Vísir - 03.12.1930, Blaðsíða 2

V l S IJH
Fypirliggjandi:
Kaptöflur,
frmúrskarandi góðar og ódýrar.
Anglýsið í Y1SI.
Símskeyti
Londou, 2. des. FB.
(United Press).
Launadeilan í Skotlandi.
Að afstöðnum fundi með full-
trúum námumanna, sem liald-
inn var í þinghúsinu, tilkynti
námumálaráðlierrann, Shiu-
welí, að liann væri mjög von-
góður um, að samkomulag
mundi nást í Skotlandi i dag.
Hinsvegar liérmdi fregn frá
Glasgow í gærkveldi seint, að
samkomulagshorfur gæti ekki
talist góðar.
Washington 2. des.
United Press. — FB.
Ársskýrsla Hoover’s.
I hinni árlegu tilkynningu
sinni til þjóðþingsins fer Hoo-
ver forseti fx-am á, að þingið
samþykki fjárveitingu að upp-
hæð 150 miljónir dollara, til
þess að hraða ýmsum fx*am-
kvæmdum hins opinbera til
þess að draga úr atvinnuleys-
inu, ennfremur fer forsetinn
fram á aukin lán tii aðstoðar
bændum í ríkjum ]>eim, sexn
uppskerubrestur varð í af völd-
um þurkanna, og verði lánun-
um aðallega varið til matvæla
og fóðurkaupa. Vegna krepp-
unnar telur forsetinn líkegt, að
hallinn á ríkisbúskapniujj
verði 180 miljónir dollara, en
áður en kreppan kom, var
giskað á tekjuafgang. er næmi
123 miljónum.
London 3. des.
United Prcss. — FB.
Vinnudeilan í Skollandi.
Á fundi sambands skoskra
námamanna var samþykt að
halda vinnustöðvuninni áfram.
- MacDonald forsætisráðhen*a
og framkvæmdarstjórn náma-
mannasambandsins lialda fund
í dag til þess að ræða um deilu-
málin, séi-staklega að því er
Skotland snertir. Eru 92 þús.
kolanámamenn þar. sem um
er að ræða.
íbyggjar bænda.
—x—
Bréfkafli úr sveit.
.... Það er engu líkara, en
að sumir mcnn i höfuðstaðn-
um imyndi sér, að við bænda-
garmamír séum aliir í báli af
pólitískum áhuga. Eg hygg að
því fari harla fjarri. Sannleik-
urinn er sá, að við liöfum um
alt annað að liugsa. Okkur eru
send stjórnmálablöð af ýmsu
tæi, en fæstir okkar líta í þau,
nema á hátíðum og tillidögum.
Og sumir líta aldrei i þau.
„Strangarnir“ liggja hjá þeim
óhreyfðir tímunum saman, og
fara svo í eldinn, þegar lientast
þykir. Til eru þó menn í flest-
um bygðarlögum, sem si og æ
þjást af póíitískum óróa og eru
jafnan í vígahug, en þeir eru
blessunarlega fáir. — Allur
þorri mahna sldftir sér ekkerl
af þessum þrcytandi stjórn-
múla-kvömum, sem urga og
glamra i sífellu, venjulega
hálf-tómar.
„Mörg er búmannsraunin“.
Allar Iandbúnaðarvörur eru nú
i lágu verði, en útlendur vam-
ingur (jafnt nauðsynjavörur
sem annað) lækkar lítið í verði,
og kaupgjald er orðið svo hátt,
að bændur fá ekki undir risið.
Verkafólk við sjávarsiðuná
heimtar stöðugt liærra og
hærra kaup. Og komið hefir
það fjTÍr, sem kunnugt er, að
bændastjórnin okkar hafi
hlaupið undir baggann, þegar
öUu hefir verið ekið í strand,
og lagst, að ])ví er virðist, á
sveif með þeim, sem hæstar
liafa gert kröfurnar. Hækkun
á kaupi sjómanna og verka-
manna i kaupstöðum Iiefir ó-
hjákvæmilega í för með sér
hækkun á kaupi verkafólks í
sveitum. En örðualeikar okkar
bænda eru svo miklir og marg-
víslegir, að ekki er á þá bæt-
andi. Tekjur búanna eru svo
litlar, að við risum ekki undir
þvi, að greiða svo hátt kaup,
sem nú er heimtað. Við trúum
hvi fastleoa. nokkuð margir
hér um slóðir, að ríkisstjómin
eigi beinlínis sök á kauphækk-
uninni síðustu tvö árin. En
ekki er ósennilegt, að hún hafi
vorið í allmiklum vanda stödd.
Hún mun lifa af náð annara.
En okkur finst samt, að hún
Barna* og nnglinga-
í afar stópu úpvali.
¥erö fi»á ki». 7.75.
Hvaonbergsbræðar.
hefði ekki átt að vinna það sér
tíl lífs, að þyngja ó okkur byrS-
arnar. Við erum engir menn til
þess, að bera meira en fyrir
var. Stjómin áiti heldur að láta
af völdum, en að skattleggja
okkur sér til lífs. Verið getur
að einliverir úr okkar hópi
haíl rænu ú því, að minnast
á þetta við hana fyrir kosning-
arnar næsta sumar.
Eg skil það vel, að verkafólk
í kaupstöðum, og þá sérstak-
lega í Revkjavík, Jiui-fi að hafa
gott kaup og stöðuga vinnu.
Þar er sögð mikil dýrtíð, og
sérstaklega er húsaléigan talin
óguðlega liá. En við getum
ekki greitt þaS kaup, sem þar
er lieinitað og borgað, hvað
fegnir sem við vildum. Við
verðum heldur að vera án
mannaflans og þræla sjálfir
baki brotnu, „meSan uppi tollir
liryggurinn“.
Flestir líta með nókkurum
kvíða til komaudi daga. Kjötið
liefir ekki liækkað i verði, en
ull og gærur hrapað niður úr
ölíu valdi. Uin sölu hrossa til
útflutnings hefir vart verið að
ræða siðustu árin, og litlar
horfur taldar á því, að þar
muni greiðast til. Hér er svo á-
statt víða um sveitir, að bænd-
ur eiga fiölda af stóði, sem
þeim er nálega lífsnauðsyn að
losna við, og þá vitanlega lielst
fyrir sæmilegt verð. Komi
verulega harður vetur og vor,
er alt í voða, þar sem hrossin
eru' mjög mörg. Getur þá hæg-
lega farið svo, að hrossaeigniu
verði til þess, að hændur fái
ekki borgið öðrum búpeningi
sinum, því að ekki láta þeir
stóðið falla á gaddinum, meðan
einhver lieytugga er til. Þetta
sjá menn og viðurkenna í orði
kveðnu, *en margir eru svo
gerðir, að þeir geta ekki fengið
af sér, að lóga laglegu folaldi,
og í annan stað vakir enn von-
in uni það, að hrossasala úr
landi kornist bráðlega í sæmi-
legt liorf á ný. Og ]iá sé slæmt,
að hafa brytjað ungviðið niður
og gert sig fátækan af mark-
aðshæfu stóði. Niðurstaðan
verður sú, að stóðinu fjölgar
jafnt og þétt víða um sveitir.
Það darkar i lieimahögum
mikinn lduta sumars, þar sem
ekki er girt milli heimalands og
afréttar, spillir engjum og bit-
haga og gerir allan búskapinn
ótryggari. ef harðindi skella
yfir. — Á flestum heimilum er
nú farið að nota hrossakjöt til
manneldis, en fæstir lóga nema
einu eða tveimur lirossum á
liausti, og sér því lítt liögg á
vatni. — Eg er bræddur um, að
með vaxandi vélaiðju í öllum
löndum, sé nú fyrir það girí
að mestu, að nokkurt verkefni
sé fyrir íslenska hesta í öðrum
löndum, og því sé ekki eftir
neinum erlendum markaði að
pimrtíast, að ]iví er til hrossanna
tekur. ,
Þess ber að minnast með
þakklæti, að sitthvað hefir ver-
ið gert af liálfu þings og stjóm-
ar landbúnaðinum til viðreisn-
ar. En bað er nú einhvernveg-
inn svona samt, að við smá-
bændurnir höfum einkum orðið
])eirra umbóta varir í blaða-
skrifum og þindarlausu karpi
flokkanna úm það, hverium
þessar „umbætur“ sé að þakka.
Það kann nú að vera nauðsyn-
Iegt, að um slíkt sé deilt og rif-
ist aftur og fram, en bitt væri
þó óneitanlega öllu ákjósan-
leura,' að við yrðum þess bein-
linis varir, að batnað liefði í
búi liiá okkur að einhverju
leyti. En því er nú einhvernveg-
inn þannig háttað, að við höf-
Aðeins 3 daga
enn, gefum við afslátt þann, er við höfum
gefið af ýmsum vÖrum.
* Jólavörur
með tækifærisverði.
Speglar, Myndarammar, Veggskildir, Skrautpottar,
Blómsturvasar, Reyksett, Kertastjakar, Saumakass-
ar, Saumakörfur, Saumasett, Burstasett, Manicure,
Silfurplettvörur, Skrautskrín, Vindla- og Vindlinga-
kassar, Flaggstangir og
BARNALEIKFÖNG, nýkomin í fjölbr. úrvali.
Vegna þess, að verslunin á að hætta, verður gefinn
10—50% afsláttur af öllum vörum.
Versl. Þðrnnnar Jónsdúttnr
Klapparstig 40.
Gúmmístimplar
eru búnir til í
Félagsprentsmiðjunni.
Vandaðir og ódýrir.
Best að anglýsa f VÍSI.
um einkum orðið varir við
kauphækkunina — skattinn
mikla, sem á okkur var lagður
bændastjórninni til lífs. Hitt
kemur vonandi seinna, og skal
]>á ekki standa á mér að þakka.
Væntanlega verður „Búnaðar-
bankinn“ okkur að einliverju
liði, þeim bændum, að minsta
kosti, sem eitthvað hafa til að
veðsetja.
Eg minnisl þess nú, að eg
hefi fyrii* löngu séð ymprað á
því í einhverju blaði, nákomnu
núverandi landsstjórn, að
kaupafólk i sveit ætti að sjálf-
sögðu að heimta aukaborgun
fyrir liverja mínútu, sem það
ynni við heyskap fram yfir
ákveðinn tima, sennilega 8
stundir á dag. Mér er ekki
kunnugt um, að kaupfólk hafi
gert þær kröfur enn, en þær eru
liklega aðeins ókomnar. Þá hef-
ir því og verið haldið fram, að
bændur ætti að gefa jarðir sin-
ar. Það átti að vera ákaflega
fallegt, jafnvel „guðdómlegs
eðbs“, að bændum væri gefinn
kostur á að gofa malarbúun-
um eða öðrum jarðeignir sín-
ar. Var sagt eitthvað á þá leið,
að slíkar gjafir væri mjög í
samræmi við „kenningu meist-
arans“.
Eg liygg nú, að bændur sé
nokkumveginn einráðnir í þvi,
að gefa ekkí jarðimar, og er
þá líklega ekki um annað að
gera, en að bíða eftir þvi, að
þær verðí teknar með valdi. Er
raunalegt til þess að vita og
ekki sársaukalaust fyrir okkur
bændur, að „bænda“-stjórnin
skuli eiga líf sitt undir náð
þeirra manna, sem mestan sýna
okkur f jandskapinn og virðast
þess albúnir, að svifta okkur
öllu, sem við eigum í fjármun-
Flj ótt og vel
gengur aö sjóöa all-
an mat á Primus-
suðuvélunum, heims-
ins bestu suðuvélar.
En kaupið aldrei slík
áhöld án þess að
gæta þess að á þeim
standi merkið
Þórður SveiQggon & Go.
Umboðsmenn.
urn, föstum og lausum, hvenær
sem tækifæri býðst.
Áhyggjuefni bænda eru
margvísleg. En fátt er þó þung-
liærara en það, að vita stjórn-
ina, sjálfa bændastjórnina, eiga
líf sitt undir geðþótta þeirra
manna, sem ganga með kut-
ann i érminni og eru þess al-
búnir, að ráðast gegn okkur i
vígalmg við fyrsta tækifæri.
Þegar stjórnin settist að
völdum seint í ágúst 1927,
gerðu margir fylgismenn henn-
ar sér enga eða óljósa grein
fyrir því, hvað stuðningur eða
lilutleysi jafnaðarmanna mundí
kosta. — Þeim þótti bara gott,
að lilutleysið skyldi liafa feng-
ist enda lét stjórnarblaðið í
veðri vaka, að þar væri ekki til
launa séð. En nú eru augu
bænda tekin að opnast. Þeir sjá
að stjórnin er tröllriðin og áS
því komin að sligast......
X.
í ■t: