Vísir - 02.07.1935, Side 2

VlSIR
Tilraunip Breta til þess
að sætta ítali og
Abessiniumenn
árangurslausar.
Umræður í neðri málstofunni í gær. —
Mussolini hafnar tillögum Anthony Eden’s.
í naíoi frjálslyndisins.
Stópblaöið Times telup
Mussolini staðpáðinn í að
leggja alla Abessiniu eða
nokkurn bluta hennar undip
ítölsk yfippáð.
Lundúnablöðin ræða nú deilur ítala og Abess-
inumanna og kemur glögt fram, að þau ótt-
ast styrjöld út af þessum málum. Samvinna
Frakka og Breta er eina vonin um friðsam-
lega lausn deilunnar, segir Daily Telegraph.
LiOndon i. júlí. FIB.
Hoare utanríkismálaráöherra
ílutti ræðu í neðri málstofunni í
dag og gerði deilumál ítala og
Abessiniumanna að umtalsefni.
Sagði hann að mikið lægi við, að
undinn væri bráður bugur að þvi,
að gera frekari tilraunir til þess
að koma í veg fyrir alvarlegar af-
leiðingar af þessum deilum, en
breska stjórnin væri öll af vilja
gerð til þess að miðla málum og
hún hefði stöðugt til athugunar á
Utan af landi.
Keflavik i. júli. FÚ.
Síldveiðar á Faxaflóa.
í fyrri nótt hljóp á tæplega. klst.
svo mikií síld í síldarnet vélbáts-
ins Braga úr Keflavík, sem hefir
stundað síldveiðar í reknet í Faxa-
flóa undanfarið, að 17 net sukku
og misti báturinn þau með öllu
setn þeim fylgdi.
í næstu veiðiför á undan veiddi
báturinn 140 tunnur í rúmlega 20
net.
Velbáturinn Arinbjörn Ólafsson
stundar einnig reknetaveiðar í
Faxaflóa og aflaði nýlega á einnf
nóttu, 117 tunnur í 20 reknet. Síld-
in er lögð á land i Keflavik til
frystingar í Félagsíshúsinu i
Keflavík.
1. júlí. FÚ.
Vinnudeila.
Vinnudeila hefir staðið yfir und-
anfarið við Síldarverksmiðju rík-
isins á Raufarhöfn. í morgun voru
deiluatriði þau, að verkamenn
kröfðust kr. 1.20 um klst. í al-
merínri lausavinnu og kr. 1.70 um
klst. í kolavinnu. Verksmiðju-
stjórnin vildi greiða eina krónu
og þrettán og einn fjórða, og eina
krónu og fimmtiu fyrir sömu
vinnu um klst.
Upphaflegur ágreiningur var
meiri, svo sem um kaup fastráð-
inna verkamanna, en samkomulag
r.áðist um þau atriði deilumálsins.
Engin síld hefir enn verið sett
á land á Raufarhöfn.
Síðar í dag barst útvarpinu svo-
hljóðandi símskeyti frá fréttaritarai
útvarpsins á Raufarhöfn:
Kaupdeilan á Raufarhöfn er nú;
leyst. Verksmiðjustjórnin bauð íj
dag kr. 1.15 um klst. í lausavinnu!
og kr. 1.60 um klst. í kolavinnu;
og verkamenn samþyktu tilboðið.;
í. júlí. FÚ.
Prestskosning
fór fram á Siglufirði í gær, og
kusu 814 af 1377.
hvern hátt hún gæti orðið að liði.
1 ræðu, sem Anthony Eden flutti
um för sína til Rómaborgar ogvið-
ræðurnar við Mussolini, staðfesti
hann að það væri rétt, er komið
hefir fram,að breska stjórnin hefði
gert tilraun til þess aðmiðlamálum
með því að láta Abessiniu fá hluta
af breska Somalilandi, svo að
Abessiniumenn gæti fengið þar
höfn við sjó, en Mussolini hefði
ekki viljað fallast á þetta. (Uni-
ted Press).
Sýning
á gömluni og nýjum myndum
úr Reykjavík.
Félagið Ingólfur var stofnað s.l.
haust. Tilgangur þess er m. a. að
annast útgáfu á sögufróðleik um
Iandnám Ingólfs Arnarsonar.' Nú
hefir félagið i hyggju að gangast
fyrir sýningu á mynduin úr
Reykjavík, gömlum og nýjum, og
er til þess ætlast, að sýningin
verði í þessum mánuði. Væntir fé-
lagið, að þeir einstaklingar, félög
eða stofnanir, sem eiga 'slíkar
myndir, séu fús á að lána þær á
sýninguna. Myndaeigendur eru
vinsamlega beðnir að gefa sig
fram við Bókaverslun Sigfúsar
Eymundssonar (sími 3135), Stein-
dórsprent h.f. (sími 1175) eða
Einar Magnússon, gjaldkera (sími
1811). — (Tilk. frá fél. Ingólfi. —
FB). —
Vinstrimenn í Frakklandi vilja
afvopnun fastistafélaganna.
Berlín 1. júlí. (FÚ)
Vinstriblöðin í Frakklandi birta
þessa dagana ávarp í tilefni af
Þjóðhátiðardeginum 14. júlí, þar
sem skorað er á alla alþýðu Frakk-
lands að fylkja sér þenrian dag til
bráttu fyrir vemdun frelsisins og
sett fram krafa um afvopnun
„Eldkrossanna“, sem era fasistisk
baráttusamtök. 48 róttæk félög og
samtok undirrita þessa kröfu. Blað
franska kommúnistaflokksins
,,Humanite“ birtir einnig þetta á-
varp og segir, að Kommúnista-
flokkurinn standi fyrir þeim við-
búnaði, sem hafður er í tilefni af
deginum og að állir kommúnistar
muríi taka þátt í þeim kröfugöng-
um og athöfnum, sem verða muni.
Hverri þjóð er nauðsynlegt
að selja lög til verndar því
stjórnskipulagi, sem hún liefir
sett sér. Til þess að nokkur
•vernd sé í slíkum lögum, vcrð-
ur að leggja refsingar við brot-
um gegn þeim. Og að sjálfsögðu
verður að dæma eftir lögunum,
ef lirotið er gegn þeim, að öðr-
um kosti verður lagasetningin
gagnslaus og ofstækismönnum
opin leið til að beita rétl stjórn-
arvöld ofbeldi og koma öllu á
ringulreið í landinu.
Iíér liafa nú fallið dómar í
slíkum lögbrotamálum. Vægari
dómar mundu sennilega ekki
bafa verið kveðnir upp í svipuð-
um málum í nokkuru lýðfrjálsu
landi. í einræðislöndunum
mundu dómarnir liafa orðið
margfalt þyngri. I ríki komm-
únista eru dómar í slíkum mál-
um svo alþektir að strangleika,
að um engan samjöfnuð er að
ræða. ,
Nú bregður svo við, að
kommúnistar skera upp berör
lil að mótmæla dómum þeim,
sem Hæstiréttur befir kveðið
upp yfir félögum þeirra, fyrir
uppivöðslu þeirra og ofbeldi 7.
júlí og' 9 nóvember 1932. Til
þessara mólmæla stofna þeir
eingöngu af því að það eru
kommúnistar, sem dómana eiga
að þola. Eftir þeirra kenningum,
eru allir slíkir sektardómar
rangir, ef það eru kommúnistar
sem fyrir þeim verða. Þeim
kæmi ekki til bugar, að efna til
mótmæla gegn slikuin dómum,
ef antlstæðingar þeirra ætli í
hlut, þó að málavextir væri þeir
sömu. En af því að það eru
flokksmenn þeirra, sem dóm-
ana eiga að þola, láta þeir sér
ekki einu sinni nægja mótmæli
af sinni bálfu, heldur ákalla
þeir alla frjálslynda menn í
landinu lil þess að veita sér lið.
Það er nú náltúrlega fullkom-
ið ofbeldi við heilbrigða hugs-
un, að kenna stefnu kommún-
ista og stefnu socialista, eins og
bún kemur frain bér á landi,
við frjálslyndi. Ófrjálslyndari
eða þröngsýnni stjórnmála-
stefnur liafa aldrei verið uppi i
heiminum. Og þetta vita að
sjálfsögðu málsvarar þeirra
fullvel. Hinsvegar vita þeir líka,
að það lætur vel í eyrum al-
mennings, að ákalla frjálslynd-
ið máli sinu til stuðnings. Og
einnig með því í ræðu og riti
látlaust að kenna stefnu sína við
frjálslyndi, með þvi jafnl og
þétt að bamra á því, að þeir sé
hinir einu sönnu merkisberar
frjálslyndisins, bafa socialistar
víða um lönd unnið mikið fylgi.
En þeir bafa þá líka jafnframt
sveigst meira og meira frá
hinum upprunalegu kenningum
socialista, i áttina til frjáls-
lyndisins, og fylst óslökkvandi
batri til kommúnismans og allra
ofbeldiskenninga bans. Og bjá
þeim er engrar vægðar að
vænta við þá, sem bafa ofbeldi
í frammi við lögleg stjórnar-
völd eða bvetja til slíkra að-
gerða. En bér á landi fylkja
þeir sér um ofbeldismennina, i
órjúfanlegri „samfylkingu“,
kommúnistar, socialistar og
framsóknarmenn, og mótmæla
löglegum dómum, sem yfir þá
ganga, í nafni frjálslyndisins!
Og ef til vill fá þeir í lið við sig
einbvern slæðing af mönnum,
sem halda að þeir séu frjáls-
lyndir m. a. af þvi að þeir liafa
öbeit á því að mönnum sé refs-
að fyrir Iögbrot! En þessi slapp-
leiki í réttarmeðvitundinni á;
ekkert skylt við frjálslyndi. Þáð
er ekkert sérkenni frjálslyndis,
að vilja láta inönnum haldast
uppi að brjóta lög, án þess að
þeim sé refsað fyrir það, stæla
þá þannig upp í því að halda
áfram lögbrotunum og leiða
aðra inn á sömu braut.
„Frjálslyndi“ rauðu sam-
fylkingarinnar er lieldur ekki
svo róltækl, að því sé misboðið
méð öllum refsidómum, bvern-
ig sem ástatl er. Það er engin
bætta á því að bún hefjist banda
um að mótmæla því, að lög séu
látin ganga yfir andstæðinga
bennar. Og alveg nýlcga fluttu
blöð socialista og framsóknar-
manna hin „kröflugustu“ mót-
mæli gegn sýknudómi, serri
kveðinn var upp í Hæstarétti,
og var þó sannað í málinu að
hinn ákærði hafði ekkert afbrot
framið! — Svo „órannsakan-
legir“ eru vegir „frjálslyndis-
ins“ í herbúðum rauðliða.
Það var skýrt frá því hér í
blaðinu nýlega, að bóndi nokk-
ur bér í nágrenninu befði verið
kærður fyrir það, að bann befði
ætlað að selja mjólk úr búi sínu
bér i bænum. Hann var sýknað-
ur af ákærunni, af því að það
sannaðist, að hann hefði enga
mjólk selt. Út af þessum dómi
ætluðu blöð socialista og fram-
sóknarmanna alveg að ærast.
Þau töldu það fullkomið réttar-
fars-bneyksli, að maðurinn
skyldi ekki vera dæmdur til
refsingar fyrir afbrot, sem
hann hafði ekki framið!
Hvað mundu þeir „frjáls-
Iyndu“, sem nú eru að mótmæla
refsidómunum í óeirðamálinu
frá 1932 leggja til í þessu máli?
— Þeir bafa ekki verið kvaddir
til þess að láta það mál lil sín
taka. Stjórnarblöðunum mun
bafa láðst það alveg, að særa þá
til fylgis við sig i nafni frjáls-
lyndisins, lil þess að mótmæla
sýknudómi bóndans.
En það er augljóst af þessu,
að það er ekki frjálslyndi, sem
knýr rauðliða til þess nú að
mótmæla refsidómi Hæs.taréttar
í óeirðamálinu. Það skiftir öllu
máli í þeirra augum, bverjir
aðallega verða fyrir lögbrotun-
um. Ef óeirðirnar 1932 befði
beinst gegn þeim, þá befðu þeir
krafist þungra refsinga fyrir
þær. Af því að bóndinn, sem
ætlaði að selja mjólkina, gerði
sig með Jiví líklegan til að brjóta
lög, sem þeir létu sig varða
níiklu að baldin væri, J)á kröfð-
ust þeir sem Jiyngstrar refsingar
honum til banda, og það jafnvel
þó að bann kæmi engu broti í
framkvæmd!
Kröfnr Japana í garð
Kínverja.
Ef athugaöar eru gaumgæfilega
fregnir þær, sem borist hafa frá
Tokia frá 30. maí 1933 til þessa
dags, seg'ir amerískur blaöamaöur,
er dvalist hefir langdvölum þar
eystra, ganga ])eir, sem kunnugir
eru deilumálum Japana og Kin-
verja, þess ekki duldir, aö kröfur
þær, sem nú er svo mjög rætt um,
eru ekki nýjar. Þær voru, segir
hann, bornar fram í maí 1933,
þegar japanski herinn á megin-
landi Asiu átti að eins eftir 12
milna göngu til Peiping og tiltölu-
lega skamt til Tientsin, þar sem
hiö svo kallaöa Tangku-samkomu-
lag náöist.
Á yfirborðinu varð eigi annaö
séð en að samkomulagið væri um
])að — þetta var eftir að Japanar
höfðu raunveralega lagt Jehol-
hérð undir Mansjúkó-ríkið — að
fyrir surínah kinverska múrinn
skyldi vera hlutlaust svæði, þar
sem Kínverjar mætti ekki hafa!
tteitt herlið, en Japanar hinsvegar
London 2. júí. (FB).
Helstu blöð Lundúnaborgar
ræða í morgun deilumál Ítala og
Abessiniumanna, einkanlega með
tilliti til þeirra umræðna, sem áttu
sér stað í neðri málstofunni í gæt'
og hversu horfir yfirleitt um þessi
mál. Kemur glögt fram í blöðun-
um, að þau hafa hinar mestu á-
hyggjur út af því hversu horfir
nú alvarlega, þar sem allar tilraun-
ir til þess að sætta aðila r þessari
viðkvæmu deilu hafa í rauninni
engan árangur borið, því að stöð-
ugt virðist færast meira og meira i
áttina til friðslita þeirra milli.
Blaðið Daily Telegraph kemst að
þeirri niðurstöðu, að allar vonir sé
úti um friðsamlega lausn deilunn-
hafa þar herafla, ef þörf krefði til
þess að halda uppi reglu. En þetta
■samkomulag hafði tvo eða þrjá
viðauka, sem ekki hafa orðið al-
rnent kunnir fyrr en nú. Og þeir
hafa notað þessa „viðauka" til þess
að hafa í hótunum við Kuomin-
tang-sjórnina og Chiang-kai-shek
aðalhershöfðingja hennar. Kín-
verjar hafa ekki uppfylt það, sem
þeir undirgengust samkvæmt þess-
um viðaukum, og Japanar hafa
viljað fara að þeim friðsamlega,
til þess að standa við loforð sín, en
loks þraut þolinmæðina, og Japan-
ar sendu her suður fyrir múrinn
fyrir skömmu. Með stjórnmálaleg-
um umleitunum höfðu Japanar ])ó
íengið Kinverja til þess efna mörg
þau loforð, sem um er rætt í við-
aukunum, sem þeir vitanlega sam-
þyktu nauðugir. Eitt þeirra var,
að viðurkenna Mansjúkóríkið.
Orínur snertu beinar járnbrautar-
samgöngur og póstflutninga milli
Peiping og Mukden. Og enn eitt
var loforð um að hætta allri mót-
spyrnu gegn sölu á japönskum
vörum i Kína. Tregða Kinverja að
uppfylla þessi loforð,' sem þeir
undirgengust nauðugir, varð þess
valdandi, að áliti blaðamannsins,
að Japanar sendu herlið suður fyr-
ir múrinn. Og hann telur liklegt,
að Japanar beri nú fram auknar
kröfur í garð Kinverja. Hinir síð-
arnefndu leggja áherslu á, að þeir
hafi nauðugir fallist á Tángku-
samkomulagið, en þeir standa ef
til vill enn ver að vígi aö spyrna
á móti kröfum Japana nú en þá.
Sundurþykkjan hefir vaxið. Hver
höndin er upp á móti annari. Og
jafnvel ])ótt þeir sameinuðust gegn
Japönum hafa þeir ekkert bol-
magn til þess að veita 'þeim við-
nátn, nema þeir fengi hjálp stór-
veldanna.
Japanar og
olyrapisku leikarnir
Tokio 1. júli. FB.
Japanar ætla að senda 260
íþróttamenn á olympisku leikina
í Berlín og auk þeirra 80 umsjón-
armenn, þjálfara o. s. frv. Út-
gjöldin eru áætluð 1.240.000 yen
eða þrisvar sinnum nieiri en kostn-
aðurinn varð við þátttökuna í
olympisku leikunum í Los Angeles
1932. — Japanar eru staðráðnir í
að fylgja fast fram kröfum um, að
olympisku leikirnir 1940 verði
haldnir í Tokio. (United Press).
ar, nema Bretar og Frakkar taki
höndum saman og beiti sér til
þess að koma í veg fyrir styrjöld.
Daily Herald, blað breska alþýðu-
flokksins, heldur þvi fram, að ef
Þjóðabandalagið geti ekki varð-
veitt friðinn í Afríku gfeti það
heldur ekki varðveitt hann í Ev-
í'ópu og sé því í rauninni undir
því komið, að deila Abessiniu-
manna og ítala verði leyst frið-
samlega, að unt verði að varð-
veita friðinn í Evrópu i nánustu
framtíð. Times er ekki í neinum
vafa um, að Mussolini sé staðráð-
inn i að ná undir itölsk yfirráð
nokkrum hluta Abessiniu eða jafn-
vel henni allri. (United Press).
Paradís skipulagn-
ingarinnar og
heimsknnnar.
Fyrsti þáttur.
Það er orðið svo algengt, aö
ræða og rita um drauma og
önnur dularfull fyrirbrigði, aö
menn munu varla telja það goðgá,
þó eftirfarandi draumur minn
komi fyrir almenningssjónir.
Eg vill táka ])áð strax frarn,
þeim til huggunar, er hneykslast
kynni á frásögu minni á svipaðan
hátt og á mansöngnum úr Núma-
rímum og sumarósk Guðm. Finn-
bogasonar landsbókavarðar í út-
varpinu, að ég hafði nýskeð lesið
lofgerðarrollu eftir gamlan kunn-
ingja minn um ölkært yfirvald,
og mjólkur-„þrenninguna“, í Nýja
dagblaðinu, og má vel vera að lest-
ur sá haf-i átt einhvern þátt í því
sem fyrir mig bar.
Eg var .vist nýsofnaður, er eg
þóttist vera staddur á allbreiöum
vegi. Bar hann litlar menjar um-
ferðar, nema ef vera kynni eftir
fótgangandi fólk, og lausa gripi,
0g þótti mér það einkennilegt á
þessari bílaöld, og ekki sist er ég
sá menn á reið og jafnvel með
vagna utan vegar, en meðfram veg-
inuin stóðu og lágu gamlir bif-
reiðágarmar og rauðir af ryði.
Þó um hádag væri, var loftið
fult af einhverju mistri eða móðu
svo sólar naut mjög illa.
Eg gekk um stund eftir vegin-
um, þar til ég kom að á; var hún
brúuð, en beggja vegna voru hin-
ar þjóðfrægu „manndrápsbéygj-
ur“, sem íslenskir bílstjórar telja
einkenni ýmsra yngri brúa hjá oss.
Á vegi þessum var fólk á
stangli, var það alt gangandi, en
bar poka i bak og fyrir, eins og
venja var á æskuárutn tnínum. Yrti
ég á suma er ég mætti, en enginn
virtist skilja mig, gekk ég svo um
hríð. Varð mér þá litið ofan í
skurðinn við veginn, sá ég þá
nlann liggjandi á grúfu í skurðin-
um; varí hann einkennisbúinn sem
yfirvöldum er titt hér á .landi
Hugði ég fyrst að maðurinn væri
dauður, en komst brátt að raun
um, að svo var ekki, heldur var
hann dauðadrukkinn. Eg fór nú að
reyna að vekja hárín, en alt kom
'fyrir ekki; fór ég þá að bisa hon-
um upp úr skurðinum, og var það
erfitt verk, enda for og bleyta
eigi alllítil.
í þessum svifum bar þar að
mann nokkurn vasklegan. Eg kast-
aði á hann kveðju, og svaraði'hann
Li ■.«»