva-
skála viS Ölfusárbrú, og ætlar a‘5
endurbæta alt húsið og setja þar á
stófn fyrirmyndar gistihús og
i
verslun. Þórður Þórðarson, sem
hefir baft greiðasölu í skálanum að
Umræðufundur
um kirkju og skólamái verður
haldinn í Nýja Bíó á niorgun
kl. 2 e. h.
þjófnaður.
Nýlega var peningakassa stol-
ið á Akranesi frá bakara þar,

og voru i honum 800 krónur í
peningum, sparisjóðsbækur og
verðmæt skjöl. Er fullyrt, að
peningum hafi aldrei i manna-
minnum verið stolið þar áður.
Rannsókn hefir verið hafin, en
ekki hafst upp á þjófinum.
Hitt og þetta.
Frá Kína.
Reuter-skeyti frá Shanghai
skýrir nýlega frá opinberri til-
kynningu gefinni út í sameiningu
af Dr. Sun Yat Sen og Joffe,
sendiherra Soviet-stjúrnarinnar
rússnesku í Kína. Þar segir svo, aí
eftir mjög vinsamlegar samræður í
Shanghai hafi þeir báðir komist
að þeirri niðurstöðu, að kommuu-
isrni eða yfir höfuð soviet-stjórn-
. skipulag sé sem stendur algerlega
Iótímabært i Kína, því aðstæður alt-
ar séiTmjög óhagkvæmar þessum
málum. Joffe lýsti því yfir, að
• soviet-stjórnin rússneska værí
reiðubúin til samninga" við Kína á
þeim grundvelli að ógilda og af-
sala sér öllum sanmingum sem
Zar-stjórnin hefði neytt upp ií
Kína. þar á meðal Járnbrautar-
; samningnum austræna. Á meðan á
nýjum saniningum stæði milli Kín-
i verja óg Rússa skyldu stjórnin
, hvorutveggja koma sér sarnan um
i bráðabirgða ski])ulag á núverandi
járnbrautalögum. Joffe leggur á-
herslu á, að soviet-stjórnin ætli sér
ekki að seilast til landa þar aust-
ur eða verða orsök þess að lömd
gengi undan yfirráðum Kínverja.
Dr. Sun Yat Sen játaði. að J>aP
yrði enginn hagur fyrir Kína, að
hersveit ir Rússa yrðu á brott ór
Mongolíu vegna getuleysis stjórn-
arinnar í Peking til að koma í veg
fyrir endurnýjuð upphlaup af hálíu
hvítliða, sem mundu leiða til enss
meiri vandræða en áður.