Vísir - 28.11.1931, Blaðsíða 2

VlSlR
)) feimiNl IÖLSEINI (
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx:
Þetta er merkið,
sem menn kjtisa helst
Biðjtð kanpmaiin yðar nm
Oolman’s Knsterkja, fæst alstaðar.
cxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Símskeyti
Farís, 27. ijóvember.
United Press. FB.
Laval fær traustsyí'irlýsingu.
Fulltrúadeild frakkeska þjóö-
þingsins liefir með 325 atkvæð-
um gegn 150 fallist á stefnu
Lavals í utanríkismálum og
samþykt traustsyfirlýsingu til
lians. En stefnu sina í þeim
málum hefir hann áður talið
þessa i aðalalriðum: Að fallast
ekki á neinar breytingar á
Youngsamþykinni i grundvall-
aratriðum, en slaka til, eftir því
sem nauðsyn krefur til bráðá-
birgða eða á meðan heims-
kreppan stendur jdir.
Kaupmannaliöfn, 27. nóv.
United Press. FB.
Danir takmarka innflutning á
óþarfa varningi.
Ríldsþingið hefir lagt fyrir
fólksþingið lagafrumvarp, til
þess að takmarka innflutning á
margskonar óþarfavarningi, svo
sem kampavíni, koníaki og öðr-
um sterkum drykkjum út yfir-
standanda ár, en 1932 verða inn-
flutningarnir takmarkaðir, 50%
miðað við 1931.
Innflutningur Dana í oklóber
nam 123.221.000 krónum, en
útflutningurinn 115.674.00, en í
fyrra á sama tima 151.864.00
og 139.856.000.
Tokio, 27. nóvember.
United Prcss. FB.
Ófriðurinn í Mansjúríu.
Japanar Iiafa herlekið Paiclii-
pao i Suður-Mansjúríu.
Mukden: — Aðalfregnritari
United Press í Mansjúríu símar
frá aðalbækistöð Japana, að
herdeildir úr liði Honjo (aðal-
hershöfðingja Japana í Mansjú-
ríu) séu komnar að Yangcliu-
antze, 30 mílum fyrir norðan
Chinchow, en bíða þar átekta.
Honjo tilkynnir, að barist liafi
verið á þessum slóðuín á mið-
vikudagskveld, en Japanar liafi
engar árásir gert, að eins var-
ið sig fyrir árásum Iíínverja.
Washington í nóvember.
United Press. FB.
Bannmálið í Bandaríkjunum.
Skiftar skoðanir.
Bannmálið er meira á dag-
skrá en nokkru sinni i Banda-
ríkjunum, enda eru fram komn-
ar ýmsar tillögur í bannmálinu,
sem standa í sambandi við
kreppuástandið. Það er því eng-
um efa undirorpið, að bannmál-
ið verður mikið rætt á þjóð-
þinginu, er það kemur saman
eftir r*ión nðamótin, og vafalaust
verður það einnig mjög á dag-
skrá í forsetakosningunum að
ári. Andbanningar hafa í hyggju
að gera tilraun til að koma
fram breytingum á bannlögun-
um. Telia heir núverandi árlega
eyðslu jtjóðarinnar fyrir áfentm
drykki neina 7 biljónum doll-
ara. Hinsvegar, ])óít alt hcndi
til, að andhanninguin hafi auk-
ist mikið fylgi meðal þjóðarinn-
ar, eru ekki miklar líkur fyrir
þvi, að neinar breytingar á
bannlögunum verði samþyktar
á þingi því, er kemur saman í
desember. í fulltrúadeildinni
eru bannmenn taldir vera 285,
en 150 eru taldir mótfallnir
bannlögunum í núverandi
mynd. Fyrir þremur árum voru
andbanningar í fulltrúadeildinni
að eins 70 talsins. 1 aukakosn-
ingunum fimm, sem lialdnar
voru 2. nóv., voru allir þeir,
sem kosningu náðu, andbann-
ingar. Slyrldeikamunurinn milli
andbanninga og banmnanna
mun vera svipaður í öldunga-
deildinni og í fulltrúadeildinni.
— Allar horfur eru taldar á því,
að forsetaefni republikana i
næstu kosningum verði liann-
maður, sennilega IJoover for-
seti. Af demokrötum er helst til-
nefndur Franklin D. Roosevelt,
ríkisstjóri New York ríkis, en
hann er andbanninaur. Fjögur
merk félög i Bandaríkjunum
Iiafa tekið á stefnuskrá sína að
berjast fyrir bannlagabreyling-
um: Samband berinannafélag-
anna (American Legion), Ame-
ríska verklýðssambandið (Ame-
rican Federation of Labour),
Ameríska lögfræðingafélagið
(American Bar Association) og
Ameriska læknafélagið (Ameri-
can Medical Association). Hins-
vegar bafa einnig bann- og bind-
indisfélög færst í aukana. Þann-
ig bafa 33 bann- og bindindis-
félög sameinast um stefnuskrá
i baráttunni fyrir bannlögun-
um. — Hagfræðingar i liði and-
pflT,r.inrta telía, að vínfanga-
reikningur bjóðarinnar befi ver-
ið $ 7.278.750.000 árið 1930 eða
biljón bærri en sú upnbæð, sem
allar jámbrautir i landinu liöfðu
i tekjur á sama ári. ÖII þessi
sala er ólögleg, enda eru 400,-
000—500.000 leynivínsölustaðir
tsnmkeasies) í landinu. —
Drykkjuskapur liefir ekki
minkað, segja þeir, þrátl fyrir
bannlögin, en neytemlur á-
fengra drykkja greiðá 3—4
sinnum meira fyrir áfengi nú
en áður.
Bannmenn telja binsvegár, að
drykkjuskapur liafi minkað svo,
að einum briðia sé minna
drukkið nú árlega en áður, en
bannlögin komu til fmm-
kvæmda. TeÞ’a beir. að bióðin
bafi varið til áfengiskauna árið
1929 $ 000.000. Bannnienn
telia, að bagur verkamanna
bafi mikið batnað vegna bann-
laganna. Andbanningar telia, að
ef bannið væri afnumið, myndi
alt það mikla fé. epm nú var-
Íð ólögle"a til áfengi^kauna.
koma við«kiftum vfirleitt að
miklu ganni, en bannmenn teUa
binsvegar. að lögleg viðskifti
mvndi fv^*i UAr\ -vífí f,tv>?'nn
bannlaganr-a, bar sí»m híóðm
befði bá mir.r.rj fó Bqnftn in'll’
lil þarfakanna, venna ankinna
fjárútlála af éfonmcnevclu.
í geitarhís
að leita nllar.
Eg var einn þeirra, sem kom
á fund þann, sem verkamannafé-
lagiö Dagsbrún hafSi boöaS til,
út af atvinnuleysinu. Eg hefi nú
ekki rnikla trú á, aS slík funda-
liöld komi aS gagni, eins og alt er
í pottinn búiS, þvi sé þaS satt, sem
allir fullyrSa, að engir peningar
séu fyrir hendi og lán óíáanleg,
hvaS þýSir þá að heimta aS mikiS
íé sé lagt fram til atvinnubóta og
jafnvel atvinnuleysisstyrkja? En
mér hafSi veriS sagt, aS von væri
á forsætisráSherranum sjálfum á
íundinn, og því fór eg, í þeirri von
aS fá þó einhverja hughreystingu
á þessum leiSu dögum skannn-
degis og atvinnuleysis. En sá
grunur minn rættist, aS þaS mundi
svipaS og aS fara í „geitarhús aS
leita ullar“, aS leita á náSir rikis-
ins uin fjárframlög til atvinnu-
lióta. ForsætisráSherrann mælti
margt, ekki vantaSi þaS, og
voru ummæli hans svo loSin, aS eg
tel litiS á þeini aS hyggja. Mér
skildist þó, aS ekki væri vonlaust
um, aS fé gæti fengist úr bjarg-
ráSasjóSi svonefndum, en af því
cg heyrSi ekki glögt ummæli for-
sætisráSherrans um bjargráSa-
sióSinn, vildi eg leyfa mér aS
æskja þess aS ríkisstjórnin skýri
frá því á prenti, hve mikiS fé þessi
sjóSur á handhært og hve mikiS
fé úr honum þetta bæiarfélag
geti fengiS til atvinnubóta ’í
vetur. Og í tilefni af ummælum
forsætisráSherrans öSrum finst
mér ástæSa til þess aS greiS svör
fengist viS fyrirspurnum um þaS
hvaS ríkiS ætlar sér fyrir í at-
vinnuhótamálunum, annaShvort
meS fjárframlögum úr hjargráSa-
sjóSi eSa á annan hátt. Eg er nú
þeirra skoSunar, aS hæjarstjórnin
verSi aS gera gangskör aS því aS
gera út um þetta mál viS ríkis-
stjórnina. ÞaS er því miSur satt,
aS margar fjölskyldur eru þegar
farnar aS spara viS sig matarkaup,
og hvaS mun þá, þegar kemur
íengra fram á? Eg sé ekki, aS
]>etta þoli nokkra hiS. Eg hefi
ekki skilyrSi til þess aS segja neitt
um þaS, hvort bæjarstjórnin hafi
gert þaS, sem hægt er aS gera í
þessum málum, en eg er þeirrar
skoSunar aS hún verSi aö gera alt,
sem hún gétur til þess aS nienn
gcti fengiS einhverja atvinnu, og
auðvitaS verSur ríkisstjórnin aS
leg’gja sig fram um góSa sam-
vinnu í þessum fnálum, eigi síSur
en bæjarstjórnin. Eg veit ekki bet-
ur en, aS nú sé svo komiS í öllum
löndum, sem atvinnuleysi er í, aS
ríkisstjórnirnar láti sig þessi mál
miklu skifta. Skora eg því á alla
þá, sem eitthvaS kunna aS geta
komiS þessum málum áleiSis meS
lriSsamlegu móti, aS liggja ekki
á liSi s'rnu, því lengur sem fram-
kvæmdir dragast í þeSsum málum
jiví erfiSara verSur aS ráSa fram
úr þeim.
En þegar eg sat þarna á fundin-
um gat eg ekki varist því aS hugsa
um þaS, aS undanfarin ár hefir fé
streymt í rílcissjóSinn í stríSum
straumum aS kalla má alt fram á
j.etta ár. Tekjur ríkissjóSs hafa
orSiS langtum meiri en búist var
viS. Öllu þessu fé var eytt, sum-
jiart í heimildarleysi. Og sú stjórn,
sem hafSi forgöngu í eySslunni,
var studd til valda af þeim mönn-
•un, sem kalla sig leiStoga verlca-
’ýSsins í þessu landi. Því tóku þeir
ekki í taumana fyrr ? Sáu þeir ekki
frekar en framsóknarmennirnir
hvert stefndi? JiaS lítur ekki út
íyrir þaS, jiví nú, þegar í óefni er
komiS verSa þessir sömu leiStogar
Teopani
er opöíö
1$25 á bopöiö.
verkalýSsins, aS; ganga fyrir
stjórnina sína og heimta fé, en þaS
virSist hara ekki vera til, og hverj-
ir eiga sök á því, ef ekki verka-
lýSsleiStogarnir jafnt og hænda-
leiStogarnir ? ÞaS þyrfti ekki aS
halcla fundi og samþykkja áskor-
anir nú um aS leggja fram fé til
atvinnubóta, ef nokkur forsjálni
hefSi veriS í rikisbúskapnum. Þá
væri til miljónir í sjóSi, sem hægt
hefSi veriS aS verja til nytsam-
legra framkvæmda. Ef ríkisstjórn-
in hefSi engu eytt umfram þaS
sem fjárlög heimiluSu, væri nóg
fé fyrir hendi til atvinnubóta svo
enginn maSur, kona eSa barn í
þessu landi þyrfti aS líSa skort í
vetur.
Eg get ekki neitaS því, aS mér
varS gramt í geSi, þegar þessar
hugsanir sóttu á mig. Og eg hugs-
aSi á þá leiS, sem skáldiS kvaS :
tslands óhamingju
verSur alt aS vopni.
Hvert góSæriS hefir komiS af
oSru. Einstaklingunum vegnaSi
yfirleitt vel og horfurnar voru
góSar þegar hugsjónaménnirnir,
framsóknarmenn og jafnaSar-
menn, settust aS völdum. Og svo
hepnir voru þessir menn, aS ár-
gæskuhepnin fylgdi þeim árum
saman. En forsjálnin var engin.
Þeir eyddu og sóuSu og tóku lán,
hleyptu ríkinu í botnlausar skuld-
ir, réSust í óhyggileg-ar -fram-
kvæmdir, en ekki eyrir var spar-
aSur. íslands óhamingju varS þaS
aS vopni, aS óforsjálnir og á-
hyrgSarlausir menn um hag lands
og þjóSar sátu aS völdum. Og nú
súpa menn seyöiS af fyrirhyggju-
leysi þessara manna. Og þaS verS
cg aS segja, aö hetra hlutskifti á
þessi þjóS slciliS en aS vera knúS
niöur í eymd og atvinnuleysi og
hver veit hvaS, alt vegna ófor-
siálrii og ábyrgöarleysis manna,
sem „þóttust menn, en voru ekki“,
manna, sem ekkert geta, þegar
eitthvaS verulega reynir á. En
þaö vil eg segja aö lokum, aö ef
þjóöin vaknar ekki loks nú, eftir
aö hafa fengið aS kenna á stjórn-
leysi þessara eySslusömu flokka,
jafnaöarmanna og framsóknar-
riianna, sem fara meS völdin i
landinu, þá eigi hún ekki betri
ummæli skiliS en aS heita þroska-
laus þjóS meö þroskalausa stjórn
yfir sér.
Verkamaður.
Breska flugfélagið.
Fyrir nokkuru síöan lauk sjc
unda starfsári breska flugfélagí
ins (Imperial Airways Ltd.) Rík-
isstjórnin á, eins og kunnugt er,
þátt í starfrækslu þessa flugfé-
lags og hefir tvo fulltrúa i fram-
kvæmdaráöi félagsins, en í fram-
kvæmdaráðinu eru sjö menn.
Flugfélagiö var stofnaS 1924 á
þann hátt, aS fjögur flugfélög
voru sameinuS. Samkvæmt samn-
ingi, sem þá var gerður viö stjórn-
ina, fékk flugfélagið árlegan fjár-
styrk, sem smám saman lækkar.
Hér er um viðskiftafélalg aö ræöa,
seni almenningur hefir lagt fé til
að mestu, en ríkisstjórnin aS
nokkru leyti, En jafuframt hefir
ríkisstjórnin faliS því þaö hlut-
verk aS vinna fyrir jijóöina, aS
koma á flugferöum milli Bretlands
og nýlendnanna, einkanlega þeirra,
sem fjarriliggja. MikiS þótti undir
því komiS, aS félagiö yrS fjár-
iiagslega öflugt sem fyrst, og með
það fyrir augum var því veittur
styrkur af ríkisfé, með þeim hætti,
sem fyr greinir. Eormaöur félags-
ins er Sir Eric Geddes og getur
hann og stjóm félagsins meö réttu
veriö ánægð yfir árangrinum af
itarfsemi félagsins. Á aðalfuudi
íélagsins, sem haldinn var fyrir
nokkru, skýrSi Sir Eric frá vexti
og viSgangi félagsins, og starf-
seminni sérstaklega á fjárhags-
árinu, sem lauk í mars í vor. Áriö
1924 voru skiiuilagshundnar flug-
íerðir farnar flugleiöir sem voru
alls 1.760 mílur enskar, 1928
2.100, 1929. 6.400 og 1931 8.800
mílur. Veröa þá komnar á reglu-
hundnar flugferöir til Cape Towti
í Suður-Afríku. Sir Eric kvaö
kreppuna liafa bitnaö á starfsemi
félagsins 1930—1931, en þó hlut-
fallslegá triinní en á starfsemi ann-
ara flutningafélaga. 1930—31 var
flogið alls 1.295.948 mílur enskar,
en 1.345.217 árið áður. Póstflutn-
ingur til Indlands nam á fjárhags-
ári því, sem um er að ræða ca.
4.250.000 hréfum. Áriö áöur 3.500.-
cxx) bréf. Hafa kaupsýslum. haft
mikið gagn af póstflugferöum þess-
um. Póststjórnin hefir og gert sitt
til þess aS auka áhuga manna fyrir
þeim. Undir ahnent hréf kostar aö
eins 6 pence til Indlands, en vega-
Iengdin er 4.500 mílur enskar. Sér-
stök flugfrímerki hafa verið gefin
lit og viösvegar um London hafa
veriS settir upp póstkassar, sem
aS eins eru ætlaSir fyrir flugiióst.
Eru þeir málaSir hláir, til aSg-rein-
ingar frá rauöu póstkössunum
íyrir önnur hréf. •— Mikil áhersla
er lögS á aS nota eigi flugvélar og
flugháta of lengi. A þaS mikinn
þátt í því hve öryggi í flugferð-
um er oröiS mikiS. Nýlega vom
teknir í notkun þrír nýir flugbátar
á flugleiðinni um Miðjaröarhaf.
Hver þeirra hefir fjóra mótora
12.200 ha.)i — Ný teg'und flugvéla
cr í smíðum til notkunar á flug-
leiðunum til Cape Town.
(Úr blaSatilk. Bretastjórnar. FB.).
Rakvélar
Vardonia
með einu blaði á
1,25.
Stór handsápa 25 au.
| Stór baðsápa 50 au.
Fataburstar,
afbragðs tegund úr
egta liári á 1,75.
Lítið í
Skemmugluggaim.
flztafilutfánaðcn
Í3EZZ!