Vísir - 21.03.1944, Blaðsíða 1

Rltstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
34.
ár.
«
Reykjavík, þriðjudapnn 21. marz 1944.
Ritstjórar
Blaðamenn Slmii
Auglýsingar 1660
Gjaldkerl S llnur
Afgreiðsla
66. tbl.
FINNAR HAFNA SKILMALUM RUSSA.
Bandamenn erii óvið-
RiiiiBÍr ikjótum §I§:ri.
Telja friðinn óundir.
búinn, ef hrun kemur
á næstunni í Þýzka-
landi.
Daily Mail vill tafarlaust
friðarráðstefnu.
rezku blöðin eru nú
farin að ræða það
með alvöruþunga, að verið
geti að sigur bandamanna
sé miklu nær, en nokkurn
grunar.
Þykja þeim horfur nú þannig
á austurvígstöðvunuin, að svo sé
af Þjóðverjum dregið, að það
sé alls ekki óhugsandi, að allt
hrynji í Þýzkalandi áður en var-
ir. í þvi samhandi varpa sum
þeirra fram spurningunni um
það, hvort bandamenn sé raun-
verulega við því húnir, að sigra
nú, þnátt fyrir allt tal þeirra um
nauðsynina á að vera undir sig-
urinn húnir.
Daily Mail segir til dæmis í
ritstjórnargrein, að margt bendi
til þess, að bandamenn sé ekki
búnir að koma sér saman um
það, hvernig þeim beri að haga
sér, þegar sigurinn vinnst. Bend-
ir blaðið þessu til sönnunar á
ummæli Roosevelts um skipting
ítalska flotans í sambandi við
kröfur Rússa, og viðurkenningu
Rússa á stjórn Badoglios og
sendiherraskiptin þeirra í mill-
um og þykir þetta bera vott um
það, að bandamenn hafi ekki
komið sér á sameiginlega stefnu
í þessum efnum.
Enga bið.
Blaðið gerir þá kröfu, að
bandamenn stofni tafarlaust til
ráðstefnu til þess að leggja
grundvöllinn að friðarmálunum
og heimtar, að þar verði byggt
á Atlantshafssáttmálanum, sem
Roosevelt og ChurchiII gerðu
með sér árið 1941, og liinu ferns-
konar frelsi, sem Roosevelt tal-
aði um í einni af ræðum sínum
nökkuru síðar.
Times ritar líka um Atlants-
hafssáttmálann í sambandi við
stríðslokin, þótt þar sé ekki tal-
að eins berum orðum um það,
að stríðið kunni brátt að vera á
enda í Evrópu. Segir Times, að
þess verði að krefjast af brezku
stjórninni, að hún vísi leiðina til
lieilbrigðrar skipunar í sam-
lientri Evrópu, með þvi að birta
yfirlýsingar um stefnu sína og
íkoma þeim í framlcvæmd, þar
sem því verður við komið, til
þess að sannfæra allar þjóðir
heims um það, að hún sé einlæg
og ekkert búi undir.
Nú hefir verið barizt um
Cassino í 5 daga samfleytt, en
úrslit eru ekki sjáanleg enn.
©
Lancaster-vélar réðust á
sprengiefnaverksmiðjur í
Angouleme hjá Bordeaux í nótt.
Moskito-vélar réðust á V.-
Þýzkaland. —
5 japönskum
skipum sökkt.
Voru á leið til Vivak.
Japanir hafa enn beðið herfi-
legan ósigur fyrir flugher banda-
manna við N.-Guineu.
í fyrradag urðu njósnaflugvél-
ar vör við fimm skip, sem voru
á leið til Vivak. Var sendur
mikill hópur flugvéla á vett-
vang og lauk viðureign þeirra
við japönsku skipin með því, að
þeim var öllum söklct. Tvö
þeirra voru stór herflutninga-
skip.
í gær var gerð árás á Vivak,
híunda daginn í röð, og í fyrri-
nótt héldu hers'kipin uppi slcot-
hríð á bæinn.
Burma:
Báðir segjast
hafa betnr
Fregnirnar frá Burma eru
mjög mótsagnakenndar. Japan-
ir segja Breta á undanhaldi
hvarvetna og Bretar segjast hafa
stöðvað Japani allsstaðar.
Japanir nefna sérstaklega við-
ureign á einum stað, sem muni
verða Bretum dýrkeypt. Er hún
við Manipur-ána í Vestur-Burma
Þar segja Japanir að þeir sé að
því komnir að hrytja Breta al-
veg niður.
Bandamenn segjast hinsveg-
ar húnir að lirekja Japani með
öllu úr Hukon-dalnum, sem er
mjög mikilvægur fyrir vegagerð
bandamanna til Kína, og Bretar
segjast liafa náð á vald sitt hæð
einni, sem Japanir höfðu við
veginn milli Maungdaw og
Buthidaung.
Þjóðverjar segjast vera að
vinna að því, að auka sjálfstæði
Eistlands og Lettlands, með því
að stofna emhætti innlendra
landstjórna í þeim löndum.
íslenzkir hnefaleikamenn
hafa undanfarið sýnt hnefa-
leika í íþróttahúsi hersins, sem
byggt var til minningar um
Andrews hershöfðingja.
Laugardaginn 11. þessa
mánaðar sýndu þar nokkurir
menn, sem eru í lmefaleika-
skóla Þorsteins Gislasonar.
Þykir Bandaríkjamönnum ís-
lenzku hnefaleikararnir liðugir
og snöggir, hraustir og sterldr,
en þeir herjast mjög með öðr-
um hætti en hinir amerísku,
sem liugsa oft einna mest um
að reyna að slá „k. o.“, eins og
það heitir á hnefaleikamáli.
Kveld það, sem að ofan getur
kepptu þessir íslendingar: Mar-
teinn Björvinsson, 100 pund,
sigraði Friðrik Guðmundsson,
95 pund; Arnkell Guðmunds-
son, 120, vann Kristmund Þor-
steinsson, 114; Guðjón Mýrdal,
145, vann Magnús Þórarinsson,
142; Jóhann Eyfells, 153, vann
Aðalstein Sigursteinsson, 152,
á „tfeknisku knock out“ og Gest-
ur Guðmundsson, 192, vann
Vilhjálm Guðmundsson, 194
pund.
Brezkir kafbátar hafa sökkt
7 japönskum skipum, laskað 2
og neytt eitt til að sigla á land.
•
Japanir eru búnir að stofna
sendisveit í Zagreb, höfuðborg
króatiska leppríkisins.
•
Langdrægar fallbyssur Breta
hjá Dover skutu í nótt á þýzk
skip á Ermarsundi.
•
Snarpir framvarðabardagar
eiga sér stað á vigstöðvum 8.
liersins á ítaliu.
Umferðarbann á allri
suðursfrönd Bretlands
Einnig á nokkurum hluta austurstrandar-
innar og í Sliotlandi.
Hermálaráðuneytið brezka hefir sefið út víðtæka
reglugerð um umferðarbann'á ströndum Bret-
lands, sem genfíur í gildi 1. apríl, og er ekki
dregin dul á það, að orsökin er hernaðarnanðsyn.
Reglugerðin, sem gefin ’uar út í gær, bannar aila um-
ferð annara en hermanna eða borgara, sem hafa fengið
sérstakt leyfi yfirvaldanna til ferðalaga, á öllu svæðinu
frá Wash á austurströndinni til Land’s End í Cornwall.
Umferðarhann er einnig við Borth-fjörð í Skotlandi.
Bannsvæðið1 nær 16 km. upp á land op; þeir sem hlýðn-
ast ekki fyrirskipunum hermálaráðuneytisins í þessu
eru dæmdir í 300 sterlingspunda sekt eða þriggja mán-
aða fangelsi eða hvorttvegg jn.
Umferðarbann hefir lemp verið á ýmsum stöðum
með ströndum fram á Bretlandi/en þessi refílugerð er
strangari en nokkur liinna eldri og viðtækari._
Rússar vildii ekki
fallast á iieiiiai*
viðræðnr um þá.
Rúmum mánuði eftir að Finnum bárust í hendur
friðarskilmálar Rússa, hefir finnska stjómin
' tilkynnt, að hún og bing hjóðarinnar telji há
óaðgengilega, en lýsir yfir hví, að hún sé fús til að
hef'ja umræður á ný.
HírðHíialdanði sóln ii
I Póllllð 09 RUBOflÍO.
Konev og Zukov héldu áfram
að kreppa að Þjóðverjum allan
daginn í gær og eru horfur
Þjóðverja sérstaklega alvarlegar
í Bessarahíu.
í morgun hermdu fregnir frá
Moskva, að framsveitir hers Zu-
kovs ætti aðeins 12 km. ófarna
til Balti, sem er ein mesta sam-
göngumiðstöð í Bessarabíu, og
eru þá jafnframt um 50 km.
fra ánni Pruth.
Sækja Rússar þarna fram á
breiðu svæði og liafa tekið
marga bæi meðal annars Mogi-
lev Podolsk, sem er á bökkum
Dnjestr. Fyrir austan ána sækja
Rússar suður á bóginn frá Novo
Ukraina til Odessa.
Vestur í Póllandi tóku Rússar
í gær um 50 bæi, marga þeirra
vestur af Kremenets, sem þeir
tóku ó sunnudag.
En milli þessara tveggja sókn-
ararma Rússa, tóku þeir borg-
virlcið Vinnitsa, sem hefir stað-
ið í þeim í tvo mánuði, eða síðan
Valutin lióf sókn sína suðvestur
frá Kíev.
Enn hefir ekki' tekizt að fá
nein veiðarfæri keypt til lands-
ins, þrátt fyrir það að þeir að-
ilar, sem um þessi mál f jalla af
hálfu íslendinga hafa gert sitt
ýtrasa til að ná nauðsynlegum
árangri í þessum efnum.
Strax eftir að liið gífurlega
veiðarfæratjón varð á flestum
vei’stöðvum hér á Suð-Vestur-
landi í febrúarmánuði, var
brugðið við að fá nýja línu til
i að vinna upp tjónið, sem var
I talið nema urn 100 smálestum.
j Auk þess hafði verið unnið mán-
j uðum saman að úlvegun veiðar-
færa á síðastliðnu ári þólt á-
rangurinn af þeirri stöðugu víð-
leitni yrði ekki vonum sam-
kvæmt.
Bretar munu nú vera sá eini
aðili, sem við Islendingar getum
vænzt að fá þessa vöru hjá.
Ungvcrjaljind
liertekið.
Þjóðverjjir hafa hernumfc
Ungverjaland og var Horthy í
aðalbækistöðvum Hitlers, er
hernámið fór fram.
Óstaðfestar fregnir herma, að
Hitler liafi kallað Horthy á fund
sinn og hafi hann farið ásamt
yfirhersliöfðingjum sínum, ut-
J anrikis- og hermálaráðherrum,
; en cr þeir voru komnir þangað
‘ tjáði Ilitler þeim, að hann liefði
séð sig knúðan til að gera ráð-
i stafanir. til vemdar Ungverja-
landi, vegna hættunnnar sem
stafaði af sókn Rússa inn í Bes-
arabíu. Fóru þýziku hersveit-
irnar inn í Ungverjaland í'rá
! austri og norðri og tóku á vald
sitt allar símastöðvar, útvari>s- j
stöðvar og samgöngumiðstöðv-
Góðtemplar taka að
nota nýjan fundarsal
Góðtemplarar hafa tekið til
afnota nýtt húsnæði hér í bæn-
um.
Er það í 'kjallara hússins Frí-
kirkjuvegur 11 (Bindindisliall-
arinnar). Hefir verið innréttað-
ur salur yfir þveran kjallara
hússins og hann búinn mjög
góðum húsgögnum. Þórir Bald-
vinsson gerði teikninguna að
salnum en Ástráður Proppé á
Akranesi smíðaði öll liúsgögn
önnur en áheyrendabekki. Eru
liúsgögnin öll hin vönduðustu,
bæði að smíði og frágangi.
Vígsla þessa nýja fundarsalar
fór fram á sunnudaginn.
Þeir liafa hana liinsvegar af
mjög skornum skammti, sem
mun stafa af ýmsum ástæðum,
sem rekja má til styrjaldarinn-
ar. Mun þeir hafa gefið hinum
íslenzku samningsaðilum um
þetta mál í skyn, að engin lína
sé til eins og er. Málinu mun þó
verða haldið áfram af hálfu ís-
lenzku stjórnarvaldanna af
fullri einurð og eru mi'klar von-
ir hundnar við, að úr rætist í
þessum efnum sem fyrst.
Vesuvius gýs.
200 m. breiður hraun-
elgur streymir niður
hlíðarnar.
Fregnir frá Ítalíu í m»rgun
herma, að Vesuvius sé byrjaður
að gjósa.
Hraunflóð mikið veltur niður
norðurlilíðar fjallsins og hefir
rutt úr vegi hindrun nokkurri,
sem kom áður í veg fyrir, að
hraunið kæmist þarna niður.
Hraunflóðið er 200 metra hreitt
og 10 metra liátt og það vellur
áfram með fjögurra metra
hraða á mínútu.
Tvö þorp, sem hafa samtals
5000 íbúa, voru í vegi fyrir
lirauninu og hauð herstjórn
bandamanna úl herliði, til þess
að hjálpa þorpsbúum að bjarga
eignurti sínum.
Kvenfélag Frjálslynda safnaðarins
heldur liazar á sunnudaginn kem-
wr í Thorvaldsensstræti 2. Félags-
konur og aðrir velunnarar eru vin-
samlegk beðnir að koma munum til
Ingibjargar Sigurðardóttur. Kirkju-
stræti 6, / Valger.ðar Gísladóttur,
Laugavegi 95, og Guðnýjar Richter,
Grettisg. 42B.
Snemma í mörgun var gefin
út tilkynning um þetta efni í
Helsinki. Var tilkynningin all-
löng, enda í henni rakin öll
saga málsins, frá þvi að Paasi-
kivi fór fyrSt á fund frú Kollon-
tai í Stokkhólmi.
Finnar segjast ekki hafa get-
að fallizt á skilmála Rússa í önd-
verðu, af þvi að þeim hafi ekki
verið ljóst, livernig einstök at-
riði í þeim mundi túlkuð, er
þau 'kæmi til framkvæmda eða
hvernig þeim mundi beitt.
Finnska þingið samþykliti, að
skilmálunum skyldi liafnað af-
þessum ástæðum, en finnska
stjórnin hagnýtti sér þó ekki
heimildina, sem þingið veitti
þvi, til þess að tilkynna þetta,
þar eð henni þótti í alla staði
liyggilegra og liagkvæmara fyr-
ir þjóðina, að gerð yrði tilraun
til þess að fá sldlmálana mild-
aða ef hægt væri.
Lágmarkskröfur.
Finnska stjórnin kom því
boðum um það til Rús§a, að
hún hefði hug á því að fá að
ræða um. skilmálana við rúss-
neska fulltrúa og beið síðan á-
tekta. Svar Rússa kom uifi liæl
og þótti Finnum þá sýnilegt, að
þeir mundu ekki geta gengið að
skilmálunum. Rússar svöruðu
nefnilega á þá leið, að skilmál-
ar þeirra væri lágmarkskröfur,
sem þeir gæti gert iil Finna
og umræður um frfekari skil-
mála eða fyrirkomulag á fram-
kvæmd skilmálanna kæmi ekki
til greina fyrr en bardagar væri
liættir og Finnar yrði að beygja
sig fyrir þesum skilmálum, áð-
ur en rætt yrði um livenær liætt
yrði að berjast.
„Eftir þetta svar Rússa, var
Finnum ógerlegt að ganga að
skilmálum þeirra og hefir þeim
verið tilkynnf það endanlega,
þótt Finnar geri sér enn vonir
um að koma á friðsamlegri sam-
búð við Rússa.“ Með þessum
orðum lýkur tilkynningu
finnsku stjórnarinnar um frið-
arumleitanir.
Afstaða þjóðarinnar.
Amerísku blaðaménnirriir,
sem höfðu verið hoðiiir til
Finnlands, eru nú koninir aft-
iir til Stoklihólms. Þeir liáfa all-
ir símað langar1 greinar vfestur
um haf um för: sina og það,
sem fyrir augu har. Yfirleitt eru
þeir sammála um það, að stjórn
landsins njóti ekki algers stuðn-
ings þjóðarinnar. Alþýða manna
er orðin þreytt á stríðinu og vill
geta tekið upp friðsamleg störf
sem fyrst. En þarna er þess að
gæta, að ekki hefir verið hægt
að láta Finna fylgjast með gangi
málanna og því ekki liægt að
scgjá um afstöðu þeirra, ef þeir
hefði verið leiddir í allan sann-
leika.
Veiðarfærin ófengin
Rik.isstj0m.in gerip sitt ýtrasta til ad fá
þessa nauösynjavöru til landsins.