Vísir - 15.03.1934, Qupperneq 2

V I S ! H
MÁLARAR!
MUNIÐ.að aítþað BESTA
er að málningu lýtur, fáið þér í'rá elstu og
stærstu málninga- og lakkverksmiðju Norð-
urlanda.
Sadolin & Holmblad A. s.
Kaupmannahöfn.
(Stofnsett 1777).
Símskeyti
Berlín, 11. mars.
Aívopnunarmálin og öryggi
Frakklands.
Þjóðverjar svara Frökkum.
Samkvæml áreiðanlegum
heimildum hefir nú verið geng-
ið frá svari þýsku ríkisstjórnar-
innar við seinustu orðsendingu
Frakka út af afvopnunarmál-
unum. í svarinu er lögð áhersía
á það, að Þjóðverjar séu reiðu-
b'únir til þess að gera vináttu-
samning við Frakka og fallasl
á ráðstafanir lil tryggingar ör-
yggi Frakklands. Að öðru leyli
halda Þjóðverjar fram fyrri
tiilögum og kröfum, að því er
afvopnunármálin snertir.
(United Press. FB.).
Madrid, 11. mars.
Frá Spáni.
Prieto liefir látið svo um
mælt í viðtali við United Press,
að socialistar ætli sér elcki að
beitavaldi lil þess að koma fram
stjórnarfarslegum breytingum
i landinu, né lieldur stofna til
allsherjarverkfalls i því skvni.
(United Press. — FB.).
Moskvva 15. niars.
Ráðstjórnin tekur erlent lán.
Opinberlega tilkynt, að sænska
ríkisstjórnin hafi faliist á að lána
Sovét-Rússlandi 100 milj. króna —
T.ánsfénu verSur variS til kaupá á
sænskri framleiSslu, aSallega vél-
r.in og rafmagnsáhöldum. Lánveit-
ing þessi vekur mikla eftirekt, því
aS þaS er i fyrsta skifti sem Sovét-
Rússland tekur lán hjá erlendri
rikisstjórn. - (United Press. FB.).
Dublin 15. mars.
Frá írum.
Lftir langar og harSyítugar uili-
ræSur var frv. þaS sem bannar
notkun einkennishúninga i pólitísk-
um tilgangi, horiS undir atkvæSi
neSri deildar þingsins í gær og
náði þaS samþykt meS 77:61 at-
kvæSi. FrumvarpiS gengur nú til
efrideildar þingsins og mun verSa
tekiS |)ar til umræbu í hyrjun
næstu viku. (United Press. FB.).
Rómahorg 15. mars.
Dollfuss ræðir við Mussólíni.
Dollfuss kanslari Austurríkis
átti langar viSræSur viS Mussolini
i gær. Rætt var uni aS veita Áust-
urríkismönnum frjálsan aSgang aS
hafnarnotkun í Trieste og Ung-
verjum í Fiume. Forréttindi jiau,
sem hér er um aS ræSa, láta ítal-
ir í té, til þess aö greiSa fyrir Ung-
verjum og Austurríkismönnum aS
koma vörutn sínum á markaS, en
Italir munu vitanlega einnig hafa
mikinn hagnaS af hinum auknu
flutningum frá þessum löndum, um
fyrrnefndar borgir. Einnig hafa
þeir rætt um tollaívilanir. Talið
er, aS hér sc utn samkepni að ræSa
viS ÞjóSverja, og muni mjög draga
úr flutningum á vörutú frá Vinar-
horg og fleiri borgum Austurríkis
ti! Hamhorgar. —- (United Press.
FB.).
Talsambaodið.
Er það á réttri leið?
—o—
Samkvæml úpplýsingum
þeim, sem landsímastjóri hefir
gefið blöðnnum, er búist við
því, að talsambandið við útlönd
muni komast á áður en langí
um líður og gefur hann upp i
því samhandi,að verð á 3ja mín.
samtali við England muni verðn
30 shillings.
Eg er einn af þeim, sem mik -
inn áhuga hefi haft á þvi, að
slíkt talsamband komist á, en
mér virðist mjög einkennilega
í pottinn búið með þetta mál.
Fyrir landsimasljóra virðist
ætíð liafa vakað, að hin nýja
stöð yrði aðeins notuð sem tal-
stöð, þótt ltún gcti einnig vcrió
skeytaslöð með litlum auka-
kostnaði. En i stað þess er sam-
ið við Mikla Norrænafélagið um
notkun á hinum gamla sæsíma,
sem ætlað er að annast send-
ingu símskeytanna, sein mestar
tekjurnar gefa. En liin nýja,
dýra og fullkomna stöð á að'-
-cins að annasl samtölin, sem
Jitlar tekjur Iiljóta að gefa í
byrjun og samtölin verðá þar
af leiðandi óhæfilega dýr, eins
og nú er komið á daginn.
Það hefði átl að liggja í aug-
um uppi, að hin nýja stöð ætti
að annast bæði skeytasendingar
og samtöl mílli Islands og úl-
landa. Með því rtióti er hægt að
láta símskeytasendinguna 'bera
mestan lilula kostnaðar við
stöðina og hafa þar af leiðandi
samlölin við útlönd svo ódýr,
að mönnum sé kleift að .nol
sambandið. Lágt verð mundi,
og auka notkunina afar mikið.
Auk þess keniur þetta ménn-
ingar-samband því aðeins að
gagni, að einliver geti notað það.
En injög er vafasamt, hversu
mikil notkunin verður með því
háa vcrði, sém tiú er gert ráð
fyrir og ekki er líklegt að það
lækki, því að ekki cr sýnilegt
aö stöðin muni bera sig næstu
árin með talsambandi eingöngu.
En hver vegna cr þetta liafl
svona? Hvers vegna er ckki
stöðin hæði fyrir simskeyti og
samtöl eins og heyrst liefir að
Gísli heitinn Ólafson hefði
gert ráð fyrir? Hann gerði og
ráð fyrir, að símskeytagjaldið
mundi lækka með liinni nýju
stöð. Hvers vegna er nú haldið
við hinu dýra, ótrygga sæsíma-
sambandi og hin nýja stöð að-
eins látin verða talstöð? Er rik-
isstjórnin viss um að hún sé
hér á réttri leið?
x.

SíJdarnætur
seljum við frá
I
g
£?
j*
o
I ....... . , ,
Johan Hansens Sönner,
£ Fagerheims Fabriker.
B e r g e n.
Þeir, sem liaía í hyggju að kaupa síldarnætur
fyrir næsta sumar, ættu að tala við okkur nú
þegar og fá tilboð. Lægsta verð. Hagkvæmir
greiðsluskilmálar.
Þðrðnr Sveinsson & Co
r.
8
I
S
X;0000000000«0000000!XXi0tXX5íXX>0<XXXÍ0;XÍOíXÍ0000000£JG0O0<
Sameignar-
fj ölsky ldLan*
Það er sagt um ánamaðkinn.
að hann skríði saman jafnharð-
an, þó að hann sé slitinn sund-
ur.
Mér virðist sameignarfjöl-
skylda þessa lands töluvert svip-
uð ánamaðkinum að þessu leyti.
Hún skriður alt af saman, þegas*
á reynir, liversu rækilega sem
hi'111 er bútuð sundur.
Eins og' allir vita, eru nú þrír
sameignarflokkar starfandi hcr
á landi, eða liálfur fjórði, að því
er sumir telja.
Hinn fyi*sti er flokkur Komm-
únista. Hann reynir ekki að villa
á sér heimildir, heldur kemur
til dyra eins og hann er klædd-
ur, og er að því leyti drengilegri
en hinir. En allir eru flokks-
menn þessir á hinum hroðaleg-
ustu villigötum og fullkomnir
þjóðniðingar i stjórnmálahált-
erni sínú.
Annar er flokkur socialista.
Hann þykist vilja þróun og ekki
byltingu, cn reyndi þó, i félági
við aðra æsingaflokka, að stofna
tii blóðugrar byltingar 9. nóv.
1932. — Foringjar þess flokks
cru nokkurir auðmenn og
naulnabelgir, sem liugsa ein-
göngu um eigin liag.
Þriðji cr flokkur Tíma-
kommúnista. Hann þykist vera
samvinnuflokkur, en lýtur
stjórn æstasla og grimmásta
kommúnistá landsins, Jónasar
Jónssonar frá Hriflu. Flokkur
þessi er falskastur og einna ó-
merkilegastur allra hérlendra
stjórnmálaflokka. Starfsemi
hans er að kalla má eingöngu
niiðuð við valdaþrá og válda-
vonir eins einasta manns. Það
cr talið, að i herbúðum jicssa
llokks hafi verið lögð á ráðin
úm aðföriná að bæjarfulltrú-
um sjálfstæðisflokksins 9. nóv.
1932. Samtimis hgfði verið á-
kveðið. að dómsmálaráðherru
landsins, algeplega saklaus mað-
ur, skyldi dæmdur til fangelsis-
refsingar. Vonin sú, að stjórnin
mundi þá segja af sér og for-
ingja' allra íslenskra kommún-
isla yrði falið að' mynda stjórn.
Og upp frá þeirri stund mun
hafa átt að stjóma landinu án
löggjafar.
Fjórði fiokkurinn, sem sumi'-
vilja telja nokkurnveginn heið-
arlegan, eh aðrir að liálfu levT i
á végum kommúnista, er liirin
nýi bændaflokkur. Það er liaft
fyrir satt, að hann Íeiti nú
samvinnu við flokkana iþrjá,
sem áður voru taldiiy um.sam-
eiginlega sókn gegn sjálfstæðis-
mönnum við kosningarnar i
vor. Er mælt, að það sé í samn-
ingum Iiaft, að enginn þessara
flokka hjóði menn fram gegn
hinum. Þyki liklegt, að Tíiná-
kommúnisti geti unnið sæti
t einhverjú kjördæmi, eiga
söeialistar, kommúnistar og
bændaflokksmenn að stuðla að
þeirrí kósrtingu, svo sem frek-
ast er unt. Sama, gildir um
bændaflokksmann. Þyki hann
líklegastur til þess að bera sig-
ur af hólmi, eiga Tíma-komm-
únistar, kommúnistar og soci-
alistar að veita honuni fylgi.
Hið' sama gildir og um socialista
og kommúnista. Þvki einliver
þeirra tnanna líklegastur til
þess, að geta felt sjálfstæðis-
mann frá kosningu, þá er allri
sameignarfjölskyldunni' ætlað
að vinna að því.
Svona er frá þessu skýrt af
mönnum, sem vel mega vita hið
sanna. E11 sennilega er þó ekki
gengið frá samningum enn til
fullrar lilitar, S.umir hafa álitið,
að hinn nýi bændaflokkur gæti
ekki talist til rauðu samfylk-
ingarinnar nema að hálfu- leyti,
og aðrir viíjað sýkrta hann al-
veg af mökum við það lið. En
nú er lalið, að hann s^ einna
gráðugastur í samvinnuna og
væri 'það svo sem rétt eftír
flautaþyrlinuni og skoðanaleys-
ingjanum, sent þar flýtur of-
an á.
Það gæli þvi l'arið svo, að
sameignar-f jölskyldau skríði
algerlega saiíian i vor og gengi
til kosningá i einni allsherjar
samfylkingu gegn sjálfstæðis-
mönnum.
B.
Skuldamálin,
—o—
Orsökin til þess, aö lánstraust
í heiminum heíir yfirleitt þorriö,
segir atnerískur hlaðamaöur, sem
hefir átt tal viö heimskunna
hankamenn, er aöallega sú, aö
ýmsar þjótSir hafa ekki staðiö viö
skuldbjndingar sínar, og þaö hef-
ir haft skaöleg áhrif yfirleitt, og
jafnvel á lánstraust þeirra þjóöa,
s'eni liafa staðið í skilum eftir
megni eöa aö fullu. Voldugar
hankastofnanir eru ófúsar áaölána
fé á meöan stjórnmálaástandiö er
eins ókyrt í heiminum og nú.
Þær vilja ekkj hætta á aö lána
stórfé til fratnkvæmda í Tiinum
ýmsum löndum heims, fyrr en
þjóöirnar yfirleitt viöurkenna
skuldbindingar sínar og viöskifta-
ástandiö batnar frá því seni nú er.
Þótt einkennilegt sé, segir hlaöa-
tttaður sá, sem hér um ræðir. virð-
ist þaö áhættuminna að lána fé.til
landa,' þar seiiv iandnámi er ekki
lokiÖ og fjöldi vcrkefna híða, held-
ur eít til sálnra hinna svo kölluðu
gömlu menningarlanda. Jafnvel uni
Asiuþjóöir er þaö svo, aÖ. þær hafa
yfirleitt staöiö prýöiiega i skilum,
jj. á. 111. eru Kínverjar, Japanar og
Siambúar, en allar ])essar þjóðir
hafa lánaö allmikið fé érlendis.
Sovét-Rússlánd hefir staöið í skil-
um tneö allar sínar skuldbinding-
ar. en ráðstjórnin hefir aldrei
viljaö viöurkenna gömltt skulda-
súpuna frá dögitm keisaraveldis-
ins, og j>að háir enn lánstrausti
Rússa. Af Evrópuþjóðum hafa m.
n. a. Spánverjar, ítalir og Portú-
galsbúar staöiö t skilum, svo og
Pólverjar og Finniendingar. Láns-
traust þessara þjóöa er því gott,
svo og Eistlendinga. Bankamenn,
sem starfa við mestu bankastofn-
anir heims, hafa að undanförnu
mjög heitt áhrifutn sínum til þess,
aö Stjórnmálaleiðtogar hjálpi til
að hreinsa tií á þessu sviði, að þvt
er segir í skrifum ameríska blaða-
mannsins, þid aö fyrr en þaÖ veröi
gert komist engin viöreisn á skrið
i heiminum.
Undir eins og sániningar takist
ttm greiðslu skulda, seni ekki hefir
verið staðiÖ í skilum með, mutú
breyta til batnaðar. En þangað til
hafi þetta lamandi áhrif á {veninga-
mörkuðitnum, lama viðskiftin í
heimirium Og tefja fyrir þeirri
allsfierjar viðreisn atvinnu og við-
skiftalífs. setn allir óski eftir.
Veðrið í morgun.
í Reykjavík — 1 stig, Isafirði o,
Akureyri — t, Seyðisfirði o, \ est-
niannaeyjum 2, • Gríinsey — 2,
Sykkishóhni — 2, Blöndtiósi — 6,
Raufarhöfn — 1, Hölurn í Horna-
firði 1. Grindavík t, Færeyjum 1,
Jan Mayen — 9, Augmagsalik o,
stig, Mestur hiti hér í gær 4 stig,
minstur. — 2, Sólskin í gær 3,0 st.
Yfirlit: Djúp lægö yfir Bretlands-
eyjutn og önnur v.ið Grænland. —
Horfur: Suðvesturland: Austan-
kaldi. Allhvass undir Eyjafjöllum.
Bjaftviðri. Faxaflói, Breiðafjörð-
ur: Austaiikaldi. Bjaftviöri. Vest-
firöir, ’ Norðitrland, norðaustur-
land', Austfirðir, suðausturland:
Austankaldi. Víðast úrkonmlaust
r,g. sumtsaðar hjartviðrr.
81 árs
verður á . morgun . ekkjan Hall-
dóra Álfsdóttir, Lindargötu 19
(áöur: Selhúðtiin 9)-
Áttræður
er í dag Jón Þóröarson, frá
Hliöi á Álftanesi. Hefir hann utn
langt skeiö. átt heima í Hafnarfiröi
‘og nótið þar mikilla vinsælda, enda
mannkosta og ' dugnaöarmaður.
Hann er hróðir Halldórs Þóröar-
sonar, bókbindara, hins mætasta
og hesta drengs.
Hljómleika
heldur P. Á. Jónssou óperu-
söngvári í Gamla Bíó annað kveld.
Á söngskránni eru lög eftir Schu-
hert, Strauss og Brahms og aríur
eftir Puccini og Tsaikowsky.
Leikkveld Mentaskólans.
Nemendur Mehtaskólans leika í
síðasta sinn i kvekl hinn skemti
lcga og hráðfjöruga skopleik ,,Af-
hrýðisemi og iþróttir." f’eit* eru
vafalaust margir, sem sjá vilja
leikinn, en hafa ekki komið því
við, og et* þá að grípa tækifærtð
í kveld.
T ónlistarskólinn.
Baldtu* Andrésson cand. theoi.
flytur fyrirlestur ttm Beethoven *
kvcld í hátíðasal Mentaskólans kL
&/>. Nemendur eiga að mæta
stundvíslega.