Vísir - 26.02.1937, Blaðsíða 2

V1SIR
Fasista-óeirðir í Belgíu.
--o-
Foringinn, Degrelle oglSO aðrir
teknir fastir.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Degrelle, fasistaforinginn belgiski, var handtekinn í
Ghent í gær, fyrir að valda truflunum, er van Zeeland
forsætisráðherra flutti ræðu. Degrelle var síðar látinn
laus.
Um 150 fasistar — eða rexistar — eins og þeir eru
kallaðir í Belgíu, voru handteknir, er lögreglan hand-
tók Degrelle.
Borginon, fulltrúi flæmskra þjóðernissinna á þingi,
gerði fyrirspurn út af þessu máli til dómsmálaráðherra
á þingfundi í gærkveldi. Sakaði hann lögregluna um
hrottaskap. — (United Press).
fer
VÍSIR
DAGBLAÐ
Otgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VlSIR H.F.
Ritstj.: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa I J^us^ursjræti 12.
og afgr. J
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentstniðjan 4578
Verð 2 kr. á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Ný stefna.
— Ekki duga góöar bænir,
ef ilt skal ske, segir hið forn-
kveðna. Aldrei hefir þetta
gamla máltæki komið jafn á-
þreifanlega fram og nú og ald-
rei hafa Sjálfstæðismenn liaft
ríkari ástæðu en einmitt nú til
að hugleiða þetta heilræði. —
Mönnum er orðið ljóst, að hér
ber alt að feigðarósi, ef áfram
verður haldið á þeirri braut ó-
vitans, sem núverandi ríkis-
stjórn hefir troðið í tvö ár.
Mönnum dylst það nú ekki
lengur, að fjármálastefna
stjórnarflokkanna er gagnstæð
heilbrigðu viðskiftalögmáli,
gagnstæð eðlilegri rás við-
skifta og starfsemi þjóðarinn-
ar. Þessi óheillastefna, sem fyr
eða síðar setur alt atvinnu- og
athafnalíf landsmanna úr
jafnvægi, ef áfram er haldið,
hún er rekin af pólitískum
ofsa tækifærissinnaðra stjórn-
málamanna. Þess vegna duga
nú ekki góðar bænir. Þess
vegna dugar nú ekki tóm-
læti, auðmýkt og skapleysi. —
Slíkt liefir aldrei orðið að liði,
þegar þörf hefir verið að beina
þjóðmálunum úr bölstefnu inn
á veg vits og gróanda. Sjaldan
hefir sú þörf verið meiri en nú.
Þess vegna verður þjóðin sjálf
að taka í taumana. Nú stoða
ekki góðar bænir, heldur kald-
ur og eindreginn veruleiki
framkvæmdanna.
Þjóðin verður að fá nýja
stefnu í fjármálum sínum, ef
alt á ekki að fara um þver-
bak. Hver mánuður sem liður,
meðan haldið er áfram á nú-
verandi braut, eykur á erfið-
leikana á því að Snúa til baka,
þegar loksins verður breytt um
stefnu. Þvi lengur sem liður,
því erfiðara verður fyrir lands-
menn að brjóta af sér þann
dróma skipulagningar, hafta
og skatta, sem stefna stjórnar-
innar hefir hnept þjóðina í.
Ef þjóðin hefir reynslulaus-
an fjármálaráðlierra og þá
flokka við völd, sem sjá sér
stundarhag í að auka sér kosn-
ingafylgi með ráðstöfunum,
sem hljóta, er til lengdar læt-
ur, að færa landsmenn í algert
öngþveiti, þá hefir þjóðin sjálf
valið sér þann kross, er hún
ber. En þenna kross getur hún
ekki borið til lengdar. Með
því mundi hún reisa sér burð-
arásinn um öxl, þvi að hún
rís ekki til lengdar undir þeim
drápsklyfjum tolla, skatta og
hlutdrægni, sem nú eru á hana
lagðar. Skattastefna stjórnar-
innar er óviturleg, vegna þess
að hún sýgur merginn úr bein-
um framleiðslu og fram-
kvæmda. Tollstefna stjórnar-
innar er bygð á óheilum grund-
velli, því að undir er kvik-
sandur svikinna loforða. Hlut-
drægni stjórnarinnar er óvitur-
leg, eins og ranglæti og hlut-
drægni stjórnarinnar er
heimskuleg, eins og ranglæti
og hlutdrægni jafnan er, en
slíkt er stjórninni sámboðið,
þótt þjóðin verði að bera kinn-
roða af blygðun fyrir að hafa
rangláta rikisstjórn.
Hér getur ekkert bjargað,
nema ný stefna í fjármálum.
Afkoma þjóðarbúsins er eins
og hver annar rekstur, sem
verður að sníða sér stakk eft-
ir vexti og fylgja því lögmáli,
sem er undirstaða allrar efna-
legrar þróunar. S.tarf og af-
koma landsmanna verður að
finna sitt eðlilega jafnvægi og
á því verður hagsæld þjóðar-
innar að vaxa og blómgast. —
Það er gegn þessu lögmáli, sem
fjármálastefna stjórnarinnar
hefir brotið sér braut undan-
farin tvö ár. En það blessast
ekki til lengdar.
Sú þjóð uerður margt mis-
jafnt að þola, sem hefir rang-
láta ríkisstjórn.
ERLEND VlÐSJA.
Itölsk-þýsk samvinna
í Abessiniu.
í fréttaskeyti frá Berlín, sem
birt er i amerísku blaöi 20 f. m.
er rætt allítarlega um stofnun
þýsk-ítalsks félags til þess að
vinna rnálrna og fleiri efni úr jörS
í Abessiniu. ASalbækistöS þessa
félags er í Milano og er höfuS-
stóllinn 50 miljónir líra, en hann
má auka upp í 200 miljónir líra
síSar. Hefir félag þetta fengiS
einkaréttindi til þess aS leita að
málmum og kolum í jörS á til-
teknum svæSum í Abessiniu, þ. e.
i Wallega, fyrir vestan og austan
Harrar og viSar. Gerir félagiS sér
vonir ttm, aS þarna megí vinna úr
jörS kol, járn, kopar og tin. Ital-
ir hafa mexrihluta aSstöSu í félag-
inu, sem nýtur aSstoSar þýskra
fjármálamanna og verkfræSinga,
og þýska iSnaSinum eru veitt ýms
forgangsréttindi. 25% af hagnaS-
inum á aS renna til ÞjóSverja.
Undirbúningsrannsóknir verSa í
böndum Leo von Zur Múhlen pró-
fessors i Berlín, sem er víSJtunnur
land- og jarSfræSingur.
ÞjóSverjar gera sér vonir um,
segir hiS ameríska blaS, aS verSa
þátttakendur í hagnýtingu auS-
linda Abessiniu og aS þaS verSi
þýsku atvinnu- og framleiSslulífi
til mikilla hagsbóta. Ennfremur
er taliS, aS vegna stofnunar þessa
félags rnuni ÞjóSverjum auSnast
&S grynka á skuldum þeim, er þeir
hafa safnaS í Abessiníu á undan-
förnum mánuSum, vegna mjög
aukins innflutnings þaSan, en
stefna þriSja ríkisins er aS greiSa
skuldir meS eigin afurSum i eins
stórum stíl og auSiS er. Er búist
viS, aS vélar og verkfæri, sem not-
að verSur viS námuvinsluna, verSi
framleitt í Þýskalandi.
Kússnesk stjórnarvöld banna að
auglýsa norska síld.
Kaupmannahöfn, 25. febr.
Einkaskeyti. FÚ.
Norska blaðið „Nörges Han-
dels- og sjöfartstidende“ skýrir
frá því í dag, að rússnesk
sljórnarvöld hafi bannað aug-
lýsingastarfsemi fyrir norska
síld þar í landi. —
Starfsmannafél. Rvíkur
heldur árshátíS sína n. k. laug-
ardagskvöld aS Hótel Borg. Þar
verSur margt til skemtunar, lög-
reglukórinn syngur, ræSuhöld,
dans o. fl.
Degrelle.
Norðmenn spá að
íslenska krúnan
falli.
Verðfall á íslensku
krónunui i Danmörku.
Danska blaðið Social Demo-
kratin segir frá því nýlega, að
frá Noregi berist þær fregnir,
að mjög sé sennilegt, að íslenska
krónan verði feld um 20—30%.
Um sama leyti segir blaðið að
danskir bankar hafi ákvéðið, að
kaupa ekki íslenska krónu fyrir
meira en 65 kr. hvert hundrað,
en áður voru 100 kr. keyptar
fyrir 75 kr. Er því um 10 kr.
verðlækkun að ræða. Sennilega
hefir það líka fljótlega þá af-
leiðingu að bankarnir lækkí
sölugengið úr 85 kr. pr. 100 kr.
sem það nú er í og niður í 75
kr. —
Blaðið segir, að Norðmenn
fylgist mjög náið með þessum
málum hér vegna samkepninn-
ar við ísland á fiskmarkáðinúm,
og að þeir telji að íslenska krón-
an muni verða lækkuð í verði.
Bláðið endar svo ummæli sín
á því, að Alþingi komi saman
15. febr. og þá muni sjást
hverng gengismálunum verði
skipað.
íbaldsmeon sigra í
aukakosningu f
Bretlandi.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Aukakosning hefir fram farið
í Richmond í Surrey vegna and-
láts Sir William Ray. Hann var
íhaldsmaður. — Frambjóðandi
íhaldsflokksins G. S. Harvie
majór bar sigur úr býtum í
kosningunni, hlaut 20.546 at-
kvæði, en frambjóðandi jafnað-
armanna, G. HR. Rogers, 7.709
atkvæði. — (United Press).
Um ísland og íslendingasögur
birtir blaöiö Stornoway Gazette
greinaflokk, eftir Allan D. Mc-
Millan. Birtist fyrsti kaflinn, sem
er alllangur (No. 1. — Iceland) þ.
25. janúar þ. á. (FB).
Alliance Francaise
Aðalfundi verður frestaö um
óákveöinn tíma vegna veikinda.
Lögreglan skerst
í leikinn.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
í símfregn frá Santa
Monica í Californiu, sem er
borg skamt frá Hollywood,
er sagt frá því,að 600 verka-
menn, sem sest höfðu að í
Douglas-flugvélaverksmiðj-
unum, vegna þess að kröf-
um þeirra hafði ekki verið
sint, hafi nú gefist upp, og
voru 400 þeirra handteknir
án þess að veita nokkura
mótspyrnu.
Verkamenn gáfust upp,
þegar lögreglan, sem hafði
dregið að sér mikið lið, var
í þann veginn að hef ja árás
á verksmiðjuna, en verka-
mennirnir höfðu verið látn-
ir að mestu afskiftalausir,
uns þeir hótuðu að eyði-
leggja vélar verksmiðjunn-
ar, en þær eru 24 milj. doll-
ara virði. (United Press).
Upppeistarmenn
draga aö sér mik-
id lid í Teruel,
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Fregn frá Madrid hermir, að
uppreistarmenn dragi að sér
mikið lið i Teruel og muni Jieir
ætla að hefja sókn þaðan í átt-
ina til Castellon de la Plena við
Miðjarðarhaf. (United Press).
Elsa Sigfúss.
Lslenska söngkonan Elsa Sig-
fússon, hélt hljómleika í Odd-
fellowhöllinni í Kaupmanna-
höfn nýl. Á söngskránni voru
lög eftir Sigfús Einarsson, Árna
Thorsteinson, Handel, Bach,
Beethoven, Brahms, Schubert,
Scliulz o. fl. Söngkonunni var
ágætlega tekið, og varð að
syngja þrjú aukalög. Kaup-
mannahafnarblaðið „B. T.“ rit-
ar um söng hennar í dag og
segir að hún hafi hlýja og þrótt-
mikla rödd og ósvikna söng-
gáfu. „National Tidende“ segir
á þessa leið um söng hennar, að
engin söngkona í Kaupmanna-
Fór frá Bombay
í morgun.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Frá Bombay er símað, að
Lindbergh og kona hans hafi
lagt af stað frá Bombay kl. 7.30
í morgun. Hvert þau ætluðu,
létu þau ekkert uppskátt um.
(United Press).
Síra Bjarni Jdns-
son tilnefndor
vigslnbisknp.
Samkvæmt lögum nr. 38, 30.
júlí 1909 um vígslubiskupa, er
nýlega um garð gengin tilnefn-
ing vigslubiskups fyrir Skál-
lioltsbiskupsdæmi hið forna, í
stað vígslubiskups Sigurðar Sí-
vertsen prófessors, sem fengið
hefir lausn frá þeirri þjónustu.
— Þegar talning atkvæða fór
fram í gær, höfðu 44 tilnefn-
ingar borist biskupi, en 74 hafa
kosningarrétt. Féllu atkvæði
svo sem hér segir:
Bjarni Jónsson dómkirkju-
prestur og prófastur hlaut 26
atkvæði.
Ásmundur Guðmundsson
prófessor hlaut 6 atkv.
Að öðru leýti dreifðust at-
kvæðin mílli 7 andlegrar stétt-
ar manna.
höfn, og sennilega óvíða í
Evrópu, hafi jafn flauels-mjúka
og samtímis málmlireinan radd-
blæ. Blaðið segir, að það hafi
verið m'ikill innileiki og list-
ræn fegurð yfir því hvernig hún
fór með hinar klassisku aríur á
söngskránni. Að endingu spáir
blaðið söngkonunni mikilli og
glæsilegri framtíð.
Elsa Sigfúss er nú ráðin til að
halda kirkjuhljómleika í Árós-
um, og hljómleika í Ringköbing.
Einkaskeyti. FÚ.
Wæturlæknir
er í nótt Jón Norland, Banka-
stræti 11. Sími 4348. Næturvöröur
í Reykjavíkur apóteki og Lyfja-
búðinni Iðunni.
Dr. Símon Ágústsson
byrjar a‘S halda fyrirlestraröS
viö Háskólann um sálarfræði
barna. Fyrsta fyrirlesturinn fljdur
hann í kveld í Háskólanum kl.
8J4. i', j :
Breyting á fypip-
komulagí
útvarpains.
Frumvarp frá
Sjálfstæðismönnum.
Þeir Thor Thors, Garðar
Þorsteinsson og Gísli Sveinsson
bera fram í neðri deild frv. um
breytingu á lögum um útvarps-
rekstur ríkisins.
I fyrsta lagi er ákveðið í breyt-
ingunum, að allir starfsmenn
skuli skipaðir af kenslumála-
ráðherra, með svipuðum laun-
um og aðrir sambærilegir
starfsmenn útvarpsins. Þá skulu
þeir fastráðnir starfsmenn, sem
vinna listræn störf, fræðslu og
fréttastörf við útvarpið, valdir
eftir tillögum útvarpsráðs.
Þessar reglur skulu gilda um
kosningu útvarpsráðs:
4. gr. laganna orðist svo:
Útvarpsráð skipa sjö
menn. Skulu þrír þeirra og
þrír til vara kosnir hlutfalls-
kosningu á Alþingi til fjög-
urra ára í senn, og f jórir og
fjórir til vara sömuleiðis
kosnir hlutfallskosningu
meðal allra þeirra, sem út-
varpsnotendur teljast og
greitt hafa lögmælt gjöld.
samkvæmt lögum þessum.
Eftir að kosning í útvarps-
ráð hefir farið fram á Al-
þingi, felur ráðuneytið skrif-
stofu ríkisútvarpsins að ann-
ast um, að fram fari kosning
af hálfu útvarpsnotenda.
Heimilt er félögum útvarps-
notenda og einstökum út-
varpsnotendum að bera fram
kjörlista. Skulu á hverjum
lista vera nöfn átta manna,
þeirra er kjörgengir eru, og
fylgi hverjum lista með-
mæli að minnsta kosti 200
jútvarpsnotenda. Kjörgengur
er hver sá útvarpsnotandi,
sem greitt hefir lögmælt
gjöld samkvæmt lögum þess-
um, er ekki fastráðinn starfs-
maður ríkisútvarpsins og er
búsettur í Reykjavík eða svo
nálægt Reykjavík, að hann
geti tekið þátt í störfum út-
varpsráðs.
Kenslumálaráðherra á-
kveður í reglugerð nánar um
tilhögun kosningarinnar og
talningu atkvæða, enda sé
fulltrúum útvarpsnotenda
trygður réttur til eftirlits
með kosningunni.
Kosningu þessari skal vera
lokið þegar þrír mánuðir ern
liðnlr frá því er kosning í
útvarpsráð fer fram á AI-
þingi, og tekur þá hið ný-
kjöma útvarpsráð við stÖrf-
um.
Útvarpsráð kýs sér for-
mann og ritara.
Nú koma ekki fram við
kosningu í útvarpsráð af
hálfu útvarpsnotenda neinir
kjörlistar, og ferst kosning
þá fyrir. Skipar þá kenslu-
málaráðherra fjóra menn í
útvarpsráð af hálfu útvarps-
notenda, til næstu fjögurra
ára.
Ennfremur er það tekið
fram að:
Útvarpsráðið hefir yfir-
stjórn hinnar menningarlegu
starfsemi útvarpsins og ræð-
ur útvarpsefni.
í greinargerð segja flm. svo
að það sé rétt að útvarpsnot-
endur, sem með afnotagjöldun-
um bera uppi starfsemi út-
varpsins, ráði mestu um stjórn
þess og það fyrirkomulag gæti
orðið tii þess að draga úr þeirri
óónægju og tortryggni, sem er
af hálfu margra í garð útvarps-
ins, vegna hlutdrægni í frétta-
flutningi og jafnvel fræðslu-
starfsemi.