Vísir - 13.09.1935, Blaðsíða 3
v isi tt
Stefán Guðmundsson
ráðinn að kgl. leiklrú.sinu í
Hefur þú keypt blóm
af Hjálpræðishernum? — Láttu ekki bregðasí að gera
það í dag eða á morgun.
Vísis-melónur. Sími; 3555. Vísis-melónur. Sími: 3555.
us
co
3
GQ
J-'
3
C
’Ö)
S
tn
IÍ5
U5
W5
05
■s
m
Sh
3
C
‘O
'o
s
I
02
• P-H
(/}
Besta tegund.
Versl. VtSIR
Símar: 3555, 2555.
OJ
S‘
I
3
o
5
a
c
fS
OJ
3
03
cn
OT
OT
‘SSSS :iuiig -Jnuotaui-SISJA 'SScg nmíS -^iWorawi-sisÍA
eru hér með alvarlega ámintir um að hafa Ijósatæki bif-
rejða sinna i lagi.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 12. sept. 1935.
Giistaf A. Jónasson,
(settur).
K.höfn, 12. sept.
Einkaskeyti til FLJ).
Islenski söngvarinn Stefán
Guðmundsson hefir verið ráð-
inn til Konunglega leikhússins í
Kaupmannahöfn, til þess að
syngja hlutverk herlogans í
London í sept.
Afstaða sú, sem Bretar hafa
tekið, út af deilum Itala og
Abessiniumanna, grundvallast
án vafa að miklu leyli á því, að
Bretastjórn ótlast hverjar af-
leiðirigar það mundi liafa viða í
Bretaveldi, ef stórveldi eins og
ítaliu væri látið haldast það
uppi að hefja árásarstyrjöld
gegn smáþjóð eins og Abessin-
iumönnum. I Bretaveldi eru
yfir 400 miljónir manna og
meginhluti þessa mikla fjölda
eru Asiubúar og Afríkuþjóðir,
sem liafa samúð með Abessiniu-
mönnum, og mundu ef til vill
rísa upp og gera háværar kröf-
ur, ef stjórn Bretlands veitti
ekki Abessiniumönnum stuðn-
ing gegn yfirgangsstefnu
Itala. Sérfróðir menn breskir i
herniáluin og nýlenduinálum
eru þeirrar skoðunar, að ef til
styrjaldar kæmi milli Itala og
Ábessininumanna, og liinir síð-
arnefndu gæti veitt öflugt við-
nám gegn árásarliernum, mundi
það verða ýmsum þjóðum og
þjóðflokkum i Asíu og Afríku,
sem I)úa við stjórn hvílra
manna, mikil hvatning til þess
að rísa upp gegn stjórn þeirra.
Ekki hvað síst mundi þess að
vænta í ýmsum löndum, þar
sem Bretar eru ráðandi, í
Afríku, við landamæri Abess-
iniu, svo sem í breska Somali-
landi, Kenyanýleridunni, Ug-
anda, Sudan og Egiþtalandi.
En sé gert ráð fyrir hinu, að It-
ölum gengi árásarliernaður
sinn vel, mundi afleiðingin
verða mikil beiskja í garð
livítra marnia, sem mundi gera
erfitt fyrir um alla stjórn og
umbætur í þesum löndum, og
©f t51' vill leiða til mjög alvar-
legra óeirða eða jafnvel up.p-
reislar, með ófyrirsjáanlegum
afleiðingum. Bretastjórn mun
því leggja mikla áherslu á að
koma í veg fyrir, að af hinni
fyrirhuguðu árásarstyrjöld
verði af hálfu ítala. Hcfir Sir
Samuel Hoare utanríkismálá-
ráðherra undanfarnar vikur
veitt þessum málum öllum al-
veg sérstaka eftirtekt og fengið
daglega skýrslur úr helstu
Afríkulöndum um ástand og
horfur þar, rætt málið við lrina
ráðherrana, lialdið þingræður
um það, og daglega lálið Georg
konung vita um alt, sem er að
gerast, og máli skiftir þessu
viðkomandi. En það eru eigi
einvörðungii þjóðir þær i Afríku
og Asíu, sem Bretar ráða yfir,
sem þeir taka sérstakt tillit til,
vegna þessara mála. Ýmsar
þjóðir, sem Brctar vilja eiga
sérstaklega vingolt við, og mik-
ilvægt er fyrir þá, vegna fram-
tiðaröryggis vissra hluta Breta-
veldis, að eiga í engum deilum
við, hafa látið fulltrúa sína til-
söngleiknum Bigoletto. Syngur
hann sennilega 1. okt. og verður
það þá í fyrsta sinn, sem ís-
lenskur söngvari syngur stórt
lilutverk í Konunglega leikhús-
inu. —
kynna Bretastjórn, hversu mik-
ilvægt þær telji, að Itölum verði
ekki látið haldast uppi, að fara
með ófrið á hendur Abessiníu-
mönnurn. En auk alls þessa
kemur hér einnig til greina, að
Bretar eiga sjálfir liagsmuna
að gæta í Abessiníu, aðallega
að því er Tsanavatn snertir,
sem Níl á upptök sín i, en ef
þjóð, fjandsamleg Bretum eða
Egiptum næði haldi á Tsana-
vatni væri liægt að eyðileggja
einn liöfuðatvinnuveg Egipta,
baðmullarræktina. En hér kem-
ur einnig til greina hvað gerast
kann í framtíðinni, ef ítalir
fengi yfirráð yfir Abessiniu —
alger yfirráð eða verndaryfir-
ráð — sem í reyndinni mundi
verða það sama. Bretar sjá fyr-
ir, að valdi þeirra i Egiptalandi
og öðrum Afríkulöndum mundi
verða hætta búin, ef ítalir fengi
Abessiníu til umráða. I Egipta-
landi hafa verið háðar alvarleg-
ar uppreistartilraunir gegn
bresku veldi. Og þar i landi búa
nú 70.000 ítalir, sem enginn
veit liversu tryggir reyndist, ef
Italir fengi tögl og hagldir i
Abessiníu. Loks er þess að geta,
að ef ítalir fengi Abessiníu,
ætti þeir lönd að svæðinu, sem
Egiptaland, Sudan, Keriya og
Uganda ná yfir — á þrjá vegu.
Enn koma hér til greina yfirráð-
in yfir Suesskurðinum. Þessari
mikilvægu flutningaæð, ekki
sist milli Bretlands og Indlands,
mun verða því erfiðara fyrir
Breta að halda, sem Italir fá
sterkari aðslöðu i Afríku. En
því fer fjarri, að Bretar vilji
ófrið við ítali. Þeir vilja koma í
veg fyrir ófrið, ef unt er. Og
þess vegna hafa þeir viðurkent
kröfur Itala um liráefni og
jafnvel aukin lönd, vegna fólks-
fjölgiinarinnár á Ítalíu og
þrengslantia þar.
(United Press. - FB.).
Richard D. McMiIlan, fréttaritari
United Press, ræðir deilur ítala og
Abessiniumanna. Viðtal hans við
Haile Selassie.
Paris í sept.
Fyrir nokkuru var sagt i á-
hrifamiklum blöðum, að svo horfði
sem stórveldin ætluöu að sætta sig
vi8 það, án frekari aSgerða, að til
ófriSar kærni milli Ítalíu og A-
hessiniu. Þar meS endurtæki sag-
an sig. Eins og Bretar hefSi átt í
ófriSi þar í álfu, til þess að kúga
Búana og Frakkar til þess aS lcúga
Riffana, eins mundu nú ítölskum
herskörum verSa teflt fram gegn
hinum dökku Abessiniumönnum
og ítalir leggja hiS auSuga land
þeirra undir sig. En aS visu verður
enn eigi séS hvort til ófriSar kem-
ur eSa ekki — og þá heldur ekki
hvort fleiri eigast viS en ítalir og
Abessiniumenn einir.
I fréttabréfi skýrir Richard D.
McMillan svo frá, en hann er einn
af kunnustu fréttariturum United
Press, og var fyrir nokkuru i Af-
ríku og átti þar tal viS Haile Se-
lassie, æSsta stjórnanda þeirra n
miljóna sálna, er lifa í Abessiniu,
aS þaS hafi veriS árás frá Abessi-
niu inn í Eritreu, nýlendu ítala,
sem, hafi kveikt neistann, sem enn
hafi íifaS og sé í þann veginn að
verSa aS báli — og ítalir haldi því
fram, aS árásin hafi veriS gerS
meS samþykki Haile Selassie og
stjómar hans. „Abessinia, landiö
þar sem námar Salómons biSa ó-
hreyfSir, landiS þar sem hin her-
skáa, kristna, dökka Afriku-
þjóS, stolt af sögu sinni og
dáSum, hefir heitiS keisara
sínum Iiaile Selassie I. aö
berjast meSan nokkur stendur uppi
— er nú ef. til vill aS hljóta meiri
frægö en nokkuru sinni i sögunni.
Þvi' aS aldrei hefir smáþjóS lagt
út í ægilegri styrjöld viS stórveldi
meS meira hugrekki og af meiri
íórnfýsi en Abessiniumenn nú“.
„Eg hefi átt tal viS Haile Sel-
assie og hann sagSi: ViS höfum
átt í styrjöld viö ítali fyrr. Sú
styrjöld stóö yfir í tvö ár og viö
unnum sigur á þeim. Vér erum
reiSubúnir aS berjast aítur, éf á
okkur veröur ráöist. Vér þráum
íriS viö aðrar þjóSir — og förum
ekki fram á annaS en fá aS lifa i
friöi sjálfir. Italir vilja gera A-
bessiniu að italskri nýlendu. Þeir
vilja tæma námur okkar, flytja
hingað ítalska landnema og hrekja
oss á brott eöa uppræta. Vér vilj-
um halda landi voru, starfa aS um-
bótum á því, og gera þaS betra, og
láta afkomendur vora taka viS því
en ekki ítali. Vér höfum því fariö
fram á stuSning ÞjóSabandalags-
ins, en í því er Abessinia meSlim-
ur, til þess aS sjálfstæSi vort verSi
i engu skert eSa réttindi. Og
ÞjóSabandalagiö aS ítölum undan-
teknum mun styöja kröfur vorar“.
(United Press—FB).
Ötan af íandi
—o---
Miltisbrandur í Reykholtsdal.
12. sept. (FÚ).
Þrjár kýr bóndans á Skáney
hafa á fáum dögum drepist úr
miltisbrandi, og maSur, sem hand-
lék skrokkana, hefir fengiö miltis-
■brand í hönd, en liöur þolanlega.
Fréttaritari útv. á Stóra-Kroppi
símaSi þ'essa fregn í morgun og
sagSi aö síöastliöna nótt hefSi
þriSja kýrin drepist á básnum. ÁS-
ur hafSi hann skrifaS útvarpinu,
í bréfi dags. 9. þ. m. aö fyrir fá-
um dögum, er korniö var í fjós um
morgunin, heföi ein kýrin legiö
dauS á básnum, Vakti þetta grun
iBjarna bónda um aS hér væri
hættulegur sjúkdómur á ferö, og
færSi hann héraSslækni, Magnúsi
Ágústssyni lilóö úr kúnni til rann-
sóknar. Kom í ljós, aS hér var um
rniltisbrand aS ræöa. Litlu síSar
drapst önnur kýr úr sömu veiki.
Kýrnar hafa allar veriö grafn-
ar meö holdi og hári, og alt gert
til þess aS sótthreinsa umhverfis
þá staSi, þar sem sýkingarhætta
er talin liklegust.
ÞaS eru nú liSin 60 til 70 ár síS-
an miltisbrandur gaus upp í Skán-
ey og Skáneyjarkoti, sem nú er í
eyöi. Drápust þá flestir nautgripir
á báSum þeim bæjum. Eftir þaS
gerSi veikin vart viS sig öSru
hvoru á næstu árum, en hefir nú
legiö niöri í marga tugi ára.
Slætti lokið að mestu í Borgar-
fjarðarhéraði.
Þá segir fréttaritari aS slætti sé
nú aS mestu lokiö í BorgarfjarSar-
héraSi. Grasvöxtur var undir
meSallagi, bæSi á túnum og engj-
um, og hey hirtust víða illa vegna
óþurka. Frá HöfuSdegi hafa veriö
sífeld blíöviðri og þurkar. JarS-
epli liafa víöa bi'ugöist, að meira
eöa minna leyti.
Jökulhlaupið.
12. sept. (FÚ).
. Til viöbótar þvi er sagt var af
jökulhlaupinu i gær, segir frétta-
ritari útv. eftir Hannesi bónda
Jónssyni á NúpsstaS, er athugaSi
hlaupiS í gær, aS nýtt vatnsfall
hafi brotist fram á sandana milli
Súlu og Blautukvislar. Skeiöarár-
jökull er stórkostlega sprunginn
viö upptök þessara vatna, og
feikna jakahrönn og vatnsflaumur
valt frám um sandana alt frá upp-
tökum og svo langt suSur er auga
eygöi. — FlóSiö hefir tekiS af
NúpstaSaengjum 150 hesta teig.
Skv. símtali viS NúpstaS í dag
er flóöið tekið aö sjatna. Varð
þess fyrst vart kl. 9—10 í morgun.
Veðrið í morgun.
í Reykjavik 9 stig, Bolungar-
vík 7, Akureyri 7, Skálanesi 9,
Vestmannaeyjum 9, Sandi 7, Kvíg-
indisdal 7, Hesteyri 5, Gjögri 7,
Blönduósi 8, Siglunesi 7, Grímsey
7, Raufarhöfn 7, Skálum 7, Fagra-
dal 7, Papey 9, Hólum í Horna-
firöi 11, Fagurhólsmýri 11,
Reykjanesi 8, Færeyjum 11 stig.
Mestur hiti hér í gær 14 st., minst-
ur 7. Sólskin 8,0 st. Yfirlit: Djúp
lægö 700 km. suður af íslandi á
hreyfingu norSaustur eftir. Horf-
ur: Suðvesturland, Faxaflói,
Breiýafjöröur: Hvass noröaustan.
Úrkomulaust. Vestfiröir, NorSur-
land, noröausturland, AustfirSir:
NorSaustan hvassviöri eSa storm-
ur. Rigning. SuSausturland : Hvass
noröaustan. Sumstaöar rigning.
Viðeyjarsund.
Pétur Eiríksson úr K. R. synti
i gær úr ViSey aS steinbryggjunni
hér í bænum. LagSi hann af staS
kl. 11 árdegis og kom aS landi kl.
12,30. VeSur var gott, lítil bára
og allhlýr sjór, 11 stig. Pétur synti
skriðsund og var óþjakaöur aö
sundþrautinni lokinni. P. Ei. ér
sjötti maöur, sem syndir þessa leiö
og hefir enginn synt hana á skemri
tima en hann.
Mænusóttin.
Nýtt mænusóttartilfelli bættist
viö í nótt hér í bænum. Er þaö
fulloröinn karlmaöur sem veikst
hefir.
Útflutningur ísl. afurða
nam í septembermánuði síöast-
liönum kr. 3.583.510, en á tímabil-
inu jan.—ágúst kr. 23.407.740. Á
sama tíma í fyrra kr. 24.958.300.
Innflutningurinn nam i.'sept. s. 1.
kr. 30.220.900.
Aflinn
nam 1. sept. 49.278 þurrum smá-
lestum Á sama tima j fyrra 60.994
þ. smálestum.
Fiskbirgðir
nárnu 1. sept. 35.034 þurrum
smálestum, en á sama tíma í fyrra
37-859-
Strandferðaskipin.
Esja var á Raufarhöfn síödegis
í gær, en Súöin á Djúpavogi.
Aflasölur.
Hilmir hefir selt bátafisk frá
Austfjöröum, 1182 vættir, fyrir
1538 stpd. Salan fór fram í Grims-
by. Karlsefni hefir selt 923 vættir
í Bretlandi fyrir 1027 stpd.
Athygli
skal vakin á augl., sem birt er
i blaðinu í dag, um skráningu at-
vinnulausra unglinga.
Innanfélagsmót K. R.
hefst á íþróttavellinum. Kept
verS.ur i 5000 metra hlaupi fyrir
fulloröna og sleggjukasti.
Eldur
kviknaði laust fyrir hádegi í dag
i kjallara húss L. H. Múllers viö
Austurstræti. HafSi kviknaö þar í
bréfarusli í miðstöðvarherberginu
í kjallaranum, og var góða stund
veriö aö slökkva eldinn.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss er væntanlegur til Vest-
mannaeyja í kveld, en hingaS i
fyrramáliö. Goðafoss er í Ham-
borg. Dettifoss er á SiglufirSi.
Brúarfoss, Lagarfoss og Selfoss á
útleiö.
Gengið í dag:
Sterlingspund ........ kr. 22.15
Dollar.................. — 4.50
ioo ríkismörk......... — 180.22
— franskir frankar . — 29.71
— belgur.....'..... — 75.84
— svissn. frankar .. — 145-36
— lírur.............. — 37-20
— finsk mörk....... — 9.93
— pesetar ........... — 62.07
— gyllini . .. ’..... — 303.67
— tékkósl. krónur . . — 18.93
— sænskar krónur .. — 114.36
— norskar krónur .. — 111.44
— danskar krónur .. — 100.00
Gullverð
ísl. krónu er nú 49.21.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Visi: 5 kr. frá 'N. N.
Áheit á Hallgrímskirkju
í Saurbæ, afhent Vísi, 2 kr. frá
S. S.
Næturlæknir
er í nótt Daníel Fjeldsted, ASal-
stræti 9. Sími 3272. NæturvörSur
í Reykjavíkur apóteki og Lyfja-
búðinni Iðunni.
Útvarpið í kveld.
19,10 VeSurfregnir. 19,20 Tón-
leikar (plötur) : Skemtilög. 20,00
Klukkusláttur. Fréttir, 20,30 Upp-
Skrifstofnstálka.
Stúlka útskrifuð frá „Versl-
unarskólanum" með ágætis
einkun og meðmælum, óskar
eftir atvinnu viö skrifstofu-
störf eöa búðarstörf. — Tilboð,
merkt: „X. 13“ sendist Visi.
lestúr: Bakteríu-veiSar (Pálmi
Hannesson rektor). 21,00 Tónleik-
ar (plötur) : a) Endurtekin lög;
b) Schumann-tónleikar.
Bandalags-
fundupinm
í gæp.
Ræður fulltrúa Hollands,
Belgíu, Svíþjóðar og Nor-
egs hnigu 1 sömu átt og
ræða Samuels Hoare.
Genf 12. sept.
I dag héldu tæöur á fundi'
ÞjóSabandalagsins íulltrúar Hol-
lands, SvíþjóÖar, Noregs og Belg-
íu og hnigu ræðui ]>eirra allar
mjög í sömu átt og ræöa Sir Sam-
uels Hoare, utanríkismálaráSherra
Bretlands. Lýstu þeir yfir því, aö
þjóðir þeirra væri því samþykkar
aS sáttmála bandalágsins væri
framfylgt í öllu, ef nokkur þjóS,
hvort sem þaö væri Abessiniu-
rnenn eða önnur þjóö yröi fyrir
því, aö henni væri sagt árásar-
striS á hendur. Engar fregnir hafa
enn borist af tilraunum Lavals til
þess aS fá Mussolirii til þess aö
breyta um stefnu, en Laval mun
ílytja ræSu sítia á morgun, eins
og ráS var fyrir gert. (United
Press — FB).
Bpet&p og
Abessiniudeilan
í eftirfarandi fréttabréfi*frá United Press er
drepið á allmörg atriði, sem Bretar hafa orðið
að taka tillit til, er þeir tóku þá stefnu, sem
raun varð á í Genf, út af deilum ítala og
Abessiníumanna.