Vísir - 17.03.1943, Qupperneq 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
33. ár.
Times:
Orustan um Kar-
kov verður löng
og hörð.
I>að er eijnnlega lítið undrun-
areí'ni, að Þjóðverjar skuli hafa
varizt svo vel sem raun ber
vitni í Donetz-héraði og Ukra-
inu, segir í grein eftir hermála-
ritara Times.
Landið er að mörgu leyti vel
lii varnar fallið. Þar er fjöldi
ix>rga, seni sanigöngur eru góð-
ar milli, svo að þar er um þétt-
riðið net samgönguæða að í-æða,
en því betri sem samgöngur eru,
])ví betra er að flytja aliar nauð-
synjar og herlið til og frá. Fyrir
austan línuna Rostov-Voroshi-
lovgrad var þessu ekki að heilsa
og þar gafst Rússum ágætt tæki-
færi til viðtækra lireyfinga með
skriðdreka og fótgöngulið, sem
i'lutt var i bíium.
Svo þegar komið var vestur á
Jiin þettbyggðu svæði, þá fór
það að koma í ijós hversu lang-
ar flutningaleiðir Rússa voru
orðnar. Það hefði að likindum
ekki komið að sök, ef barizt
hefði verið áfram á sama landi
og áður, þar sem Þjóðverjar
liefðu haft sömu aðstöðu til
flutninga, eins og fyrst eftir að
Rússar liófu sókn sina. En
þeir höfðu miklu fullkomn-
ara flutningakerfi til sinna
þarfa, svo að þeim veittist auð-
velt að láta ])að flytja svo mikið,
að þeir gæti horið Rússa ofur-
liði.
Með þvi að Þjóðverjum hefir
tekizt að endurskipuleggja þær
liersveitir sínar, sem urðu að
láta undan síga frá Stalingrad
og Don, munu nú liefjast liin
raunverulegu átök um Karkov.
Rússar munu leggja kapp á að
ná horginni aftur, en til þess
verða þeir að koma lagi á flutn-
inga sína, þvi að þá geta þeir
teflt meira liði og betur úthúnu
fram en Þjóðverjar, sem hafa í
fleiri horn að lita. Sigur Þjóð-
verja stafar af þvi, að þeir höfðu
til að byrja með betra flutninga-
kerfi, en Rússar ættu að gela
jafnað það með tímanum.
Bretar hjálpa
Bandaríkjunum
Ritstjórar
Blaðamenn Simt:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
Reykjavík, miðvikudaginn 17. marz 1943.
62. tbl.
Gagnkvæm láns- og
leigulagahjálp.
Averill Harriman, — láns- og
leigulagafulltrúi Roosevelts í
Bretlandi, og yfirmenn amer-
íska hersins þar hafa skýrt frá
hinni gagnkvæmu aðstoð Breta
og Bandaríkjamanna að þessu
leyti.
HaiTÍman skýrði frá, að tíl
ársloka 1942 hefði Bx-etar látið
Bandarikin fá svo mikið skipa-
rými tíl afnota, að það hefði
sparað þeim 3.000.000 smál.
skiparými. Þar við bættist, að
brezkar járnbrautir hafa tekið
að sér alla flutninga fyrir am-
eríska herinn innan Bretlands
sjálfs og lagt til þá járnbxautar-
vagna og eimreiðir, sem notað
er innan stærstu amerisku liex--
búðaxma.
Bretar hafá lagt til mikið af
herflutningaskipum, því að þeir
eiga mörg farþegaskip, sem eru
ágætlega til herflutninga fallin.
Sagði Harriman í þvi sambandi,
að ef Bretar hefði ekki verið
lijálplegir að Jiessu Ieyti, þá
hefði ekki verið hægt að gera
innrásina í Norður-Afríku.
Möndulveldahermenn teknir til fanga 1 Túnis
Franskir hermenn eru látnir gæta þessara itölsku og þýzku fanga, sem handamenn hafa lekið
i hardögum í Norður-Afriku, vegna þess hve frösku hersveitirnar eru íélega vopnaðar..
Þjóðverjar reyna að
komast yfir Donetz.
Þá mnndn þeir stofna undan-
haldinn frá Karkov I hættn.
ítalir hafa. misst 175.000 menn í Rússlandi.
Þungamiðja bardaganna á stíðurvígstöðvunum í
Rússlandi hefir nú færzt suðaustur fyrir Kar-
kov, því að Þjóðverjar beita nú öliu afli sinu
til þess að reyna að br jótast yfir Donetz-fl jótið á svæð-
inu milli Isyum o.g Voroshilovgrad. Þetta ber þó ekki
að skil ja svo að þeir sé hættir við sókn sína fyrir norð-
an borgina eða farnir að slá slöku við áhlaupin þar.
Þeim er haldið áfram af sama krafti og áður, en ofsinn
er enn meiri suðaustar, því að sigur þar mundi hafa
miklu geigvænlegri afleiðingar fyrir Rússa.
Ef Þjóðverjar gæti komizt yfir Donetz-fljótið fyrir suðaustau
Karkov gæti jieir hindrað eða að minnsta kosli stofnað í mikla
hætln undanhaldi hersveita þeirra, sem vörðu Karkov og urðu
að láta undan síga austur fyrir horgina. Þeir mundu að líkind-
mn ekki aðeins stofna þeim hersveitum i Iiættu, heldur og
fjölda annara hersveita þar fyrir norðan vegna þéss að með
þvi að komast yfir fljótið skapast þeim möguleiki til að sækja
að varnacstöðvum þeirra á lilið, en það er mjög hættulegt.
Fregnir i morgun hermdu,
að tveim gríðarhörðum á-
hlaupum skriðdrekasveita
hefði verið hrundið í gær og
hefði Þjóðverjar orðið að
gjalda afhrað mikið. Þeir tefla
fram hverri steypiflugvéla-
sveitinni af annari, sem ein-
beita sér gegn brúnum á fljót-
inu. Líður aldrei klukkustund,
að ekki sé háðir margir loft-
bardagar hingað og þangað yf-
ir vígstöðvunum.
Fyrir norðan Karkov stefna
Þjóðveíja]r áhlaupum sínum
gegn Byelgorod, sem er við
járnbrautina frá Karkov til
Kursk. Um tíma sóttist Þjóð-
. verjum töluvert til þessarar
horgar, en síðan hefir litt eða
ekkert frétzt um hernaðarað-
gerðir þar.
Manntjón ítala.
Fyrir nokkru var tilkynnt í
Rómahorg, að itölsku hersveit-
irnar á austurvígstöðvunum
hefði verið kvaddar heiin til
Ítalíu. Nú herast fregnir mn
það, að þetta muni ekki liafa
verið gert nema að mjög litlu
levti og aðeins til að sýnast,
því að almenningur á Italiu
liafi verið farinn að vera á-
hyggjufullur um afdrif her-
sveitanna. Rússar lialda því
fram, að þeir eigi enn í höggi
við allmargar italskar her-
sveitir, þó að þær geti sér ekki j
mikinn orðstír.
Rússneska lierstjórnin áætl-
ar að Italir hafi misst um 175
þúsund menn í Rússlandi síð-
an 1941.
Sóknin til Smolensk.
Þjóðverjum hefir ekki tekizt
að reisa rönd við sókn Breta
vestur á bóginn frá Viasma.
Þeir hafa þokazt enn áfram á
sömu slóðum og undanfarna
daga og tekið herfang og
fanga. I borginni Komsjer-
kovski, sem er aðeins um 90
km. frá Smolensk og fell í
hendur Rússa í fyrradag, tóku
þeir 42 skjriðdreka, 19 fall-
byssur auk ínargs konar ann- j
ars hérfangs.
Við Ilmenvatn liafa Rússar
tekíð skógivaxnar hæðit-.
Aðstaða Rússa betri.
Síðustu fregnir í morgun frá
Moskva herma, að aðslaða
Ilússa sé nú töluvert skárri en
um tíma að undanförnu og
sumsstaðar hafi þeir meira að
segja hyrjað sókn. Á einuin
stað í gær var liáð Iiörð skrið-
drekaorusta, er sveit rússneskra,
skriðdreka tvístraði þýzkri sveit
og vann mikið tjón á lienni.
í múm skipun)
8. Iierinn lníinn til
iBáBI'fl SBg'ai. M‘«ja I>|«dvcr|ar
Stórskotallðið hefir undbúningsskofhríð.
Nýjar bardaga-
aðíerðir gegn
kaíbátunum
|
í gærkveldi var tilkynnt sam-
límis í London og Washington J
um ráðstefnu, sem staðið liefir
yfir í síðarnefndu horginni
undanfarna daga. ‘i
Ráðstefnan fjallaði mn har- ■
áttuna gegn káfhátahættunni
og livað gera maptti til að ná ;
meiri árangri i heiini. King,
yfirmaður Randaríkjaflotans,
var forseti ráðstefnimuar, en
hana sátu fulltrúar frá Bretlandi
og Kanada, auk fulltrúa Banda- i
ríkjanna.
Algert samkomulag náðist
um nýjar baráttuaðferðir,
sagði í tilkynningu þeirri, sem
gefin var út i London og Was-
hington í gær.
Þjóðverjar segja, að 8. herinn
sé albúinn til bartlaga. Stór-
skotalið hans er búið að koma
sér fyrir að miklu leyti og það
er nú að finna skotmörkin I
Mareth-línunni.
Menn minnast ])ess, að Þjóð-
verjar gáfu út samskonar fregn,
rétt áður en 8. herinn lagði til
atlögu lijá Wadi Zemzem, og
litlu síðar voru hersveitir
Römmels hraktar þaðan.
Montgomery
fer sér að engu óðslega.
Hermálaritari Lundúna-
hlaðsins Evening Standard
skrifar, að stórskotaliðið og
skriðdrekasveitir Montgo-
merys nnmi verða þess megn-
ug að mola Mareth-línuna.
Ségir fréttaritarinn, að Mont-
gomery hafi jafnan átt sigra
sína þvi að þakka, að liann
hafði meira al' þessum vopna-
tegundum en möndullierirnir.
Þrátt fyrir sigursælni sína
mun Montgomery ekki koina
til hugar að leggja tafarlaust
lil atlögu við varnir Rominels.
Hann mun þess vegna bíða þar
til hann liefir undirbúið svo
árás sina, að ekkert standist
fyrir henni.
Flugvélar iiafa gert árás á
ílugvöll iliilli Gahes og Sfax.
Nokkrar möndulveldaflugvélaf'
lögðu til atlögu við sprengju-
flugvélarnar og voru fjórar
hinna fyrrnefndu skotnar nið-.
ur, en allar flugvélar banda-
manna komust til hælcistöðva
sinna.
Tveir hrezkir timdurspillar,
Yerity og Derwent, skutu niður
þrjár þýzkar flugvélar í fyrra-
dag undan ströndum Tunis og
Tripolitaníu. Auk þess voru 2
flugvélar laskaðar. Flugvélarn-
ar reyndu að ráðast á skipalesi-
ir, sem túndurspillarnir voru að
fyigja.
iJapönsk skipalest
snýrvid.
Amerískir kafbátar hafa
sökkt 4 japönskum skipum á
Kyrrahafi að undanförnu, segir
í tilkynningu, sem gefin var út
í Washington í gærkveldi.
Meðal skipanna, sem sökkt
var, var eiim tundurspillir, en
auk þess voru 3 skip löskuð.
Herflutningaskipin 3, sem
flugvélar bandamanna réðust
á fyrir norðan Ástralíu, þegar
þau voru á leið til Arru-eyja,
hafa nú snúið aftur sömu leið
og þau komu. Talið er að skip-
in hafi ált að flytja lið lil Dobo,
sem hefir orðið mjög illa úti í
loftárásum nýlega.
Flugvélar frá Guadalcanal
gerðu í gær árásir á hækistöóv-
ar Japana í Bila og Munda. All-
ar flugvélarnar snéru heim aft-
ur heilu og liöldnu.
Tæpar 2.000.000
manna í indverska
hernum.
Indverski herinn nemur nú
nærri tveim milljónum manna,
segir í fregnum frá Nýju Delhi.
Til þessa hefir liann varla
haft við að útbúa nýliða þá,
sem ganga í hann, en vegna
gifurlegrar aukningar á ýms-
um sviðum framleiðslunnar
verður framvegis hægt að taka
við fleiri sjálfboðaliðum en
hingað til. Tíl þess að ýta und-
ir Indverja að gerast sjálf-
boðaliðar fara nú fram lier-
sýningar viða á Indlandi og
eru ræðuhöld í sambandi við
þær.
Fyrsta sýningin fór fram í
gær og hélt Wawell hershöfð-
ingi ræðu við það tækifæri.
Hann sagði, að fjórðungur
hersins starfaði utan Indlands
og m. a. hefði indverslc herdeild
getið sér góðan orðstír i orust-
unni við Alamein.
Wavell kvaðst sannfærður
mn að öllum árásum á Indland
yrði hrundið.
Knattspyrnufélagið Valur
heldur skemmtifund í Oddfellow-
höllinni miðvikudaginn 24. marz
11. k. Mörg ágæt skemmtiatriði. —
Nánar auglýst sí'Sar.
Hver
byggir?
Byggingarverð er nú
taljð yera fimmfaii a við
það sem var fyrir strið.
Ibúðarhús., sem; byggð
eru með núverandi vyrði,
eru svo dýr, að ekfa er
fært neinum nemat há-
tekjumönnum að bua í
þeim. Húsin hljóta því að
falla stórkostlega í verði
strax og ófriðnum er lok-
ið. Þetta er flestum að
verða Ijóst. Þess vegna
halda nú flestir að sér
höndum með nýhygging-
ar. Þessi iðngrein horfir
fram á stöðvun þegar
lokið er byggingu þeirra
húsa, sem nú eru i smíð-
ura.
Dýrtíðin í landinu er
að stöðva byggingariðn-
aðinn og um leið sviptir
hún atvinnu hinn mikla
fjölda manna sem að
þessum iðnaði starfar.
Stærsti liður í byggingar-
kostnaðinum er vinnan.
Ef verðbó.lgu.-meinsemd-
in verður læknuð og
vinnulaunin lækka með
minnkandi dýrtíð, þá eru
ölí líkindi til að aftur
verði hafizt handa um
byggingar.
Mörgum mun það nú
vera umhugsunarefni að
atvinna þeirra er að
stöðvast. Yæri ekki ein-
hverju fórnandi til þess
að hún mætti haídast?
Sókn Japana i Mið-
Kína stöðvuð.
Sókn Japana á syðri bakka
Jangtze-fljóts hefir farið alveg
út um þúfur vegna gagnárása
Kinverja.
Japanir ruddust yfir fljótið á
160 km. hreiðu svæði með það
fyrir augum að tryggja siglingar
um það, en Kínverjar höfðu
jafnan. gétað hindrað þær með
skotliríð. Japanir tefldu fram
20.000 manna liði, sem fór í
átta fylkingum. Hófst sókn ]>ess
þaim áttunda þessa mánaðar, en
viku siðar hófu Kinverjar gagn-
árásir með þeim árangri,að Jap-
anir eru allstaðar á undanhaldi.
Níðiiitu fréttir
Komið hefir aftur til harðra
bardaga i Burma, í námunda við
Rathedaung fyrir norðan
Akyab. Bretar segja þó, að eng-
in breyting hafi orðið á aðstöð-
unin þarna.
Wellington-flugvélar bafa
gert prásir á stöðvar Japana
með allgóðum árangri.