Vísir - 27.11.1933, Blaðsíða 3

VlSIR
liygli en nokkuð annaS, sem
stjórnin Jiafði að tilkynna, upp-
lýsingar þær, sem Sir Jolm Si-
mon utanríkismálaráðherra gaf
í snjallri ræðu. Hann gat fyrst
ítarlega um tilraunir lii’eslíu
rikisstjórnarinnar til þcss, að
'vinna að fai-sællegri lausn af-
vopnunardeilumálanna og
skvrði þvi næst frá ;því, hve
langl Bretar hcfði á undanförn-
um árum faríð í að minka víg-
búnað sinn. Hann gat þess m. a.,
;að þeir liefði nú að eins 15 stór
orustuskip, í stað 69 áður, 54
beiliskip, cn áður 108, 153 tund-
urspilla, en áður 216, 59 kaf-
báta, en áður 74. Af svo köll-
uðuin torpedo-skipum (torpedo
boats) væri nxi ekkert eftir, en
1914 áttu Bretar 106 slík lier-
skip. ■-— Áliafnir á herskipunum
væri nú samtals 90.000, en áð-
ur 152.000. — Urn landliei’inn
væri það að segja, að í lionuni
væri nú 205.534 menn, en áður
(friðartimaliei’lið) 258.996. I
varaliðinu (Special reserve)
væri nú 24.600 menn, en áður
S0.120, í herdeildunum í hinum
ýrnsu nýlendum 170.000, en áð-
ur 312.000. -— Flugherinn var
vitanlega mjög lítill 1914, því
að flugliernaðarlistin var þá í
bernsku og er því allur saman-
burður, að þvi er slikan víg-
búnað snertir lítils virði. En þess
má geta, að í lok heimsstyi’jald-
arinnar hafði Bretland öflugri
flugher en nokkurt annað land,
en nú er það fimta mesta flug-
herveldi heims.
4Úr bla'öatilk. Bretastjórnar).
Oiii fávita
og fðvitahæli
' Eftir Stgurbjörn Á. Gíslason.
—o—
Frh.
í neösta flokki eru þá fábjánarn-
ir, sem aldrei ná rneira viti eöa sál-
arþroska en tveg'gja til þriggja ára
barn og oft minna en þafi. Þeir
geta ekki varast ytri hættur og
þurfa stööugrar gæslu, og enga
vinnu geta þeir lært. Hjúkrunar-
F.æli eru þeirn ætluö. í öörum flokki
eru þeir, sem ná svipdðum sálar-
jtroska og börn á aldrinum tveggja
eöa Jtriggja ára til 7 ára. Þeir geta
foröast eld og vatn og eitthvað
lært til vinnu meö stööugri leið-
jsögn, en alls ekki unniö fyrir sér.
Þeirra hæli ertt nefnd vinnuhæli.
Sércfeild í þessum flokki eru þeir
fávitar, sem þjást af glæpahneigð,
flokkuhneigö eöa kynfýsnum.
Námsþroska eiga þeir oft meira en
7 ára börn, en veröa aö vera í
lokuöum vinnuhælum til þess aö
aörir hafi ekki tjón af þeim- —
Flogaveikir fávitar eru og oft tald-
ir í Jtessum hóp eöa þá alveg sér.
í efsta flokki eru svo þeir fá-
vitar, sem ná vitþroska á borö viö
7 til io eða ii ára börn. Þeir geta
enga samkepni staöist né séö um
hagi sina svo vel sé, en geta unn-
iö meira og minna fyrir sér þar
sem aöstæöur og umsjón eru i
góðu lagi..
Fáviskan eöa'mein fávita er ekki
■neinn einstæöur sjúkdómur, heldur
samnefni margra meina, sem hvert
um sig hefir sínar orsakir og segir
til sín á ýmsan hátt. En öll þessi
mein lania sálarjtroska þess, sem
fyrir þeirn veröur. Sum lama sér-
staklega skynsemina, önnur vilj-
ann og enn önnur tilfinningalífið,
en oftast þó þetta allt, vit, vilja og
tilíinningu, aö meiru eöa minna
leyti.
Ymsar tegundir fávisku eru arf-
gengar- Hefir veriö nokkur ágrein-
ngur um hvaö margir fávitar hafa
íengiö mein sín i arf frá foreldrum
eöa forfeörum, en nú munu flestir
sérfræöingar sannnála um, aö um
helmingur fávita sé með arfgeng
íein. Um '20°/o eða hluti þeirra
aumustu, fábjánanna og um 8o°/o
eða Ys hluta hálfvitanna, er talið
aö láta nærri.
Sú fáviska, sem ekki er talin arf-
eng, stafar af veikindum eöa
veiklun sem heilinn heíir oröið fyr-
ir, ýmist í móöurlífi, við fæöinguna
eða fyrstu barnsáriu, — höfuö-
högg og mikla hræöslu má telja
með þeim orsökum — stundum
stafa þatt frá mænuveikindum, eða
veikindtim í aðaltaugakerfinu.
Stundum frá veikindum i öörum
líffærunt, sem óbeinlínis lama
heilastörfin, t. d. spilla blóöinu,
svo aö heilinn þroskast ekki. —
Sérfræðingar geta linaö og jafnvcl
bætt sum þessi mein, þótt flest séu
þau ólæknandi-
Þótt hér sé aöeins stiklaö á að-
alatriöum, vona eg að þeir sem
íhuga jictta mál sjái, aö jiess er
full jiörf aö hvert land eigi sér-
íræöinga í læknahóp, sem snúa
sér að fávitum — og aö það er
fjárhagslegt alvörumál fyrir hvert
þjóðfélag, áö a. m. k. helmingur
allra fávita eru meö arfgeng mein-
Eg skal nefna þess 2. dæmi livaö
Jtaö kostar.
I frelsisstríði Bandaríkja fyrir
rúmttm 150 árum átti hermaöur,
Martin Kallikak að nafni, son meö
fávita stúlku, sem hann hitti í veit
ingahúsi. Árið 1912 vortt taldir
afkomendur jtessa pilts, sem var
fáviti, og taldist svo til að Jteir
værtt J)á alls orönir 480. Af Jjeim
dótt á barnsaldri 82, 36 voru laun
getnir, 33 lifött í opinberu lauslæti,
21 voru yfirkomnir drykkjttmenn,
8 stjórnuöu lauslætishúsum, 143
voru fávitar og margir hinria á
takmörkum vits og fáviskti- Þessi
Kallikak giftist skömmu eftir
ófriðinn góöri stúlku af góöum
ættum. Afkomendur frá því hjóna-
bandi voru 436, og i þeim hóp
ekkert af opinberu lauslæti, engin
laungetin börn, enginn glæpamaö-
ur og enginn fáviti, en einir 2 of-
drykkjumenh.
Frh
Talandi staðreyndir.
Að gefnu tilefni og tii þess aÖ koma í veg fyrir misskilning, birtmu vér hér
með nokkra töluliði úr hinum oþinberu tryggingarhagskýrslum.
Líftryggiagar teknar hjð félögunnm til ársloka 1932:
THULE SVEA
I tryggingu við árslok:. 644,8 miljónir króna, 267,1 miljónir króna.
Nýjar fryggingar samþyktar á ár-
inu: ............... 40,9 — — 18,0 — —
Iðgjöld á árinn (af öllum venju-
legum líftryggingum): . 20,4 — —- 7,2 — —
„Bónus“ (Iðgjaldsendurgreiðsla
og ágóði liinna trygðu, þar með
talið það, sem lagt er í Bónus-
jöfnunarsjóð) á árinu 1932: 4,93 — — 1,12 — —
THULE
e r
Stærsta Llfsábyrgðartélag Norðarlanda
og auk þess
það lífsábyrgðarfélag, sem hefir forystuna á íslandi — 38% aí öllum líítrygging-
um, sem í gildi eru á íslandi 31. desember 1931, eru tryggingar í THlTLE.
LÍFSÁBYRGÐARFÉLAGIÐ THULE H/F.
Aðalumboðið fyrir Island
Carl D. Tolinins & Co.
sOOOO<
Bæjarfréttir
Q Edda 593311287 = Fyrirl. ■
Veðrið í morgun.
í Reykjavík 3 stig, ísafiröi 3,
Akureyri — 1, Seyöisfiröi 2, Vest-
mannaeyjum 1, Grímsey3, Stykkis-
liólmi 1, Blönduósi 1, Raufarhöfn
-- 1, Hóluni i Hornafiröi 2,
Grindavík 1, Jan Mayen o, Juliane-
baab — 1, Færeyjum 7, (Vantar
skeyti fvá öörum erlendum stööv-
mn). Mestur hiti í Reykjavík í
gær 4 stig, minstur 2 stig. Yfirlit:
Djúp iægö vestur af Bretlandseyj-
umf á austurleiö. Horfur: Suövest-
urlánd: Hæg norövestan átt i dag,
cn vaxandi austan átt í nótt. Faxa-
flói, Breiöafjöröur og Vestfirðir:
Hægviðri. Úrkomulaust aö mestu.
Norðurland, noröausturland, Aust-
íirðir og Suöausturland: Breytileg'
átt og hægviöri. Úrkomulaust og
víða léttskýjað-
Tvö bifreiðarslys
urðu í gær. Annað slysið varð
fyrir austan sandgryfjurnar í
Sogunum. Maður að nafni Guð-
numdur Sigurðsson, til lieimilis
á Sogabletli 6, sat aftan á palli
vörubifreiðar kippkorn þarna á
veginum, en skömmu eftir að
liann var farinn af bifreiðinni
varð bann fyrir fólksflutninga-
bifreið. Fótbrotnaði maðurinn
og var fluttur á Landspítalann.
Hitt slvsið varð í gærkveldi inn-
arlega á Laugavegi, fyrir fram-
an liúsið nr. 140. Urðu þar tveir
drengir fyrir vörubifreið og
meiddust talsvert. Ekki hefir
enn liafst upp, um hvaða vöru-
bifreið er að ræða, en góðar
líkur til, að það sannisl bráð-
lega. — Lögreglan vinnur að
skýrslusöfnun um bæði þessi
slys og bíður frekari frásögn,
uns áreiðanlegar upplýsingar
eru fyrir hendi.
Síra Iíristinn Daníelsson
flytur fyrirl., „Hvaða erindi á
spíritisminn?“ á fundi í Sálar-
rannsóknafélagi íslands í Iðnó í
kveld kl. 8y2.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss er í Kaupmannahöfn.
Goöafoss fer héöan annaö kveld
áleiöis til Hull og Hamborgar.
Brúarfoss er á leiö til landsins.
Dettifoss er í Hamborg. Lagarfoss
cr á Akureyri. Selfoss fer héöan í
kveld áleiöis til Leith og Antwerp-
cn.
Timburskip
til Völundar er væntanlegt hing-
aö í dag-
Bragi
kom frá Englandi á laugardags-
kveld og íór á veiöar í gær.
V. K. F. Framsókn
lieldur fund á morgun kl. 8V2
i Iðnó. Rætt verður um félags-
mál og bæjarmál og Haraldur
Guðmundsson alþm. segir frétt-
ir. — Sjá augl.
Siómannakveðja.
26. nóv. FB.
Lagöir af staö áleiöis til Eng-
lands- Vellíöan allra. Kærar kveöj-
ur.
Skipverjar á Garðari.
!
E.s. Esja
var á leiö til Vopnafjaröar í
morgnn.
Belgaum
seldi ísfiskafla í Aberdeen á
föstudag s. 1., en ófrétt er um
söluverðið.
Lögfræðileg aðstoð
verður veitt ókeypis i Háskól-
anum (kenslustofu lagadeildar) í
kveld kl. 8—9.
U. M- F. Velvakandi
heldur fund x Kaupþingssalnilm
annaö kveld kl. 9. Mætið stund-
víslega.
Gengið í dag.
21,00 Tónleikar. Alþýðulög.
(Ú tvarpskvartettinn).
Einsöngur. (Pétur Jóns-
son).
Grammófón:
Vivaldi: Concerto grosso.
(Scala orkestrið, Milano)
Tartini: Djöflatrillu-són-
ata. (Yehudi Menuhin &
Arthur Balsam).
Svar
til hr. Gnína Jðnssonar.
Sterlingspund kr. 22.15
Dollar — 4,263/4
100 ríkismörk þýsk. — 161,18
— frankar, frakkn. . — 26,65
«— belgur — 94,34
— frankar, svissn. . — 131,52
— lirur — 36,21
— mörk, finsk .... — 9,93
— pesetar — 56,18
— gyllini — 273,27
—. tékkósl. kr — 20,47
— sænskar kr — 114,41
— norskar kr — 111,39
— danskar kr — 100.00
Gullverö
ísl. krónu er nú 54,86, miöaö viö
frakkn. franka.
Útvarpið í dag.
10,00 Veðurfregnir.
12,15 Hádegisútvarp.
15.00 Veðurfregnir.
Endurtekning frétta o.fl.
Þingfréttir.
19,00 Tónleikár.
19,10 Veðurfregnir.
19,20 Tilkynningar. Tónleikar.
19,35 Óákveðið.
20,00 Klukkusláttur.
Fréttir.
20,30 Erindi: Frá útlöndum.
(Vilhj. Þ. Gislason).
Niðurl.
Þá er loks síðasta, og aðalatriðið 1
svari Guðna til min, um hvatir mín-
ar eða tilgang, mcð skrifum mínuna
um J)etta efni. Guöni margendur-
tekur þá fullyrðingu aö tilgangur-
inn sé umfram alt sá, aö gei’a hlut
Símonar Jónssonar, sem minstan-
Eg lýsi því yfir aö þetta er til-
liæfulaus, svíviröileg getsök. Það
getur verið að Guðna Jónssyni lán-
ist meö þessari rógburöar herferö
aö auka Símoni Jónssyni og hans
nánustu, kala í minn garð, og skai
Guðni sjálfur bera alla ábyrgö á
J)ví verki. Eg heíi aldrei haft
minstu löngTin til aö minka Símoa
Jónsson á nokkurn hátt eða draga
úr J)ví lofi sem*h’ann á skilið fyr-
ir dugnað sinn og hugprýöi í sjó-
hrakningi þessum, og oft endra-
nær. Viö erum einhuga um J)að,
hans gömlu skipsfélagar — livaö
scm Guöni Jónsson segir — aö
unna honum fullkomins sannmæi-
is, en hitt Jrykir mér, og okkur
fleirum mjög leitt, að fljótfær og-
hvatvís sagnaritai’i iiefir flækt Sí-
mon' inn i frásögn sína á mjög ó-
heppilegan liátt, og með því orði'S
til þess sjálfur, að gera Símoa
gamla mikið minni en hann er í
raun og veru. En það, sem J)ví ó-