Vísir - 10.07.1930, Qupperneq 2

V I s I lí
Nýkomið heim:
Hollenska smjörlíkið „Prima“.
Bakarasmjörlíki B.
Blandað Marmelade.
Hveiti „Cream of Manitoba“.
RúgmjÖl, Blegdamsmöllens og Nobis.
Undirritaður ræður nokkrar vanar stúlkur lil síldarviunu
á Siglufirði í sumar. Söltun trygð af mörgum skipum. Ferða-
kostnaður greiddur og önnur hlunnindi eftir samkomulagi. —
Nokkrar af stúlkunum þurfa að geta farið með Esju á sunnu-
daginn.
Mig er að hitta i Templarahúsinu i Reykjavík lcl. 7—9 í
kveld, annað kveld og á laugardaginn, en í Hafnarfirði lijá
Davíð Iíristjánssyni bæjarfulltrúa á föstudag ld. 12—2.
Steinþðr Guðmnndsson
frá Akureyri.
Símskeyti
—o---
London (UP) t). júli. FB.
Frá Bretlandi.
Neðri málstofan liefir riieö
278 atkvæðum gegn 156 felt til-
lögu frá frjálslynda þingmann-
inum Nathan um að bæta nýrri
klausu inn i f járlögin, þess efn-
is, að tekjuskattur hlutafélaga
af þvi fé, sem lagt er í sjöði til
endurbóta á verksmiðjum,
lækki um 6 pence á sterlings-
pund. Tilgangurinn með lækk-
uninni er að stuðla að fram-
kvæmd endurbóta á verksmiðj-
um. Natlian lagði upprunalega
til að hlulafélögin væri alger-
lega undanþegin tekjuskatts-
greiðslum af slíku fé sem hér
um ræðir, en tók þá tillögu aft-
ur eftir að hafa ráðgast við leið-
toga flokks síns.
Stjórnin hefir þannig unnið
sigur i fyrri atkvæðagreiðslu af
tveimur, scm fram fara í dag
og efast var um, að stjórnin
mundi fara sigri hrósandi úr.
Seinni atkvæðagreiðslan stend-
ur í sambandi við breytingar lá-
varðadeildarinnar á kolafrum-
varpinu.
London: Neðri málstofan hef-
ir með 251 : 186 atkvæðum
leyfl fyrrverandi námumála-
ráðherra Ben Turner að leggja
fyrir Jjingið frumvarp til laga
um að gera allar landeignir,
námur, fljót og ár að þjóðar-
eign. Turner kvað meðal ann-
ars svo að orði i ræðu sinni:
Tilgangurinn með frumvarp-
inu er sá, að koma landinu, sem
er eign þjóðarinnar, í hendur
hennar. Fyrsta umræða frum-
varpsins fór fram við mikinn
fögnuð Jjingmanna verkalýðs-
flokksins.
Andstæðingar stjórnarinnar á
þingi lýstu yfir því áliti sínu, að
af samþykt frumvarpsins leiddi
eignarnám og Jijóðnýtingu
landsins, án skaðabóta.
Ólgan í Finnlandi.
Helsingfors:
50 kommúnistar fóru í dag
yfir landamærin i Luleá og'
báðust leyfis sænsku yfirvald-
anna að halda fund Svíþjóðar-
megin landamæranna. Beiðnin
er til athugunar h já sænsku yf-
irvöldunum.
30 kommúnistar hafa verið
handteknir í Gamle Karleby. Er
þeim gefið að sök, að þeir hafi
ætlað að fremja hermdarverk
þar.
Frá Tyrklandi.
Angora: Stjórnin í Tyrklandi
símaði á þriðjudagskveld úr-
slitakosti (ultimatum) til stjórn-
arinnar í Teheran út af því að
persneskir Kurdar hafa vaðið
inn í Tyrkland. Krefst Tyrkja-
stjórn Jiess, að gerðar verði ráð-
stafanir til Jæss að slíkar árásir
endurtaki sig ekki, ella verði
Tyrkir að grípa til sinna ráða.
■— Tyrkir halda því fram, að
árás Ivurda hafi verið ráðgerð
og undirbúin fyrirfram.
Kolafrumvarpið rætt í neðri
málstofu Bretaþings.
Neðri málstofan hefir aftur
felt-þá breytingu, sem lávarða-
deildln gerði á kolafrumvarp-
inu, Ji. e. að vinnutími i kola-
námunum skyldi vera 90 klst. á
hverjum hálfum mánuði i stað
45 klst. á viku, eins og uppruna-
lega var gert ráð fyrir í frum-
varpinu. Eru Jiannig upp komn-
ar alvarlegar ýfingar milli neðri
málstofunnar og lávarðadeildar-
innar, er nú fær kolafrumvarp-
ið enn á ný til frekari athug-
unar.
Ægileg’ námusprenging
í Neurode í Efri-Slesíu.
Gassprenging varð hér í kola-
námu, 69 menn biðu bana, 83
eru inniluktir i námunni, en 60
liafa verið fluttir á sjúkrahús.
Siðar: Béúst er við, að flestir
Jieirra, sem fluttir voru á
sjúkrahús, nái sér aftur. Menn
óttast mjög um afdrif þeirra,
sem eru inniluktir í námunni.
Björgunartilraunir hafa reynst
árangurslausar til Jiessa. 67 lík
hafa náðst úr námunni. — Ætt-
ingjar námumanna, sem enn
vantar, liafa safnast saman við
námuna, og hiða milli vonar og
ótla.
Ritfregn.
-X—
The North American Book
of Icelandic Yerse — by
Watson Kirkconnell. —
Louis Carrier & Alan
Isles, Inc. New York &
Montreal.
Höfundur bókar Jiessarar er
Watson Ivirkconnell, prófessor
við Wesley College í Winnipeg.
Hefir bókmentastarfsemi hans
áður verið getið í Vísi nýlega og
því ástæðulaust að rifja það
upp. Hinsvegar Jiykir rétl að
minna á Jiað af nýju, að Kirk-
eonnell lagði mikla áhcrslu á
það, að koma Jiýðingasafni sínu,
sem hér verður gert að umtals-
efni, fyrir almenningssjónir, því
fj'rir lionum vakli að sýna ís-
lensku Jjjóðinni vott virðingar
sinnar nú, með því að láta bók-
ina verða nokkurskonar hátíð-
argjöf, enda hefir hann tileink-
að hana landi og þjóð með
nokkurum ljóðlínum, sem birt-
ar eru fremst í bókinni.
Höfundurinn hefir færst mik-
ið í fang með þessari útgáfu
sinni: Að kynna enskumælandi
Jjjóðum ljóðagerð íslendinga frá
því að land bygðist og alt fram
á vora daga. Ber og þýðinga-
safnið vitni um Jiað, að hann
hefir lagt mikla vinnu i að
kynna sér íslenska Ijóðagerð.
Mun liann og hafa Jiýtl flest eða
öll kvæðin á tæpu ári og sýnir
J>að glögt hve mikilvirkur hann
er. ög haiin ræðst ekki á garð-
inn Jiar, sem hann er lægstúr.
Hann Jjýðir sum Eddukvæðin
og kvæði söguskáldanna, t. d.
Höfuðlausn Egils Skallagrims-
sonar, og gengur þvi næst á röð-
ina og Jjýðir kvæði eftir hvert
skáldið á fætur öðru og klykkir
út með kvæði eftir Kristmann
Guðmundsson, sem vafalaust
má telja einhvern hinn allra
efnilegasta hinna ungu íslensku
skáldsagnahöfunda, sem getið
haf sér góðan orðstír á síðari
árum. Enginn, sem les bók Kirk-
connells, mun því fara i graf-
götur um Jjað, að ljóðagerð hef-
ir altaf, frá því lancl bygðist,
dafnað á íslandi. Sá gróður hef-
ir staðið sígrænn og blómgandi
öld fram af öld, J>rátt fvrir á-
þján og hvers konar nauðir, sem
Islendingar hafa átt við að
stríða.
Höfundurinn hefir tekið sér
mildð hlutverk og mun óliætt
að fullyrða, jafnvel Jtótt löng-
um tíma hefði verið varið til
J>ess að vinna J>að, og J>ó fleiri
en einn maður hefði að því unn-
ið, að liér sé um Jjrekvirki að
ræða, Jregará alt er litið. Hvern-
ig Kirkconnell hefir tekist að
Jjýða fornkvæðin verða fræði-
mennirnir auðvitað að dæma
um. En eg get ekki betur séð
en að þýðingarnar á kvæðum
nútímaskáldanna séu yfirleitt
góðar og sumar afburðagóðar.
Tilgangur minn með línum
Jjessum er ekki að gagnrýna ein-
stök kvæði. Fyrir mér vakir að-
allega, að vekja eftirtekt á bók-
inni, hvetja menn til að kynna
sér hana, því mér dylst ekki, að
höfundurinn hefir unnið mikið
og merkilegt verk, sem hann á
liinar fylstu Jjakkir skilið fyrir,
Hinsvegar er þvi ekki að leyna,
að við fyrsta lestur verður
manni Jjegar Ijóst, að Jjýðing-
arnar eru misjafnar. Hygg eg,
að fleiri muni líta svo á. En þótt
menn líti Jjcim augum á bók-
ina í heild, er margt, sem ástæða
er til að taka fram i ]>essu sam-
bandi, fyrst af öllu það, að Jjað
er ákaflega vandasamt að J>ýða
Ijóð, ekki síst islensk ljóð á
ensku. Og hinum snjöllustu
]>ýðendum tekst aldrei jafnvel.
Auk Jjess verður að taka tillif.
til Jjcss, sem ávalt einkennir J>á,
sem mikilvirkir eru - ekki sísi
afburðamennina —-, að sum
verk Jjeirra bera af öðrum sem
gull af eíri. Við getum i Jjví sam-
bandi minst á skáldsnillinginn
Matthías heitinn Jochumsson.
1 snjöllustu kvæðum sínum er
liann óviðjafnanlegur. Og við
dæmurn Matthías sem skáld
með tilliti til Jjeirra kvæða, sem
liann orkti best.
Eg minnist á Jjetta af því, að
mér finst Kirkeonnell hafa á sér
öll einkenni hins mikilvirka af-
burðamanns. Sumar Jjýðingarn ■
ar i bók hans eru snildarlegar
og flestar Jjeirra munu, eins og
flest ljóð Matthíasar, bera Jjess
einhver merki, að snillingur lief-
ir um fjallað.
í Jjessu mikla safni Kirkcon-
nells er að eins lítið brot Jjeirra
kvæða, sem hann hefir Jjýtl eft-
ir skáld 19. og 20. aldar, enda
eru engin kvæði eftir mörg góð
skáld frá Jjessum tíma i safninu.
Hefir hann og farið sínar eigin
götur um val kvæða til Jjýðinga,
Jjýtt J>au kvæði, sem hrifu hann,
og eru Jjví í safninu kvæði eftir
allmarga menn, sem jafnvel
sjálfir hafa ekki gert neinar
kröfur til sætis á skáldabekkn-
um. Gaman væri að taka upj>
nokkur erindi, til ]>ess að sýna
hve snjall þýðandi Kirkconnel)
er, t. d. kvæði Þorsteins Gísla-
sonar á hls. 187 („The Garter“).
Gaman er og að bera saman
Jjýðingar Kirkconnells á þeim
kvæðum, sem aðrir hafa þýtt,
t. d. á „Svífðu nú sæta, söngs-
ins englamál“ eftir Steingrím,
sem Jakobína Jolmson hefir
einnig þýtt. Kirkconnell hefir
einnig Jjýtt „Tárið“, eftir Ivrist-
ján Jónsson. Seinasta erindið
Jjýðir Kirkconnell Jjannig:
„A light witliin my heart appears
Whenev’er the tear-drops fall;
I thinkthatGod must countmytears
And bless me through them all.“
Jakobína þýðir erindið svona:
„I weep and féel my hopes restored,
— A light from heaven I see.
My tears arc numbered by the Lord,
My faith sball comfort me.“
Eru báðar þýðingarnar góðar.
Fyrsta erindið í „0, fögur er
vor fósturjörð“ Jjýðir Kirkcon-
nell Jjannig:
„O, lovely is our fatherland
In radiant summerweather,
When leaves aregreen on cveryhand
And l'locks are gay together.
Amid tlie vale the blue crests rise
Athwart the sun’s mild glory;
The meadows glisten to the skies, —
The bay refleets tlie story.“
— Mundu aðrir hafa Jjýtt bet-
ur Jjessar ljóðlínur úr kvæða-
flokk Stephans G. Stephansson-
ar, „Á ferð og flugi“?:
By prairie and slough-side the traín
that we rode
Drove ever relentlesslv north.
To our left the great River lay
turbid and red
And sprawled itself sullenly forth.
Its breast never quickened in rapid
or fall
Its dull heavy wáters were fain
To waddle forever with arms full
of nnul
And the slunimocky clay of the
plain.
The landscape unchanged and
u n cha n geabl e stood.
Save only where dryads of grace
Had woven on edges of wandering
brooks
A leafy enibroid’ry of lace;
But thc land itself lay like an
infinile board,
Unslivered, unknotted, and clean,
As if all the stuff of Creation
w'ere smoothed
And stained an ineffable green.
Sýnishorn Jjessi eru tekin af
handahófi. — Alls munu vera
í bókinni kvæði eftir ca. 80
nafngreinda höfunda, auk forn-
kvæðanna, sem metm vita eigi
liverir orkt hafa. Alls eru kvæð-
in og kvæðabrotin i safninu á
annað hundrað.
Nokkurrar ónákvæmni gætir
á stöku stað í upplýsingum um
höfundana, en vitanlega rýrir
Jjað ekki gildi bókarinnar svo
neinu nemi. Sumstaðar hefir
höfundinum ekki tekist að ná
eins vel anda og efni kvæðanna
og æskilegt liefði veri'ð, en svo
margt er vel um Jjetta ínikla
verk Kirkconnells, að eg hika
ekki við að fullyrða, að hann
eigi hinar beslu Jjakkir Jtjóðar-
innar skilið fyrir Jjað.
Bókin er alls 228 hls. i stóru
broti og tiltölulega ódýr. Frá
gangurinn er vandaður.
A. Th.
Ftrntfu ára
tijáskaparafmæli.
—o—
í dag (10. júlí) eiga 50 ára
hjúskapar-afmæli þau hjóniu
Benedikt bóndi Björnsson í
Krossholti i Kolbeinsstaðahreppi
og Halla Guðmundsdóttir. Bene-
dikt er fæddur á Ktddárbakka
22. maí 1849, og voru foreldrar
hans Björn hreppstjóri Gíslason
og kona hans Ingibjörg Jóns-
dóttir, mestu sæmdarlijón, og
bjuggu J>au síðast lengi á Bréiar-
hrauni. — Halla liúsfreyja er
fædd 5. júli 1856, og voru for-
eldrar hennar Guðmundur Sig-
urðsson og kona lians, Jóhanna
Ólöl’ Jónsdóttir, merkishjón
mikil, er lengi bjuggu rausnar-
búi miklu i Hjörsey á Mýrum.
Þau hjón, Benedikt og Halla,
voru gefin saman í Krossliolts-
kirkju 10. júli 1880 og reistu
Jjað ár bú á Brúarhrauni, en
lengst af hafa Jjau búið í Kross-
liolti, og gert J>ar garðinn fræg-
an. Enn er ekki á Jjeím að sjá,
gömlu hjónunum, að Jjau séu
lúin og lirum orðin, Jjótt árin
þeirra séu mörg, og vart mundu
þeir, er sjá Benedikt, trúa því,
að hann sé nú kominn á níræðis-
aldur. En hver sá, sem keinur
að Krossliolti, niun brátt sjá
Jjað og skilja, að ekki muni
neinir ónytjungar liafa búið J>ar
síðustu áratugina, ]>ví að svo vel
er jörðin setin, að hinn mesti
sómi er að fyrir bændastéttina.
Hús eru J>ar prýðileg og jarða-
bætur miklar og vandaðar. Yfir-
leitl er liinn mesti myndarbrag-
ur J>ar á öllu, utan bæjar og inn-
an, og efnahagur góður.
Þá má ekki gleyma J>ví, að
Hikill
afsláttnr
verður gefinn næstu dag:a
af öllum vor- og sumar-
kápum og „dröktum“, einn-
ig öllum kjólum.
, f/a:a/í/a-z 'f/anaóon