Vísir - 21.02.1941, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Pélagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri ] Qiaðamenn Sími:
Augiýsingar , 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla j
31. ár.
Reykjavík, föstudaginn 21. febrúar 1941.
42. tbl.
Tyrkir haía algerlega óbundnar
hendur gagnvart
Nitouche“
Þjóð'verjum.
Kvíði í Búlgaríu. - Aukinn þýzkur
viðbúnaður. - Bretar treysta að-
stöðu sina i Eyjahafl, með því að
gera eyjuna Lemnos
að rammgeru virki.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregn frá Istambul í morgun hermir, að tyrkneska
utanríkismálaráðuneytið neiti því algerlega,
að tyrknesk-búlgörsku yfirlýsinguna beri að
skilja þannig, að hún á nokkurn hátt dragi úr gildi
brezk-tyrkneska sáttmálans, eða að afleiðing tyrknesk-
búlgarska sáttmálans sé, að Tyrkir hafi ekki óbundnar
hendur, ef Þjóðverjar ráðast suður á Balkanskaga. —
Það var tekið skýrt fram af talsmanni utanríkisráðuneytisins,
að Tyrkir hafi algerlega óbundnar hendur, ef Búlgarar leyfi
Þjóðverjum að fara með her manns yfir land sitt til árásar á
Grikkland.
Aukinn kvíði í Búlgaríu.
Kvíði manna í Búlgaríu er
mjög að aukast. Er svo að sjá,
sem menn hafi verið farnir að
vona, að til þess kæmi ekki, að
land þeirra yrði styrjaldarvett-
vangur, einlivernveginn myndi
rætast þannig úr málunum, að
Þjóðverjar myndi þrátt fyrir
allt ekki fara með lier manns
suður Búlgaríu. En stjórnmála-
mönnum Búlgaríu þykir ver
horfa en nokkuru sinni, að því
er United Press fregnar frá
Sofia, því að stöðugt berast
fregnir um, aukinn viðbúnað
Þjóðverja til þess að setja flot-
hrýr yfir Doná. Eru þeir þegar
farnir að leggja brýrnar yfir
ána. Herflutningar yfir hana
eru þó ekki hyrjaðir.
Hervæðing í Búlgaríu.
Þess sjóst ýms merki, að her-
væðing fari fram í Búlgaríu. Al-
menn hervæðing hefir ekki ver-
ið fyrirskipuð þar enn. — Járn-
brautarmenn og bakarar eru
meðal þeirra, sem kvaddir hafa
verið í herinn.
Tilkynnt hefir verið í blöðun-
um um| sérstaka flokka, sem,
kvaddir eru til vopna. Menn eru
og hvattir til þess í blöðunum,
„að smeygja sér í einkennisbún-
inginn og fara þangað, sem
skyldan býður“.
Ætla Búlgarar að verja
land sitt?
BLAÐIÐ ONESS SEGIR,
AÐ ÞAÐ SÉ EKKERT
LEYNDARMÁL, AÐ
VARALIÐ SÉ HVATT
TIL VOPNA TIL ÞESS
AÐ VERJA LANDIÐ.
íkipaferðir fyrir neðan Járn-
hliðið á Dóná bannaðar.
Fyrir neðan Járnhliðið
i Dóná hafa allar sldpaferðir
verið bannaðar, lil þess að ekki
hindrist hinir áformuðu her-
flutningar Þjóðverja.
BRETAR VlGGIRÐA
LEMNOSEYJU.
Fregn frá Belgrad hermir,
eftir áreiðanlegum heimildum,
að Bretar hafi sett herlið á land
á Lemnoseyju í Eyjahafi. Er
þetta mikil eyja vestur af inn-
siglingunni í Eyjahaf úr Dar-
danellasundi.
Eyja þessi, sem er allstór,
er nú brezk flug- og
flotastöð, ramlega víg-
girt, segja fregnirnar frá
Belgrad.
Þjóðverjar sagðir hika.
Sumar fregnir lierma, að
Þjóðverjar kunni að láta til
skarar slcríða þá og þegar, aðr-
ar, að þeir séu hikandi, m. a.
vegna þess, að þeir óttist, að
Brelar muni setja lið á land á
Salonikivígstöðvunum, og
verði þar sameiginlegri brezk-
grískri mótspyrnu að vænta —
og ef til vill Tyrkja, en Þjóð-
verjar vilja í rauninni ógjarnan
dreifa kröftum sínum. Enn-
fremur er talið i sumum fregn-
um, að Þjóðverjar séu m,eira
hikandi en ella mundi vegna
þess, að þeir hafa ekki enn get-
að kúgað Petain marskálk og
knúið hann til hinnar algeru
samvinnu.
lil
Styrjöldin
Austur-
Aíríku.
Sókninni haldiðáfram
í ítalska Somaliland,
RafmagrnskBiúii-
ar járnkrautir
á §iiáni.
g pánverjar eru nú að hug-
leiða að breyta járnbraut-
arsamgöngum í landinu með
því að koma sér upp rafknún-
um dráttarvögnum í stað eim-
reiða.
í landinu eru nú tæplega 1000
km. rafmagnsbraula í norður-
héruðum landsins, en ráðgert er
að lengja þær upp í 2000 km. á
næstunni, en flestar línurnar
eru stuttar og ekki samanhag-
andi ó strum svæðum.
Þær línur, sem fyrst verður
ráðist í að endurbæta eru um-
hverfis Madrid (lil Segovia og
Avila) og Barcelona. Fyrir borg-
arastyrjö.idina var hafin uudir-
húningur að endurbótunuiu um-
Iiverfis Madrid, en borgara-
styrjöldin og fátæktiu eflir hana
liafa tafið allar framkvæmdir.
Frá Abessiniir
London í morgun.
Það var tilkynnt í gær, að
Suður-Afríkuliersveitirnar væri
komnar yfir Juha-fljót í Somali-
landi. Höfðu ítalir búisl þar til
varnar og höfðu þar allramger
virki, en þau voru eyðilögð í
loftánásum, og eftir það komust
Suður-Afríkumenn yfir ána.
Suður-Afríkuflugherinn er
hvarvetna í sókn og gerir liverja
árásina á fætur annari, í ítalska
Somalilandi, Abessiniu (þar
liafa Suður-Afríkuhersveitir
tekið Mega 40 e. m. norðan
Kenyalandamæra), og allt norð-
ur til Ashmara í Eritreu.
Hersveitir Haile Selassie halda
áfram sókn sinni fyrir sunnan
Tanavatn og sækja nú fram til
Burie, þar sem ítalir hafa flug-
slöð mikla.
Times birti í gær skeyti frá
fréttaritara sínum á Abessiníu-
vígstöðvunum, og farast lion-
um orð á þessa leið:
„Uppreist Abessiníuþjóð-
flokkanna breiðist ört út og
nálgast óðum Addis Abeba.
Njósnarar fara allra sinna ferða
fyrir ítölum og hafa þegar bor-
ið fregnir til höfuðborgarinnar
um glæsilega sigra Abessiniu-
manna. Dangila, sem er þýðing-
armikil borg, féll i liendur her-
liði keisarans eftir þriggja daga
ákafa bardaga. Þar höfðu Italir
mikið setulið og flugbækistöð.
Það sem eftir er af ítalska setu-
liðinu er nú á hröðum flótta i
austurátt, en á yfir höfði sér
miskunnarlausar skyndiárásir
njósnarflokka.
Her Abbessiníukeisara er
stjórnað af yfirforingja keisar-
ans í náinni samvinnu við þá
brezku foringja, sem æfðu her-
inn, og ljúka allir upp einum
munni um það, hve herinn sé
hraustur og vel æfður í með-
ferð nýtízku liergagna, sem
Bretar hafa látið í té.
Brezki flugherinn hefir nii
setzt að á flugvellinum í Dan-
gila og gerir þaðan margar
árásir og harðar á lierstöðvar
ítala, m. a. í Burye, Dehra,
Macos og Addis Abeha. Her
Abessiníumanna málgast nú óð-
um Burye, og má búast við að
þar verði næsta stór-viðureign
Stöðugir herflutningar
ti Libyuhafna Breta.
London í morgun.
Antohony Eden utanríkisráð-
herra Bretlands er kominn til
Kairo ásamt Sir John Dill, yfir-
manni alríkisherforingjaráðsins
brezka. Er þetta í þriðja sinn,
sem Eden kemur til Kairo i
styrjöldinni, að þessu sinni sem
utanríkisráðherra, því að mörg
mál þarf að leysa, er upp eru
komin vegna þess, að Bretar
hafa lagt undir sig ný land-
flæmi. En vitanlega verða mál
hernaðarlegs eðlis einnig rædd.
Ilerflutningar til Tobruk,
Benghazi o. s. frv.
Miklir herflutningar eiga sér
stað til Tobruk, Bardia, Beng-
liazi og annarra hafnarborga
Libvu, sem Bretar liafa náð á
siít vald. Hafnirnar á þessum
stöðum og fleiri eru i þann veg-
inn að verða eða orðnar notliæf-
ar, sem brezkar flotastöðvar og
miklir herflutningar eiga sér
stað þangað, en skip Breta
flytja á brott italska fanga.
Árásir þýzkra flugvéla
misheppnast.
Þjóðverjar hafa gert allt, sem
í þeirra valdi stóð til þess að
hindra þessa flutninga, en ekki
tekizt það. M. a. hafa þeir gert
tíðar loftái-ásir á Benghazi, en
loftvarnir borganna í Cyrena-
ica eru jægar orðnar sterkar, og
Þjóðverjum hefir ekkert orðið
ágengt í þessari sókn.
Frjálsir Frakkar ráðast
aftur inn í Suður-Libyu.
Eins og skemmst er að mdnn-
ast réðust Frjálsir Frakkar frá
Tschad-nýlendunni inn i sand-
auðnina i Suður-Libyu fyrir
skemmstu, og gerðu mikinn
usla í einni virkisborg ítala. Nú
eru frjálsir Frakkar frá Tscliad
aftur á ferðinni á Koufra-svæð-
inu og hefir ein vélahersveit
þeirra lent í 3 klst. orustu við
ítalskar vélahersveitir. Lauk
henni svo, að ítalir lögðu á
flótta, en Frakkar tóku fanga
og nokkurt herfang.
GUNNÞ0RUNN HALLDÓRSDÓTTIR og BRYNJÓLFUR JÓ-
HANNESSON sem abbadisin og Fegura majór.
Fregnírnar um, að
verjar hafi eftirlit með
yichystjóminni hafa ekk-
ert við að styðjast.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
í Yichy er talið, að Darlan hafi ekki tekizt að greiða
fyrir því, að fransk-þýzkar samkomuIagsumleitanir
væri hafnar á ný — hann hafi ekki getað náð samkomu-
lagi við Laval.
Jafnframt berast fregnir um, að Þjóðverjar hafi hert
allt eftirlit á landamærum hins hemumda og óher-
numda Frakklands.
Því er opinberlega neitað í Vichy, að það hafi við
nokkuð að styðjast, að yfir vofi, að Þjóðverjar taki í
sínar hendur „eftirlit“ með Vichystjórninni.
Ástraliamenn
hafa ekki ofheldi
í Imgra — segir
Menzie§.
London í morgun.
Menzies, forsætisráðherra
Ástralíu, sagði viS komu sína
til Bretlands i gær, aS Ástraliu-
menn hefSi sent herafla til
Singapore, af því aS Singa-
pore væri virki, sem öryggi
Ástralíu væri undir komiS, en
háð. Italskar sprengjuflugvélar
eru hættar aS hafa sig í frammi,
og er taliS aS þær séu notaSar til
aS flytja italska flóttamenn frá
ýmsum borgum.
FRETTIR
í STUTTU MÁLI
NÝR VINÁTTUSAMN-
INGUR Á BALKAN.
Sofia: Samkvæmt áreiSanleg-
um heimildum mun Júgóslavia
og Búlgaría gera meS sér sams-
konar samning og Tyrkland og
Búlgaría. — Tilkynning um
þetta er væntanleg eftir nokkra
daga.
BREYTINGAR Á
VICHY-STJÓRNINNI.
Berlín: Þýska fréttastofan til-
kynnir frá París, aS Darlan liafi
í gær rætt við dr. Abetz um
breytingar á Yichystjórninni.
Búist er viS, aS breytingar verSi
gerSar á stjórninni þá og þegar.
Ástralíumenn hefSi ekki sent
herliS til Singapore af þvi, aS
þeir hefSi árásir i huga, eSa
af þvi aS þeir óttuSust nokkra
þjóS. Þeir vilja friS viS Kyrra-
haf, sagSi hann. Menzies sagð-
ist vilj a kynna sér alt með eig-
in augum i Bretlandi, og segja
þjóð sinni sjálfur frá því, sem
hann sæi og heyrSi.
Bandaríkin efla
Kyrrahafsflota sinn.
Fregnir frá Washington
herma, að veriS sé aS efla
Kyrrahafsflotann, sem nú á aS
fá flugvélar eftir þörfum —
án nokkurra takmarkana.
Flotamálanefnd senatsins
hefir þegar tekiS ákvörSun í
þessu máli og engrar mót-
spyrnu er vænzt í fulltrúa-
deildinni.
MUSSOLINI FER BÓNAR-
VEG AÐ FRANCO.
Vichy: Mussolini hefir, aS því
er sagt er liér, beSiS Franco aS
leyfa, aS ítalir í Libyu fái aS
setjast aS í Spænska Marokko,
ef Bretar hrelci þá frá Libyu.
Jafnframt mun verSa sótt um
leyfi til þess, aS fólki þessu verði
leyft að fara yfir Tunis til
Spænska MorokkoT Franco er
sagður hafa neitaS þessu, og
sldrskotað til alþjóðalaga, en
samkvæmt þeim væri Frökkum
skylt að afvopna ítalska her-
menn, sem leituðu inn í Mar-
okko.
HONGKONG
VERÐUR VARIN.
Ef til ófriðar kemur verður
Hongkong varin með öllum
þeim meðulum, sem Bretar
liafa yfir að ráða.
ENGÍN INNRÁS 1
BÚLGARÍU 1 BILI.
Samkvæmt upplýsingum, er
United Press hefir aflað sér frá
sendiherrum jæirra þjóða, sem
mestra hagsmuna eiga að gæta,
ef til nýrrar Balkanstýrjaldar
kemur, hefir breyting orðið
í þá átt, að menn búast ekki við,
að Þýzkaland hefji hernaðarað-
gerðir á Balkan í svip og ráðist
ekki á Grikkland, a.„m. k. ekki
að svo stöddu. Hinsvegar muni
Þjóðverjar not* sér það, að þeir
liafa mikinn lierafla í Rúmeniu,
til pólitísks aðhalds gagnvart
Búlgariu, Grikklandi, Júgóslav-
iu og Tyrklandi.