Vísir - 27.06.1931, Blaðsíða 3

V IS I R
'feetan suinstaðar vérið lítil, svo
;aS árangurinn er minni en
æskilegt hefði verið. Hinsveg-
,ar hafa aðrir komiðmjög miklu
í verk, og roá meðal hinna at-
hafnamestu nefna Magnús
bónda á Blikastöðum. Hefir
ábýlisjörð hans tekíð þeim
stakkaskiftum, að furðu gegnir.
Vafalaust má enn stækka
'tún fleslni jarða í Mosfells-
•sveit, sumra nær ótakmarkað.
og er þess að vænta, að þvi
starfi. sem svo myndarlega er
hafið, vcrði haldið áfram.
Þeir, sem t'arið hafa nýja veg-
ínn til Þingvalla, munu liafa
■veitt því athvgli, að Mosfells-
dalurinn er að heita má allur
eitt túnstæði, einkum sunnan-
megin árinnar. Þar nlætti gera
töðuvöll svo mikinn, að af hon-
iimi fengist 50 kýríóður í minsta
iagi og sennilega miklu meira.
Hefir jal'nvei verið gislcað á, að
i Mosfellsdalnum mætti hafa
100 kýr, án þcss að fluttur væri
;aö nokkur fóðurbaggi. Eg skal
ekkert um þetta fullyrða, þvi
að eg veil ekki stærð hins rækl-
anlega lands þar i dalnum, en
víst er um það, að mestallur
dalurinn gæti veríð óslitinn
töðuvöllur. Þar er nú þegar haf-
in mvndarleg ræktunarstarf-
semi og mun henni verða liald-
íð áfram.
Þegar komið er nokkuð upp
fyrir Ixtxnes tckur við gras-
lendi mikið og vítt, og er það
óslitið hátt upp í Bringur og
alla leið norður á móts við Star-
dal. Uggur alt þetta mikla og
fagra landsvæði ágætlega við til
ræktunar. Það er mátulega
hallamikið og hægt til fram-
ræslu. Það er grjótlaust að
mestu og moldin frjó. Þar eru
nú viða ágætar slægjur hvert
sumar. Vafalaust mætti gera
•þarna töðuvöll svo mikinn, að
næmí þúsnndum dagsláttna.
Hygg eg að þarna sé i raun
réttri nálega óþrotleg túnstæði,
að flestu leyti, mjög hæg til
vinslu og ræktpnar. Meirí
hluti þessa ágæta lands er
sunnan'végarins, á hægri hönd
þe.gav austur er farið. Hefst
gróðurlendi þetta skamt fyrir
ofan Laxnes og mun óslitið að
mestu alla leið upp í hæðirnar
neðan Leirvogsvatns. Eg þekki
því miður elcki ömefni þama
og gct þvi ekki skilgreint þetta
nánai’a.
Sjálfsagt væri að hafa vetrar-
fjós neðarlega i landsvæði
þessu og ef til vill niður í eða
niður undir Laxnesi, þar sem
hægast er um vatn. En suinar-
fjós þyrfti að vera í nánd við
Stardal. Þar eru hagar miklir
og víðir og ágætir, og sæi ekki
högg á vatni, Jx') að hundruðum
kúa væri beitt þar sumai’langt.
Mætti vel beita kúm frá Stardal
alla leið norður að Bugðu og
Sanðafelli, og eins liggur víð-
áttumikill og afar grösugur dal-
ur upp frá Stardal lagnt norður
í fjallið. Þangað liefi eg aldrei
komið, en heyrt hefi eg kunn-
uga menn segja, að þar sé alt
grasi vafið og víðáttan mikil.
f*ar mun og vera skjólasamt og
yfirleitt hið allra ákjósanlegasta
sumarland.
Eg er nú ekki svo fróður að
eg viti, hver eða hverir muni
eiga land það hið mikla og góða,
sem eg liefi talað um hér að
framan. Sennilegt þykir mér ]>ó,
að mikið af „túnstæðinu“ sé
eign Laxness. Hitt er víst, að
beitilandið alt er Stardals-eign
eða bóndans þar. Eg skal nú
ekkerí una það segja að óreyndu
hvorl löndin fengist keypt, en
hldegt þíetti mér þó, að þau yrði
látin föl, ef þau eru eign ein-
stakra manna.
V.
Fengist löndin keypt og pen-
ingar jæði fáanlegir til fram-
kvæmda, hvgg eg að tiltækileg-
ast mundi að stofna til félags-
skapar, er beitti sér fyrir fram-
gangi málsins og bæri alla
ábyrgð á framkvæmd þess og
rekstri mjólkurbúsins. Ivostnað-
urinn yrði vafalaust svo mikill,
að einstökum manni mundi ó-
kleift að koma vei’kinu i fram-
kvæmd, og óráðlegt væri að láta
bæinn reka slikt fyrirtæld.
Mætti þykja líklegt, að marg-
ir 'vildi eignast hluti í fvrir-
tækinu, jafnvel ]x) að gróðinn
yrði ekld annar en sá fyrstu ár-
in að bærinn fengi nægilega og
góða mjólk við skaplegu verði.
— En það væri líka mikill feng-
ur.
Aður en liafist vrði handa um
• *■
þetta mál, þyrfti að rannsaka,
hversu mikil mjólk kemur nú
til bæjarins daglega allan árs-
itis hring frá heimilum og búr
um neðan heiðar, og hversu
mikil aukningin þvrfti að vera,
svo að vel væri séð fvrir mjólk-
urþörf allra Reykvíkinga og
Hafnfirðinga og annara þeirra,
sem við mjólkurskort búa hér
við sjáyarsíðmia. Yrði svo rækt-
im og mjólkurframleiðslu hag-
að eftir þörfum, en ekki tekin
svo stór stökk í einu að fram-
leiðslan yrði of mikil. Væri
sjálfságt að hafa smjörgerð,
ostagerð og skyrgerð i sam-
bandi við mjólkurbúið, svo að
nægilegt væri markaðinum hér.
Og vitanlega yrði að vera þarna
mjólkurvinslustöð svo fullkom-
in, sem þær gerast nú bestar.
Það er nú að vísu svo, að Ár-
nesingar geta notfært sér
mjólkurmarkaðinn hér að
sumrinu og jafnvel allan árs-
ins hring, þegar snjólétt er á
vetrum og einmunatíð. — En
þegar harðindi steðja að og
fannkyngi hindrar allar ferðir
um Héllisheiði, jafnvel mánuð-
um saman, þá er ilt fyrir Revk-
vikinga að verða af þeirri
mjólk, sein teppist austan heið-
ar, og þeir mega ekki án vera,
og jafnframt haganlegra fyrir
Árnesinga að Jiurfa þá ekki að
vcra upp á þann markað komn-
ir, sem ])eir geta ekki náð til.
Búandkarl.
Aðalfundnr
Prestafélags Islands
var haldinn á Laugarvatni 22.—24.
júni að aflokinni prestastefmi i
Reykjavík 18.—20. júní og biskups-
vigslu 21. s. m.
Fundurinn var óvenjulega vel
söttur. Komu á hann 53 menn alls.
þar af 47 prestvígðir, 4 guðfræði-
kandidatar. 1 guðfræÖinemi og i
t rúboðj.
Aðalvérkefni fundarilis, auk
veiijulegra fundarmáia, var:
Eining hirkjunnar og áhrif henn-
ar á þjófflífið.
Var það rætt sem hér segir og
þessir framsögumenn:
1. Eining kirkjunnar og einingar-
grundvöllur (Sigurður P. Sivert-
sen).
2. Eining og margbrejtni: a) i
skoðtinum (Þorsteinn Briem), b)
í störfum (Eiríkur Albertsson),
c) í helgisiðum (Björn Magnús-
son),
3. Meiri staHsþróttur (Bjarni
Jönssoti’).
4. Kirkjan og æskan (GuÖm.
Einarsson).
3. Kirkjan og verkamannamálin
(Ásm. Guðmuadsson og Gunnar
Árnason).
Um öll þessi mál urðu miklar um-
ræður, en ályktanir engar sam-
þyktar, nema þessar tvær. út af
síðasta málinu:
I. „Aðalfundur Prestafélags ís-
lands óskar þess, að samvinna megi
vera milli prestastéttarinnar og
þeirra, sem vinna í þjóðmálum að
trótum á kjörum fátækra manna og
bágstaddra og að jafnrétti allra.
Kýs fundurinn fimm manna nefnd
til þess nánara að athuga, hvemig
slikri samvinnu geti orðið háttað í
einstökum atriðum. Leggi svo
nefndin tillögur sínar fyrir næsta
aðalfund Prestafélagsins.“
II. „Að'alfundur Prestafélags-
ins skorar á Alþingi að setja })eg-
ar á næsta þingi lög, er tryggi öll-
itm fiskimönnum og bifreiðastjór-
um nægilegan svefntíma, og setji
einnig lög um livíldartíma þeirra á
helgidög'um þjóðkirkjunnar."
1 nefndina, sem getið er um í
fyrri ályktuninni, voru þessir kosn-
ir : Ásnmndur *Guðmundsson do-
cent, síra Árni Sigurðsson fri-
kirkjuprestur, síra Brynjólíur
Magnússon, síra Eiríkur Alberts-
son og síra Ingimar Jónsson skóla-
stjóri.
Þá var kosin önnur nefnd til
]jess að koma með tillögur um það
fyrir næsta aðalfund, með hverjum
hætti kirkjan gæti best náð til að
vinna fyrir æskuna. 1 hana voru
kosnir: Sira Friðrik Hallgrímsson,
sira Þorsteinn Briem og sira Eirík-
ur Brynjólfsson.
Fundurinn fór hið besta fram og
urðu þessir samyerudagar fundar-
mönnum til mikillar gleði og
ánægju, enda voru viðtökurnar á
fundarstaðnum hinar ágætustu frá
hendi skólastjóra og annara heima-
manná. — (FB.).
Messur á morgun.
í dómkirktmni kl. II, sira
Bjarni Jónsson.
t i'ríkirkjunni ld. 2, síra Ávni
Sigurðsson.
Í Landakotskirkju: Hámessa
kl. 9 árd.
í spitalakirkjunni í Hafnar-
firði: Hámessa kl. 9 árdegis.
Hj álpræðisherinn. Samkom-
ur á morgun: Helgunarsam-
koma kl. 10% árd. Lautn. H.
Andrésen stjórnar. Sunnudaga-
skóli kl. 2 síðd. Útisamkoma á
Lækjartorgi kl.“4 ef veður leyf-
ir. Hjálpræðissamkoma kl. 8%.
Lautn. K. Kjærho frá Akureyri
stjórai’. Lúðraflokkurinn og
strengjasveitin aðstoða. Allir
velkomnir.
Veðrið í nioi-Kun.
Hiti í Reykjavík 9 st.. ísafirði 6,
Akureyri 11, Seyðisfirði 3 2, Vest-
mannaeyjum 8, Stykkishólmi 9,
Hólum i Hornafirði 10, Grindavík
8, Færeyjum 12' st. Skeyti vantar
frá öðrum stöðvum. — Mestur hiti
hér í gær 13 st„ minstur 7 st. Úr-
koma 3,2 mm. Sólskin 2} stund. —
Lægð við norður og norðaustur-
land, á hreyfingu austur eftir. Veld-
ur suðvestan átt á Suðurlandi og
Austurlandi, en norðanátt á norð-
vesturlandi. —- Horfur: Suðvest-
ttrland. Faxaflói: Suðvestan kaldi
fram cftir deginum, en snýst i
norðvestur. Skúrir. Breiðafjörður,
Vestfirðir: Norðan kaldi. Skýjað
toft en úrkomulítið. Norðuriand,
norðausturtand: Suðvestan kaldi
fjTst, en snýst síðan i norður. Við-
ast skýjað loft og dálítil rigning.
Austfirðir: Vestan kaldi. Léttskýj-
að. Suðausturland: Suðvestan og
síðar norðve.stan átt. sumstaðar all-
hvasst. Skúrir vestan til i dag. en
léttir síðan.
61 árs
verður. á morgun Guðjón
Gíslason, Hverfisgötu 61.
Goðaíoss
fór til Vestfjarða í gærkveldi
með margt farþega.
Selfoss
fór til Vestf jarða í gær.
Esja
var á leið til Norðf jarðar í
morgun.
Súðin
fer héðan i strandferð þ. 2.
n. m.
Fylla
kom liingað í gær frá Dan-
möricu.
Enskur dráttarbátur
kom í gær til þess að sækja
botnvörpuskipið Frobisher, sem
strandaði á Sléttu í vetur, en
náðist á flot og var dreginn
hingað. Dráttarbáturinn fer
héðan i dag.
Búnaðarbanki íslands 1930.
Reikningi bankans er skift eft-
ir deildum. sem eðlilegt er. þvi aö
ekkert er banki þessi annað en
eintómar deildir, sex ah tölu sam-
kvæmt lögum, og þó öllu heldur
átta. því aS viSlagasjóStir hefir
bæst viS og útibú stofnaS á Ak-
ureyri. Eru deildir þessar: 1.
SparisjóSs- og rekstrarlánadeild.
2.! VeSdeild. 3. RæktunarsjóSur.
4. Byggingar- og landnámssjóSur.
5. Viðlagasjóður. 6. Útibú á Ak-
ureyri. 7. Smábýladeild. 8. Bú-
stofnslánadeild. Tvær hinar síð-
asttöldu hafa ekki tekið til starfa.
Starfsemi bankans hófst 1. júli
1 fyrra, við stofnun sparisjóSs, en
RæktunarsjóSur og Landnáms-
sjóöur voru byrjaöir áður. A þessu
bálfa ári hefir bankiiin íengiö inn-
stæSu í sparisjóöi, í bók og á skír-
teini og í hlaupareikning liSlega
eína miljón króna. RæktunarsjóS-
ur á nú skuldabréf fyrir 4% milj.
kr. og Landnámssjóðtir fyrir 1132
þús. kr. VeSdeild hafði á nýári
veitt lán að fjárhæö 567400 kr.
Gríski aðalræðismaðurinn
i Kaupmannaliöfn óskar eflir
upplýsingum um Poul Capéli-
dés frá Epirus, sem talið er að
hafi fiutst hiiigað til lands fvrir
mörgum árum. Hver sá, er
kynni að g'eta gefið upplýsing-
ar um mann þenna, er beðinn
að snúa sér til ráðuneytis for-
sætisráðherra. (F. B.).
Félag vélstjóra
fór skemtiför í morgun á e.s.
Suðurlandi til Akraness.
Forstöðumaður Sjómannast.
Jóhannes Sigurðsson fói- i
gær á Goðafossi áleiðis ti l
Siglufjarðar til }>ess að veita
forstöðu sjómannast. þar í sum-
ar, eins og að undanfömu.
Hann verður þar fram í sept-
ember. Á meðan verður Sjó-
mannastofan hér lokuð.
Kappróður
verður þreyttur hér a morgun
(sunnudag) kt. 2 e. h. Eru það tveir
flokkar frá Glímufélaginu Ármann
sem taka þátt í keppni þessari og
er vegalengdin um 2000 stikur. Ró-
ið værður á hinum nýju kappróðrar-
bátum félagsins. Leiðin, sem farin
er, er frá Laugarnestöngum og
endar skeiðið í hafnarmynninu. Fé-
tagið hefir nýtega fengíð levfi tíf
u
KODÁK & AGFÁ
FILMDR.
Alt sem þarf til framköll-
íinar og kopieringar, svo
sem dagsljóspappír, fram-
kallari, fixerbað, kopi-
rammar, skálar o.fl. fæst i
Laugavegs Apotekl.
þfess að hafa happdrætti tyrir róðr-
ardeild sína, og nmnu niiðar verða
til sölu á morgun. Ætti fólk a'ð
styrkja deildina með því að kaupa
þá. Annars er öllum frjálst að
horfa á ]>essa skemtilegu íþrótta-
keppni á morgun, og mun vafalaust
verða fjölmenni ni'ður við höfnina
ef ve'ður ekki hamlar.
Að Álafossi
verður íþróttasýning á morg-
un, og eru það nemeadur
iþróttaskólans, sem sýna þar
listir sínar, bæði sund og leik-
fimi. Sýningin hefst kl. 2, og
má búast við góðri skemtmi.
Pétur SigurSsson
flytur fyrirlestur í Varðarhúsinu
anna'ð kveld kl. 8] um sigursælt líf.
Allir velkonmir. Á eftir verður
stuttur fundur félags þess, er ný-
lega hefir verið stofnað hér í bæ
og heitir: „Félag til eflingar kristi-
legri menningu". Auk meðlima eru
þeir velkomnir. sem kvnnast vdlja
þessum félagsskap.
Knattspyrnufél. „Fram“
fer skemtiferð að Lækjar-
botnum á morgun (sttmiud.)
kl. 1. Farið verður frá Lækjár-
torgi.
Útvarpið í dag.
Kl. 19,30: Veðurfregnir. —
20,30: Erindi. Sildaráta. (Árni
Friðriksson, náttúrufræðingur).
20,50: Óákveðið. — 21:
Veðurspá. Fréttir. 21,25:
Dansmúsik.
Til nýrrar kirkju í Reykjavík,
afhent Vísi: Kr. 2.50 frá S. J.
Áheil á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 10 kr. frá G. A.,
5 kr. frá N. N„ 2 kr. frá G. J.
Frfi Vestur-IsIendingyiB.
Dánarfregn.
Látimi er vestan hafs, í Vxðis-
bygð, Manitoba, Lárus Sölvason,
bóndi. Hafði hann þjáSst lengi af
krabbameini. Lárus var f. 1857 í
Hvanrmkoti á Skagaströnd. —•
Kvæntist hann ungur Lilju Ein-
arsdóttur og fluttu þau til Canada
áriS 1890. EignuSust þau tvæf
dætur og 3 syni. Eru dærnmar
báSar á lífi. Einn sona hans dó
ungur, annar féll í styrjöldinni, en
sá þriðji dó af slysförum 1918,
sarna áriö og bró'Sir haus féll í
styrjöldinni. — Lárus hafði verið
fjörmaður og dugnaðar.
í maímánu'ði lést í Saskatclie-
wan-fylki, Canada. Þorst. Ingi-
marssou. Hann var fæddtrr 1S77 í
HlíS í Mýrasýslu. — Þorsteinn
fluttist vestur um haf 1900, vaf
ókvæntur alla æfi, ráS'vandur tií
orSa og verka og vinsætl.
(FB ).