Vísir - 29.07.1926, Blaðsíða 2

VlSIR
)) M^TmiQL
Nýkomið:
Sinnep „Colmans'S Epll, þurkuð,
„Stíielsi", —
„Maggi“ súputeningar,
, Maggi'1 kjötseyði,
Ediksýra,
Soya. .
Kanel,
Pipar,
Tomato Catsup,
Apricots, þnrkaðar,
Ferskjur, —
Blandaðir ávextir,
Bláber,
Kuremmr,
Döðiur,
Sveskjur.
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmBmmmmmmmmm
IGummístimplar
fást í Félagsprentsmiðjunni. |
Khöfn 28. júlí. FB,
Fjármái Frakka o. fl.
Síniaö er frá París, aS þegar
stjórnin kom á þingfund, hafi
kommúnistar tekiö á móti henni
nieö ópum miklum. Samþykt var
tillaga er lýsti trausti á stjórninni,
og jafnframt frestun á umræöu
um fjárlögin, meö þrem fjóröu
hlutum atkvæöa. Fjárlög hafa
veri'ö lögð fyrir fjárhagsnefnd
þingsins til yfirvegunar. Nýja
skatta, er nema sjö miljöröum
franka, á aö leggja á, og af þeim
fer einn miljarð til launauppbóta
til óánægöra starfsmanna. Skyndi-
afgreiðsla fjárlaganna var síöan
samþykt mótstöðulaust. Lögregl-
an hefir komiö kyrö á meðai
verkamanna og ýmissa óánægðra
ríkisstarfsmanna.
Frá Rússúm.
Símaö er frá Moskva, aö sá orö-
rómur leiki á, að Sokolnikov sé
meðsekur Sinovjev, er liafi spilt
sáttum milli og sveita- og borgar-
lýös, og tjáö samningsvilja stjóni-
arinnar gagnvart Evrópuþjóöun-
um ósamrýmanlegan undirróöri
fyrir iheimsbyltingu.
FB. 29. júlí.
Atvinnu- og samgöngumála-
ráðuneytiö tilkynnir:
Meö því aö mjög skæð munn-
og klaufaveiki gengur nú í Dan-
mörku og Svíþjóö,er hér meðsam-
kvæmt lögum nr. 22 frá 15. júní
þ. á. um innflutningsbann á dýr-
um o. f 1., og með ráði dýralæknis-
ins x Reykjavík, bannaö aö viö-
lögðum sektum og 'skaðabótum
samkvæmt lögum þessum, fyrst
um sinn að flytja til landsins frá
löndum þessum lifandi fugla,
hálm (nema umbúöahálm), ali-
dýraáburð, hráar og lítt saltaðar
sláturafurðir, hverju nafni sem
nefnast, ósoðna mjólk og brúkaða
fóðurmjölssekki.
'Atiedvsing samhljóða tilkynning
þessari hefir verið gefin út til
birtingar í Lögbirtingablaðinu.
Utan af landi.
—o--
Akureyri 28. júlí. FB.
Síldveiðin hefir gengiö stopult
vegna ógæfta. Einnig hefir ill-
kynjuð kvefpest gengið meðal
skipvei'ja, svo að sum skipin hafa
orðið 'að liggja á höfnum marga
daga. Mest af síld þeirri, senr
xeiðst hefir, ihefir farið í bræðslu.
í Akureyrarumdæmi hafa að eins
veríð saltaðar 1510 tunmir. —■
Fyrsti verulegi þurkdagur nú í
hálfan mánuð er í dag, og hefiV
bændum tekist að bjarga töðu
sinní, sem Iá undir skemdum. í
öxnadal hafði taða skernst til
muna á sumum bæjuta. Og svo
mun víðar, þó að eklci hafi til
.spurst enn. Óþurkarnir munu hafa
verið mestir í dölum inn til fjalla.
Einar H. Kvaran flutti ihér er-
‘rndi í gærkveldi fyrir fullu húsi.
Erindið var nm sálarrannsóknir.
H9fðurftei»i3iifiri«.
Tilganginunc náð. Hver á pólinn?
—o—
Roald Axntmdsen og félagar
hans komu heim aftur til Noregs
um miðjan þennan niánuð, eins og
getið hefir verið í símskeytum.
Voru þeim veittar glæsilegar við-
tökur, fyrst f Björgvin og víðar,
og síðan er þeír komu til Oslóar.
í Björgvin var Amundsen fenginn
til að tala í víðvarp, og er þetta
hrot úr í'æðu hans:
—• — í stað þess að segja yður
frá för minni, sem yður er öllum
kunn úr blöðunum, hafið þér ef til
vill ganxan af að fræðast um til-
gang fararinnar. Skal eg því
skýra yður frá því atriði í fám
orðum.
Tilgangur fararinnar var tvenn-
ur. Fyrst og fremst sá, að fljúga
yíir hið víðáttumikla pólflæmi og
ráða þá landfræðilegu gátu, sem
þar lá hulin, rannsaka þetta
feiknasvæði, og gera jafnframt
þvi ýmsar veðurfræðilegar athug-
anir.
Hitt var eingöngu viðskifta- og
sanxgöngumál: að sanna, hvoii:
íært væri að fara för þessa í loft-
fari. Þaö var augljóst, að leiö
þessi var hin lang-stysta, er far-
in yrði. Reyndist þetta sannanlegt,
var tvent unnið, tími og fé. Og
eítir hvorutveggja þessu er kept
nú á dögum. — Þetta höfum vér
nú einmitt fært sönnur á. Við vor-
um 3 sólarhringa vestur, —• en 3
vikur heítn aftur, þótt farin væri
stysta og fljótfamasta leiðin. Er
þetta þvi næg sönnun þess, að til-
gangi fararinnar er náð.
Eigi mun langt líða áður en erf-
iðleikar þeir, er við var að stríða
á loftför þessari, verða alveg úr
sögunni, t. d. klakinn er hlóðst á
loftfarið. Klakaskán þessi flagn-
aði af, þeyttist í belg loftfarsins
og reif göt á hann. Að fáurn ár-
um liðnum mun leið þessi farin
verða hættulaust.
Mælt liefir verið, að lítið land
sem Noi'egur hafi eigi efni á þess
háttar fyrirtækjum sem för þess-
ari. En þó er þetta einmitt eitt
þeirra atriða, er stuðlar að því, aö
vér getum haldið oss uppi. Smá-
ríkin eiga við ramman reip að
draga um alla samkepni, þar senx
stærri ríkin eru, en skoðun mín
er sú, að menningarlega geti smá-
rikin staðist samkepní þessa.
Einnig hefir sagt veríð, að för
þessi hafi að eins verið íþrótta-
afrek, án nokkurs raunverulegs
gildis. Jæja — nú á döguiíí eigutn
vér einníg að standa franiarlega
í flokki á því sviði. íþróttir nú
á dögum eru eigi framar að eins
til skemtunar auðmönnum. Þær
eru mikilvægt atriði þjóðþrtískr-
?.ns, og þar ber oss einnig sS
standa fi'amaidega. —• —• -
„Aftenposten" í Osló spurðii
Amundsen símleiðis til Björgvinj-
ar,. hvort Norðurheimsskautið
væri norskt eða amerískt. Amund-
sen svaraði á þessa leið:
Norska raiinsóknarförin hefir
skoriö úr um það, að Norður-
heimsskautið liggur í hafflæmi
mikiif, og eru þar engin lönd.
Einníg er nú sannað, að Pólhafið
er úthaf („veraldarhaf"). Teljast
úthöfTn alþjóðaeign, og þá einnig
NorðUTheimsskautið. Getur því
engin sérstök þjóð eignað sér
Norðuvheimsskautið. — —
Utuferða-fluið.
. Hættuleg tíska.
Sveinn sendiherra Björnsson
hefir nýlega bent á, hve alvarlegar
afleiðingar fyrirhyggjulaust utan-
ferðaflan getur haft í för með sér.
Sendiherrann fer eigi með mark-
leysuhjai, enda væri hann manna
ólíklegastur til þess. Allir, sem
kunnir ertt ástandinu í Höfn, geta
um það borið, að aövörunarorð
hans era sannarlega í tíma töluð.
Engu þarf að bæta við lýsingar
sendiherra, og flaninu verður eng-
in bót rnælt, en steypa þarf undan
þeirri tísku, að ungt fólk, en sér-
staklega stúlkur, renni til útlanda,.
fyrirhyggjulítið og án allra for-
senda til þess að geta notið góðs
af dvöl utanlands.
Róía þessi hefir raunar vearið
víðar uppi en hér á landi. I marS'
mánuði birtist mjög merkilegt að-
vörunarskjal í dönskum Möðuro,
þar sem danskir menn, búsettir í
París vara við tiðum ferðum ungra
stúlkna til Parísarborgar. Danski
sendiherrann í París, H. A, Bera-
hoft, var einn þeirra, er skrifuðu
undir skjal þetta. Þar er beinlinis
varað við hinni hættulegu tísku, að
foreldrar sendi dætur sínar til Par-
isarborgar, og tekið skýrt fram,
að stúlkurnar, sem þangað koma,
reynist ófærar til innanhússtarfa,
sökum þroskaleysis og ókunnug-
leika. Eins er bent á hættur stór-
borgarlífsins og tjón það á sálu
Skóhlífar,
besta tegund ódýrust í
Skóbúð Reykjavikar.
í ferSdÖg skulu þér ælið skrifa nákvæm-
an lista yfir það, sem þér ætlið að hafa
með yður. Skrifið ætíð.efst á þannlista:
TOBLER
FÆST ALSTAÐAR,
og líkama, sem ístoðnlaust kv«n-
fólk hefir beðið í hríngiðu þeirri.
Skömmu eftir að skjal þetta’
birtist, laust upp illkynjtíðu máli,
sem bendlað var við hvíta þræla-
sölu. Þrátt fyrir allan dugnað hins
nafntogaða lögregluliðs Párísar-
borgar, varð málið aldrei fyll'ilega
upplýst, en alt þetta varð eins og
til þess, að undirstrika hræðilegan
sannleíkann, sem faldist bak vi'ð
hógvær aðvörunarorðin.
Vonandi er, að ekki þurfi tll
þess að koma, að svo sorglegt at-
vik leiði mönnum heim sanninn
um hættuna, sem stafar af utan--
férðum umkomulauss kvenfólks,
— nóg er nú samt að vita til þess,
a'ð Iögreglubækur Kaupmanna-
hafnar hafi sína sögu að segja.
Þeg'ar bent hefir verið á hætt-
una af jafn óljúgfróðum manni og
sendíherra vorum, má gera ráð
fyrir að vandamenn þeirra, sem
utari fara, ganga úr skugga um,
að utanför dóttur, sonar eða skjól-
stæðings sé í alla staði réttmæt, og
að unga fólkið eigi eitthvað víst,
þegar út kemur. En oft er það
svo;.að vandamenn geta ekki gert
sér fulla grein fyrir erfiðleikun-
um, eða dæmt um tilíýonandi vist-
arverur ytra, og eins mun þeim
flestum óljós glerhálka stórborg
arllfsins. Þess vegna ættu rnenn
að vera enn varkárari, því betra
er að fara hvergi, en bíða æfi-
langt tjón á sálu og líkama í, myrk-
viöi stórborgarinnar.
Dansk-íslenska félagið og
utanferðir.
önnur hlið er á þessu riiáli, sem
vel' er þess verð, aö athuguð sé.
Eins og mönnum mun víst kunn-
ugt, hefir dansk-íslenska félágið
það á stefnuskrá sinni, að auka
viðkynning milli ísl. og dönsfeu
þjóðanna. Út af fyrir sig skal eigi
deilt um réttmæti eða naujSsyn
þessarar „viðkynningar“. Félagið
vinnur m. a. að þessu takmarki
með þvi að útvega dönsku fólki
vistarverur hér á landi, og á hinn
bóginn íslensku fólki vistarverur
i Danmörku. Ekki muti kunnugt
um nein misfelli á vistarverum
danskra manna hér á landi, en því
verður eigi lejmt, að stór misfelli
hafa orðið á sumum vistarveruta,
sem félagið hefir útvegað í Dan-
mörku.
Ber margt til þessa. Misskíífi-
ingur á báða bóga mun stundum
valda mestu. Fólkiö, sem fer utan
á vegum félagsins, — sérílagi
stúlkur, — ætlast til mikils af fé-
Ráóngler
rammagler, búöargluggagler, ó-
gagnsætt gler, mislitt gler, kúpí
gler, kantslípað gler, hurðar
gler og glerhillur fæst ódýrast
hjá
Ludvig Storr.
Laagaveg n. — Reykjavík.
Sími 333.
laginu, vístarverurnar reynast öðrn
vísi en ætíað var í upplta.fi,. óá-
nægja hlýst af, og endirinn vitl
verða sá, að félagsstjórnin í Höf»
slær hendi af vandræðafólkinu. Ea
þegar svo eirkomið, er siglt hrað-
byri inn í auðnuleysið.
Af skiljanlegum ástæðum verð-
ur að krefjast þess af félagsstjóra-
inni í Höfn, að hún sé ætíð hand-
viss urn öruggan og hollan dvalár-
stað handa fólki því, sem hún
hvetur til ufeanferða. Verði mis-
tök á', verður félagið að sjá sóma
sinn í því, að sjá fólkinu farborða
Keim aftur, eSá leggja niður „við-
kynningar-aðferð" sína.
Nú skyldu menn ætla, að dansk-
íslénska félagið væri allra 'færast
tihþess að rétta þeim hjálparhönd,
sem afvelta verða í stórborg'arlif-
inu. Hér keraur það ekki málinu
við, hvort fólkið fer utan á vegum
félagsins eða eigi. BágstacMur ís-
Ifendingur í Höfn ætti að geta leit-
að til félagsins um stuðnihg, ef
félagið fylgdi réttilega stefnu
sinni, en svo mun ekki vera. .Þeg-
ar taldar eru kaffidrykkjur einu
sinni á mánuði hjá framkvæmdar-
stjóranum t Höfn, þá mun víst
fulltalið það, sem féfagið gerir
fyrir umkomulaust íslenskt fólk í
borginni, og kann það a'8 sýnast
lítið og ómerkilegt.
Ætli dansk-íslenska félagið
framvegis að vinna á svipaðan
hátt og hingað til, að ýta undir
fólk til fyrirhyggjulitilla utan-
ferða, þá má krefjast þess af því,
s.ð það jafnhliða geri meira fyrir
íslenskt fólk í Höfn, en hingað til
hefir verið. Takist félaginu að
bjarga einhverjum aumingjanum
upp úr foraðinu, hvort sem hon-
um er það sjálfskaparvíti eða ekki,
þá kann félagið að vinna sér þann
tilverurétt í augum góðra íslend-
inga, sem það að öðrum kosti
myndi seint ávinna sér.
L. S.