Vísir - 26.08.1938, Blaðsíða 2

VISIR
VÍSIB
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
JRitstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstoía: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
jJGengið inn frá Ingólfsstræti').
S i m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
V«r8 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Of bráðir.
fjað var áreiðanlega misráðið
* af ráðamönnum Alþýðu-
flokksins, að láta lýsa afstöðu
flokksins lil hitaveitumálsins á
þá leið, sem bæjarfulltrúi
flokksins gerði á síðasla bæjar-
stjórnarfundi. Og það virðist
svo, sem þéim sé nú farið að
skiljast það, að það só ekki lík-
legt til þess að auka gengi
flokksins hér i bænum, að taka
upp baráttu fyrir því, að frest-
að verði byggingu hitaveitunn-
ar um óákveðinn tíma. Reyk-
víkinga greinir á um margt inn-
byrðis, en það er áreiðanlegt,
að nú eiga þeir eitt sameiginlegt
áliugamál og þaðeraðliitaveitu-
málinu verði hrundið í fram-
kvæmd eins fljótt og auðið
verður. Og þessa hafa forráða-
menn Alþýðuflokksins vafa-
laust orðið óþyrinilega varir,
eftir að skýrt hafði verið frá
þvi í blöðunum, að því liefði
verið lýst yfir af liálfu flokks-
ins á bæjarstjórnarfundinum,
að hann mundi síðar bera fram
tillögu um það í bæjarstjórn-
inni, að frestað yrði fram-
kvæmdum málsins fyrst um
sinn. Frá þessu var einnig skýrt
í Alþýðublaðinu daginn eftir
fundinn, en síðan hefir blaðið
ekki minst á þessa ráðagerð
flokksins og varla nefnt hita-
veituna á nafn, þar til í gær.
En í gær segir blaðið, að AI-
þýðuflokkurinn h a f i viljað
láta rannsaka öll hitasvæðin „í
nágrenni bæjarins“, áður en
ráðist yrði í hitaveituna frá
Reykjum. Hinsvegar segir blað-
ið ekkert um það, hvort sá vilji
flolcksins sé ennþá óbreyttur,
eins og lýst var yfir á bæjar-
stjórnarfundinum. En þó að svo
væri, segir blaðið, þá þyrfti það
ekki að vera af „fjandskap“ til
málsins!
Það er áreiðanlegt, að Al-
þýðuflokkurinn telur það nú
hyggilegast, að skrifa sem allra
minst um hitaveitumálið, eins
og nú er komið, enda mundi
það flokknum „fyrir bestu“, að
reyna að láta fyrnast sem fyrst
yfir frestunarfrumhlaup sitt.
En það hefir verið höfuðógæfa
Alþýðuflokksins í seinni tíð, að
hann, eða blað hans, hefir verið
eins og „úti á þekju“ um öll á-
hugamál almennings. Ritstjórn
Alþýðublaðsins hefir lagt mikla
stund á að stofna til æsinga um
hin og þessi mál, án þess að
reyna nokkuð að kynna sér það,
hvernig almenningur mundi
snúast við þvi, og hefir það
komið blaðinu sjálfu og AI-
þýðuflokknum mjög í koll. Og
þannig er það með hitaveitu-
málið. Æsingaskrif blaðsins um
„lélegan undirbúning“ lúta-
veitumálsins, um „svik“ Sjálf-
stæðisflokksins í því, kosninga-
blekkingar“ hans o. s. frv.,
gerðu svo sem hvorki til né frá'.
Mi uii tkki itrla illusii ti 01 ifiiöar
Oitgn ttgni MiMn OÉilliiii.
Sir John Simon gerir grein fyrlr stefnn stjírnarinnar í ræín, sem hann mnn haiha á morgnn.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Sáttatilraunum Runcimans lávarðar miðar lítið
áfram að því er talið er, en þó vinnur hann
stöðugt að undirbúningi þeirra tillagna, sem
hann mun bera fram til þess að miðla málum, Aðstoð-
armaður hans, Ashton Gwatkin, hefir gefið breskíi
stjórninni nákvæmar upplýsingar um viðhorfin í
Tékkóslóvakíu og hafa ráðherrarnir rætt málin á fundi
og teki5 ákvarðanir um stefnu bresku stjórnarinnar.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum er það talið lík-
legt í London, að Sir John Simon fjármálaráðherra
muni gera nokkura grein fyrir stefnu tjórnarinnar í
ræðu, sem hann ætlar að halda í Lanark á laugardag-
inn kemur. Er taiið víst að hann muni leggja megin-
áherslu á það, að það sé lífsnauðsyn að viðhalda friðin-
um í Mið-Evrópu, með því að ef ófriður brjótist út
kunni það að hafa ófyrirsjáanlegar afleiðingar fyrir
friðinn í álfunni alment. Bretar munu leggja meiri á-
herslu á það að sjálfstæði Tékkóslóvakíu verði að engu
skert og telja það skyldu sína að vera vel á verði í þess-
um málum og reyna að leysa þau á hinn heppilegasta
hátt.
Talið er að ræða Sir John Simon muni byggjast á
ákvörðunum ráðherrafundarins, sem haldinn var á
miðvikudaginn er var, og mun stefna bresku ríkis-
stjórnarinnar vera hin sama og Chamberlain forsætis-
ráðherra gerði grein fyrir í neðri deild breska þings-
ins hinn 24. mars síðastliðinn, en hinsvegar muni Sir
John Simon leggja aðaláherslu á það, að það væri hin
mesta fásinna, ef einhver þjóð gerði sig seka í þeirri
glópsku að byggja ákvarðanir sínar og athafnir á þeirri
trú, að Bretar myndu verða hlutlausir, ef ráðist væri á
Tékkóslóvakíu. Slíkt komi aldrei til greina, enda muni
breska heimsveldið standa vel á verði um alt það, sem
gerist í Mið-Evrópu deilumálunum hér eftir sem hingað
til.
Hinsvegar gera Bretar sér vonir um að til engra á-
rekstra dragi vegna þessara mála, þótt kurr í þýskum
og tékkneskum blöðum sé engu minni en verið hefir
oft áður, nema síður sé.
Bresku ráðherrarnir Chamberlain forsætisráðherra
og Halifax lávarður utanríkismálaráðherra hafa nú
báðir tekið sér hvíld frá störfum um stund, en Halifax
lávarður mun koma aftur til London á mánudag. —
United Press.
Hlöðum í Palestlnn bannað
aö sIcýFa twÁ Fádstöfmmin,
sem gei®daK* eFn til jþess aö
bæla niðiii® éeirölr.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Samkvæmt skeyti, sem borist hafa frá Jerúsalem,
hefir stjórnarnefnd sú, sem þar hefir verið
sett á laggirnar til þess að halda uppi lögum
og reglu í landinu, gefið út opinbera tilskipun þess
efnis, að blöðum og útvarpi er með öliu bannað að
skýra frá þeim öryggisráðstöfunum, sem stjórnar-
nefndin lætur framkvæma til þess að koma í veg fyrir
óeirðir í landinu. Einnig er blöðunum bannað að skýra
frá athöfnum og ráðstöfunum hers og lögreglu og við-
ureign þeirra við óeirðaseggina, með því að allar slíkar
frásagnir geti orðið til þess að gefa uppivöðsluseggj-
unum bendingar, sem geri þeim auðveldara að vinna
hermdarverk sín. Það hefir sýnt sig undanfarna daga,
að frásagnir blaðanna um ráðstafanir lögreglu og hers
til þess að bæla niður óeirðirnar hafa verið mjög ó-
heppilegar með því að smáskæruhernaður í landinu
hefir aukist til stórra muna og uppreistarseggirnir hafa
haft sig þar mest í frammi sem minstar öryggisráðstaf-
anir hafa verið gerðar.
Hefir alt þetta leitt til hinna alvarlegustu hryðju-
verka, bæði frá hendi Araba og Gyðinga, og ef þessu
heldur áfram aukast erfiðleikarnir við það að friða
landið með degi hverjum.
Er búist við að stjórnarnefndin í Jerúsalem grípi nú
til róttækra ráðstafana til þess að bæla niður óeirðirnar.
United Press.
Bæjarbúum er það fullljóst, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefir gert
alt, sem í hans valdi stendur, til
þess að hrinda málinu í fram-
kvæmd. Og það er ekki lil nokk-
ura skapaðs hlutar, að reyna að
telja mönnum trú um annað.
Slík skrif geta þvi engan skaða
gert Sjálfstæðisflokknum, en
Alþýðuflokknum að vísu heldur
ekkert gagn.
Hinsvegar hefir Alþýðublað-
inu orðið það á, að taka þessi
skrif sin all of alvarlega og
mikla það mjög fyrir sér, hví-
líkan skaða þau hljóti að liafa
gert Sjálfstæðisflokknum. Það
virðist hafa gert sér það í hug-
arlund, að þau lilytu að hafa
haft álílca lamandi álirif á and-
stæðingana, eins og stórskota-
hríð í hernaði, og að nú myndi
því tími til kominn að gera úr-
slitaáhlaupið, sem riði andstæð-
ingunum að fullu, þ^gar al-
menningur var sem vonsvikn-
astur út af því, að ekki tókst
að fá lánið til hitaveitunnar í
Svíþjóð. En svo lilálega brá við,
þegar úrslilaáhlaupið átti að
gera, að áhlaupsliðið brást al-
gerlega og neitaði að lilýðnast
foringjunum' Og nú standa
foringjarnir einir og yfirgefnir
með þessa yfirlýsingu sína, að
málinu skuli frestað til frekari
undirbúnings undir þeirra for-
sjá! Og líklegt er, að þeir eigi
enga ósk heitari en þá, að þessi
yfirlýsing þeirra hefði aldrei
verið gefin.
Pítir OrtkssH sfir
Pétur Eiríksson sundkappi úr
félaginu K.R. hefir dvalið í
sumarleyfi sínu á Akureyri og
hefir synt yfir Eyjafjörð að
Oddeyrartanga, sömu leið og
ýmsir aðrir hafa áður gert, eins
og getið hefir verið um hér í
blaðinu.
I gær synti Pétur úr Veiga-
staðabás austan Eyjafjarðar og
að Torfunessbry|ggju í Akureyr-
arkaupstað, en sú vegalengd er
röskir,tveir kílómetrar, og synti
hann þessa vegalengd á 38 mín-
útum. Er þetta í fyrsta skiftl,
sem synt er yfir Eyjaförð þessa
leið.
Fréttaritari.
Síldveiðarnar.
Síldin má nú heita uppi í land-
steinum við Siglufjörð og koma
mörg skip inn tvisvar á dag,
jafnvel þrisvar. Síldin er þó
mjög misjöfn að gæðum, fitu-
magn frá 11—20% og fer þvi
mikil vinna í að aðgreina sölt-
unarliæfa síld frá þeirri, er fer
í bræðslu.
Vegna þess, hve saltsíldarafl-
inn er orðinn mikill, — búið að
salta jafnmikið nú og alla ver-
líðina í fyrra, — er tunnuskort-
ur yfirvofandi á mörgum sölt-
unarstöðvum, en skip ineð efni-
við í tunnur munu væntanleg
bráðlega.
Frá Djúpuvík er símað að þar
hafi landað í morgun: Kári með
ca. 500 mál, Baldur með 988 og
Hilmir með slatta.
Átta stiga hiti var á Djúpavík
í morgun og súld. Er síldin far-
in að tregðast, að minsta kosti
í bili.
Á IljaUej'ri lönduðu þessi
skip í gær: Þór og Haki frá
Iírísey, 153 mál, Ólafur Bjarna-
son 391, Gloria 386 og Jarlinn
Flmm fjalIgSngnmeon
farast.
Lik flnst eftir 21
áp.
Matterhorn er einn erfiðasti
tindur Alpafjallanna að klífa,
og árlega farast margir, er þeir
reyna það.
Sunnuda(ginn 14. ágúst fórust
fimm fjallgöngumenn, er allir
höfðu hafnað því, að hafa leið-
sögumenn með sér. Þrír þeirra
voru Þjóðverjar frá Wiesbaden,
— Bernhard Greiss, Karl Fleck
og Paul Giespel.
Þeir voru á leið niður jZmutt-
hrygginn, sem er 13 þúsund
fet á hæð, er einn þeirra hras-
aði. Hann féll fram af hengi-
fluginu, og þar eð þeir voru all-
ir bundnir saman, dró hann
hina með sér. Þeir féllu 3000 fet,
og af úri eins þeirra mátti sjá,
að slysið hafði skeð kl. 10 um
kveldið.
Morguninn eftir fundust lík-
in af tilviljun. Maður einn var
351 mál. Togararnir voru og
með slatta.
Hjalteyrarverksmiðjan er nú
búin að fá 182.414 mál, en á
sama tíma í fyrra 161.819 mál,
Hesteyrarverksmið j an 31.281
mál, en á sama tíma í fyrra
67.509 mál.
að horfa á fjallið í sjónauka og
kom þá auga á þau.
Þá fórst einnig Svisslending-
ur, Charles Vuillemier og kona
hans. Þau voru komin miðja
leið upp Zmutt-hrygginn, þegar
óveður skall á og stormurinn
blátt áfram sópaði þeim fram
af björgunum.
Um líkt leyti fanst líkið af
svissneskum presti, Schneider
að nafni, er fórst á Zenfleuron-
jöklinum fyrir 21 ári síðan.
(Daily Express.)
Hvalveiíar 75 km. frá
sjö.
Þ. 15. ágúst s.I. veiddist 8 m.
langur og 3500 kg. þungur hval-
ur í ánni Trent á Englandi, rétt
hjá borginni Scunthorpe í Lin-
colnshire. Þegar fréttin barst
um hvalinn i ánni, söfnuðust
þúsundir manna á bakkana, því
að fæstir höfðu séð hval áður.
Meðal áhorfendanna var einnig
„terrier“-hundur og varð hann
svo æstur, er hann sá skvampið
í hvalnum, að hann vildi þegar
leggja til bardaga við hann.
Varð að lokum að binda hund-
inn, til þess að hafa hemil á
honum.
Þegar fór að falla út, — hval-
urinn hafði leitað upp í ána með
flóðinu, — sneri hann aftur, en
svo fljótt rann út, j að hann
London, 25. ág'. FÚ.
Breski embættismaðurinn,
Mr. Muffet, sem varð fyrir skot-
árás á skrifstofu sinni í gær í
Yanin, lést í gærkveldi, og var
lík hans jarðsett í Haifa í dag.
Hermannaflokkur skaut lieið-
ursskotum við gröf hans.
Einn þeirra manna, sem
Veður var allhvasst á sunnan
í fyrri liálfleik, en lygndi með
rigningunni í síðari hálfleik. Á-
horfendur voru ekki margir, og
þó að vonum vegna veðurs.
Fyrri hálfleikur.
Fram leikur undan vindi og
hefir yfirhöndina fi-aman af. Fá
þeir nokkrar hornspyrnur á K.
R. með stuttu millibili, en kem-
ur ekki að lialdi. Framan af
hálfleiknum eru leikmenn
beggja nokkuð óstyrkir og
missa góð færi. Er 31 mín. er af
leik ná „hættulegu mennirnir“
í Fram, Jón Magn. og Jón Sig.,
snörpu upphlaupi, sem lýkur
með því, að Jón Magn. skorar
úr stutlu færi. Hálfleiknum lýk-
ur með 1:0, þó Fram hefði á-
framhaldandi heldur yfirhönd-
ina.
Síðari hálfleikur.
Nú leikur K. R. undan vindi
og hefir sóknina. Er 5 mín. eru
af leik skorar (Óli B. Jónss. fall-
ega nieð lágu skoti 2 metrum
strandaði á grynrtingum í ánni.
Menn, sem voru að vinnu hjá
ánnþsáu bægslaganginn í hvaln-
um og sumir þeirra réru út að
honurn. Skaut einn þeirra 16
skotum á hann og drapst hann
þá loksins.
handteknir voru út af árásinni,
sá, sem líklegast var talið að
væri valdur að árásinni, gerði
tilraun til þess að flýj'a úr fang-
elsi í hermannabúðum í rnorg-
un og skutu verðir á liann. —•
Særðist fanginn svo, að honum
er ekki líf hugað.
utan við vítateig. Er nú Ieikur-
inn fjörugri og fá Framarar
stöðugt liættuleg mótupp-
lilaup. Er 14 mín. eru af leik
skorar Jón Magn. í hröðu upp-
hlaupi þétt við markið. En K. R.
skorar samstundis. Eftir eina
mín. er Guðm. Jónsson búinn
að kvitta með liörðu skoti. Er
nú leikurinn mjög fjörugur. K.
R. „pressar“ stöðugt, en Frarn
nær þö við og við upphlaupum.
Jón. Sig. er nú orðinn lerkaður
svo upphlaupin eru ekki eins
hættuleg og áður. Þegar 10 mín.
eru eftir, fær K. R. hornspyrnu.
Þorst. Jónsson setur knöttinn
rétt fyrir markið og Björgvin
Schram skallar fast inn. K. R.
hefir 1 yfir. Fram sækir nú á í
(irvætningu, en 4 mín. síðar
skorar Guðm. Jónsson enn
mark og þó Fram reyni að
sækja, þá vita þeir sem er, að
leikurinn er tapaður. K. R. er
búið að vinna fyrsta leik sinn á
sumrinu í 1. flokki. Það er ó-
neitanlega lilægilegt, en samt er
þáð satt, að í öllum hinum, leik-
unum höfðu þeir meiri yfir-
burði i leik heldur en í þessum,
en einhverntíma hlutu þeir að
vinna og þeir höfðu nóga yfir-
burði í leiknum til þess. —
Fram vantaði Sigurð Ilalldórs-
son og munaði það miklu.
D,
K.R. vann Fram 4:2.