Vísir - 31.12.1926, Page 5

VÍSIR
óska eg öllum mírnim vlðskifiarnönnum
O. Ellingsen.
Föstudaginn 31. des. 1926
Fyrir fjórum árum byrjaði General Motors að smiða Pontiae
bifreiðarnar, en það var ekki fyr en á miðju þessu ári sem þeir
fóru að ‘selja þœr. í þrjú ár voru þeir að reyna þessa nýju tegund
áður en þeir voru ánœgðir.
Pontiac er ódýrasta 6 sí/alninga (cylinder) bifreið, sem
General Motors búa til.
Bramleiðslukostnaðurínn á Pontiac verður minni en á flest-
um ððrum bifreiðum, sökum þess að hún er eingöngu smíðuð sem
lokuð bifreið, og hefur verksmiðjan því getað sameinað í Pontiac
fegurð, styrkleika og Iágt verð.
Pontiac 5 manna lokaðar bifreiðar kosta kr. 5300,00 upp-
settar í Reykjavík.
Aðalumboðsmenn á íslandi.
Jóh. Ólafsson & Co. Reykjavik.
Morgunblaðið
og innanhússprýði.
MorgunblaöiS gerist æöi opið í
dómum sínum um islenskan iön-
aö og íslenskt trésmíöi á innan-
hússmunum. Það eru tveir dómar,
sem eg ætla meö línum þessum aö
minnast á; þaö er útlit fyrir, að
])aö sé ritstjórinn, sem skrifar. En
til þess að gera honum ekki rangt
til um faðerni, ætla eg að ávarpa
blutaðeiganda með því að nefna
hann greinarhöf.
Sjöunda þ. m. minnist Morgun-
blaðið á fjögur sveinastykki, sem
sýnd voru í búðarglugga hjá Jóni
lcaupm. Björnssyni, í Bankastræti.
Öll segir blaðið að þau liafi verið
hin prýðilegustu ásýndum. „En
þau vekja mann til umhugsunar
um það, hve leitt er að sjá hag-
leiksmenn verja öllum tíma sín-
um, vinnu og æfi, til að stæla
erlendar fyrinnyndir, en hreifa
ekki legg né lið til að efla og
glæða þjóðlegan smekk, gera
heimilin á ísl-andi' íslensk." Hér
ætlast greinarhöf. til að nemend-
ur, sem eru að Ijúka við nám, geti
gert sveinastykki í íslenskum,
þjóðlegum stíl, sem ekki er til.
Eigi er rétt af greinarhöf. að á-
saka nemendur fyrir það; fremur
hefði hann átt að ásaka náms-
meistara þeirra, því þeir eiga sök-
ina, ef um sök er að ræða. — Eg
hefi dvalið hér í Reykjavík um
aldarfjórðung, og að eins fengist
við húsgagnasmiði, og á þeim
tima ávalt verið að leita að islensk-
um smekk og þjóðlegu formi, eftir
því sem föng hafa leyft, og ávalt
haft fólk með í leitinni, sem hefir
látið sér mjög ant um að finna
það sem það þráði og vildi eiga,
og taldi sér fyrir bestu á lífsleið-
inni. Fjöldanum af þessc (fólki,
jafnt konum sem körlum, hefi eg
margt og mikið að þakka, ifyrir að
vilja umbæta og komast sétn næst
innri hugsjónunum. Það eru fleiri
hér á landi, sem liafa sama starf
með höndum, og þetta er dagleg
iðja okkar, og þó erum við ekki
komnir lengra áleiðis, á hinni þjóö-
legu braut, sefn greinarhöf. getur
um.
Þess er heldur ekki að vænta,
þvi islenskur stíll í húsgagnasmíði
hefir aldrei verið til, og mun ekki
verða, fyr en þá eftir mörg ár,
máske hundruð ára, að einn tek-
ur við þar seni annar hætti, og
tekst þá ef til vill að sjóða sam-
an úr brotum liðna tímans þjóð-
lega heild.
Þessa kröfu gerir þá greinar-
höf. til nemenda, um leið og þeir
liúka við námið. Eg vona, að
fjöldinn sjái nú, hvað sú krafa
er réttmæt.
Tuttugu og tveim dögum síðar,
eða 29. þ. m., stendur dómur i
„Morgunblaðinu“ um fundarsal-
inn, sem Iðnaðarmannáfélagið
hefir gera látið í Iðnskólahúsinu,
uppi, í baðstofu-formi. Þar byrjar
greinarhöf. þannig: „Gleðilegur
vottur er það um vaxandi þjóð-
legan smekk, að vaknaður er á-
hugi fyrir því, að hafa innanhús-
prýði og húsgögn með íslenhkri
gerð.“ Nú eru nemendurnir
gleymdir hjá greinarhöf.,— þeir
eru búnir að fá sina slettu, en
meistararnir lofaðir fyrir innan-
hússprýðina, og húsgögnin með
islenskri gerð. En i lok greinar-
innar áttar greinarhöf. sig þó, og
segir þar meðal annars, um borð
og stóla, „að hörmung sé að horfa
á húsgögnin," en telur það þó
sæmilegt „produkt“ „frá hendi
mublusnikkara", en þau eigi ekki
heima í þeim sal, fremur en silki-
sokkar upp á öræfum í hríð.
„Væntanlega sér Iðnaðarmannafé-
lagið þetta, og fær sér borð og
stóla, sem samsvara sér betur.“
Hér er svara vant, en mér dett-
ur í hug að spyrja ritstj. „Morg-
unblaðsins" að því, hvort þeir hafi
ekkert eftirlit með hvaða smekk
leysis-rusli sé kastað i „Morgun
blaðið". Ekki ssémilegt mál, ekki
sæmileg kurteisi í rithætti, og því
Heildsala.
Harðfiskur og
steinbitsriklingur.
VON,
i
Meiri peningar.
Því betra fóður sem þér gefið hænsnum
yðar þvi betur verpa þau og því meiri
arð gefa þau.
Kaupið SPRATT’S hænsafóður, það
gefur yður meiri peninga en annað fóður.
Reynið það í dag.
Fæst einspg alt annað gott í
versl. Von.
síður nokkur meining hjá greinar-
höf. Fyrst byrjar hann á lofi, svo
lasti, og að lokum ófært mál, og
þó er hér verið að ræða um ís-
lenskan stíl, islenska heimilisprýði,
íslenska þjóðrækni.. „Hvert viltu
maður, fara og flýja, þú flýr þig
aldrei sjálfan þó“.
Öðrum til leiðbeiningar, sem
fylgast vilja með dómi greinar-
höf. út af umræddum stóium, fór- |
um við Ríkarður Jónsson, mynd-
skeri, upp á þjóðmenjasafn, til að
vita, hvort við fyndum þar ekki
eitthvað form á stólana, sem mætti |
þjóðlegt kallast. Við sáum margt,
en námum að síðustu staðar hjá
íslensku lárunum; sáum að íormið
á þeim, með rismyndaðri bust, gæti
vel samrímst, og væru stólparnir
á lárunum bakfætur á stólunum.
En ofan á stólbakið var svo sett-
ur hringfari (sirkill) og vinkill,
sem talandi merki iðnaðarins.
Þórður heitinn Þorláksson, bisk-
up í Skálholti, gerði hring i rúm-
fjöl sína, utan um fangamark sitt,
er hann, skar sjálfur. Svipaðan
hring settum við i bakið, utan um
ártal félagsins. Mér virðist ólíku
saman að jafna, að sitja á þeim
i fundarsal félagsins, eða vera í
silkisokkum á öræfúm i hríð. Stól-
ana er félagið mjög ánægt með, og
hyggst að bæta fleirum við, ’eftir
því sem þörf krefur. Hið sama
er að segja um borðin. — Hvað
vandlætingtu greinarhöf. um út-
skurð á höndum þei'm, sem bera
ljósin, snertir, þá ber öllum sam-
an um, sem vit hafa, að hendurn-
ar séu einkar vel gerðar. Hend-
urnar eru þannig gerðar, að mót-
uð var hönd af iðjumanni, til fyrir-
myndar, og nákvæmlega eftir
henni farið við útskurðinn í birk-
ið, og svona viljum við hafa þær,
„með vöðvabönd sem strengi stáls
og styrk í hverjum lið“. En ekki
„stíliseraðar“ hendur, sem ef til
vill ætti betur við silkisokka-til-
vitnun greinarhöf. í „Morgunblað-
inu“.
Ekki hefir greinarhöf. „Morg-
unblaðsins" athugað, að nauðsyn-
legt var að sameina nútíð og for-
tíð, til dæmis hvað rafljósin snert-
ir, því um olíukyndla eða gömlu
lýsisljósin gat ekki verið að ræða,
en hendurnar, eins og Ríkarður
hefir gert þær, tákna bæði fortíð
og nútíð, eins og hver sæmilega
skýr maður hlýtur að skilja.
Ekki álít eg, að Ríkarður hafi
stigið nein víxlspor, eins og grein-
arhöf. vill vera láta, en hitt er eg
jafn sannfærður um, að greinar-
böf. er ramm-víxlaður, hvað dóm-
greind um íslenska húsgagnagerð
snertir.
Jón Halldórsson.
GLEÐILEGS NÝÁRS
óskar öllum viSskiftavinum sínum
Verslunin Vísir.
Áramót.
Árið gamla er að kveðja,
mnað kemur nýtt í staðinn.
Dagar liða ár og öldin,
aldrei minkar stundarhraðinn.
Erigu liðnu’ er unt að gleyma,
af því fæst ei neitt til baka.
Því er vandi að verja tínia
vel, og láta erigan saka.
Timamótin tvinna þræði,
tregi og vonir saman renna.
Grátum, kveðjum, gleðjumst, heils-
um,
gúði þökkum líðan tvenna.
Guðrún Jóhannsdóttir,
frá Brautarholti.
Keðja.
>Yfir fár og tál og tap
tímans bára veður,
böls og tára „Ginnungsgap“
gamla árið kveður.
Lítið hlýjan ljóssins Gram,
lotning í þið krjúpið!
Andi nýja ársins svam
inn í skýja-djúpið.
Að þér sný með allri trú!
— ei má drýgjast fárið, —
bænar því eg bið þig nú,
blessað nýja árið :
Mannadómsfjiill við ljóssins log
leystu af öllum meinum,
gerðu mjöll að mundlaug og
myrkratröll að steinum.
Jósep S. Húnfjörð.
Nýárskveðja
frá Asgarði.
Biður hann engum böls né móðs,
blekkir ei orðum fínum,
Ásgárður vill óska - góðs
clluín vinum sínum. ‘.
Árið sem að gengur í garð,
glepja engar tafir,
færi það i-ykkur allskyns arð, .
auð og heilla-gjafir.
Fyrir hitt, er hvarf oss frá,
hjartans þökk eg inni.
Engu góðu gleyma má,
geyriit skal það í minni.
Nýkomiö s
Súkkulaði ,,Con3um“
Do ,,Húsholdningsr<
Briöstsykur, énsknr :
Töggur (Toffee)
LakkrísborSar,1
Niðursoðnir ávexttr, ýmsar teg ,
Matarkex sætt. 2 teg.
gerir kafíið bragSmeira fe.urra
að lit og notadrýgra
Fæst hjá kaupmanni yðar,
pk. á x/8 kgr. á 35 aura.
I heildsölu hjá
Sv. A. Johansen.
Sími 1363.