Vísir


Vísir - 11.04.1936, Qupperneq 3

Vísir - 11.04.1936, Qupperneq 3
VISIR Krýning Kpistjáns sjötta. Hér segir frá því, er Kristján Danakonungur var kórónað- Ur> 6. júni 1731. — Má ætla að sumum þyki ekki allskostar ófróðlegt að kynnast þvi að nokkuru, hvernig atliöfn þessi hefir fram farið og þó einkum lýsingunni á veisluhöldunum í sambandi við hana, enda varpar Hásögnin nokkuru Ijósi á siðu °g hætti þeirrar tíðar: ,.Þann 6. júnii framfór á Prederichsborgarsloti krýning vors allranáðugasta konungs Christians sjötta og hans drottn- ingar, Sophiæ Magdalenæ, kiarkgreifinnunnar til Branden- horg, með svo stórri prakt og ''irðingu, sem ekki verður í stuttu máli frá sagt. Næsta dag áður meðtóku bæði kóngur- inn og drotningin altarins sacra- mentun með mikilli guð- bræðsiu af þeirra confessario, herra Jóhann Frauen. Krýning- arvigsluna gerði biskupinn af Sjólandi, lierra Christian Worm, og honum til aðstoðar Voru: Mag. Pétur Hersleb, bisk- Upinn af Cliristiania í Noregi, og herra Frantz Thestrup, bisk- npinn af Aalborg á Jóttandi. Þar voru viðstaddir flestir hin- m stærstu herrar í rikinu og framandi gesantar. Eptir krýn- inguna voru margir slegnir til riddara, og margir upþhafðir til æðri stéttar og tignar, en þeir liöfðu áður. Allur gangurinn yf- ir slotsgarðinn lil kirkjunnar var yfirklæddur með rauðu klæði og á því gengið til kirkj- Unnar og frá hénni aptur, á hreidd 4 álnir. Eptir krýninguna var hatdið forkostulegt gesta- hoð. í einum sérlegum sal sátu til borðs alleinasta konungurinn og drottningin; honum til hægri handar sat hans systir, prinsessa kharlotta Amalía, þá 25 ára; órottningunni til vinstri síðu sat Sophia Iledevig, kóngsins syslir, en þvert yfir frá kongin- l|m sat markgreifinnan Sopliia Chrislina, drottningarinnar Otóðir, þá 65 ára gömul; eigi voru fleiri persónur þar borð- sitjandi. Fyrir borði þjónuðu hinir helstu herramenn, en horðsálminn fyrir og eptir las hóngsins confessionarius, stand- 9odi fyrir framan borðið. I öðr- sal voru borð fyrir tólf per- sónur; við það sátu furslalegar hersónur og binir æðstu em- hmttismenn. í hinum þriðja var horð fyrir 40 persónur, hvar aðrír helstu menn og herrafrúr v°ru tracteraðar, og í öðrum sk>ðum ótal fleiri, eftir sérlivers standi og virðingu. Áðurnefnd- ,iro 3 biskupum og slotsprestin- 11111 var höfðinglega veitt í sal llf af fyrir sig. Bæði meðan hvýningin og máltíðin yfir stóðu hljóniuðu aliskonar liljóðfæy, ,noð ^ aðskiljanlegri sætustu niusica og pipnasöng. Eptir hiáltíðina? nær klukkan var liér 1,111 7 uni kveldið, var á stórum Hutningavagni færður heill uxi, steiktur, með margslags fugla 1*8 villibráð uppstoppaður og 'citur, yfjr slotsplássið yzt á Sarðinn. Þar voru og uppreistir ^’eir forkostulegir stólpar, á ^verjum sátu tveir forgyltir ^Vanir, en fram af þeirra nefj- ^ rann bæði rautt vín og hvítt J*1 nokkrar stundir. Þelta arttveggja, ásamt öðrum vist- J);r’ var gefið almenningi og Unum til snæðings, svo af át og drakk hver sem l,rh og hann náði til, jafnvel f . hlóðugum fingrum, þá h^ið höfðu nokkuð í kollinn. benn 'óeð Alt það rauða klæði, sem á var gengið til kirkjunnar, var og gefið almenningi; rifu bænd- urnir það i stykki og hrifsaði hver sem gat. Þar með var og út kastað stórri peningasummu í millum þeirra, en þeir vel rúss- aðir (þ. e. fullir) hrömsuðu slikt, sem hver náði til með á- flogum og ýmsum keskilátum. Upp á þetta horfði herskapur- inn og henti gaman af. Þessi krýningardagur kongsins og drollningarinnar var og víða haldinn í ríkjunum hátíðlega, með stórum gleðskap, lukku- óskum, fagnaðarræðum og hljóðfæri, nefnilega í Viborg, Aalborg, Helsingjaeyri, og jafn- vel af Gyðingum í Altona og Hamborg; héldu í því nafni bæn í sinni synagoga eður samkundu og sungu Te Deum á hebresku. Þó var þetta livergi gert stór- mannlegar eður praktuglegar heldur en í Cliristiania i Noregi af statsholdaranum Ditlev Wibe, með margskyns hinum snotrustu ærubevisningum“. Hreindýr veslast upp og deyr í búfjár- högum. Björn Guðmundsson á Lóni i Kelduhverfi skýrir frá því í sið- asta hefti „Náttúrufræðingsins“, að eftir illviðrið mikla 26.—27. október 1934 liafi hreindýr fundist í liagagirSingu, sem bæ- irnir Keldunes og Eyvindar- tunga þar i sveit eiga í samein- ingu.Muni hreinninn liafahrökl- ast yfir girðinguna í illviðrinu og sé ekki víst að hann hafi orð- ið liennar var, enda liafi hún á sumum stöðum verið á kafi í snjó. — Dvaldist nú hreinninn í girðingunni vetrarlangt og leið vel, að því er séð varð. Þegar voraði og umferð- varð meiri um hið girta svæði, kom i ljós, að hreindýr þetta var svo gæft, að menn komust hæglega í námunda við það. Þegar snjóa léysti, gerði vatnslítið sunnan lil í girðingarsvæðinu og leitaði ])á dýrið norður á bóginn og kom stundum nálega heim að túni í Keldunesi. Um vorið lcreptu tveir að- komumenn að dýrinu i einu liorni girðingarinnar og hljóp það ])á létlilega yfir girðinguna, en hún mun vera allhiá. Var það ])á komið í annað „girðingar- hólf“ og var þar meira land- rými og gróður fjölbreyttari. — Hreinninn varð nú fyrir meira ónæði í þessu nýja „girð- ingarhólfi“, enda umferð miklu meiri að vori og sumri. Gerðisl hann nú varari um sig en verið hafði og slyggari. Lagðist til sunds yfir á nokkura, er þarna fellur, og hljóp yfir girðingar hvar sem var, er svo bar undir. En aldrei komst hann þó út úr girðingunni, þar sem heiða- flæmin blöstu við, heldur fór úr einu „hólfinu” í annað. Sumarmánuðina hélt dýrið sig allmikið á mýrlendi norðan til í girðingunni, en er liaustaði leitaði það suður á „mólendlð“. — Virtist það heilbrigt og í fullu fjöri fram á haust. En laust fyrir miðjan októ- ber s. 1. fanst það dautt „æði- spöl suður af svokölluðum Vatnsbæjum (Víkingavatn o. fl.) þar sem heita Hesthólar. Var það nýlega dautt, er menn fundu það.“ B. G. fór sjálfur og athugaði hræið. Ivom þá i Ijós, að dýrið hefði verið sár-magurt. Mátti hclst „líkja“ holdafarinu „við gamalær-hold, er skepnan hef- ir lengi veslast upp af einhverri uppdráttarsýki. Svo magurt var það, að hvergi sást votta fyrir minstu veru af fitu, hvorki í kjöti né i lioldinu, t. d. kringum hjartað eða nýrun“, segir B. G. — En þess sáust glögg merki, að það hefði þjáðst af maga- veiki eða meltingarsjúkdómi einhverjum. Og lítils mun það hafa neytt síðustu sólarhring- ana, því að i maganum var að eins örlítið af smákvisti og lyngi. — Hreinn þessi virtist tveggja eða þriggja vetra (karldýr). — B. G. giskar á, að hann hafi smitast af einhverjum þcim sjúkdómi, sem nú þjáir sauðfé og verður því að bana. — —o— Eins og kunnugt er, hefir vet- ur sá, sem nú er senn á enda, verið nauðamikill og snjóþung- ur norður þar og víðar um land. En eklci liafa borist hingað neinar fregnir um það, að lirein- dýr liafi leitað af öræfum til bygða. Hefir það þó löngum verið háttur þeirra, er að hefir krept hið efra. En vera má að snjóléttara sé nú á heiðum og öræfum upp af Þingeyjarsýsl- um og Múlasýslum, lieldur en í bygð og með sjó fram. Slikt hendir stundum, að sögn. Eða munu nú hreindýr al- dauða hér á landi eða nálega aldauða, er þeirra verður hvergi vart ? Næsta blað Vísis kemur út þriðjudaginn 14. þéssa mánaðar. Páskamessur. í dómkirkjunni: Kl. 8 á páskadagsmorgun, síra Friðrik Hallgrímsson. Kl. 11, síra Bjarni Jónsson. Kl. 2, dönsk messa, síra Bj. J. Ivl. 11 á annan, síra Bjarni Jónsson (altarisganga). Kl. 5 barnaguðsþjónusta, sira Fr. H. í frikirkjunni kl. 8 f. h. og kl. 2, síra Árni Sigurðsson. í frikirkjunni i Hafnarfirði kl. 2, sira Jón Auðuns. Messur 2. páskadag: í fríkirkjunni kl. 5, síra Árni Sigurðsson. Barnaguðsþjónusta verður í Laugarnesskólanumá páskadag kl. 10. Utanskólabörn þurfa heilbrigðisvottorð. Veðrið í morgun: lliti um land alt. I Reykjavík 8 stig, Bolungarvík 9, Akureyri 6, Skálanesi 0, Vestmannaeyj- uin 7. Sandi 8, Kvígindisdal 7, Hesteyri 6, Gjögri 7, Blönduósi 7, Siglunesi 9, Grímsey 4, Rauf- arhöfn 4, Skálum 4, Fagradal 3, Hólum í Hornafirði 8, Fagur- hólsmýri 9, Reykjanesi 8. Mest- ur hiti hér í gær 9 stig, minstur 7. Úrkoma 1,5 mm. Yfirlit: Hæð yfir íslandi og fyrir austan land, ien grunn lægð fyrir vestan. Horfur: Suðvesturland, Faxa- flói, Breiðafjörður, Vestfirðir: Sunnan og suðvestan gola. Dá- lílil rigning eða þokusúld. Norð- urland, norðausturland, Ausl- firðir, suðausturland: Iiæg suð- vestan átt. Þurt og víðast bjart veður. Alt Heidelberg ; verður sýnt á alþýðusýningu í Iðnó á annan i páskum. Sjá augl. Næturvörður er næstu viku í Laugavegs apóteki og Ingólfs apóteki. v Dr.Niels Nielsen kom í morgun I lok nastu viku gengnr hann á Vatnajðknl við fjórða mann og sest að við Grimsvötn. „Allir nalifandi jardfrædingar beina atliygli sinni til Vatnajök.uls“, segir dr. Niels Nielsen. Frú Sigríðnr Jðnsdðttir, prófasts Sveinssonar á Akra- nesi, ekkja Konráðs heitins Konráðssonar læknis, sem lát- inn er fyrir nokkurum árum, andaðist í Landspítalanum að- faranótt 9. þ. m. Happdrættið. Vegna bænadaganna liófst dráttur siðar í dag en venja er til, eða kl. 4 í stað 1.15. Afleið- ing þessa er sú, að Vísir getur ekki birt skrá yfir vinningana að þessu sinni, því að það mundi seinka útkomu blaðsins meira en fært þykir, ef beðið væri eft- ir úrslitunum. Vinninganúmer- in verða skráð á spjöld og sett i glugga Skóverslunar Stefáns Gunnarssonar jafnóðum og drátur fer fram. Ferðafélag Islands i fór á Skirdag skemtiferð í Fossvog og Elliðaárvog og voru þátttakendur um 45 talsins. Skýrði Jóliannes Áskelsson jarðfræðingur fornar jarðmenj- ar á þessum stöðum og var liinn mesti fróðleikur að. — Á 2. dag páska verður farin bílferð á Reykjanes og verða menn að tryggja sér farmiða í þá ferð fyrir kl. 5 i dag, á afgreiðslu Fálkans í Bankastræti. Sama dag kl. 1 verður gengið vestur á Seltjarnarnes og verður Gunn- steinn hreppstjóri Einarsson í Nesi leiðsögumaður í þeirri ferð. Ferðin er ókeypis og þátt- takéndur hittast á Lækjartorgi. Sundhöllin á Álafossi. Um páskana ættu menn og konur að notfæra sér simdhöll- ina á Álafossi. Hún er hrein, mátulega he'it, og einkar heil- næm. Þ. Mozartskvöld í Kvennaskólanum. Síðastl. miðvikudagskveld var haldið Mozartskvöld í Kvennaskólan- um. Skólakórinn söng aðallega lög eftir þetta tónskáld undir stjórn söngkennarans, ungfrú Jóhönnu Jóhannsdóttur söng- konu. Ennfremur söng ungfrú- in lög eftir Mozart, en frú Þor- björg Ilalldórs frá Höfnum spilaði á píanó. Baldur Andrés- son cand. tehol. flutti og erindi um tónskáldið. Var gerður góð- ur rómur að skemtuninni, enda vel til hennar vandað. Frummynd að altaristöflu sýnir J. Ilalldór Runólfsson, Laugaveg 67, í glugga Flóru, Austurstræti 1. Er frummynd- in gerð af Halldóri haustið 1931 Verður hún sýnd yfir hátiðis- dagana og ættu sem flestir að sjá hana. K. Skipafregnir: Brúarfoss kom frá Breiða- firði og Vestf jörðum í fyrradag. Dettifoss kom í gærmorgun að norðan og fer i kvöld áleiðis lil útlanda. Selfoss kom frá Gautaborg á skírdag með timb- urfarni. Gullfoss kom frá út- löndum í morgun. Goðafoss fer frá Hull í dag áleiðis til Vest- mannaeyja. Lagarfoss er á leið lil Leitli frá Kaupmannahöfn. Lyra fór héðan á skirdag. Kola- skip kom til Alliance á sldrdag. Kolaskip kom í gær til Kveld- úlfs. Esja var á Seyðisfirði í gær. Laxfoss kom frá Borgar- nesi í gær. Útvarpið í dag: 19,10 Veðurfregnir. 19,20 Hljómplötur: Rússneskir kórar. 19,45 Fréttir. 20,15 Upplestur og söngur (til kl. 22,30). Dr. Niels Nielsen kom liing- að til Reykjavíkur í morgun með e.s. Gullfoss til að liefja nýjan Vatnajökuls-leiðangur. í för með honum er ungur vís- indamaður, Arne Noe-Nygaard, sem undanfarin 6 ár hefir feng- ist við jarðfræðisrannsóknir á austanverðu Grænlandi, og einnig rannsakað nokkuð af steinum, og öðrum jarðvegs myndunum, sem Dr. Niels Nielsen hafði með sér heim til Danmerkur úr Vatnajökulsleið- angri sinum 1934. Hér í Reykjavik slæst þriðji maður með í förina, en það er Jóliannes Áskellsson, jarðfræð- ingur, — og munu allir þessir vísindamenn leggja upp i nýjan Vatnajökulsleiðangur í, lok næstu viku. Hygst dr. Nielsen að hafa fyrst í stað aðsetursstöð sína við Grímsvötn, í Vatnajökli, og at- huga þar jarðlagamyndanir. Hann segir: Það er sérstaklega tvent sem gerir, að Vatnajök- ull er betur til rannsókna fall- inn en nokkurt annað fjall í heimi. í fyrsta lagi bregður hann upp nýju ljósi um jökul- breiðu þá er eitt sinn lá yfir öllum Norðurlöndum, norður- hluta Þýskalands, Holland og Bretlandseyjar — og í öðru lagi er það liin frábæra aðslaða til að mæla hitaútstreymi eld- gosa. Og er það sérstaklega hið síðarnefnda sem beinir augum allra núlifandi jarðfræðinga Útvarpið á páskadag: 8.00 Messa í Dómkirkjunni (síra Friðrik Hallgrímsson). 10,40 Veðui-fregnir. 11,00 Messa í Dómkirkjunni (síra Bjarni Jónsson). 14,00 Tónleikar (plötur): Beethoven: a) Píanó- konsert, nr. 1; b) Sjöunda sym- fónía. 20,00 Tónleikar: Tónverk eftir Rossini, Bizet, Chopin og Joh. Svendsen (plötur). Útvarpið á annan í páskum: 10.40 Veðurfregnir. 10,50 Morguntónleikar (kammermú- sík): Kvartett i Es-dúr og kvint- ett i C-dúr, eftir Schubert (plöt- ur). 12,00 Hádegisútvarp. 15.00 Miðdegistónleikar frá Hótel Is- land. 17,00 Messa í Fríkirkjunni (síra Árni Sigui'ðsson). 18,30 Barnatimi (Nemendur Verslun- arskólans skemta). 17,10 Veð- urfregnir. 19,20 Islensk kórlög (plötur). 19,45 Fréttir. 20,00 Leikrit: Söngleikurinn „Alt Heidelberg“ (Ivarlakór Reykja- víkur. Leikstjóri Har. Björns- son. Hljómsveitarstjóri: Þór. Guðmundsson). 22.30 Danslög (til kl. 24). K. F. U. M. Páskadag: Kl. 10 f. h. Sunnu- dagaskólinn. Kl. lr/2 e. h. Y. D. Kl. 2 e. h. V. D. Kl. 8r/2 e. h. U. D. FYRIRLESTUR flytur Art- hur Gook í Varðarhúsinu 2. í páskum kl. 8.30 e. li. Efni: „Hvað sannar upprisa Krists?“ (354 hingað. Við Vatnajökul er það einsdæmi, að eldstöðvarnar, eða útbrot eldsins, liggja undirsjálf- um jöklinum, svo um leið og eldgos verður fer rnikill hluti af orku eldsumbrctanna í að bræða jökulinn. Á þenna hátt binst hitinn, þvi það þaxf á- kveðinn liita til að bræða ákveð- ið rúmtak af is — en út frá því er svo mælt hitamagn og orka eldsupptakanna. I lok næstu viku ætla leið- angursmennirnir að ganga á jökulinn og leggja upp frá Iválfafellsstað. Fylgdarmaður þeirra verður Jón Pálsson frá Seljalandi í Fljótshverfi. Þegar rannsóknunum við Grímsvötn verður lokið, sem dr. Nielsen taldi sennilegt að yrði i byrjun júni, fer magister Nygaard austur i Öræfi til að rannsaka jökulbrúnir en Niel- sen ætlar að rannsaka upptök Skeiðarár. Taldi lxann þvi lík- legt að þeir mundu ekki koriia liingað til Reykjavikur fyr en i júlí, eða jafnvel seinna. Og því leggið þér, svo árla árs, upp í svo langa og ex-fiða ferð sem þessa? spurðum við blaðamennirnir, sem liittum dr. Nielsen í herbergi hans á Hótel ísland, í morgun.; — Það gerir jökulbrúnin — liún er bæði hættuleg og erfið, einkum þegar útiá líður. Við höfum líka mikinn farangur, sem við verðum að hafa með- ferðis. — quis. j I4JÁLPRÆÐISHER1NN. Sam- komur á morgun: Kl. 11 f. h. hátíðasamkoma; kl. 2 e. h. sunnudagaskóli, kl. 4 e. li. úti- samkoma á Lækjartorgi, ef veð- ur leyfir, kl. 8 fórnarsam- koma. — Á annan i páskum: Þakkarhátið. Demonstration: Fylg þú mér. (342 Heimatrúboð leikmanna, Hverfisgötu 50. Samkomur um páskana: Páskadag: Bæna- samkoma kl. 10 f. hád. Barna- samkoma kl. 2 e. h. Almenn samkoma kl. 8 e. h. — 2. páska- dag: Almenn samkonxa kl. 8 e. h. —- Í Hafnarfirði, Linnets- stíg 2: Páskadag: Almenn samkoma kl. 4 e. h. — 2. páska- dag: Almenn sanikoma kl. 4 e. h. — Allir velkomnir! (327 FYRIRLESTUR flytur Sæm. G. .Tóhannesson í Varðarhúsinu i kvöld kl. 8^2 e.li. Efni: „Sann- arlega ert þú sonur guðs!“ (355* BETANÍA. Samkoma á 2. páskadag kl. 5 e. h. Ungt fólk annast sanxkomuna. Ræða, söngur og vitnisburðir. Allir velkomnir. Engin samkoma á páskadag. (347 ZIONSKÓRINN beldur sam- komu í Varðarhúsinu Páska- dagskvöld kl. 8]á. Ræðumenn: Ástráður Sigursteindórsson, stud. theol. Efni: Sigur uppris- unnar. Siguringi Hjörleifsson, kennari. Efni: Hlustar þú eft- ir guði. Fjölbreytfur söngur. Allir velkomnir. (343

x

Vísir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.