Vísir - 27.09.1939, Síða 5

Miðvikudaginn 27. sepL 1939.
V I S I K
Bresk hernaðarflagvél
með 9 manna áhðfn naoð-
lenti á RanfarMfn í gær.
Flugmennimip hafa loí'aö., gegn dvengskap-
arordi, ad gera enga tilraun til þees aö
flljöga á brott.
SíSdegis í gær bárust hingað fregnlr um. að stór bresk hern-
aðarflugvél hefði lent á Raufarhöfn. Júlíus Havsteen.,sýslumað-
ur Þingeyinga, tilkynti ríkisstjómínni. að flugvél þessi hefði
lent þar nyrðra. Sýslumaður kom fram fyrir ríkisstjórnarinnar
hönd gagnvart flugforingjanum og óskaðí þess, að flugvélin
yrði kyrr þarna, og undirgekst flugforinginn, að viðlögðu dreng-
skaparorði, að hreyfa ekki flugvélina þaðan.
Var flugforingjamun tilkvnt
af sýslumanni, hver lög væri
i gildi hér á landi viðvíkjandi
hernaðarflugvélum, sem leituðu
til íslenskra liafna, og væri það
hlutleysisbrot, ef slíkar flug-
véiár færi á brott aftur. Á-
kvörðun um kyrrsetningu flug-
vélar og áhafnar mun ekki
hafa verið tekin, en það mun
mega ganga út frá, að sá verði
gangur málsins, að það verði
gert innan skamms.
Ríkisstjórnin lét tilkynna
breska ræðismanninum hér
komu flugvélarinnar og livað
flugforingjanum hefði verið
tjáð af sýslumanni, og að liann
hefði undirgengist að fara ekki
héðan með flugvélina.
Á flugvélinni, sem er stór
tveggja hreyfla flugvél, er niu
manna áhöfn.
Veiðitíminn í sumar var frá
5. júní til 15. sept, og veiddust
130 hvalir. Þessi veiði verður að
teljast með heldur lakara móti
og má að miklu leyti keUna það
veðurfarinu og svo þvi, hversu
langt hefir þurft að sækja veið-
ina.
Hafa bátarnir oftast nær orð-
ið að sigla 100—120 sjómílur
vestur í haf, til þess að sækja
hvalinn, svo að hann hefir oft
verið orðin meira eða minna
skemdur, þeígar hann hefir loks-
ins komið i stöðina. Hefir hann
þar af leiðandi ekki nýst eins
vel og ef hægt hefði verði að
veiða hann nær.
Afurðirnar — lýsið og kjötið
— hafa nær eingöngu veírið
fluttar út og hefir verð hækk-
að mjög nú eftir stríðsbyrjun-
ina. í fyrra var þó reynt að fá
menn til að nota hvalkjötið til
refafóðurs. Menn voru tregir til
þess að reyna það, en þeim, sem
gerðu það, þótti það gott.
í ágúst-mánuði voru fluttar
út 59.33 smál. af hvalolíu fyrir
kr. 22.890, en það, sem af er ár-
inu, hefir -þessi útflutningur
numið 237.88 smál. fyrir kr.
89.330. Á sama tíma í fyrra
291.7 smál. fyrir kr. 66.680. —
Af hvahnjöli voru í ágúst flutt-
ar út 130 smál. fyrir 18.360 kr.,
jan.—lág. ’39 459.75 smál: fyrir
kr. 58.210; jan.—ág. ’38 100
smál fyrir kr. 10.900. — Áf
hvalkjöti var útflutningurinn í
ág. 327 smál. fyrir kr. 65.400,
jan.—ág. ’39 473.57 smál. fyrir
kr 103.880 og jan.—ág. ’38 476
smál. fyrir kr. 119.060.
Þoka var í gær, og mun flug-
vélin, sem sennilega hefir ver-
ið í eftirlits-flugferð, hafa vilst
af leið. Bretar nota nú mjög
stórar og hraðfleygar hernað-
arflugvélar í baráttunni gegn
kafbátunum. Er það kunnugt
af ýmsum fregnum, að þær
fara langt á haf út í slíkum
eftirlitsferðum með siglingum
Breta. Flugvélin mun hafa
verið um 5 klst. á Ieiðinni til
Raufarhafnar.
Að því er Vísir hefir heyrt,
hefir að eins umhoðsmaður
sýslumanns á Raufarhöfn farið
út í flugvélina og engar ítarleg-
ar lýsingar á henni fyrirliggj-
andi, en eins og fyrr segir er
sagt, að hér sé um stóra tví-
hreyfla hernaðarflugvél aðræða,
og mun liún útbúin tveimur
li r aðsko taby ssum.
1 stjórn Kóps hf. eru Hallgr.
Benediktsson, Hallgr. Tulinius,
Btírnharð Petersen stórkaupm.
Pélur A. Ólafsson konsúll og,
Páll Stefánsson frá Þverá.
Framkvæmdastjóri félagsins
undanfarin tvö ár hefir verið
Gunnar Guðjónsson, skipamiðl-
ari.
Samband ísl.
karlakóra
hélt aðalfund sinn í gær-
kveldi og fyrrakvöld. Fyrv. for-
maður samhandsins, Ólafur
Pálsson, baðst undan endur-
kosningu.
Stjórnarkosning fór þannig,
að formaður var kosinn Skúli
Ágústsson, ritari Sigurgeir
biskup Sigurðsson, og gjald-
keri Björn E. Árnason endur-
skoðandi. Fjórir meðstjórn-
endur voru kosnir, einn fyrir
hvern landsfjórðung: Sr. Garð-
ar Þorsteinsson fyrir Sunn-
lendingafjórðung, Jónas Tóm-
asson fyrir Vestfirðinga, Þor-
móður Eyjólfsson fyrir Norð-
lendinga og Jón Vigfússon fyr-
ir Austfirðinga.
í varastjórn voru kosnir:
Árni Jónsson frá Múla, Axel
Guðmundsson og Páll Hall-
dórsson. Endurskoðendur voru
kosnir Árni Benediktsson og
Steingrimur Björnsson.
í söngmálaráð voru kosnir:
Jón Halldórsson, Sigurður
Þói'ðarson og Ingimundur
Árnason.
Skeyli hárust aldrei liingað
um það, livaða þjóð liefði sigr-
að í skákkepninni í betra flokki
i Buenos Aires, þar sem kept
var um Hamilton-Russell-bik-
arinn. —
Af síðustu blöðum, sem hing-
að liafa borist, sést liinsvegar,
að Þjóðverjar hafa orðið meist-
arar í þessum flokki. Fer hér
á eftir röð þjóðanna og stiga-
tala.
Þýskaland 34 st., Pólland 32,
Sviþjóð 31V2, Eistland 31, Bæ-
heimur og Mæri 30, Lettland
29, Argentína 2814 (biðskák),
Holland 27 (biðskák), Palest-
ína 2314, Frakkland 23, Chile
22, Litliauen 20, Brasilía 19^4,
Kuba 19 og Danmörk 18 st.
Nundkepni lug-
reglunnar.
í gær fór fram í sundlaugun-
um hið árlega kappsund lög-
reglunnar. Kept var bæði í 500
m. bringusundi og 100 m. bak-
sundi, en eftir mánaðamótin
mun fara fram hið árlega boð-
sund lögreglunnar.
500 m. bringusund:
1. Jóhann Ólafsson 8:42.6 min.
2. Geirjón Helgason 9:42.5 m.
3. Kristján Vattnes 10:00.0 m.
Jóhann setti nýtt lögreglumet
á þessari vegalengd, átti hitt
sjálfur. Er þetta í þriðja sinn,
sem hann vinnur verðlauna-
bikarinn, sem kept er um í
þessu sundi, og á liann því.
Hermann Jónasson gaf grip
þennan 1932 og er liann skor-
inn af Ríkarði Jónssyni.
Þá fór fram
100 m. baksund:
1. Jóh. Ólafsson 1:48.0 mín.
2. Kristján Vattnes 1:58.4 —
3. Greipur Kristj.s. 2:05.3 —
Þarna setti Jóhann einnig
nýtt lögreglumet. Það gamla,
1:50.0 mín., hafði Guðbjörn
Hansson sett 1932.
Yfirleitt er þarna um fram-
farir að ræða, og flestir bætt
tima sina síðan i fyrra.
í byrjun næsta mánaðar fer
fram boðsund lögreglunnar.
Verður þá kept um bikar, sem
lögreglustjóri gaf i fyrra.
Allir í sömu sundsveit — a.
m. k. sextán — verða að vera
i sömu varðsveit og syndir
liver maður tæpa 40 m.
Frá Vest-
mannaeyjum.
Dánarfregn, Fisk-
útflutningur.
Vestmannaeyjum í dag.
EINKASKEYTI.
nótt andaðist í sjúkrahúsi
Vestamannaeyja Páll Böðvars-
son, fyrverandi togaraskipstjóri.
Hann var 38 ára að aldri. Síð-
astliðin fimm ár átti liann við
mikla vanheilsu að striða.
Fiskitökuskipið „Roald Jarl“
kom liingað í nótt. Hleður það
hér um 17—20 þúsund pakka
af fiski til Portugal. Einnig er
verið að pakka um 3000 pökk-
um, söm fara eiga með Goða-
fossi áleiðis til Suður-Ameríku.
Loftur.
Næturlæknir:
Björgvin Finnsson, Gar'ðastræti
4, sími 2415. Næturvörðnr í Ing-
ólfs apóteki og Laugavegs apóteki.
Hvalveiðar h.f. Kóps
í snmar.
Eins og skýrt var frá í Vísi í s. 1. viku ,eru hvalveiðabátamir
„Busen 3“, „EJstella“ og „Haug I“, sem stundað hafa veiðar frá
hvalveiðastöð h.f. Kóps í sumar, komnir hingað suður. Bátun-
um hefir verið lagt hér upp í Eiðisvík og flestir skipverja fóru
heim með Lyru síðast. Fimm þeirra urðu þó eftir til þess að
ganga að fullu frá bátunum, en þeir fara svo með Lyru næst.

Bœjop
fréffír
I.O.O.F. = Ob 1 P. = 121927814 —
F.st. = Hr.st. — Ií.p.st.
Sjötug
er í dag Þóra Magnúsdóttir,
Grjótagötu 14B.
Fimtugur
verður á morgun Guðjón Péturs-
son, sjómaður, Ránargötu 9A.
Leiðrétting.
Símanúmer leikfimis- og dans-
kennara, ungfrú Báru Sigurjóns-
dóttur, er 9290. Þetta er fólk, sem
ætlar að stunda nám hjá ungfrúnni,
beðið að athuga.
Lúðrasveit Reykjavíkur
leikur á Austurvelli í kvöld kl.
9, ef veður leyfir.
Landsmálafélagið Vörður.
Fundinum, sem auglýstur var í
icvöld, verður frestað um nokkra
daga.
Pústferðir á morgun.
Frá R.: Mosfellssveitar-, Kjalar-
ness-, Reykjaness-, Kjósar-, Ölfuss
og Flóapóstar, Þingvellir, Þrasta-
lundur, I^augarvatn, Hafnarfjörð-
ur, Þykkvabæjarpóstur, Akranes,
og Borgarnes. — Til R.: Mosfells-
sveitar-, Kjalarness-, Kjósar-,
Reykjaness-, Ölfuss- og Flóapóst-
af, Þingvellir, Laugarvatn, Þrasta-
lundur, Hafnarfjörður, Austan-
póstur, Borgarnes, Akranes, Barða-
strándarpóstur, Stykkishólmspóst-
ur. —
Frönskunámskeið Allian?e Frangaise
Enn geta nokkrir nemendur kom-
ist að og ættu þeir, sem ætla sér
að taka þátt í þeim, að gefa sig
fram sem allra fyrst í Aðalstræti
11 eða í síma 2012.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.30 Hljómplötur: Létt lög.
19.45 Fréttir. 20.20 Hljómplötur:
Amerísk lög. 20.30 Útvarpssagan.
21.00 Utvarpskórinn syngur. 21.20
Hljómplötur: Tónverk eftir Tschai-
kovsky.
Frá Hafnarfirði.
Hafnarfjarðarhátarnir Auð-
björg og Ásbjörg komu að
norðan í gær og höfðu aflað
í reknet. Hafði Auðbjörg feng-
ið rúmar 1000 tn. í sumar, en
Ásbjörg 750 tn. Ráðgert er, að.
þessir bátar haldi áfram rek-
netaveiðum hér í flóanum.
Smokkveiði á smábáta í
Hafnarfirði hefir verið mikil
3 undanfarnar nætur, frá 200
—1000 kg. á bát. Er smokkur-
inn seldur á 12 au. kg.
V.b. Síldin mun að likindum
veiða fyrir síldarverksmiðjuna
á Akranesi í vetur.
Harðfiskur
Reyktur Rauðmagl
Mjólkurostur
Mysuostur
Ný Egg
Tómatar
Rækjur
Gaffalbitar
o. m. m. fL
Kvöldskóli
K. F. U. M.
tekur til starfa 2. okt. n. k.
Umsóknum veitt móttaka í
Versl. Vísir, Laugavegi 1. —
L
IFIÐ
t R
EYKJAVIK
Þá vissi auðvitað hvorki Iianis
Þegar eg kom út í gærmorg-
un var bærinn allur fánum
skreýttur. Þinghúsið, bæði
s l j órnarráðshúsin, Eimskip,
pósthús, símastöð, sendiherrar
og konsúlar. Allir flögguðu. A
liöfninni lágu skipin fánum
skreytt, eins og hvítasunnu-
morgun. Ilvað veldur allri þess-
ari dýrð, hugsaði eg. Auðvitað
átti eg, sem góður þegn í kon-
ungsríkinu Island að vita, að
dagurinn var fæðingardagur
Hans Hátignar, Kristjáns kon-
ungs tíunda. Ætli dagurinn
liefði farið svona fram hjá mér,
ef eg liefði verið Hafnarbúi?
Sennilega ekki.
•
Fyrir mörgum árum var eg
á ferð með skipi hér við land.
Meðal farþegar voru tveir ungir
Englendingar, báðir yfirstéttar-
menn, en ólíkir svo sém mest
má verða. Annar var lítill, ljós-
hærður, galgopi mikill og með
afbrigðum drykkfeldur. Hinn
var hár vexti, dökkur yfirlitum,
fámáll og alvarlegur, enskur
„gentleman" í liúð og liár. Þeir
höfðu ekkert kynst fyr en á
þessari ferð og það var sýniltígt,
að sá liái leið önn fyrir landa
sinn og alt hans háttalag. Einu
sinni var það við borðið að sá
litli var með meira móti drukk-
inn. Lét hann þá ýmsum látum,
gretti sig framan í samferða-
fólkið, reif sig við skipstjórann
og gerði sig jafnvel líklegan til
að jeta borðbúnaðinn. Hái pilt-
urinn sat andspænis honum og
lét sem liann sæi hann ekki.
Seinast fór sá litli að gi-obba af
því, hvað Iiann var líkur prins-
inum af Wales. Hann fullyrti,
að það væri ómögulegt að
þekkja þá í sundur. Þá var hin-
u m nóg boðið. Hann stóð þegj-
andi upp frá borðinu og gekk
út á þilfar, -
Þessi maður þoldi það ekki,
að hálffullur strákgopi væri að
gorta af því í hóp útlendinga, að
liann væri alveg eins og sá mað-
ur, sem réttborinn var til ríkis í
hinu mikla breska heimsveldi.
né nokkur annar að prinsinn af
Wales átíi eftir að leggja frá sé*r
veidissprotann og krúnuna fyr-*
ii fertuga ameriska ekkju, seSdb
tvisvar hafði skilið viS menni
sína.
•
Engum Islendingi hefðí dolt-r
ið i hug að taka svona alvarlegs
upp þykkjuna fyrir prinsinn af
Wales né nokkurn annan jírinsL
Konungsdýrkunin er okknr
ekki i blóðið borin eins og
mörgum þjóðum. Meðan kon-
ungurinn „var og hét“ IiöfSum
við engin persónuleg kynni af
honum. Við vissum að Iiann sat
í „Kóngsins Kaupmannahöfn",
hét annaðhvort Kristján eða
Friðrik, ef hann hét þá ekkí
blátt áfram Hans. Konungamir
fóru elíki að heimsækja okknr
fyr en ægivald hátignarinnar
var orðið eins og svijítrr Iijá
sjón. Við súum að kóngamírog:
prinsarnir voru eins og aðrir
menn, háttprúðir og alúðlegir,
brostu þegar við átti og sögðu
það, se!m við mátti búasf. VS5
sáum lika drotninguna og ptríns.
essuna. Og það var sama sagau.
Yfirlætislausar og elskulegær
konur, sem buðu af sér besta
þokka.
•
Það getur vel verið, a?5 vá®
Islendingar séum gleymnir á
fæðingardaga i konungsfjöl-
skyldunni. En eg Iield, að af-
staða okkar til konungdðmsins
sé býsna heilbrigð. Hvort seans
hátignin klæðist tignarskrúJSaf,
einföldum offiséraljúningí éSa
bara gráum jakkafötumr, þá
veltur mest i okkar angmra á
þessu: „er maðurímr maSar
þrátt fyrir alt“. Hollusfa ofifoar
er fremur bundin viS þann
mann, sem kóngstignina ber, en
sjálfa tignina. Okkur hefúr lífc-
að vel við konungana og fcan>
ungsfólkið, sem hingað. beSs
komið. Ef „kóngstignih stytffef**
á landi voru, verður þaS íÝáTeíffi
af því, að við eigirm neítt sök-
ótt við það fólk.
Áhorfandiim,
Freymóður Þorsteinsson &
Kristján Guðlaugsson.
Málflutningsskrifstofa Hverfisgötu 12.
Viðtalstími frá kl. í—6 síðdegis. —
Málflutningur og öll lögfræðileg störf.
Hið íslenska fornritafélag.
Nýtt bindi komið út:
Vatnsdæla saga
Hallfreðar saga. Kormáks saga, Hrómundar
þáttr halta, Hrafns þáttr Guðrúnarsonar.
EINAR ÓL. SVEINSSON gaf út.
Verð kr. 9 00 heft og kr. 16.00 í skinnbandi. Fæst
hjá bóksölum.
Áður komið: Egils saga, Laxdæla saga, Eyr-
byggja saga, Grettis saga, Borgfirðinga sögur.
Aðalútsala:
Bókaverslun Sigfúsar Eymundssonar
Bifreiðastöðin GEYSIR
Símar 1633 og 1216
Nýir bílar. Upphitaðir bílaxL.
Kaupsýdutíðindi
eru nauðsynieg öllum framkvæmdamönnum,
í