Vísir - 19.02.1942, Blaðsíða 1

Ritstjórl i
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. haeð).
Ritstjóri 1
Blaðamenn Stmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkerl 5 llnur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, fimmtuda&inn 19. febrúar 1942.
19. tbl.

Kínverjar ráða§t iiin
______ J&3.
i Thailand í i*;i Bnrma
Úrslitaátökin um Rangoon byrjuð.
Japanar að eins 80 km. frá borginni.
EINKASKEYU frá United Press. London í morgun.
Aðalátökin um yfirráðin yfir Rangoon og þar með
Burmabrautinni — lífæð Kína — eru byrjuð.
Japanar hafa byrjað sókn á ný í Suður-Birma,
og hafa komizt yfir Bilinfljót og náð fótfestu á vestari
bakkanum. Þeir eru nú að eins 80 kílómetra frá Ran-
goon, en ef Japanar ná henni er öllu stef nt í hinn mesta
voða, því að þangað eru flutt öll hergögn þau, sem Kín-
verjar fá um Burmabrautina. Jafnframt er brautin
sjálf í mikilli hættu. Um leið og þessi tíðindi berast
fregnast, að Kínverjar hafi ruðst frá Birma inn í Thai-
land, en of snemt er að segja hvort þarna er um að ræða
upphaf þeirrar miklu, sameiginlegu sóknar Kínverja og
Indverja, sem um var rætt í einkaskeyti frá United
Press f gær.
Horfurnar eru ákaflega ískyggilegar fyrir bandamenn þar
eystra, einkanlega vegna þess, að brezku hersveitunum tókst
ekki að stöðva Japani við Salweenfljót, sem er breitt og víða
straumhart, en Bilinfljót er miklu minna, en aðstaða að mörgu
leyti góð til varnar við ána. Þar sem Japönum hefir tekist að ná
fótfestu á vestari bakkanum hefir aðstaða Breta til vamar versn-
að stórum, en þeir vörðust vel, er síðast fréttist, og var þá að
minnsta kosti í bili hlé á framsókn Japana.
Fréttaritari United Press í
Rangoon símar, að eftir fall
Singaporeborgar hefí menn bú-
izt við, að Japanar snéru sér
að þvi, að gera tilraunir til þess
að ryðja sér braut til Rangoon
og Birmabrautarinnar. Japanar
geta nú sent herlið frá Singa-
pore til þess að berjast víð Bil-
infljót.
Flugvélar frá Rangoon og
lierskip eru stöðugt á verðí, til
þess að Japönum heppnist eklci
að gera innrásartílraun mönn-
um að óvörum.
I fregnum frá Rangoon er
leidd athygli að þvi, að til
skamms tíma hafi Bretar ekki
haft nándar nærri eins mikið
lið til varnar á þessum vígstöðv-
um og Japanar hafa til sóknar,
en vegna herflutnínga líinverja
til Burma hafa varnarskílyrðín
hatnað mikið.
Aðstaðan til þess að hefja
gagnsókn er talin góð við Bilin-
fljót, en hvort þessi aðstaða
verður notuð í tæka tíð, er ekki
hægt að segja um að svo stöddu.
Japanir hafa nu komið ár
sinni vel fyrir borð, að því leyti,
að þeir geta flutt herlið fram og
aftur eftir öllum Malakkaskaga
á járnbrautum, því að þeir hafa
lokið við að gera við brautina.
Er þeim mikill bagur að því,
að geta flutt herlið sitt skjót-
lega eftír járnbrautinni, þar sem
þess er mests þörf, auk þess,
sem þessir járnbrautarflutning-
ar spara þeim mikið bensín.
Ennfremur verða þeir nú fljót-
ari að búast um á Singapore. —
Miklar likur eru til, að Kínverj-
ar hafi byrjað sókn sína í Thai-
landi, af því að ekki var seinna
vænna að gera tilraun til j>ess
að rétta við undanhald banda-
manna.
Á Sumatra var barizt af kapþi
i gær við Palembang, en ekki
var mikið frá þeim bardögum
sagt, heldur frá loftárásum
handamanna og Hollendinga á
skip Japana og flugvélar. Sökkt
var að minnsta kosti 2 japönsk-
um herflutningaskipum, og var
annað mjög Stóft, en 3 önnur
voru hæfð sprengjum. Ellefu
japanskar flugvélar voru s'kdtn-
ar niður.
Á Java er almennt búizt við,
að innrásartilraunir verði gerð-
ar á hverri stundu. Loftárás var
gerð á Sourabaya í gær, en olli
litlu tjóni. Japanar gerðu og a-
rásir á margar Sunda-eyjanna.
Á Borneo er víða barizt, en á
Norður-Celebes liafa bardagar
hjaðnað.
Á Filippseyjum lierða Japan-
ar sóknina af öllum mætti og
hafa þeir m. a. fengið mjög auk-
ið fluglið, sem heldur uppi stöð-
ugum árásum á menn McArth-
urs. Japanskur herflutninga-
skipafloti er við vesturströnd
Bataanskaga, og á strönd skag-
ans við Manilluflóa hefir Jap-
önunm tekizt að setja smá-
flokka á land, en bátarnir munu
bafa komið frá ströndinni hin-
um megin, sem er á valdi Jap-
ana.
I STUTTU MALI.
Kínverjar hafa liaft belur i
orustum á Anwhei og Hopeivíg-
stöðvunum. I Sliantungfylki
hafa 2000 Japanír fallið eða
særst.
Alexander flotamálaráðherra
Bretlands tilkynnti i gær, að i
nóv. og des. s.l. og janúarmán-
uði hefði verið sökkt fyrir
möndulveldunum skipum sam-
tals 148.000 smál. á siglinga-
leiðum til Libyu.
Lutzow, þýzki aðmírállinn,
hefir játað i útvarpserindi, að
Þjóðverjum hafi orðið minna
ágengt en áður að sökkva skip-
urn fyrir bandamönnum á At-
lanlshafi, þar sem senda hafi
orðið marga kafbáta til Miðjarð-
árhafs, til árása á herskip Breta,
sem skipalestum Þjóðverja og
Itala á léið til Lybiu stafar hætta
af. —
Hersvéitir Rommels eru. nú
hvergi -sagðar nær EL Ghazala
en um 30 kílömetra. Hefir ekki
enn m-ðið af því, að hann byrj-
aði sóknina, sennilega vegna
þess, að voriir hafa brugðist um
;aðflutriing hergagnabírgða.
— á mánudaginn.
I herstjórnartilkynningum
Rússa að undanförnu’ hefir ekki
verið um mikla tilbreytingu að
ræða. Jafnan er tilkynnt, að á-
framhald sé á sókn Rússa, og
mikið herfang tekið. Staðanöfn
liafa vart verið nefnd, nema i
blaða- og útvarpsfregnum.
Nú er sagt, að von sé á itar-
legri greinargerð, næstkomandi
mánudag, er minnst verður
stofnunar Rauða hersins, og vist
er um það, eftir þvi sem frétta-
ritarar herma, að almenningur
í Rússlandi býst við míklum sig-
urtilkynningum þennan dag.
Bardagar munu nú einna
harðastir á Leningradvigstöðv-
unum óg flytja Rússar þangað ó-
grynni liðs, m. a. frá Moskvu.
Sumir ætla, að þar eigi að gera
áhlaup mikii nú fyrir helgina,
svo að Stalin geti tilkynnt á
mánudaginn, að hættunni hafi
verið bægt frá Leningrad eins
og Moskvu.
Fjórir lögreluþjónar
heiðraðir.
Fjórir lögregluþjónar voru
heiðraðir nýlega fyrir vel unnin
störf. Afhenti lögreglustjórinn,
Agnar Kofoed-Hansen, þeim
manchettuhnappa með lögreglu-
stjörnurini, í minningarskyni, á
árshátíð lögreglunnar, sem fór
fram fyrir skemmstu.
Þessir lögregluþjónar voru
Erlingur Pálsson, yfirlögreglu-
þjónn, Geirjón Helgason, Krist-
ján Vattnes og Ólafur Guð-
mundsson.
Erlingur Pálsson hafði stillt
til friðar milh íslenzkra og er-
lendra manna á gamlárskvöld,
I 1940 er í mikið óefni virtist
komið. Sýndi hann mikla lægni
og lipurð við það tækifæri.
Geirjón Helgason afvopnaði
drukkinn erlendan sjómann i
Bjarnaborg. Hafði sjómaðurinn
skotið mörgum skotum að Geir-
jóni og erlendum lögregluþjón-
um, án þess þó að hitta.
Kristján Vattnes og Ólafur
Guðmundsson gengu mjög
vasklega fram, þegar bruninn
varð í Hafnarstræti 9 fyrir jÖlin
síðustu.
Dómur iyi’ÍB* ad
aka »iua«Iir
ulirifiim.
í gær var í lögreglurétti
Reykjavíkur kveðinn upp dóm-
ur yfir manni, sem hafði ekið
bíl undir áhrifum áfengis .
Maðurinn var dæmdur i 10
daga varðhald og sviftur öku-
leyfí í 3 mánuði.
Hinrik Jónsson,
bæjarst. í Vestm.eyjum og frú, eru
stödd hér í bænum. Ennfremur út-
gerðarmennirnir: Ársæll Sveins-
son, Einar Sigurðsson, Guðlaugur
Brynjólfsson, Guðmundur Einars-
son, Ólafur Auðunnsson o. fl., sem
sækja fund fisksölusamlagsins.
§tærsta flugfvélaverksmiðja I lieiuii
Það er Consolidated Aircraft Corporation, sem reisir þessa verksmiðju i Fort Worth i Tex-
as. Er hún sögð stærsta verksmiðja i heimi. Veggirnir eru úr stáli og gleri. Gólfflöturinn er 2
milljönir ferfeta.
Háskólaíyrirlestur j
um Frakkland.
Frk. Salmon hélt annan fyrir- .
lestur sinn s.l. þriðjud. kl. 6,15
í Háskólanum. — Efnið varr
„Margbreytni og eining í stjórn
Frakklands á ýmsum tímum“.
Var þetta fróðlegt og ítarlegt,
sögulegt erindi um stjórn
Frakklands frá fyrstu tímum,
og var því mjög vel tekið af á- 1
beyrendum, sem munu hafa
verið um hálft hundrað.
Skuggamyndir voru sýndar að
erindinu loknu.
Þeim, sem unna franskri
tungu, franskri menningu og
yfirleitt þvi, sem franskt er, en j
hafa ekki enn af einhverjum or- j
sökum hlustað á frk. Salmon, |
skal á það bent, að með fyrir- j
lestrum hennar gefast þeim j
tækifæri, sem þeir munu sjá eft-
ir að láta ónotuð. Framburður
hennar er mjög fallegur og
flutningur allur með afbrigðum
skýr, svo að jafnvel þeir, sem
frönsk tunga er ekki vel töm,
munu samt tiltölulega auðveld-
lega fylgjast með efninu.
| Næsti fyrirlestur verður
j þriðjudaginn 24. febrúar kl.
6,75 i 1. kenrislustofu Háskól-
ans. Hann mun fjalla um:
I „Margbreytni og eining franskr-
ar hugsunar á ýmsum tímum.“
Fregnir frá Vestur-
íslendingum.
Á ný-afstöðnu ársþingi sveit-
arstjórna-sambandsms í Mani-
toba-fvlki, var Snæbjöi’n John-
son sveitaroddviti í Bifröst kos-
inn í framkvæmdanefnd félags-
j skaparins. Er hann maður vin-
j sæll og i miklu áliti.
í borginni Moose-Jaw í Sask-
atchewan hefir Valentinus Val-
garðsson verið kosinn í bæjar-
stjórn. Er hann uppalinn í
Nýja-íslandi tók próf frá Mani-
toba-liáskóla og er vfirkennari
við menntaskóla þar í borginni.
Blaðið Lögberg flytur þá
fregn, að María Marivan haii
nýlega hrifið áheyrendur á
óperuhöllinni i ' ■ ' / York s\ ,
mjög, að hún hafi fimm sinn-
um verið kölluð fram til þess
að veita viðtöku aðdáunar- og
virðingarmerkjum fólksins.
i (Frá Þjóðræknisfélaginu.)
Starísmannaiél. íteykja-
vikurbæjar ielur 10
iélaoa.
Stjórnarkosning 1 gær.
Aðalfundur Starfsmannafé-
lags Reykjavíkurbæjar var hald-
inn í gærkveldi; fór þar fram
stjórnarkosning, fulltrúaráðs-
kosniiig og fleiri kosningar. —
Starfsmannafélag Reykjavíkur-
bæjar er fjölmennasta starfs-
mannafélag landsins; telur það 1
alls 360 félaga og hafa 18 nýir
félagar bætzt við á s.I. ári.
Sljórnarkosning fór þannig,
að Lárus Sigurbjörnsson, rit-.
höfundur var endurkosinn for-
maður félagsins, en meðstjórn-
endur voru kjörnir þeir: Karl
Lárusson bókari, Karl Bjarna-
son slökkviliðsmaður, Hjálmar
Blöndal fulltrúi og Júlíus
Björnsson mælaprófari.
Á fundinum var Ágúst Jósefs-
son heilbrigðisfulltrúi kjörinn
heiðursfélagi. Er hann fyrsti
beiðursfélagi Starfsmannafé-
lagsins, var áður formaður fé-
lagsins og hefir lengst af átt
sæti í stjórn þess.
Tveir menn voru kosnir í
stjórn Eftirlaunasjóðs bæjar-
ins og voru Ágúst Jósefsson og
Nikulás Friðriksson báðir end-
urkjörnir.
Loks var 15 manna fulltrúa-
ráð lcjörið fyrir hinar ýmsu
stofnanir, og hlutu þessir kosn-
ingu:
Fyrir bæjarskrifstofurnar:
Karl Torfason aðalbókari,
Jón B. Jónsson aðstoðarnx.
Fyrir Rafmagnsveituna:
Kai'l Lárusson bókari,
Gunnar Stefánsson línum.
Júlíus Björnss. mælaprófax'i.
Fyrir höfnina:
Helgi Hallgrimsson bókari,
Sig. Þorsteinss. hafnargjaldk.
Fyrir gasstöðina:
Þorvarður Guðmundsson
gaslagningarmaður.
Fyrir bæjarverkfræðideild:
Kristinn Guðmundsson for-
stöðumaður,
.Tón Sigui'ðss. vei'kfræðingur.
Fyrir slökkviliðið:
Kristófer Sigurðsson vara-
slökkviliðsst j óri.
Fyrir Sundhöll cg baðverði:
Fi'iðjón Guðbjörnsson sund-
vörður.
Fyrir ýmsar stofnanir:
Ágúst Jósefsson heilbrigðis-
fulltrúi,
Áslaug .Þórðardóttir baðhús.,
Sigurður Halldórsson hreins-
unarmaður.
Annað kvöld heldur Starfs-
mannafélagið árshátíð sína i
Oddfellowhúsinu.
Bæjar
fréttír
I.O.O.F. 5= 1232198V2 = 9.0.
María Stúart,
hin fræga ævisaga eftir þýzka rit-
snillinginn Stefan Zweig, er nú
komin i bókaverzlanir í þýðingu
Magnúsar Magnússonar ritstjóra,
en á forlagi ísafoldarprentsmiðju
h.f. — Stefan Zweig hefir náð
geypi vinsældum hér á landi fyrir
bækurnar: „Maria Antoinette“,
„Magellan" og „Undir örlagastjörn-
um“, auk gullvægra smásagna, sem
birzt hafa eftir hann i tímaritum.
Biðu margir unnendur Zweig’s
þessarar bókar með óþreyju fyrir
jólin, — en nú er hún loks komin
út, stórt og mikið rit, og hið vand-
aðasta að öllum frágangi.
Gullna hliðið
verður sýnt í 30. sinn í kvöld.
Næsta sýning verður annað kvöld.
Dansskóli Rigroor Hanson.
Æfingin, sem féll niður um dag-
inn, verður í kvöld að Amtmanns-
stíg 4.
Gerðardómur
í kaupgjalds- og verðlagsmálum
hefir skrifstofu i Austurstræti 9
(Búnaðarbanka Islands). Sími 4810.
Níéturlæknir.
Halldór Stefánsson, Ránargötu
12, sími 2234. Næturvörður i
j Reykjavíkur apóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunni.
Húsasmiðir.
Eftirtöldum mönnum hefir bygg-
ingamefnd veitt viðurkenning til að
standa fyrir húsasmiði í Reykjavík.
Trésmiðir: Guðmundur Jóhanns-
son, Miðstræti 8A, Helgi Gunn-
laugsson, Hringbraut 146, Gísli Ei-
ríksson, Laugavegi 4, Eiríkur M.
Þorsteinsson, Hverfisgötu 104A,
Jón Kr. Þorsteinsson, Bárugötu 6.
I Múrsmiðir : Óskar Gíslason,
| Skeggjagötu 5, Hjálmar Svein-
björnsson, Samtúni 16, Mapnús
Gíslason, Brávallagötu 8, Einar
i Ermenreksson, Laugavegi 42, T 4-
dór Halldórsson, Framnesvegi 1,
Þórir Högni Bergsteinsson, Nj s-
götu 55.