Vísir - 24.09.1932, Blaðsíða 2

y i s; k
Heildsölubirgðir T
Flórsykup, JBelg. og Danskup.
Kandissykur, dökkur.
Simskeyti
■—o——
London, 23. sept.
Unitcd Prcss. - FJB.
Aukakosning í Bretlandi.
Aukakosning hefir fram far-
ið í Cardigan, Cardiganshire í
Wales. Kosningu lilaut Owen D.
Evans, frjálsl., með 13,437 at-
kvæðum, en frambjóðandi
ihaldsmanna lilaut 8,876. Fram-
bjóðandi jafnaðarmanna lilaul
5,295 atkvæði. — Fyrrverandi
þingmaður kjördæmisius, sem
nýlega var útnefndur dómari,
er i frjálslynda flokknum eins
og sá, er kosinn var í hans stað.
Manchester, 23, sept.
United Prcss. - FB.
Launadeilan í Lancashire.
Fulltrúafundurinn, sem læfir
launadeilumálin í baðmullar-
iðnaðinum tii meðferðar, hefir
fallist á málamiðlunartiilögur
nefndar þcirrar, sem falið var
að athuga deiluatriðin og leggja
fram lillögur til lausnar á þeim.
Nefndin hefir nú til atlniguuar
eina atriði deilunnar, sein ó-
leyst er, þ. e. endurráðningu
verkfailsmdnna,
Manchester, 24. sept.
United Press. - FB.
Seint í gærkveldi var fulltrfia-
fmidinum frestað, án ]>ess að
samkomulag næðist um endur-
ráðningu 2000 vefara, sem gert
höfðu verkfall áður en vinnu-
stöðvunin varð alinenn. - Mála-
miðlunartilraun um Jietta mik-
ilvæga deiluatriði heldur áfram
kl. 11.15 f. h.
Umea, i sept.
United Press. - FB.
Málmleit í Svíþjóð.
Jarðfræðingar, sem eru starfs-
menn ríkisstjórnarinnar, liafa
það hlutverk mcð höndum í
sumar, að athuga hvort eigi
finnist inálmar í jörð víðar í
Norður-Sviþjóð, en kunnugt
hefir verið til j>essa. Aðallega er |
leitað að gulli, silfri og kopar. !
Yfirumsjónarmaður þessara at-
hugana,, Axel Gavelin, Iiefir til-
kynt, að nýjar a'ðar liafi fund-
ist á nokkurum slöðuin í nánd
við Bölidennámurnar. Hinsveg-
ar, segir Gavelin, er verð á kop-
ar svo lágt sem stendur, að kop-
arvinsla ber sig ekki. Að eins
gullvinsla svarar kostnaði.
Utan af landi.
---o--
ísafirði, 23. scpt. FB.
40—50 sjómenn eru við sund-
nám í Reykjanesi. Námskeið er
haldið þar að tilhlutun skip-
stjórafélagsins „Bylgja“.
Knattspyrnufélagið Vestri og
sjóliðar af enska herskipinu
Godetia keptu hér í knattspyrnu
i gær. Vestri Ixir sigur úr být-
um með 3 : 0.
Sliitrun er nú byrjuð og cr fé
rekið hingað til slátrunar alla
leið vestan úr Dýrafirðii Er
frj'st liér nokkuð af kjöti til
útflutnmgs og er sú tilraun
gerð af kaupfélögunum.
Bálstofan.
—o—
Fríkirkj upresturinn hefir
tekið til máls mn bálstofuna, og
lalið sig hlyntan lienni. Síra Á.
S. varpar fram ýmsum spurn-
ingum („Vísir“, 1/. sept.), sem
cg skal svara að nokkru leyti.
Bálstofumálið er í höndum
bæjarstjórnarinnar, sem skipaði
nefnd vorið 1930, tii l>ess að
gera tillögur um bálstofu og
kirkjugarða bæjarins.. Borgar-
stjóri er formaður, en aórir
nefndarmcnn eru Einar Arnórs-
son, Ág. Jósefsson, sira Bjarni
Jónsson og undirritaður. Alls
hafa verið lialdnir þrír fundir
i nefndinni, en liún hefir ekki
verið boðuð á fund siðan í nóv-
cmber f. á. Þá lagði nefndin til
við bæjarstjórn, að leitað vrði
samninga við ríkisstjórnina um
að bærinn taki að sér öll kirkju-
garðsmálelni Rvíkur. Ijáði
nefndin sig jafnframt einróma
fylgjandi því, að bygð verði
kapella í kirkjugarðinum við
Ljósvallagötu, þar sem einuig,
væri bálstofa, hkgeymsla og
skrifstofa fyrir útfai-armál bæj-
arins. F undargerð l>essi var
samþykt á fundi bæjarstjórnar
5. nóv. 1931. Síðan hefir borg-
arstjóri ekki kallað nefndma á
íund, né málið, mér vitanlega,
verið á dagskrá bæjarstjómar-
Mér er ekki kunnugt livar er
komið samningunum við rikis-
stjórnina um kirkjugarðana, en
hitt þykist eg mega lullyrða, að
horgarstjóri sé hlvntur þvi, að
reist verði bálslofa.
Sira Á. S. skorar á mig að
1 l>eila ifiér belur að framlcvæind
bálstofumálsins. Það er vitan-
lega auðvelt að brýiia aðra, en
eg tek vel þessum hvatuingar-
orðum, sem vott um einlægan
áhuga síra Á. S. á þvi, að þess
verði kostur i Rvik að bálsetja
frainliðna.
Fyrir liönd „Dansk Lig-
brændingsforening“ hcfi eg
boðið borgarstjóra lán til bál-
stofubyggingar, með 5% vöxt-
um, og afborgunum eftir hent-
ugleikum.Lánskjörþessi cru svo
ágæt, að bönkunum hér, mundi
þykja þetta sama sem að gefa
peninga. Atvinnuleysið er nú
mikið, og ætti þvi að nota þetta
ódýra lán til þess að reisa bygg-
ingu, sem bærinn áreiðanlega
]>arf að koma upp, áður langt
liður. Lánið hefir samt ekki
verið þegið enn þá. Síra Á. S.
spyr hversvegna þetta tækifæri
hafi ekki verið notað. Þessari
spuraingu verður ljorgai-stjóri
og bæjariulltrúar að svara.
Lánstilboðið var til bæjarstjórn-
ar, og hennar að taka þvi eða
hafna.
Bálstofumáhð er þannig vax-
ið, að þvi ætti að vera best
komið í höndum bæjarins. öll
sanngirni mælir með því, að
bærinn sjái um að hér megi
ekki siða-r brenna Ifk, en grafa
í jörð isiður. Tcl eg því rétt að
reyna tiT hlítar að fá bæjar-
stjómina lil þess að reisa bál-
stofu, og taka að sér rekslur
hcnnar. Sú starfræksla verður
ætið erfið í höndum einstakra
manna. Hitft getur vitanfega
komið til mála, að stofna félag
i líl að lirinda málinu fram, ef
bæjarstjórnin reynist ófáanleg
til þess. — Gott vairi cf síra Á.
S. vildi btíta sér fyrir þvi, að
kröfur kæniu frá frikirkju-
söfnuðinum til’ bæjarstijómar;,
um skjótar framkvæmdir. Er
líklegt að slíkt hefði meiri áhrif
en einstöku raddir, sem kvaka
í blöðunum.
t Afstaða prestanna í Rvík er
góðs viti um framgang bál-
stofumálsins í Ixenum. Síra Bj.
Jonsson hefir, semi nefndar-
maður i bálstofunefnd, lýst sig
fylgjandi líkbrenslu. Sama hcfir
síra Á. S. nú gert i „Visis“-grein
sinni. En prestarnir eru vitan-
lega áhrifamildir i bænum.
Síra Á. S. lýsir vanþóknun
sinni á þvi, að almenningur fái
að vita um hvernig likaminn
ummyndast og spillist cltir
gref trunina. Þetta er meinbægni
við frjálsa náttúrufræðilega
liugsun og ]>ekking, sem. eg: get
alls ekki fallist á.
Loks vil cg ]>akka síra Á. S.
fyrir, að hann tók til máls, og
væri' hálstöfúmálinu mikill lið-
styrkur að þvi, að hann ynni að
framgangi þess í söfnuði sín-
um.
G. Cl.
GjlUngar J. J.
—o—
Það er alkunna, að islenskir
bændur eiga við mikla eriið-
lcika að slriða, eins og stéttar-
bræður þeirra i öðrum lönduim
Erfiðleikar bænda hér á landi
eru þó eklci allir af sörnu rótuin
runnir. Þeir eiga í þvi sain-
merkl við bændur í öðrum
löndum, að lúð almenna verð-
fall í lieiminuni á landbúnaðar-
afurðum liefir mjög þrengl að
þeim. En erfiðleikar margra is-
lenskra hænda eru ekki til
komnir einvörðungu af verð-
falli á landhúnaðarafurðum.
Fjöldi islenskra bænda getur
rakið erfiðleikaspor sin að dyr-
um liinnar óforsjálu og ábyrgð-
arlausu stjómmálamanna, sem
tóku við völdunum, er fram-
sóknarmenn og jafnaðarmenn
gerðu með sér samvinnu, cn sú
samvinna hélst, sem kunnugt
er, mikinn hluta þess tíma, cr
Tryggvi Þórhallsson var forsæt-
isráðherra. Jónas Jónsson frá
Hriflu var einvaldur í þeirri
stjórn og dvlst það scnnilega
fáum, nema auðtrúa samvinnu-
bændum, að samvinnan seni á
var drepið hér að framan, hvildi
511 á því, að jafnaðarmenn
treystu einvaldsherránum i
framsóknarstjóminni í öllu sem
væri hann þeirra eigin leiðtogi.
„Bændaforinginn“ J. J. kunni
þá list að leika tveim skjöldum.
Bændur sáu ekki gegnum grimu
leiðtogans, scm að hætti jafn-
aðarmanna lofaði öllu fögru án
þess að skeyta um afleiðingar
gálausrar eyðslustefnu. Með því
að sóa fé landsins á báðar liend-
ur tókst þessum manni að koma
því til leiðar, að margir baiiidur
fóru að trúa á hann sem mikil-
menni, sem alt gæti. En þeir,
sem tnia i blindni, eiga það
vanalega fyi'ír: höndum. að
verða illa vonsviknir. Og sú
Besta haffpamjöliö ep
Vernons
1 7 punda léreftspokum.
JBiöjiö um þaö.
n
n
n
n
w
varð raiimin ár er J. J. og hð
hans lolcs hröklaðist frá völd-
iiMii, þegar sjálfstæðismenn og
gætnari menn úr þeim flokki,
sem liöfðinginn J. J. er tal-
iianj hafa bygt uppr rnrðu að taka
liöndum saman til þess að
bjarga við fjárhag landsins og
áliíiy því að hið forsjála ©fu
menni skildi við rikisfjárhirsl-
una tómar þrátt fyrir undanfar-
in. mörg góðærL Það hefir oft
v.erið lekið fram og verður
aldrei of oft tekið fram, að um
allar syndir Tr. Þ. og J. J. voru
jafnaðannenn þehn samábyrg-
ir, því að þeir höfðu þaið æ k
yaldi siiiu að fella stjóm þeirra.
En þeir kusu að gera það ekkir
af ]>ví að J. J., þeirra maður í
stjórnioni, var ávalt, leynt og
ljóst, að vinna að jjeirra áliuga-
inálum..
Skylda Tr. Þ.r J. J. og E. Á.
var vitanlega sú, að liafa fjár-
hag ríkisins í góðu lagi. 1 þess
stáð komu þeir lionum í hran
i góðærum og þegar kreppunn-
ar fór að gæta hér, stóð þjóðin
berskjölduð fyrir. Þeir höfðu
gleymt þvi sem síst skyldi, að
brynja þjóðina gegn yfirvofandi
erfiðleikum. Þetta bitnaði eigi
hvað sísl á bændum. Fyrir
hvatning þeirra maima, sem
með völdin fóru, höfðu bændur
lagt í meiri framkvæmdir,
byggingar og fleira, cn þcir
voru menn lil að halda áfram,
er verðfallið dundi rfir. Þeir
voru margir skuldugir áður, en
þar við bættust nú á stundum
dýrar lántökur lil húsabygg-
inga, sem alls ekki voru við
þeirra hæfi. Aðrir fengu fé að
láni lil stórfeldrar aukningar á
ræktuðu landi, en nýræktin er
sumstaðar komin i órækt vegna
getuleysis og erfiðleika bænda.
í íslenskum landbúnaði hefir
um hægfara, eðlilega framför j
að ræða, fyrir framtak bænda !
sjálfra og góðan stuðning hins j
opinbcra. Það er ]>ú fyrst, þegar
J. J. og lið hans meö óliæfileg-
um fjáraustri og framkvæmd
óviturlcgra hugmynda fer að
skifta sér af þessum framför-
um, að erfiðleikar bænda byrja
fyrir alvöru. Lið þetta gerir
stórfelda tilraun til þess að
koma á auknurn f ramkvæmdum
í sveitunum, en þessi tilraun er
gerð af mikilli vanhyggju,
óhæfilegum fjáraustri og með
flokkshagsmuni fyrir augum
frekará en hagsmuni bænda,
enda er nú svo komið, að æ
fleiri bændur sannfærast um,
að ef J. .1. hefði aldrei komisl til
valda, ef hann hefði aldrei feng-
ið tækifæri til þess að fram-
kvæma hugsjónir sínar, væri
hag bænda betur borgið, því að
þeir hefði þú látið sitl eigið
hyggjuvit vera ráðandi um
gerðir sínar, en ekki hið póli-
tíska óvit glæframannsins J. J.
Sjáífstæðismönnuin í bændastétt
hefir alt af verið þetta ljóst. Þeir
hafa altaf gert sér Ijóst, að ef
sama íjármálastjórn hefði ver-
ið við höfð og i stjórnartíð Jóns
Þorlákssonar, }xi hefði hagur
Verslon
B. F. Magoússoit
er ÍTutt af Óðínsgötu 32 á Spit-
alastíg 2. — Óska eg að hedðr-
: aðir viðskiftavinir mínir láti
mig áframi njöta simta góð»
rfðskifta. — Kappkostað verð-
ur, eins og, aðurr að hafa góðar
vörur, sanngjarnt. verð og lið-
Iega afgfeiðslu. —- Sent heim
þeim sem óska. -— Sími 1798.
Reynið viðskiftin.
Virðingarfylsl
B. F. MAGNÚSSON.
I
þjóðarinnar i heild og ekki sist
Ixenda verið annar og betri en
þá, er J. J. för frá völdum. Þá
liefði þjóðin verið tiltölulega
lítið skuldug og brynjuð gegn
kreppunni. Þetta eru margir
framsóknarbændur, sem til
skams tínia trúðu á J. J. famir
að sjá, og þetta er það, sem
þeir merni innan fram-
sóknarfloklísins loks sáu, er
þeir snerust á sveif með
sjálfstæðisflokknum til ]x;ss að
b jarga við fjárliag landsins og
utvinnuveganna. Þess vegna
munvT samvinnvibændur 1‘esta
íraust sitt á gætnari mönnum
flokks síns í framtíðinni, í stað
þess að fvlgja J. J. að málum.
Og liið sanna cr, að einmitt
þessir menn réðu niðurlögum
J. J. í þeirn leik, er háður var á
seinasta þingi. Þá rfðvirkendu
framsóknarmenn þeir, sem með
Ásg. Ásg. stóðu, að þau rök
sjálfstæðismanna voru rétt, að
! undir fjárliag rikisins væri af-
í koma atvinnuyeganna og þjóð-
arinnar komin. Þeir sáu að
það varð að bjarga atvinnuveg-
unum og þjóðinni með þvi að
taka völdin af J. J. Þegar nú
þcssi sami maður liygst enn að-
afla sér fylgis, leggur hann á
svipaða braut og fyrrum, þvi að
hann hyggur, að gyllingamar
séu auðveldasta ráðið til fylgís-
öflunar. Skrif og skraf J. J. um
þorpamenningu i sveitunum eru
pólitiskt agn sem lagt er fyrir
aviðtrúa bændur, nýtt lierbragð
fallins foringja, sem hvgst að
komast til valda á ný með til-
styrk ofstækisflokkanna í laud-
inu.
¥
Messur á rnorgun.
í dómkirkjunni, kl. 11 sara
Friðrik Hallgrímsson.
1 frikirkjunni, kl. 2, síra
Árni Sigurðsson.
í fríkirkjunni í Hafnaríirði,
kl. 2 e. h„ .síra Jón Auðuns.
Ixmdakotskirkjan: Lágmcss-
ur kl. 6V2 og kl. 8 árd. Hánvessa
kl. 10 árd. Guðsþjónusta með
predikun kl. 6 síðd.